Þjóðviljinn - 20.03.1968, Síða 3

Stjérn Wilsons leggur enn
þungar byrðar á almenning
LONDON 19/3 — Roy Jenkins fjármálaráðherra lagði í dag
fjárlagafrumvarp brezku stjómarinnar fyrir þingið í Lond-
on. Eins og við hafði verið búizt er gert ráð fyrir þvi að
þungar byrðar verði lagðar á brezkan almenning á næsta
ári og árum. Ætlunin er að afla ríkissjóði nýrra tekna sem
nema tæpum miljarði sterlingspunda á ári og minnka
neyzluna um 2 prósent að jafnaði.
Skattahækkunin er eingöngu
á neyzlusköttum og gjöldum, en
hins vegar verður engin hækk-
un á beinum sköttum. Gert er
ráð fyrir að hinir nýju skattar
muni á einu ári nema 923 milj-
ónum sterlingspunda og hefur
aldrei orðið jafn mikil skatta-
hækkun í Bretlandi á friðartím-
um.
Hækkunin á neyzlusköttum
kemur niður á svo til allar vör-
ur sem á annað borð eru skatt-
lagðar. Jafnframt tók Jenkins
frarn að lög myndu sett sem
ætlað væri að halda kaupgjaldi
og verðlagi í skefjum næstu 18
mánuði- Allgr kauphækkanir
umfram 3,5 prósent verða bann-
aðar með lögum, jafnframt verð-
ur bannað að hækka ágóða af
hlutabréfum um meira en sömu
Framhald af 12. síðu.
in. Ég er bó ekki allskostar
ánægð með úrslitin og hefði
viljað hafa mörkin við tólf til
fimmtán búsund króna mánað-
árlaun ekki sízt vegna beirra
félaga er háðu verkfallið með
okkur af fómfýsi og dug.
Þó ber að viðurkenna bað
meginatriði er fékkst fram í*
þessum samningum, að vísi-
talan heldur áfram að mæla
1 kaupið. Það er betra að fá
slfkt inn í ssmninga heldur
en að treysta á lög landsins,
er óvins.amleg ríkisstjórn g<*t-
ur breytt með einu pennastriki,
hvenær sem henni þóknast {
baráttu hennar við launafólk.
Stefán Ögmundsson
ritari í stjórn Hins íslenzka
prentarafélags:
Þegar á það er Iitið, að
þetta verkfall var varnarbar-
átta, sem hafði það að mark-
miði að endurheimta rændan
rétt verkafólks til verðbóta á
kaup, þá verður að segja, að
mikið hafi unnizt með því að
fá þennan rétt aftur viður-
kenndan.
En þegar á hitt er li'tið, að
verðbætur koma aðeins á laun,
sem eru langt undir þurftar-
tekjum — auk þess sem fellt
var niður að fullu, — þá er
það augljóst mál, að kaupmátt-
ur launanna hlýtur enn að
rýrna og við það getur verka-
fólk ekki unað.
Við hljótum líka að læra það
á þessari deilu, að það er ekki
síður óhagstætt að láta ljónið
f skipta því sem aflast í hörðu
ári en góðu og fara að huga
að öðrum skiptaráðanda sem
' fyrst.
Guðm. J. Guðmundsson
varaformaður Dagsbrúnar:
Ánægður? Nei. langt frá því,
því sannarlega hafa verkamenn
ekki efni á að gefa neitt eftir
af, vísitölu á kaupi sípu. En
sajnt var þetta varnarsigur að
því leyti ,að þau staðföstu á-
form ríkisstjómarinnar að af-
nema visitölu á kaup var
prósentu. Þá lofaði Jenkins því
að ríkisstjórnin myndi eftir
megni halda verðlagi í skefjum
og fjölskyldubætur verða hækk-
aðar nokkuð þegar á árið líður.
Neyzluskattarnir munu koma
einna harðast niður á bíleigend-
um, bæði verður bílaiskattur
hækkaður verulega og einnig
benzín, en annars má segja að
skattur verði hækkaður á flest-
um neyzluvörum.
Jenkins lofaði ráðstöfunum til
að herða skattaeftirli't og loka
þeim glufum sem eru á skatta-
löggjöfinni varðandi erfðaskatt
til dæmis.
Jenkins lagði á það áherzlu
í frai^isöguræðu sinni sem tók
hálfa þriðju klukkustund, að
þessar ráðstafanir miðuðu ekki
einungis að því að treysta
hrun'dið og vísitala kemur í
áfönigum að fullu á iaun.
