Þjóðviljinn - 17.09.1968, Blaðsíða 3

Þjóðviljinn - 17.09.1968, Blaðsíða 3
t’riðjudagur 17. september 1968 :— ÞJÓÐVILJINN ,— SÍÐA 2 Leiðtogar Tékkóslóvaka sagðit íarnir að missa þolinmæðina Telja Sovétríkin ekki hafa staðið við gefin loforð en Tékkóslóvakar hafi framfylgt Moskvusamningnum PRAG 16/9 — Fréttaritatri Reuters hefur það eftir góðum heimildum í Prag að leiðtogar Tékkóslóvaka séu nú famir að verða óþolinmóðir með þann seinagang sem er á því að Sovétríkin standi við ákvæði Moskvusamkomulagsins. Sér- staka óánægju hefur það vakið að sovézkir skriðdrekar og hermenn eru enn á ferli annað slagið um götur í borgum landsins, enda þótt svo væri látið heita að allt herliðið hefði farið úr miðbiki þeirra í samræmi við Moskvusamkojnu- daga úr hinni höröu gagnrýni Mikill sigur sósíaldemókrata / þingkosningunum / Svíþjóð Fengu í fyrsta skipti um áratugi hreinan meirihluta í neðri deild þingsins — Mikið fylgistap kommúnista STOKKHÓLMI 16/9 — Sósíaldemókratar unnu mikinn sig- ur í þingkosningunum í Svíþjóð í gær, þann mesta sem þeir bafa unnið síðan 1940. Þeir tryggðu sér nú hreinan meiri- hluta í neðri deild þingsins með því að bæta við sig 15 þing- sætum. Fimm þeirra tóku þeir frá kommúnistum sem misstu nær helming fylgis síns frá kosningunum 1964. Bráðabirgðaúrslit í sænsku þingkosningunum, í svigum töl- ur frá 1964: atkv. í : þús. prós. þingsæti Sós. dem. 2.308 (2 1.006) 50,9 (47,3) 128 (113) Hsegri 555 ( 582) 12,2 (13,7) 29 ( 33) Miðfl. 727 ( 569) 16,0 (13,4) ' 41 ( 35) Þjóðarfl. 628 ( 723) 13,8 (17,1) 32 ( 43) Komm. 139 ( 221) 3,1 ( 5,2) 3 ( 8) lagið. Þá er sagt að tékkásilóvaslkir leiðtogar bafi kvartað yfirsföð- ugucm skirifaiim eovézikra blaða um svonefnd andsósáalistisk og gagn- byltingaröfl í Tékkóslóvakíu. Haft er ecftir söimu heirftiWuni að iþegar sé í undirbúningi nýr íundur leiðtoga Sovétrfkjannaog Tékkóslóvakíu, þar sieim heizt verðd rætt uffi að binda enda á hemámið sem nú hefðr ^taðið í tæpar fjórar vikur. Andstætt Moskvusamkomulagi Saigt er að Dubcek fflokksrit- ani og samstarfsmenn hans hafi látið þá skoðun í ljós við sovét- sitjómina að nærvera sovézkra hermannia og skriðdreka þeirra í miðbdki' Prag sé ekki í samræmi við það ákvæði Moskvusam- komuflagsins að hið erlenda her- lið yrði fluitt burt úr miðbiki borgarinnar þeigar ástandið tæki að feerast í eðlilegt horí. Herlið var ílutt úr miðbiki heilztu borganna, Prag, Brati-. slava og Bmo, fyrir fimm dög- um, en aJltaf annað siaigið síðan hafa sikriðdrekar verið á ferfi þar og sovézkir hermenn taka sér annað veifið stöðu við opin- berar byggingar. Tékkósióyaskir leiðtogar eru saigðir teilja að þeir hafi fyrir sitt lieyti staðið við Moskvusam- komulagið, m.a. með því að þing- ið hefur samiþykkt lög um rit- skoðun og bann við starfsemi nýrra stjónnmálasamtaka og þeir ætlast því til þess að Sovétríkin standi við sín lofiorð, en teija að á þvi hafi orðið misbrestur. Sagt er að mótmæli leiðtoga Tékkóslióvaka hafi verið aiflhent Kúsnetsof, aðstoðarutanríkis'ráð- herra