Þjóðviljinn - 11.01.1969, Blaðsíða 1

Laugardagur 11. janúar 1969 — 34. árgangur — 8. tölublað.
ritskoðun á málgögnum blaðamanna
og verkalýðssamtakanna i Tékkóslóvakíu?
PRAG 10/1 — Taldar eru lík-
ur á að bein ritslcoðun verði
nú tekin upp á málgagni
tékkóslóvas'ka blaðamanna-
samibandsins, vikublaðinu
,,Reporter“, blaði verklýðs-
samtakanna „Práce“ og viku-
blaðinu „Zitrek“, sem öll hafa
haldið áfram baráttunni fyr-
•ir framfarastefnn Kommún-
is+aflokksins.
Saimlkvæmt Reuibersfregnum frá
Prag munu yfii'menn ritskoðun.-
arinnar hafa í hyggju að taka
upp beina ritskoðun á þessum
blöðum, en hingað til hefur ver-
ið liátið nægja að ritstjónmir tolaða
qg tímarita sæju sjálfar um rit-
Framih. á 9 siðu.
841 á atvinnuleys-
isskrá í Reykjavík
Hæsta tala atvinnuleysingja í
borginni frá upphafi skráningar
Enn bættust við 48 nýir at-
vinnuleysingjar á skrá hjá Ráðn-
ingarstofu Reykjavíkurborgar í
fyrradag. Voru skráðir atvinnu-
ieysingjar í Reykjavfk orðnir alls
841 að tölu að kvöldi fimmtu-
dagsins og mun það mesti fjöldi
atvinnuleysingja, sem skráður
hefur vcrið í einu í Reykjavík
frá því sf;k skráning liófst fyrir
40 árum. Áður hefur tala at-
vinnulausra orðið hæst 1. nóv-
ember 1938, en Jiá voru skráðir
804.
Á gamilársdag voru á skrá 502
hér í Reykjavík og heflur skráð-
um atvimnuileysinigjuim í borginni
því fjolgað um 339 frá éramót-
um eða á 10 dögum, samisvarar
hað því, að 34 bætist við á degi
hverjum.
Bftir kynjum er skipting at-
vinnuieysinigja sú, að karlar eru
679 að tölu og konur 162. Á
gamílársdag voru sfcráðir karlar
394 og konur 108. Hetfur körl-
um þ<ví fjöligað á atvinnuleys-
ingjaskrá um 285 og konuim uim
54 frá áramótum.
Ðftir s-tarfsgireinum skiptust
atviirnnuleysimigjaimir sivo í fyrra-
kvöld, að verkaimemm voru 406,
sjómenn 74, trésmiðir 68. verzl-
unarmenn 27, múrarar 27, mál-
arar 16, matsveinar 13 og iðn-
verkamenn 11. í öðram starfs-
greánum néðu skráðir atvinmu-
leysingjar ekiki tugnum. — Fjöi-
miemnustu stéttirnar meðal kvenna
eru þessar: Vmikialklomur 88, iðn-
verkakonur 27, verzlumarkomur
26.
Þrjú félög skipstjóra og
stýrimanna boða verkfall
- Búizt við oð sjómonnafélögin boði verkfall i dag
■ í gær boðuðu þrjú af aðildarfélögum Farmanna-
og fiskimannasambands íslands verkfall og hefst
það á miðnætti aðfaranótt n.k. laugardags, 18. þ.m.
hafi samningar ekki tekizt fyrir þann tíma. Félög-
in sem verkfallið boðuðu eru Skipstjóra- og stýri-
mannafélagið Aldan í Reykjavík, Skipstjóra- og
stýrimannafélagið Vísir í Keflavík og nágrenni og
Skipstjóra- og stýrimannafélagið í Hafnarfirði. Áð-
ur hafði Vélstjórafélag íslands boðað verkfall frá
og með 16. þ.m.
í gæirmorgúm var haldimm stuttu'r siammdogaifuiMÍur með fudl-
trúum Farm>ammia- og fiskxmaminasamibandsiine og Lamdssambamdis
íslenzkra útvegsmiamna. Bar sá funidur enigan árangur ög var á-
kveðið að vísa deilunní til sáttasemjara ríkiisins. Fékk Þjóðvilj-
inn þessar upplýsingar hjá FFSÍ í gær.