Árangurinn er því ekki aðeins
beinn, heldur líka óbeinn: Rík-
isvaldinu er sýnt það svart á
hvítu að verkalýðshreyfingin
líður ekki slíka hluti.
Halda verður áfram og herðá
baráttana fyrir betri kjörum
verkam ainn a en þar er mér ei tt
mál ofarlega í huga og það er
lífeyrissjóður Dagsbrúnar-
manna.
Ég vil ekki vanmeta yfirlýs-
ingu ríkisstjómarinnar. í hús-
næðismýlum, þæði um aukið
fjármagn og nokkuirt afnám á
vísitölutrygginigu lánia, . er hún
hún mjöig þýðingarmikil. Ýmis
atriði í atvinnumálayfirlýsing-
unni eru með fyrirvörum í bak
og fyrir, en jafnvel þó að ekki
verði staðið við alla hluti héf-
ur verkalýðshreyfingin betri
vígstöðu að krefjast afnáms at-
vinnuleysisins.
Þessi barátta var ..aðeins einn
þáttur. Nú er bara að undir-
búa þann næsta og gera það
vel.
Gomulka sagði þetta í ræðu
sem hann flutti á flokksfundi í
Varsjá, en á fundinum voru við-
staddir allir helztu leiðtogar
flokks og ríkis. Á spjöldum í
fundarsalnum voru áletranir sem
beint var gegn „erindrekum end-
urskoðunarsinna, zíonisma og
heim svaldastefnu“.
Gomulka sagði að ókyrrðin í
Póllandi að undanfömu hefði
hafizt með sýninigum á leikrit-
inu „Dziady“ (Forfeðumir) í
grundvöllinn að brezku efna-
hagslífi, heldur væri þeim einn-
ig ætlað að stuðla að því að
koma aftur á jafnvægi í hinum
alþjóðlegu fjármálum auðvalds-
heimsins, glæða aftur traust
manna á sterlingspundinu og þá
um leið á dollaranum.
í Reutersfrétt segir að jafnvel
þótt menn hafi verið við hinu
versta búnir, hafi menn ekki
átt von á því að skattahækkun-
in yrði svo gífurleg sem raun
ber vitni. Það þykir víst að
mörg verklýðsfélög muni berj-
ast af alefli gegn hinum nýju
ráðstöfunum og þá einftum
bindingu kaupsins, og Reuter
segir að jafnvel hægfara verk-
lýðsleiðtogum hafi verið ofboð-
ið þegar þeir frettu um hina
ráðgerðu skattpíningu. '
Hins vegar hefur fmmvarpið
mælzt vel fyrir í hinum alþjóð-
lega fjármálaheimi. Bankastjór-
ar í Svisslandi em sagðir harð-
ánægðir og telji þeir að brezka
stjórnin hafi með fjárlagafrum-
varpinu orðið við kröfum hinna
erlendu bankaistjóra.
Herstöðvamálið
Framhald af 2. síðu.
hafsbandal'agsins teygir sig einn-
ig til íslands, og fslandd stafar
hætta af henni eins og öðrum
löndum.
Eftir ýtarlega lýsingu á utan-
ríkisstefou Bandaríkjanna eink-
um með tilliti til Víetmams, og
hvemig stríðið yrði til þess að
magna fjárhagsvandræði og kyn-
þáttabaráttu heima í Bandaríkj-
unum, lét Jónas þess getið að
sér væri hlýtt til bandiarísku
þjóðarinnar, þar hefði hamn
rnætt góðu einu á námsárum;
gagnrýni hans væri ekki af nein-
uni illvilj’a heldur sarna eðlis og
hjá þeim Bandaríkjamönnum
sem teldu núverandi stefnu leiða
til stórtjóns.
í umræðunum á mánudaginn
svaraði Emil utanrikisráðherra
næstur og Magnús Kjartansson
ræddi hemámsmálin almennt.
Umræðumar héldu áfram í gær
og töluðu þá Jónas, Emil, Magn-
ús Gíslason, Sigurvin Einarsson
og Eysteinn Jónsson, og verður
vikið að málflutningi þeirra síð-
ar. Umræðumar um tillöguna
haldia enn áfram á næsta fundi
neðri deildar Alþingis.
Vairsjá fyrir sex vikum. Leikrit-
ið er eftir þjóðskáld Pólverja á
19. öld Mickiewicz og gætir í því
mikillar andúðar í garð Rússa.
