Þjóðviljinn - 29.11.1968, Blaðsíða 12

Norræna bókasýningin 1968 opnuð ígær
Föstudaiguir 29. nóvemiber 1968 — 33. árgangur — 260. tolublað.
Frumskylda stjórn-
vulda er aS tryggja
öllum fulla atvinnu
I gærkvöld var Norræna bókasýningin 1968 opnuð í Norræna húsinu að viðstöddum fjölda gesta.
Eins og sagt var frá í frétt hér í blaðinu í gær eru á sýningunni 2000 bókatitlar á tungum allra
Norðurlandaþjóðanna sex og eru''bækurnar allar gefnar út á þessu ári. Er ekki að efa, að margan
mun fýsa að sækja þessa einstæðu sýningu og kynnast bókaútgáfu á Norðurlöndum með eigin aug-
om. Myndin er af nokkrum bókanna á sýningunni. — (Ljósm. Þjóðv. A. K.).
I gær var afgreidd á þingi ASI
ályktun um atvVinumál með
samhljóða atkvæðum. Hafði Guð-
jón Jónsson framsögu fyrir at-
vinnumálanefndinni. í ályktun-
inni er rakinn vanræksiufeTÍll
stjó'marvald/ í atviiln.umálum og
bent á tillö'gur til úrbóta í at-
vinnumálum.
í ályktuninni er m.a. lagt til
eftirfarandi:
1. Skipaðar verði atvinnumála-
nefndir í öllum kjördæmum. 2.
Aukin verði rekstrarlán til fram-
leiðslunnar. 3. Gerðar verði ráð-
stafanir til endumýjunar togara-
Gengisfellingin nú jafngildir
afnámi allra lána og styrkja!
Ragnar Arnalds leggur til að námsmönnum verði
bætt tjónið af gengisfellingunni að fullu. — Verð-
ur tekinn upp námsmannagjaldeyrjr?
■fr Menntamálaráðherra fór fram
á sérstákar þakkir fyrir þá
hugulsemi að ríkisstjómin
hyggst aðeins bæta náms-
mönnum erlendis þriðjung
þess skaða, sem gengisfelling-
in veldur þeim.
iz Ragnar Arnalds formaður AI-
þýðubandalagsins benti hins-
vegar á að aðeins gengisfell-
ingin nú jafngilti niðurfellingu
allra lána ag styrkja til náms-
manna erlendis og hefði náms-
kostnaður þeirra nú tvöfald-
azt frá því í fyrra.
•jír Kvað Ragnar brýnt, að bæta
námsmönnunum tjón af völd-
um gengisfellingarinnar að
fullu og benti á í því sambandi
að námsmenn fengju gjald-
eyri við sérstöku námsmanna-
verði.
Námslán komu til umræðu i
gær í sambandi við stjómar-
frumvarp um að námslánakerfið
nái til tækniskólanoma og fram-
haldsdeilda Kennaraskólans.
Mælti menntamálaráðherra
fyrir frumvarpinu or notaði tæki-
færið til þess að flytja áróðurs-
ræðu um aukið fjárframlag til
námsmanna erlendis vegna geng-
isfellingarinnar. Kvað ráðherr-
ann ákveðið að hækka allar
fjárveitingar til íslenzkra náms-
manna erlendis um 54,4% eða
aðeins sem svarar hækkun bess
erlenda gjaldeyris, sem beir geta
keypt fyrir lán og styrki. Verð-
ur ráðstdfunarfé Lánasjóðsins nú
61,6 milj. kr. I lok ræðu sinnar
mælti ráðherra: „Ég vona. að
um bessar ráðstafanir megi segja,
að bær beri vott «n, að íslenzk
st.iómarvölld hafi fullan s'kilning
á gildi æðra náms ...“!
Ragnar Amalds benti á að' Al-
þýðublaðið hefðd í leiðara á dög-
unum lýst bví yfir að rnennta-
málaráðherra myndi beita sér
fyrir því að námsmenn skpðuðust
ekki við gengisfelliniguna. Þessi
yfirlýsing Albýðublaðsins hefði
því gefið góðar vnnir — en óg er
smeykur um að þessi málalok
eiigi eftir að valda námsmönnum
miklum vonþrigðum, sagði Ragn-
ar. 'Því enda þótt fiárframlögin
hækki til stúdenta erlendis
f hlutfalli við gengisfellinguna
nægir framlagið ekki nema fyrir
þriðjungi námskostnaðar en beiim
Ragnar Araalds
er eftirlátið að standa sjálfir
straum af tveimur briðju náms-
kostnaðarins og gengisfellingar-
hækkuninni á þeim hluita.
Ragnar benti á að erlendur
gjaldeyrir hefði hækkað frá bví
í nóvember í fyrra um 104%.
Meðalkostniaður hefði bá verið
talinn kr. 90.000 á námsári, við
gengisifellingiuna í fyrra hefði
þessi upphæð hækkað í 120 þús.
kr. og nú í kr. 180.000. Þetta
þýddi 100% hækkun \ námskostn-
aðar á einu ári. Meðallán og
styAur ættu nú að vera kr.
60.000 á námsmann að jafnaði
en sú upphæð nægði ekiki fyrir
hæklkun þeirri, sem orðið hefði
á einu ári.
