Þjóðviljinn - 19.07.1968, Blaðsíða 3

Fösfeudag’ur 19. júlí 1968 — ÞJÓÐVILJINN — SlÐA 3
Alexander Dubcek í sjónvarpsræðu í gaerkvöld:
Við viljum skapa okkar eigin
gerð af sósíalísku þjóðfélagi
Bandalag við önnur sósíalísk ríki og einkum Sovétríkin
er undirstaða sjálfstæðis okkar í viðsjárverðum heimi
PRAG 18/7 — Alexander Dubœk leiðlog'i tékkneskra
kommúnista sagði í sjónvarpsræðu í kvöld að flokkurinn
væri ábveðinn i að fylgja fram núverandi stefnu sinni.
Við viljum skapa sósíalisma sem ekki hefur glatað mann-
úðlegu eðli sínu, sagði Dubcek er hann skýrði frá svari því,
sem flokkurinn hefur sent við bréfi frá sovézka kommún-
istaflokknum og flokkunum í Austur-Þýzkalandi, Pól-
landi, Ungverjalandi og Búlgaríu. Þá hefur miðstjórn
kommúnistaflokks Tékkóslóvakíu verið boðuð á fund á
föstudag og verður þar rætt um bréfið.
Víð eruim ákveð-nir í því að
halda þeirri stefnu sem samþykkt
var á fundi miðstjómar í jamúar,
þvi tékkneska og slóvaska þjóð-
in æskja þessarar stefnu ' og
sityðja hana, sagði Dubcek.
Nú er eikki um aði-ar leiðir að
veilja en framfcvæma gagngerar
viðtækair breytingar til lýðræðds
og sósialisma. Þjóðin vill ekki
hafa að á nokkum hátt verðd
snúið aftur til þess ástands sem
áður var.
Tékkóslóvakía vai'ð að greiða
hiinar gömlu venjur dýru verði.
að ákvarðanir vom taknar án
saimráðs við þjóðina, sagði Dub-
cek. Almenninigur var óánæigður
með hina fyrri forysitumenn.
Kommúndstatfilokikurinn getur eikki
breytt afstöðu almennings en
hann getur skipt um forustu.
Bftir margra ára þögn getur
nú hver borgari í Tékikóslóvakiu
sett fram skoðanir sínar. Sósíal-
ismi er nú að verða áhugaefni
allrar þjóðarinnar og kioimmún-
istaf 1 okku rinn er að endurheimta
trausit þjóðarinnar.
Það væm skýjaborgir að halda
að við gætum rutt burt hverri
hindruin án þess að okkur verði
einhver mistök á, en það er dag-
1 jósí að í landinu eir hreyfing til
hins betra.
Hver getur dæimt betur um
þarfir þjóðarinnar í Tékkóslóvaik-
íu en sá flokikur sem starfar hér,
spurðd Dubcek.
Við munuim efckd víkja hæn-u-
Myndin er frá því er Kosygin (t.v.) kom til Var sjárfundarins og tóku á móti honum Josef Cyran-
kiewics (t.h.) og Gomulka.
fét frá endurbótastedinu okkar. Við
viljum að sósíaldsmi ckkar eigi
sér djúpar rætur í hugum fólks-
ins. Við viljum koma á okkar edg-
in sósíalísku þjóðfélaigsigerð.
Ég vona að okfcur takizt að
standast þá raun sem ekfci aðeins
þjóð okkar en einnig öll komm-
úniisitahreyfingin. sitendur nú í.
Við erum þakklátir fyrir aillan
stuðninig flrá bræðraflokkunum.
Við óskuim ekki eftir því að
neyða startsaðferðuim okkar upp
á þá. Eif. við reyndum það vær-
um við að svíkja okkar eigin
kenningu um þau sfcilyrði sem á-
kvarða hvemig hiver einstatour
flokfcur mótar steifnu. En við
viljum að sósíaldsmiinn festi hér
ræbur, sósíalismi í samræmi við
sósíalíska samvizku okkar.
Við þörfnumsit stuðnings og
trausts þjóðarinnar. Og þjóðin
mun ekiki láta undan neins kon-
ar móðursýki, sagði Dubcek.
Ræða Dubceks var send út um
sjónvarpsstöðanet Evrovisioín og
gátu þvf miljómir vestrænna sjón-
varpsáhorfendá séð hann og
heyrt. En ræðan var ekki semd
um sjónvarpsfcerfið í sósíálísfcu
löndunum, Intervision
Dubcek sagði að alimenmingur
í Tókkósflóvakíu væri órólegur
vegina Varsjánfundarins og þeirr-
ar afstöðu sem þátttakendur í
honum tóku.
