Þjóðviljinn - 10.04.1969, Blaðsíða 3

F1imimitiuda©iir 10. april 1960 — ÞJÓÐVTLJENTN — SlÐA J
Klofningur vofir nú yfir í
Kommúnistafl. Finnlands
Myndin er tekin ad lokinni kosningu forystumanna Kommúnista-
flokks Finnlands. Hinn endurkjörni formaður Aarne Saarinen er til
vinstri, varaformadurinn Erkki Salomas og nýi framkvæindastjór-
inn Arvo Alto lengst til hægri.
■ Fréttamönnum sem fylgd-
ust með þingi Kommúnista-
folkks Finnlands um páskana
ber saman um að yfirvofandi
sé að flokkurinn klofni í
tvennt. Nær helmingur þing-
fulltnia sem verið hafa í and-
stöðu við stefnu flokksstjóm-
arinnar og títt eru kenndir
við „stalínisma11 gek'k af
þinginu og efndi til sérstaks
fundar. Engin málamiðlun
tóks milli hinna andstæðu
fylkinga og litlar líkur eru
taldar á að hún takist úr
þessu.
Það kom ekki á óvart að í odda
skarst á þinginu. Allmikillar 5á-
nægju hefur gætt innan flokksins
að undanförnu með stefnu og störf
flokksstjórnarinnar og afstöðu
hennar bæð! til innlendra og er-
lendra máia. Þannig hefur gætt óá-
nægju meðal margra óbreyttra
flokksmanna með stjórnarsamstarf
flokksins viö sósíaldemókrata og
Miðflokkinn (gamla Bændaflo! k-
inn) og engum duldist heldur að
mjög vom skiptar skoðanir í
flokknum um afstöðuna til innrás-
ar Varsjárbandalagsríkjanna í
Tékkóslóvakíu í fyrra. Stjórn
flokksins lýsti andúð sinni á inn-
rásinni, en minnihluti falltrúa í
framkvæmdanefnd hans kvaðst ó-
varð víst að hún var staðráðin að
láta hart mæta hörðu.
Þetta kom strax fram á þann
h."... að flokksforystan sem hafði
nauman meirihluta þeirra manna
sem mætú, vom til þings (tæp-
lega 280 af 479) lét strax skerast
í odda þegar flokksforystan ve-
fengdi kjörbréf rúmlega 40 fulltrúa
sem taldir voru til andstöðunnar.
Ágreiningur varð um á hvern hátt
sem hefur verið framkvæmdastjóri
flokksins síðan árið 1944, hafði
fyrir þing''" tekl'5 tram að hann
myndi ekki taka við endurkjöri. í
stað hans var kosinn Arvo Aalto,
37 ára gamali frá Norður-Finn-
landi. Aaltonen og sumir helztu
samstarfsmenn hans voru að sjálf-
sögðu ekki kjörnir í hina nýju
miðstjórn.
í framk\ æmdanefndinni verða
Mótmælaaðgerðir stúdenta
við Sonningverðlaunaveitingu
KACPMANN AHÖFN 9/4 —
Stúdentar við Kaupmannaliaínar-
háskóla hafa ákveðið aðgcrðir
sínar er Halldór Laxness tekur
við Sonning-verðlaununum í há-
tíðasal háskólans 19. april nk.,
en sem kunnugt er skoruðu þeir
á nóbelsskáldið að neita að taka
við verðlaununum.
Að því er „PoJitiken" sfcý'rir
frá í gær ætla stúdentarnir eikiki
að sikipta sér af hinum opiniberu
hátíðahöldium við afhendingu
verðlaunainina, en beita sér hins-
vegar fyrir öðrum siamikomum,
þar sem þeir sýna hug sinn til
verðlauniaveitinigiarinnair.
