Þjóðviljinn - 26.10.1969, Blaðsíða 1

Sunnudagur 26. október 1969
árgangur — 235. tölublað.
Ráðstefna Byggingaþjónustu A.Í.:
Stórauka verður f járveit-
ingu til byggingarannsókna
Vöruski ptahalliitn
í lok september
1274,2 mílj. kr. —
mun minni en ’68
★ Samkvæitnt barádabingðatöiluim
Hagstoíu íslands um verðmæti
útflutnings og inníiutnings var
vöruskiptajöfnuðurinn óhagstæö-
ur frá áramióitum til septemíber-
loka í ár, um 1 mdijarð, 274,2
miljónir króna, en var á sama
tímabáli í fyrra óhagstæður um
4 miljarða, 220,1 miljón kr-
#
★ Innifiutningurinn á þestsu
tímabili í 'ár hefur numið 7604,0
miljónum kr. á móiti 9018,0 milj.
kr. á sama tímia í fyrra. Ot-
flutningurinn í ár nemiur hins
vegar 6330,4 miljónium kránaen
var í fyrra 4797,9 miljóinir kr.
★ Innflutningur vegna Búnfiells-
virkjunar og til Isílenzka álfé-
lagsins nemur til septemtoerloka
í ár 1106,2 miijóniuim toróna en
var á sama tíma í fyrra 836,3
imiljónir króna.
Verða framleiddar hér spóna
plötur úr innlendu hráefni?
Tékkneskur náttúrufræðingur rannsakar íslenzkar
grastegundir með tilliti til slíkrar framleiðslu
□ Svo kann að fara, að í stað þess að flytja inn
spónaplötur fyrir 40 miljónir árleg-a taki íslend-
ingar sjálfir brátt að framleiða þær úr innlendu
hráefni, grastegundum, sem hér vaxa og varla
nýtast til annarra hluta, en rækta mætti í stór-
um stíl, jafnvel á eyðisöndum landsins. Fara nú
fram á vegum Iðnaðarmálastofnunar íslands rann-
söknir á íslenzkum grastegundum með tilliti til
framleiðslu á spónaplötum.
Að því er Hörður Jlóinsson
verkfræðingur hjá Iðinaðarmálá-
stofnun íslands, sagði Þjóðviljam-
um í gær fara nú fram á vegum
stofnunarinnar aithuganir á því,
hvort framleiða megi hér á
landi spónaplötur úr innilendu
hráefni og þá hvaða grastegund-
ir íslenzkar séu hentuigastar í
þessu skyni- Hefur téklkneskiur
náttúrufræðdngur, Rajkovic, verið
héf í sumar og safnað grasteg-
undum sem gerðar verða til-
raunir með ytra og sagði hann
blaðamanni Þjóðviljans, að mjög
líklegt væri, að nytja mœtti ýms-
ar -harðgerar íslenzkar tegundir á
þennan hátj; og jafnvel uim' leið
nytja áður óræktuð svæði, eáns
og eyðisamdaina.
Hörður Jónsson sagði blaðinu,
að ástæðam til að Tékkar tækju
þátt í þessum athúgunuim og
ættu reyndar fruimlkviæðið að
nolckru leyti, væri sú, að þeir
hefðu gert vissum aðilum inn-
lendum tilboð í vélar .til finam-
leiðslu á spónaplötum úr hrá-
efni ræiktuðu hér. Hefðu þessir
aðilar síðam komiið að máli við
Kínverjum boðið að sent/a
fulltrúa tíl Moskvu 7. nóv.
MOSKVU 25/10 — AFP-frétta-
stofan kveðst hafa góðar heim-
ildir fyrir því að Kínverjum hafi
verið boðið að senda fulltrúa á
byltingarhátíðina í Mcslkivu 7.
nóv. Kúsineitsoff, .aðalsamninga-
maður Sovétrikjanna í lamda-
mæraviðræðu nuim í Pe'king, < r
sagður hafa koimdð boðinu á
fraimffæri við rétta aðiilaí Peking.