Hann skýrði firá því að for-
ystumenn í Tékikóslló-'aka'u hefðu
fengið ósköpin öli af bréfum og
sfmsfceytuim sem létu i ljósstuðn-
ing við afstööu þeiirra, efltir að
þeir birtu opinberlega svar’ við
brófinu frá Vairsjá.
Við höfium aldrei svikið vini
okkar og bandamenn og við mun-
urn áfram gegna skyldum okkar
í Varsjái'bandalaginu. 1 banda-
lagi okkar við sósialisku löndin
og séiisitaklega Sovétríkin er und-
irstaða sjálfsitæðfls okkar i -við-
sjái'verðum heimi. Við sýnuim al-
þjóðahyggju öreiganna öbifanlega

Sovézkir hermenn á æfingum Varsjárbandalagsins f Tékkóslóvakíu
á döigunum.
hdilustu og stefna sú sem við
fylgjum nú hefur ekki á nokkum
hátt dreglð úr þeirri hollustu,
sagði Duboek.
Kommúnistaflokkur Tékkósilóv-
akíu fór í daig fram á það að
sem fyrst yrði haldinn fundur
þenrra Alexanders Dubceks og
Brósnéfs aðalritara sovézka
ílokksins til að ræða staðhæf-
inigar Sovétríkjanna um það að
gagnibyltinigarhreyfing láti nú að
sér kveða í Tékkóslóvakíu.
Jafnframt skýrði forsæti mið-,
stjómar tékkneska filokksins
flofcfcunum í Sovétríkjunum, A-
Þýzkalandi, Pólflandi, Umgverja-
landi og Búlgariu frá þvi að það
mund haflda áfram lýðraeðdsáætl-
un sdnnd. Forsætið segir að end-
urreisn stalínskra stjómaraðferða
muindi leiða til valdabaráttu í
flandinu.
Svar Tékka var birt í Prag í
dag jafnframt því sem blöðin þar
í borg komu út í aufeaútgáfuim
með fullum texta bréfsins sem
Tékkar fengu eftir Vars-járfúnd-
inn, en í því sagðd m.a.:
Það var eikki cg er eikild tdl-
ganigur oklkar að hflutast til um
mál sem eru hrein ininanríkiKimál
tékkneska flokksims og ríkisins,
en jafnframt getum við ekflri fafll-
izt á það að fjandsamlleg öfl leiðd
landið af vegi sósíalismians og
skapi hættu á þvi að böndin mdlli
Tékikóslóvakíu og hins sósialíska
samféflags rofni.
í bréfinu er einniig skorað á
forystumenn tékkneska flokksins
að taka' aftur upp ritskoðun og
efla stöðu flokksdms gegn öflum
sem fjandsamleg em sósíaiflisman-
um.
Framhsild á 7. síðu
Fundir um öll Sovétríkin
MOSKVU 18/7 — 1 dag voru
haldnir fundir í verksmiðjum og
stofniunum um öll Sovétríkin um
Tékkósflóvakíu og voru flokks-
fiundir einnig haldnir á skipun-
um sem taka þátt í flotaæfing-
unum „sjever“ að sögn sovézka
stiómarblaðsins Izvestía.
Blaðið segir að sjóliðamir hafi
fagnað á'kvörðuninni um að
stöðva neðanjarðarstarfsemi
heímsvaldasinna gegn samfélagi
sósíali'Sfcra b.ióí^i.
Sömu undirtektir fékk bréfið
sem Tékkum var sent frá Varsjá
á fundunum í dag í Sovétríkj-
unum. I ’ öllum ræðum var á-
standið talið á mörkum gagnbylt-
ingar án þess að tékfcneska for-
ystan aðhefðist nofckuð til að
klnna í veg fyrir bessa bróun,
að sögn NTB.
Izvesta endurprentaði í kvöld-
útgáfunni í dag greinar úr póflsk-
um, búlgörskum, ungverskum og
a-þýzkum blqðum, ' en nefndi
ekki svarið frá Prag eða viðbrögð
í Júgóslavíu, Rúmeníu og Vestur-
Evrópu.
AFP segir að búlgarska flokks-
blaðið „Rabotnitsjeskœ deflo“
leggi t.il í dag 'að gagnbyitdngin
verði kæfð.