Hafa stúdentamir myndað svo-
Nýtt barnaleikrit
Næstkomiandi sunnudag frum-
sýnir Ferðaleikhúsið ísienzkt
bamaleikrit, Týndi konungsson-
urinn, æ'vintýraleik eftir Ragn-
heiði Jónsdóttur. Sýnt verður í
veitingahúsinnu Glaumbæ við
Tjömin.a, en þar er hið ágætasta
leiksvið og ævintýralegt um-
hverfi. Leikstjóri er Kristín
Magnús Guðbjartsdóttir en leik-
endur eru Emilía Jóna'Sdóttir,
Sveinn Halldórsson, Baldur Ge-
orgs (töifraima'ður), Jónína Ólaifs-
dó'ttir, Hrainhildur Guðmunds-
dóttir, Ema Gísladóttir, Þórunn
Sveinsdóttir, Leiíur ívarsson,
Gunrnar Kvaran, Sævar Helgason
og Kristín Magnús. Fjórir dreng-
ir úr Kópavogi leika á hljóðfærd
undir stjóru Bjöms Guðjónsson-
ar. Búninigar og sviðsmyndir eru
eftir Molly Kennedy.
Á sunnudag verða tvær sýn-
ingar, kl. 3 og 5 og rennur allur
ágóði af fynri sýninigunnd tii
bamaheimiiisins að Tjaldianesi.
kallaða óopinbena Sonndng-nefnd,
sem stendur fyirdr aðgerðum
þeirna. Bfna stúdentar í lœlkinis-
fræði, sólfraeði og samíélaigisfræð-
um til mótmælagöngu um götur
Kauipmannahafnar síðdegds og
lýkur göngunni mieð fundi á Vor
Frue Plads, þar sem fiuiltnium
alira stjómmálaflokikanna hefur
verið boðið að filytja ræður, auk
þess sem fuiltrúar leigjendafélag-
anna, verkallýðsfélaganna og
stúdentaleiðtogar fá þar tækifæri
til að láta f Ijós áldt sitt.
Um kvöldið halda stúdenitar
fund í hátíðasal háskóilans og
verður þar lesið upp úr fyrri
verk.um Hallldórs Laxness, þar
sem hann gagnrýnir aðra rit-
höfunda fyrir þjónustu við
Maimmon. Aðalræðumaður fund-
I arins verður rithöfundurinn Hans
Scherfing og mag. a.rt. Bente
Larsen tailar uim bókmenntir og
þ.ióðfélagsgaignrýni. en að lokum
verða almennar umræður um
bókmenntir, háskóila og þjóðfé-
lagið.
Verkfallið
Framhald af 1. sdðu.
fell), Verkalýðsfélag Borgamess
(219), Verkalýðsfélag Stykfeis-
hólms (217), Samtalls er þefcta 31
félag með 18867 félagsmerm. Hér
er þó aðeins um að ræða full-
gilda félaig.smienn, en verlcfallið
nær að sjálfsögðu til aukafélaga
í verkalýðsfélögunum ölluim,
þannig að sá fjöldi, sem verkfalU-
ið mær til ei- vafalaust yfir 20
þúsundir launafólks.
Eins og af framantöldu sést
nær vinnustöðvunin til aiUira
starfsgi-eina á Reykjaviku 1-svæð-
inu, þ.e. í Reykjavík. Haftnarfirði,
Kópavogi, Gai-ðahreppi, Seltjam-
arnesi, Mosfellssveit og Kjós.
Utan þessa svæðis er stöðvun í
Borgarnesi, á Siglufirði og á Ak-
ureyri og við Búrfell.
Stöðvunin verðu.r þvi almenn
á Reykjavíkusrsvæðinu þannig að
hvers kyns þjónustustarfsemi
stöðvast utan þeirra verzlana þar
sem kaupmenn geta unnið sjálfir,
en þær munu allstór hlnti af
verzlunum á svæðinu. Þó verða
verzlanir opnar í Hafnarfirði, en
Verzlunarmannafélagið þar miun
ekki hafa haldið fund firá því að
kjaradeilan hófst í öndiverðuim
febrúar!