Sovétríkjanna. þegar hann ræddi við Cernd'k forsætisráð- herra á laugardaginn. Þá hefur það spurzt að Tékkósióvakar hafi óskað eftir því að sovézkurréð- herra yrði sendur til Prag þar sem yfirimaður sovézka Ijorsins hefði virt að vettugi tilmæli og orðsendinigar Tókkóslóvaka. Kúsnetsof heflur nú dvalizt í Tékkósílóvakíu á aðra viku og rætt við ýmsa fulltrúa flokks, ríkisstjómar og þjóðþings. >að heflur vákið athygli aðenn heflur ekkert veirið um það til- kynnt að Jiri Hajek utanríkisráð- herra hafi lagt niður embætti. Það hefur verið talið víst, m.a. vegna skrifa í sovézkum blöðuim, að Sovétríkin myndu krefjast þess að Hajek færi frá og þegar hann kom heim frá útlöndum í síðustu viiku barst sú frétt að hann hefði saigt af sér. Hún var borin til báka. Verja Ota Sik Þrettán kuinnir tékkóslóvaskir hagfræðingar birtu í, dag yfir- lýsingu í „Rude Provo’\ aðal- jnáligaigni koimimúnistafflokksins, þar sem þeir taika upp hanzkann fyrir Ota Sik sam. neyddur var til að láta. af emtoœtti aðstoðar- forsætisráðherra að kröfu Sovér- ríkjanua. Þeir segja að Siklrafi átt mikinn þátt í að finna ráð sem dygðu gegn örðuigleikum í ofnahagslífi landsins og Tékko- slóvakar hlj'óti að fara þá leið sem hann meðal annarra hali markað til að bæta efnahag sin.n, enda séu bæði stjórnarvöld og allur almenninigur sammála um það. sem sovézk blöð hafa haldiðuppi síðusitu vikur - á framkvæmd Tóklkóslóvaka á því fyrirheátii að koma ástondinu í landinu í „eðli- logt horí“. Þannig sagði „Pravda" í daig að þau öfl sem þetta vildu væru nú að fá undirtökin og nefnir það meðal annars sam- þykkt þjóðþingsdns á lögunum um ritskoðun. „Pravda" tekur þó fram að enp standi margt til bóta. Hin árlega kaupstefna í Brno var opnuð í gær, viku síðar en til stóð. Tuigþúsundir manna hafa þegar skoðað' sýtndnguna og vek- ur athygM að sýningardeildir Varsjárbándalaigsríkjanna firrur.i eru sniðgenignar af mörgum. Sagt er að yfirmenn hennámsildðsdns í Brno hafi tilkynnt að kaupstefn- unni verði lókað e£ menn láti í Ijós andúð á Sovétríkjunum. Áskorun frá Russell Bertrand Russell hefur í bréfi í „The Times“ varað við því að sú . muni ætlun.in að leiða tvo tékkósióvaska leiðtoga af gyð- ingaættum fyrir rétt', þá Frantis- ek, Kriegel, fyrrv. ráðherra, og Emil Goldstucekor, forseta rithöf- undafélagsins. Russell hvetur alla vinstrimenn fil að mótmæla slík- um réttarhöldum ef úr þeim verð- ur og varar uim leið við tilhnei-o in.gu sovézkra leiðtoga til. gyð- ingahaturs, .sem greinilega hafi birzt að undanfömu. Fleiri heim en burt Eftir inmrásdnia fyrir tæpum fjórum vikum hafa 19.025 tékkó- útiöndum, en 11.021 farið úr útlöndum, en 11.021 farjð úr land; með gild vegabréf. 