Préttastofan segir að nokkurr-
ar bjartsýni gæti í Moskvu um
að saimlkömulag miuni takast í
viðræðunum í Peking, og svo
geti virzt sem ágreininguir sá
meðal sovézkra ráðamianna sem
verið hafi um hvort hefja bæri
viðræðurnar sé nú úr sö'gunni.
Viðræðumar sem hófiust á
mánudaginn hafii gengiö hetur
en gert hafi verið ráð fyrir og
íókst þamnig þegair samikomulag
um dagskrá þeirra. Þetta hefiur
leitt til vissinar bjairtsýni í
Krernl, segir AFP-
Iðnaðarmélaistoínunina, sem nú
hefði tekið rannsóknimar að sér
í saimvinnu við þá. Tilboð Tékik-
amma, sagði Hörður að hefiðiver-
ið óeðlilega hátt og miðað við
framleiðslu eins og hún tíðkaðist
i Tókkóslóvákíiu, þar sem spóna-
plöturnar eru framleiddar úr úr-
gangsefnum einærs hörs og þarf
þá að hreinsa burt sand úr rót-
um og fileira. Hér miundi hins-
vegar miðað við að slá þau grös
sem notuð yrðu og verkiumin því
öninúr og er nú — auk tékkn-
esíka fyrirtækisins, - — verið að
kanna nilöguleika á vétuim frá
þýzikum fyi-irtækjuimi e£ til kæm,i,
en ekikert liggur endanlega fyrir
um, hvort'og hve vel íslenzkar
grastegundir henta til spóna-
plötuíramleiðslunnar.
Þær . grastegundir : íslenzkar
sem liMegastar þykja í þessu
skymi, ern lúpína, háliðagras og
bygighálmur, sem ræiktaður er i
Gunnairsholiti, og hafa verið tek-
in sýnishom af þessum þremur
tegumdum, sem allar hafa mikið
tréni. Trénið er þó ekki einhlítt,
sagði Hörður, og þarf að kanna
líka m.a. hvemig grastegundim-
ar reynast við Ifminguna.
Bftir að byrjað var á þessum
Framhald á 9. síðu.
Fólkvangur á
Álftanesi?
Lagt hefur verið fram á
Alþingi frumvarp til laga
um „fólkvang á Álftanesi",
þ-e. útivistarsvæði fyrir al-
menning sem verði sérstk-
Iega friðað. Er frumvarpið
flutt af þingmönnum úr
öllum flokkum og segir
nánar frá því í frétt á bak-
síðu Þjóðviljans í dag.
Á Álftanesi eru ýmsir
staðir l»ar sem náttúran er
enn varðveitt ósnortin af
mannavöldum, t.d. eru þar
víða fallegar fjörur eins og
myndin hér að ofan er
dæmi um.
sagt í fréttum hér í Þjóðvilj-
amirn hélt Byggingaþjónusta
Arkitektafélags íslands ráð-
stefnu í síðustu viku þar sem
fjallað var um nútíma bygg-
ingarhætti í íslenzkri veðr-
áttu.
B Ráðstefnan samþykkti tn.
a. þær tvær ályktanir sem
hér fara á eftir, en í hinni
fyrri eru dregnar saman í
stuttu máli niðurstöður ráð-
stefnunnar:
Á byggingarráðstefnu B. A. I
22.-24. okt. 1969 kom fraim:
Að höfuðvaindamél ísl- bygg-
ingartmamna er aðlögun nútíma
byggingairiiátta að islenzkum að-
stasðum.
Að byggin@arrannsóknir eru
forsenda fyrir því að slíkt megi
takast.
Að ísleúzkir staðhættir, ,eink-
um veðrátta eru svo frábrugðn-
ir sitaðháttum í öðrum löndum,
að ógeriegt er a;ð hagnýta erl.
byggingamannsóknir nema áð
litlu leýti'.
Að fjárfesting í mannvirkjum
(húsibygiginigum, vegagerð, hafn-
argierð os.frv). nemiur am.k. 4000
milijónum króna árjega.