Það var hugsanlegt í fyrra að
námsmenn gætu unnið fyrir um-
framþörfinni, en nú væri það úti-
lokað að vinna fyrir mismunin-
um kr. 120.000 meðal annars
vegna versnandi atvinnumögu-
leika.
Raignar beniti á að einungis
vegna síðustu gengisfeHingar
hefðu útgjöld stúdenta erlendis
því hækkað um 60 þús. ltr. á ári
að jafnaði en stúdenitar erlendis
væru 600. Þetta þýddi að til þess
að bæta skaða gengisfellingar-
innar hefði þurft um 36 miljónir
króna í viðbótarframlög. Hækk-
unin nú ætti skv. ræðu mennta-
málaráðherra aðeins að nema
þriðjungi þessarar upphæðar og
vantaði þá á 24 milj. kr. sem
Framihald á 9. síðu
flotans. 4. Ráðstafanir verði
gerðar til þess að auka fjöl-
breytni í framleiðslu sjávaraf-
urða. 5. Fiskiðnaðarfyrirtæki fál
lán til þesis að bæta rekstur fyr-
irtækjannia, eimfcum varðandi
geymslu og meðferð hráefmanna.
6. Hafin verði unidirbúningur að
mauðsynlegri útfærslu fiskvedði-
lanidhelginniar. 7. Stöðugit verði
haldið úti skipum til fiskileitar.
8. Gerðar verði séirstafcar ráð-
stafanir til þess að komia í veg
fyrir frekari samdrátt í iðnaði
a) með því að takmarkia eða
banna innflutning á iðnaðarvör-
um sem framleiddar eru í land-
inu, b) rekstrarfé iðnaðarins
verði aukið, c) lækkaðir verði
eða felldir niður tollar á hráefni
til iðnaðarins, d) opinberir aðil-
ar kaupi innlenda framleiðslu. 9.
Skipasmíðastöðvunum verði
tryggð nauðsynleg lán til ný-
smíði. 10. Tekið verði lán 200 til
250 milj. kr. fyrir Byggingarsjóð
rikisins. 11. Ýtarleg athugun
verði framikvæmd á sildiarflute-
inigum frá fjarlægum miðum í
salt og frystingu. 12. Tunnuverk-
smiðjur ríkisins verði refcnar með
fullum afköstum. 13. Aukmar
verði fjárveitingar til hafnafram-
kvæmda. 14. Skipulega verði unn-
ið að markaðsleit. 15. Framtíð
fluigfélaganna verði tryggð.
Loks segir í atvinnumálaálykb
uninni:
„Frumþörf hvers vinnufærs
manns er fullnægjandi atvinna
er nægi til tekjuöflunar til mann-
sæmandi lifs — frumskylda sér-
hverra stjórnvalda er að tryggrja
þessi sjálfsögðu mannréttindi.
Framhald á 9. síðu.
Hvar eru miljarðarnir?
Fjórir þingmenn Alþýðubandalagsins krefjasf þess
að gerð verði undanbragðalaus eignakönnun
■ Hvar hafa allar miljónimar lent frá góðæristíma síðustu
ára þar sem bætt viðskiptakjör á erlendum mörkuðum hafa
fært okkur miljarð á miljarð ofan í þjóðarbúið fyrir utan
þá miljarða, sem teknir hafa verið að láni erlendis? — Svar
við þessari spurningu fæst aðeins með undanbragðalausri
eignakönnun og frumvarp um það efni hefur nú verið lagt
fram á alþingi.
Margar konur meðal fulltrúa á ASÍ-ftingi
Eins og við sögðum frá í myndartcxta á forsíðu sátu margar konur á ASl-þinginu. Og hér kcm-
ur mynd af öðrum hóp kvcnfulltrúa á þinginu. —(Ljósm. Þjóðv. A. K.).
Fluitninigsmenn þinigisályktun-
artillöigunnar eru fjórir þing-
menn Alþýðubandal agsims þeir
Maignús Kjiartansson, Ragnar
Amalds, Karl Guðjónsson og
Steinigrímiur Pálsson.
Tillagan er svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að fela ríkis-
stjóminini að láta semjia og leggja
fyrir Alþingi eins fljótt og auð-
ið er frumvarp til laga um
eigniakönnun. Skal tilgangur
frumvarpsins sá að afla sem
gdeggstnair vitneskju um eigna-
skiptingu hér á landi og sér-
staklega um eigniasöfnun af völd-
um verðbólgu og gengislækkana,
svo að síðar sé unnt að nota þá
vitneskju til þess að afla fjár til
aukins atvinnuöryggis og tekju-
jöfnunar".
Þingsályktunartillögunni fylg-
ir stutt greinargerð og segir í
lok hennar um eignaikönminina:
„Undanbragðalaus könnun á
þessum aðstæðum og réttlát
skattheimta í samræmi við niður-
stöður hennar eru forsendur þess
að samkomulag geti tekizt með-
al landismianna um ráðstafanir í
efnaihagsmálum".
Blaðdreifing
Þjóðviljann vantar blað-
bera í Sogamýri og Háskóla-
hverfi.
ÞJÓÐVILJINN
Símá: 17-500.
\
i