Síðdegis í gær boðuðu svo skipstjóra- og stýrimammiafélögám
þrjú sem áður eru nefnd verkfiall og er búizt við að fleiri aðild-
arfélög Farmanna- og fiskimianniasamibandsins úti um land muni
fylgja í kjölfarið, en alls munu um 15 félöig innan FFSÍ eiga að-
ild pð siamninigunum sem nú stamda yfir, eru það allt féiög yfiir-
mianma á bátaflotanum, skipstjóra, stýrim.annia og vélstjória.
Gengislækkunarforsprakkinn
veit ekki sitt rjúkondi rúi
□ Það er til marks um algert á-
hugaleysi og framtaksleysi
stjórnarvaldanua að ekki er
enn búið að ákveða fiskverð,-
>ótt fyrsti mánuður ársins sé
senn hálfnaður. ’Lögnm sam-
kvæmt átti að ákveða fisk-
verðið fyrir áramót, og það er
mjög athyglisvert að sá mað-
ur sem hefur forustu um lög-
brotin, seinaganginu og fram-
taksleysið er Jóuas Haralz,
æðstj ráðamaður ríkisstjórn-
arinnar í efnahagstnálnm.
Þessi seinagangur verður til
þess að bátarnir hefja ekki
veiðar nema að sáralitlu leyti,
allur þorri flotans liggur
bundinu við landsteina með-
an atvinnuieysið heldur á-
fram að magnast.
[0 Þetta ástand er þeim mun frá-
Ieitara sem gengislækkunin
var rökstudd með þvi að hún
ætti sérstaklega að bjarga út-
Breyfingar á
ferðum SVR
1. júni n.k.
öðru hvcrju hafa heyrzt radd-
ir um að fyrirhuguð sé breyting
á skipulagi strætisvagnaferða í
Reykjavík og fékk blaðið þær
fregnir hjá forstjóra Strætis-
vagna Reykjavíkur að breytingin
komist í framkvæmd 1. júní n.k.
Verður breytimgin byggð á um-
ferðarkönnun sem gerð var árið
1962, að svo miklu leyti seip það
er unnt — en á undanföimum
2—3 árum hafa éinnig ifarið fram
kannamir ' á einstökum leiðum
strætisvagnanna, og hafa þær
verið gerðar vegna væntainilegrar
bi-eytingar.
Sagði forst.iórimn að stöðuet
væri unnið að því að undirbúa
breytinguna og væri betta mik-
ið Ðg vandasamt verfc.
gerðinni. Þjóðin öll var hvött
til þess að taka á sig hinar
þyngstu byrðar möglunar-
laust með þeim rökum að þá
myndi hefjast blómilegt út-
gerðarskeið, hver fleyta verða
send á miðin, og þannig yrði
aflað dýrmæts gjaldeyris og
atvinnuleysi upprætt. Byuð-
arnar hafa verið lagðar á
þjóðina af fullum þunga, en
útgerðin er verr, á sig kom-
in en nokkru sinni fyrr. Og
maðurinn sem reiknaði út
gengislækkunina, Jónas Har-
alz efnáhagsstjóri tslands,
skilur svo lítið í sinum eigin
athöfnum að hann getur ekki
einu sinni komið því í verk
að láta ákveða fiskverð.
Jónas Haralz cfnahagsstjóri
íslands.
Þjóðviljinn átti í gær viðtal við Jón Sigrurðs-
-1$. son, formann Sjómannasambands íslands, en
hang er formaður samninganefndar sjómanna-
félaganna en hvert félag um sig á einn fulltrúa í
nefndinni og er hún alls skipuð 13 mönnum. Jón
sagði, að nefndin hefði setið á fundi með fulltru-
um LÍÚ til kl. 2 í fyrrinótt en án árangurs. Kvaðst
hann búast við, að sjómannafélögin færu að boða
verkfall á morgun, ef ekkert gerðist í samkomn-
lagsátt. Taldi hann líklegt, að nýr samningafund-
ur yrði haldinn á morgun.