1 uppsláttargrein á fyrstu síðu
segir að atburðimir í Tékkósfló-
vakíu hafi orsakað miklar á-
hysigýnr.
- Bflöðin, útvarp og sjónvarp
eru undir stjijm gagnbýltingiar-
sinna eða undir s+erkum áhrif-
um frá þsim. En gagnbyltingin
mun ekki takazt. íegir í grein-
inni.
1. skákbréf stúdenta:
í riðli með Svíum, Dönum
Englendingum og írlandi
□ Fimmtánda heimsmeistaramót stúdenta í skák
fer fram 13.-29. júlí í smábænum Ybbs á Dónár-
bökum, nálægt Vínarborg í Austurríki, svo sem
kunnugt er af fréttum.
Stúdentaifélag Háskóla Is-
lands sendir nú sveit sex stúd-
enta á mótið í ágætri sam-
vinnu og samráðd við Skák-
samband Islands. Að þessu
sinni er sveitin talin óvenju
sterk, en hún er skipuð Guð-
mundi Sigurjónssyni á 1. borði,
Braga Kristjánissyni á 2. borði,
Haauk Angantýssyni á 3. boi'ði
og Jóni Háflfdánarsyni á 4.
borði. Varairpeinn eru Björgvin
Víglundsson t»g Björn Theo-
dói'sson. . Fyrirfldlðd er Bragi
Krisjánsson.
Forsenda þess, að félagið gæti
sent þessa ungu og efnilegu
stúdenta á mót þctta, vom ríf-
flegir sitryrkdr frá ýmsuni aðilum.
Reið háiSkólí.iráð á vaðið m:eð
mjög góðum U'ndirtektúm, en
sama varð uppi á teninianum
hjá menntamálaráðuneytd, borg-
arráði og skáksambandinu. Er
stúdentafélaginu bæðd Ijúft og
skylt að þakka þessum aðilum
lofsverð viðbröKð.
Stúdentaskáksveitin hefur í
hyggju að senda stutt skákbréf
tifl' landsmannai, að svo miklu
leyti sem tími gofst til í þeras-
ari mikflu orrahríð. Stúdenta-
félaginu hefur nú þegar horizt
fyrsta skátóbréfið, dagsett 15.
júlí 1008. Er það ritað af Birni
Theodóirssyni að þessu sinni og
hljóðar svo:
Alflt hefur genigið að ósfcum,
þó að forðalagið til Vinar væri
erfitt, en þr.O tók 18 tírnia moð
'töfum, En líminn í Vín var not-
aður til hvíldar. _ Hér i Ybbs
búum við í nýju húsi, sem mlun
eiga að nota fyrir efl'liheimifli.
Ybhs er um 5 þúsund manna
bær, og að aufci eru. hér 2 þús-
und geðveikiisjúklingar á gríðar-
stórum „Kleppi“. Teflt er í
nýju húsi, sem er mjög vist-
flegt og nefnist Stadthalle, og
mun réttast að stíla póst til
otókar þangað, ef þörf er á,
þ. e. Sffathalle, Yrbbs a.d. Donau.
Á lauigardaig var dregið í
riðfla, og er skipting hér á eft-
ir:
1 forriðli 1 oru 1. Rúmenía,
2. Rússland, 3. ísrael, 4. ítalía
Pg 5. Brasiflía. 1 fyrstu umferð
vann Hússlaind Braisilíu 3*A—Vo
og ísrael Itaflíu 4—0, en Rúm-
enía sat yfir.
I forriðli 2 eru 1. Frakkfland,
2. Skotland, 3. Búlgaría, 4.
Austumki og 5. Vestuir-Þýzka-
land. 1 fyrstu umferð vann
Vestur-I>ýzkafland Skotland
3—1 og Búlgaría Austurrí’ki 3—
0 (biðsfliák ólokið), en Prakli-
lr.ind sat yfir.
í forriöli 3 eru 1. Austur-
Þýzkaland, 2. Sviss, 3. Finn-
land, 4. Júgóslavía og 5. Beflgía.
1 fyrstu urnferð vann Svlss
Belgíu 4—0 ag Júgóslavia Finn-
land 2tA—1'/,, en Austur-Þýzka-
land sat yfir.
1 forriðli 4 eru 1. Danmörk,
2. Svfþjóð, 3. Mand, 4. Eng-
lamd og 5. Irland 1 fyrstu um-
fierð vann England ísland 2'A
—lVi, Svíþjóð Og Irfland gerðu
jafntefli 2—2, en Danmörk sat
yfir.