Sýninigar á leikritinu voru stöðv-
aðar og varð það til þess að rit-
höfundar í Varsjá efridu til f und-
ar sem var upphaf andsósialiskr-
ar herferðar, sagði Gomulka
samkvæmt AFP. Hann vitaaði í
ummæli ýmissia rithöfunda sem
hafa hlotið harða gagnrýni í
blöðum og las upp bréf frá rit-
höfundum sem mólmælta hand-
töku stúdents að nafni Mishnik.
Hann sagði að þeir sem geng-
ust fyrir mótmælafundinum í
Varsjá 8. marz hefðu reynt hvað
þeir gátu til að koma af stað ó-
eirðum. — Við verðum að láta
leikritið og mótmælin liggja miUi
hluta en. virða fyrir okkur hvað
í rauninni vakir fyrir forsprökk-
unum. Aðgerðum þeirra er stefnt
gegn PóUandi. Pólland er i dag
sjálfstætt ríki sem hefur vins-am-
lega sambúð við Sovétríkin. Þetta
Umboðsmaður
og blaðburðarfólk óskast í Hafnarfirði.
Upplýsingar á afgreiðslu Þjóðviljans í
Reykjavík, Skólavörðustíg 19, sími 17500.
Rætt við verklýðsleiðtoga
Somulka gagnrýnir
aðgerðir stúdenta
VARSJÁ 19/3 —Formaður pól’skra kommúnista, Wladyslaw
Gomulka, fór í dag hörðum orðum um mótmælaaðgerðir
stúdenta í Varsjá og öðrum pólskum borgum að undan-
förnu og sagði að þær hefðu verið' í þágu afturhaldsins.
Miiðvlkudagur 20. marz 1968 — ÞJÓÐVILJINN — SlÐA J
Vorið er fegursti tími ársins í Evrópu;
náttúran vaknar af dvala og allt iðar
af lífi og fjöri. Þá hefst tímiferða-
laganna og Flugfélag íslands býður
yður sérstakan afslátt af flugfargjöld-
um tii 16 stórbórga í Evrópu. Vorfar-
gjöld Flugfélagsins eru
en venjuleg fargjöld á
flugleiðum og gilda á tímabilinu
15. marz til 15. maí. Flugfélagið og
. IATA ferðaskrifstofurnar veita allar
upplýsiiigar og fyrirgreiðslu.
25% lægri
sömu
um ilugmál
FLUCFÉLAC ÍSLANDS
þjóðfélag hefur flokkurinn byggt
upp á undanfönnum 23 árum.
Berið það sama-n við það þjóð-
félag sem við hefðum búið í
ef menn af tagi Kisielewskis
hefðu fengið að ráða ferðinni.
Pólland hefði verið fátækt, ein-
angrað og raunveruleg völd í
höndum Þjóðverja (Stefan Kisi-
elewski er einn þeirra rithöfunda
sem pólsk blöð hafa gagnrýnt
í sambamdi við mótmælaaðgerð-
imar).
Gomulka ítrekaði ásakanir sem
áður hafa heyrzt um að „zíon-
istar“ stæðu að baki ókyrrðinni.
— AUir þeir sem telj-a ísrael
heimaland sitt pru frjálsir ferða
sinn-a þangað, sa-gði hann. — Já,
burt með þá, heyrðust ýmsir
hrópa. Gomulka tók fram að þótt
flokkurinn væri andvígur zíon-
ismanum, væri hann ekki fjand-
samlegur gyðingum, en hann
taldi ástæðu til að nefna að
margir stúdentanna sem staðið
hefðu fyrir óeirðunum væru af
gyðinigaættum.
Gomulka lofaði því að stúdent-
ar mjmdu fá „hæfilegt svar“ við
þeim kröfum sem þeir hafá sam-
þykkt á löglegum fundum. Sumt
væri rétt í þeim ályktunum, ann-
að femgi ekki staðizt. Hann
kvaðst ekki efast um að meiri-
hluti stúdenta fylkti sér um
sósíalismann og væri fylgjandi
vinátta PóUands og Sovétríkj-
ann-a. Pólskur verkalýður hefði
þegar skilið hvaðan vindurinn
blés. Samþykktam verkamanna
gegn aðgerðum stúdenta væri
ekki beint gegn stúdentam sjálf-
um, heldur þeim aftarhaldssinn-
uðu ævintýramönnum sem hefðu
komið ókyrrðinni af stað. Gom-
ulka skýrði frá því að 1208
rmanns hefðu verið handteknir í
óeirðunum, 367 þeirra stúdent-
ar. 687 hefðu aitur verið látair
lau-skr.
4