Að fijánfesting til Rannsókn-
arstofnunar byggingariðnaðarins
í ár nemur 5-6 milj. kr., eða rúm-
lega 0,1% a£ heildarfjárfestingu
í þedm greinum, sem henni ér
ætlað að gera undirstöðurann-
sóknir fyrir.
Því beinir ráðstefnan þeim
eimdregnum tilmœlum tilstjórn-
valda, að þau sfónauki fjárveit-
ingar til nannsókna í þágubygg-
ingarmála-
Síðari ályktunin hljóðar svo:
„Byggingarráðstefna BAl hald-
in 22.-24. okt. 1969 skörar á
Rannsóknarstofnun byggingariðn-
aðarins að setja hið fyrsta í
framkvæmd rannsókn á gerð
skipdlags og ibúðaforma við hér-
lendar aðstæður/4
Sýrlenzkt herlið tók í gær
landamæraþorp í Líbanon
NIKOSÍU og ÐAMASRUS 25/10 — Sýrlenzkt herlið, búið
átta &kriðdrekum, hefur tekið- á sitt vald landamæra'þorp
í Líbanon, að sögn ferðamanna' sem komu í dag til Nikosíu
á Kýpur frá Beirut. í fréttum sem borizt hafa til Damask-
us er sagt að íbúar Tripoli í - Líbanon hafi hrakið herlið
stjórnarinnar úr borginni.
Sjónvarpið sýnir Hrólf
Sigurður Pétursson
í kvöld kl., 20,3Ö' verður
sýnt í sjónvarpinu merki-
legt , verk í íslenzkri leik-
listairsögu, leikritið Hrólf-
ur eftiir Sigurð Pétursson
sýslumann að Nesi við
Seltjörn, (uppi 1759-1827).
Var Sigurður frumherji
í íslenzkri leikritun og
Hrólfur elzta leikrit ís-
lenzkt, sem enn er „lif-
andi“, þ.e. hæft til flutn-
ings hefur það m.a. verið
leikið í útv-arp ek'ki alls
fyriir -löngu.
Upptaka leiksins fyrir
sjónvarp fór að nokkruim
hluta íiram austur að Keld-
um á , Ranigórvöllum í
gamla torfbænum þar og
verður gaman að sjá hvern-
ig uppfærslan þar hefur
tekizt. Leikstjóri er Flosi
Ólafsson en Leifur Þórar-
insson hefur samið tónlisit
við leikritið. Hrólf leikur
Bessi Bjaimason en aðrir
leikendur eru Þóra Frið-
riksdóttir, Árni Trygigva-
son, Anna Guðmundsdóitt-
ir, Margrét Guðmundsdótt-
ir, Valdimar Helgasoín,
Gísli Alfreðsson, Jón Að-
ils og Jón Júlíusson.
Ferðamennirnir sem komu til
Nikósíu höfðu það efftir opinber-
um heimildum í Beirut að sýr-
lenzik skriðdreikas.veit hefði farið
yfir landamærin í gærkvöld og
lagt undir sig þorpið Yanta sem
er við þau. Yanta er skammt frá
Maaisne, einni a£ þremur landa-
mærastöðvum Líbanonshers sem
palestínskir skæruliðar réðust á í
hefndarskyni fyrir árásir hans á
stöðvar skæruliða fyrir viiku.
1 firéttinm um ástandið í Trin-
oli sem er nyrzt í Lfbanon ,var
sagt að í 'nótt hefðu borgarbúar
sem flestir eru múhameðstrúar,
laigt undir sig stjiómarskrifstofur,
lögreglustöðvar og aðrar opin-
Framhald á 9- síðu.
Tveir Baskar í
15 ára fangelsi
MADRID 25/10 — Heméttur á
Spáni hefur dæmt tvo unga
Baslka ý fimmtán ára fangelsi
hvorn fyrir hei-mdarverk. Þeir
vom ákærðir fyrir að vera fé-
íaigar í þjóðlfreílsissamitölkium
Baska ETA.