1 forriðli 5 eru 1. Noregui”.
2. Tékkóslóvakía, 3. Grikkfland,
4. Holfland og 5. Bandaríkin.' I
fyrstu uimferð vann Grikkand
Hoflland 3—1, Tékflcósóvaltóía og
Ba.ndeiríkin skildu jöfn 2—2, en
Noregur sat yfir.
Eins og fram kemur, erum
við í ríðli með Dönum, Eng-
lendingum, Svíum og Irum.
Danir og Englendingar éru með
mjög sterkar sveitir, og eru
beir almennt áflitnir si'gurstrang-
legastir í riðlinum. Þvi má
skjóta hér inn, að Englendingar
höfnuðu í þriðja sæti á síð-
ai'ta' heimsmeistararmóti. en
Danir i níunda.
Tvær efstu sVeitir úr hverj-
»m riðfli fara í A-úrslit, tvær
næstu í B-úrsflit , og neðsta
sveitin í C-úrslit. Þannig verða
tíu sveitir { A- og B-úrslitum.
og er tefild einföld umferð, en
í C-úrsflitum verða fimim sveit-
ir og tvöföfld uimferð tefld.
1 fvrstu u.mferð tefldum við
við Engflendingá. Keppndn var
mjög jöfn og tvísýn, og gátu
úrsflitin um tíma afllt. eins orðflð
nkflcur i hag. Orsflit á eins'tökum
horðum urðu þei=si:
1. b: Guðm.—Harston V,—V,
2. b: Keene—Bragi V?—'/,
3. b: Haukur—Whitefley rA—*/,
4. b. Wright—Björgvin 1—0
Úrslit urðu þannig Englend-
ingum í vil, 21/,—l'A.
Guðmundur fék'k betra tslfl
á móti Harston, en lenti í tima-
hraflri og lék grófilega alf sér.
Skákin fór í bið, og vtvru alflar
h'kur á, að Guðmunduf tapaði.
en Harston reiknaði ekki með
biðfleik Guðmundar og fann
etóki bezta framhafldið, og hélt
Guðmundur örugglega isifn-
tefli.
Brági fékk snemma erfiða
stöðu gegn Keene. Fór skákin
i bið, og tótórt Braffa að haflda
iafntefli.
Haukur náði heldur betra
gegn Whi+eley. Denti Haukur
í tímahraki. og kom sama staða
upp þrisvsr, og krafðist ttTiite-
ley jafntefflis. F.n hæpið er. að
hægt hefði verið að vinna skág-
ina þá.
Björgvin lenti í erfiðfleikum
á móti Wright.' Tókst honum
ekki að yfirstíga þá og tapaði.
f dag, mánudaiginn 15. iúflí.
teflir ísflenzka sveitin við fra,
en sðan við Dani þriðiudaginn
16. júflí og Svía miðvikudaginn
17. júlí. Jón teflir á 4. borðd
við Ira, og er bað eina breyt-
ingin.
Ölflum líður vefl og biðja fyrir
kveðjur.
Bjöm. Theodórsson.
P.S. Meðfvflgiandi er skák
Hauks gegn Whitefley, en Hauk-
lir var reiður sjálfum sér fvrir
að láta Englendinginn slepoa
með jafntefli:
Hvítt: Haukur Angantýsson
Svart: Whiteley
Frönsk vörn.
1. e4 e6
2. d4 d5
3. Rd2 c5
4. exd5 exd5
5. Bb5 Rc6
6. De2f Be7
7. dxc5 Rf6
8. Rb3 0—0
9. Be3 He8
10. 0—0—0 a6
11. Ba4 Bd7
12. Rf3 Ra5
13. BxBd7 RxRb3t
14. axRb3 DxBd7
15. Dd3 Ha-c8
16. Hh-el Bxc5
17. BxBc5 HxHel
18. HxHel HxBc5
19. De3 Hc8
20. h3 h6
21. Rd4 He8
22. Dd2 He4
23. HxHe4 RxHe4
24. Df4 Dd6?
25. DxD RxD
26.' Kd2 g6
27. Re2 Kg7
28. Rf4 Kf6
29. Rxd5f Ke5
30. Re3 Re4t
31. Ke2 Kd4
32. Rc4 Kd5
33. Ke3 Rc5
34. Rb6+ Ke5
^5. Rc4+ Kd5
36. Rb6+ Ke5
37. Ra4 Re6
38. Rb6 ■Tafntefíi
(Erá Stúdentafélaginu og skák-
sambandinu).