Deildarhjúkrunarkonur óskast
í Landspítal'anum, lyflækningadeild, eru lausar 2
deildarhjúkrunarkonustöður. Nánari upplýsingar
gefur forstöðukona Landspítalans. sími 24160.
Umsóknir með upplýsingum um aldur, menntun og
fyrri störf sendist til Skrifstofu ríkisspítalanna,
Klapparstíg. 29, fyrir 27. apríl 1969.
Reykjavík, 9. apríl 1969.
Skrifstofa ríkisspítalanna.
sammála þeirri fordæmingu.
Það kom reyndar á daginn
skömniu áður en þingið hófst að
andstæðingar flokksforystunnar
æduðu að láta sverfa til stáls.
Blaðið „Kansan Uutiset", málgagn
finnska Lýðræðisbandalagsins, sem
ko..,múnistar eru helzta uppistað-
an í, hafði skýrt frá því að þeir
hefðu verið boðaðir til sérstaks
liðsfundar til að samræma aðgerð-
ir sínar á flokksþinginu. Blaðið
sagði að fyrir því fundarhaldi hefði
staðið öðrum fremur Aimo Aalto-
nen, fyrrverandi fo, 5ur flokks-
ins. Aaltonen bar á móti því að
nokkur slíki.r liðsafnaður væri fyr-
irhugaður, en reyndin varð sú að
þegar í upp'.þingsins ko. í í Ijós
að vel skipulagÖL.. hópur þingfull-
trúa var staðráðinn í áð storka
flokksforystunni, og jafnsner .a
Öldungadeildin
á móii gagneld-
flaugakerfinu?
WASHINGTON 9/4 — Einn
helztj fulltrúi Repúblikana í utan-
ríkisnefnd öldungadeMdar Banda-
ríkjaþings, George Aiken, sagöi í
dag, að sennilega felldi öldunga-
dcildin frumvarpið um hið um-
dcilda gagneldflaugakerfi.
Sagði Aiken, að upplýsingar
þær er fulltiúar landvarnaráðu-
neytisins hefðu gafið við atihögun
öldungadeildarinnar á tillögu
Nixons forseta um áframihaldandi
uppbyggingu gagmflauigavarnar-
kerfisins hefðu dregið úr stuðn-
ingi meðal öldungadeildarþing-
miamnanna.
Þjóðleikhúsráð
Framhald af 10. síðu.
róðstafanir til að eflla íslenzka
leikritagerð. J'afnfnamt her að
leggja á það þumiga áherzlu, að
Þjóðleikihúsinu verði gert kleift
að senda ieikflokka oftar um
landið með úrvalsleikvenk, bæði
að aumírá og vetrarlagi.“
málið skyldi afgreitt og andstæð-
ingar forystunnar töldu að á sinn
hluta hefði verið gengið (notuðu
sér það tækifæri, segja talsmenn
forystunnar) og ákváðu að ganga
af þinginu og lýstu allar þess á-
kvarðanir fyrirfram ómerkar og ó-
gildar.
Engu að síður kusu þeir fufltrú-
ar sem eftir voru á þinginu r./ja
miðstjórn. í þessari. miðstjórn sem
35 eiga sæti í voru tuttugu og ein-
um betur kjörnir til hennar í fyrsta
skipti, að varamönnum meðtöld-
um.
Aarne Saarinen var endurkosinn
formaður flokksins. Ville Pessi,
nú 15 í stað 12 manna áður, og
lnin einkennis, einnig af því að
hinum svonefndu „stalínistum"
hefur verið bægt frá.
Aaltonen og félagar boðuðu um
helgina að þeir myndu efna til .ýs
þings síðar í mánuðinum. Sá skiln-
ingur er lagður í þann boðskap, að
þeir hyggist æda að s.ofna nýjan
flokk.