Þá leitaði Þjóðviljinn frétta hjá skrifstofu
Verðlagsráðs sjávarútvegsins af þvi, hvað ákvörð-
un fiskverðs liði og fékk þau svör, að óvíst værí
enn hvenær það kæmi.
Fyrst vesturlanda:
Sænska
tekur upp st/órn-
málasamhand við Norður- Víetnam
Ákvörðun Svía illa tekið í Washington, en ekki búizt
við að Bandaríkin slíti stjórnmálasambandi við Svíe
STOKKHÖLMI og WASHINGTON 10/1 —
Sænska ríkisstjórnin ákvað á fundi sínum í dag
að viðurkenna og taka upp stjórnmálasam-
band við ríkisstjórn Norður-Víetnams. Sagði
Torsten ‘Nilsson utanríkisráðherra í kvöld að
þessi ákvörðun mundi gera Svíum auðveldara
að taka þátt í uppbyggingunni í Víetnam að
styrjöldinni lokinni. x
Akvörðun Svíastjórnar var illa tekið í Wash-
ington, þar sem opinberir embættismenn
hörmuðu hana, en lýstu jafnframt yfir að
stjórn Richard Nixons yrði eftirlátið að ákveða
hver yrðu opinber viðbrögð Bandaríkjanna
gagnvart Svíþjóð.
Sitrax aö íiundi sæns-ku ríkis-
stjónnarinnat lofcnum sendi Tor-
sten Nilsson utanrífcisraðjherra
starfsbióður sinum í Hanoi,
Nguyen Duy Trinh skeyti, þar
sem hann lagöi til að isitjórnméla-
samband yrði tékið upp milli
Svíþjóðar og Norður-Víetnams.
I kvöld var haldinn fundur í
sænsku utanríkisnefndinni og
sagði Nilsson eftir hann, að á-
kvörðmn rifcisstjórnarinnar auð-
veldaði Svíum að tafca þátt í
uppbygginigu Víetnams að styrj-
öldinni lofcinni. Fékk nefndin á
fundinum greinargerð um viður-
kenndnguna á Norður-Víetam, og
um áætlanir að efla noixæna
samvinnu. Spurningu blaða-
manna, hvort ríkiastjómin hefði
velt viðurfcenningunni fyrir sér
í Langan tóma, svaraði Nidsson:
— Við höíum hugsað þetta mál
mjög lengi. Sáðan við komum á
óopiniberu samtoandi við stjómina
í Hanoi hölfium við beðið eftir
heppilegu. tækifæri til að stað-
festa það samband opinberlega. 1
utanríkisráðuneytinu litum við
svo á, að einmitt nú væri rétti
tíminn.
Saigðí Nilsson að tíminn væri
heþpilegur þar sem báðir aðilar
við samninlgana í París virtust
vilja beita sér fyrir því af ail-
vöra að koma á friði í Víetnam.
Tími væri kominn til að snúa
sér að raunhæfum hlutum í sam-
bandi við hjálpina við Víetnam
eftir stríðið og mundi stjómmála-
samband iruðvelda Svium að afla
sér upþlýsinga um aðstæöumar
í landinu og að senda banigaö
sérfræðiniga á ýlmsum. sviðum.
Starfsmenn bandarísfca: sendi-
náðisins í Stokfchólmi vóru engan
veginn undraindi á ákvörðun
Svfe og aimtoassadiorinn, William
Heath, sagði: — Allir vita að
markmið Bandarikjanna er frið-
ur í Víetnam og verður að Mta á
aðgerðir hvers lands frá bví
sjónarmiðd.
Framkvæmdastjóri upplýstnga-
miðstöðvar t>FF í Stofcfchólmi,
Framhald á 3. síðu.
Svíar sigruðu
Tékka tvisvar
Stokfchólmi 10/1 — Landsieik
i handknatffleik milli Svia og
tékkneska landsliðsins, sem
hinigað kemur í dag, lauk með
sigri Svía 12 mörk gegn 10. I
hálfleik höfðu Tékkar yfirhönd-
ina, 5:3. Svíinn Lennart Erifcison
skoraði alls 9 mörk í leiknum.
Svíar uninu einnig fyrri leikinn,
ei- fram fór í Gautaborg fyiir
tveim dögum með 17 mörkum
gegn 14.
■tr .