300 hef- ur verið snúið aftur við landa- mærin af því að þeir höfðu eKiki nauðsynlegar vegabréfsáritanir. Á sama tíma hafa 4.130 útlend- ingar farið frá Tékkóslóvakiu, en 3.457 komið þangað. Frá Bem berst sú frétt að 4.500 Tékkóslóvakar hafi komið til Þannig vom úrslitin áður en utankjörstaðaatkvæði höfðu verið talin, en þau em um 300.000. Skipting þingsæta gæti því breytzt. Þess skal gætt að í töl- una vantar atkvæði Borgarafylk- ingarinnar sem fékk einn mann kjörinn 1964, en eogan nú og einnig Kristilegra demókrata. Úrslitin komu víst fllestum á o- vart. Við því hafði verið búizt, einkum eftir síðustu sveitastjóm- Tage Erlander ark'osmingar, að borgaraflokka.mir myrndu auka svo við fylgi sittað þeim tækist að fá mieirihluta á þingi. Skoðanákannanir höfðu einnig gefið þetta til kynna, en því fór fjarri eirns og tölumar sýna. Hið mdkla fylgistap komm- únista kom einnig á óvart. Það er talið vísit að atburðirnir í Tékkósilióvakíu hafi átt veruileg- an þátt í því, en aðrar ásitæður koma einnig til greina, svo sem misMíð innan fllokksins. Sigur Erlanders Mönnum ber saman um að úr- slitin séu mikill persónutogur sigur fyrjr Erfander forsætisráð- herra. Áróður borgarafflok'kanna hafði að vemlegiu leyti beinzt Spasskí vann aftur á svart! Eins og áður hefur verið sagt frá hér í Þjóðviljanum fór fjórða einvígisskák þeimaSpassk- ís og Kortsnojs í bið. Fregnir hafa nú borizt af úrslliituín bið- skákarinnar en Spasskí sigraði ' 59 leikjum og hefur þvi 3 vinn- imga gegn 1 að loknum fyrsta þriðjumgi einvígisins sem er alls 12 skákir. Hefur Spassta' unnið báðar skákirnar, þá aðra og f jórðu í einviiginu, á svart. gegn honum persónuiega ogmik- íð var talað um nauðsyn þess að skipta um stjómarfonmanr.. Erlander hefur verið fonsætis- ráðherra óslitið í 22 ár. Meirihluti kjósienda hefurjafn- framt lýst fullum stuðningi sín- um við stefnu ríkdsstjómarinnar, ek'ki hvað sízt í uitanríkismálum, en sænska stjómin hefur tekið mjög eindregna afsföðu gegn stríði Baimdaríkjanna í Vietnam og innrásinni í Tókkósilóvakíu. Stjómarblaðið ,, Aftonbl adet“ sagði í dag að ríikisstjómin gæti nú tekið upp róttæka stefnu í eflnahagsmálum, gegn einkaauð- magninu, í fullu trausti þess að þjóðin muni styðja hana. Til tveggja ára í þetta sinn var aðeins kosið til tveggja ára. Þmgkosningar verða aftur árið 1970 og þá kos- ið tiL alls þingsins, en efri deild- in verður þá lögð niður. Búizt er við að Erlander muni bá einnig draga sig í hlé og víkja fyrir ein- hverjum hinna yngri manna flokksins. Olof Palme mennta- málaráðherra hefur mjög komið til tals sem arftaki Erlanders, en hann hefur vakið sérstaka at- hygli fyrir einbeitta andstöðu sína gegn stríði Bandaríkjanna ,í Vietnam. > Sviss eftir innrásina, en af . þeim hafa aðeins 350 sótt um landvist Heldur hefur dregið síðustu sem pólitískir flóttamenn: 25% afsláttur Vikulegar ferðir til EVRÓPU,með DC 8 þotu Frá og með 15, september næstkomandi, bjóðum við 25% afslátt til allra helztu borga Vestur-Evrópu. Upplýsingar hjá ferðaskrif- stofunum eða— Aðalumboði G. Helgason & Melsted, Hafnar- stræti 19, símar 10275 11644. Alla fimmtudaga, með DC-8 þotu, til Glasgow og Kaupmannahafnar. MuniS bókakynningu AB i Eymundssonarkjallaranum l ' Kynnið ykkur kostakjor AB ALMENNA BÓKAFÉLAGIÐ Ausfursfrœfi 18. Slmar 19707 — 18880

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.