Sérstaka athygli vakti að full-
trúi Kommúnist. flokks Sovétrí':)-
anna á þinginu gerði ítrekaðar til-
raunir til að fá „stalínista" og
„moskvumenn" til að sættast við
flokksforystuna, en þeir höfðu .il-
mæli hans a'i engu.
ísrae/smenn hófu 12 sinnum
skothríðina yfír Súezskurð
NEW YORK og TEL AVIV 9/4
Odd Bull hershöfðingi, yfirmaður
eftirlitssveita Sameinuðu þjóð-
auna fyrir botni Miðjarðarhafs-
ins segir í skýrslu til Öryggis-
ráðsins í dag, að í gær hafi ísra-
elskar hersveitir tólf sinnum haf-
ið skoihríð á Súezsvæðinu og
svarað hafi verið í sömu mynt
af hálfu Egypta.
Vélbyssur, handsp.renigjur, eld-
flaugar, skriðdirekar og fleiri
vopn voru notuð við bardagana
og bvað eftir ainnað var skothríð
hafin að nýju af öðrum hvorum
aðilanum eftir að eftirlilssveifcum
SÞ haíði tekizt að koma á vopna-
hléi. Segiir Bull hershöfðingi i
skýrslu sinná, að ísraelsmenn hafi
tilkynnt sveitum SÞ.að einn ísra-
elskur liðsiforingi hafi falMð og
þrír hermenn særzt, en Egyptar
segist ekki hafa mdstt neinn.
f Tel Aviv var skýrt svo £rá
í kvöld. að allt hafi verið með
kyrrum kjörum við Súezskurð-
inn í dag eftir skotihríðina á
f Amman vair tilkynnt að jórd-
anskar hersveitir hefðu stöðvað
árás ísraelskra eftir að skipzt
hafði verið á skotum í 35 mín-
útur í dag í norðurhluta Jórdan-
dals. Sasði talsmaður Jórdaníu-
hers að ísraelsmenn hefðu byrj-
að skothríðina með sprengjuikasti
á jórdanskar hersveitir 15 km
sunnian Sjeik Hussein-brúar.
Enginn fél'l úr liði Jórdania, sagði
hann.
Skothríð lögreglu
á verkamenn
BATTIPAGLIA, ítalíu 9/4 — 26
ára kona og 18 ára piltur voru
skolin til bana af lögreglunni við
hörð átök milli hennar og vcrka-
manna í suðurítalska bænum
Battipaglia í kvöld. Staðfesti lög-
reglan lát þeirra en auk þess
herma fregnir að átta ára dreng-
ur hafi orðið fyrir skoti og látizt
og um hundrað manns særzt er
lögreglan réðst gegn verkamönn-
um, sem mótmæltu lokun rikis-
rekinnar tóbaksverksmiðju í
bænum.
600 verkamenn liöfðu atvinnu í
tóbaks verksmiðj unni.
Mikið lögreglulið var sent til
aðstoðar frá náigrannaborgunum
Sailerno og Napoli efitir að verka-
mennirnir höfðu loíkað veigumn og
járnbrautarsporum og stöðvað
þannig alla uimíerð.
ÞJÓDARFYRIRTÆKI
AR IFARARBRODDI
Fátt er nauðsynlegra fyrlr þá þjóð, sem bygglr eyland
og vill vera sjálfstæö, en að eiga skip, til þess að flytja
vörur að landinu og afurðir frá þvi.
Reynslan hefur sýnt, að þegar íslendingar misstu skip sín,
misstu þeir einnig sjálfstæði sitt.
Góðar samgöngur eru lífæð framleiðslu og frjálsrar verzlunar.
Eimskipafélagið er þjóðarfyrirtæki, hlutafé þess
er um 41.500.000.00 krónur og hluthafar nálega 11.500
Þeir sem æskja þess að kaupa hlutabréf félagsins,
góðfúslega snúi sér til aðalskrifstofunnar í Reykjavík
eða umboðsmanna félagsins úti á landi.
H.F. EIMSKIPAFÉLAG ÍSLANDS
J