Þjóðviljinn - 08.01.1970, Blaðsíða 1

Fimmtudagur 8. janúar 1970 — 35. árgangur — 5. tölublað.
Verklýðsfélögin á Suðurlandi:
Munu stofnu svæSusumiond
□ Á suimudaginn verður
haldinn á Selfossi stofnfund-
svæðasambands verka-
ur
lýðsfélaganna á Suðurlandi.
Sagði Björgvin Sigurðsson
á Stokikseyri í viðtali við
blaðið í gær,
Hrlkalegasta afvirmuleysísár til þessa:
600 þúsund dagar tapaðir
vegna atvinnuleysis 1969
Um 120 milj. kr. / atvinnuleysisbœfur sl. ár
Q Síðastliðið ár voru að jafnaði 2.313 atvinnu-
leysingjar í hverjum mánuði ársins, flestir í janú-
ar 5475, en fæstir í september 863. Atvinnuleys-
ingjar 31. des. voru 2.542 á öllu landinu og hafði þá
fjölgað um fimmtung frá 30. nóvember, en um
150% frá 31. október. Samtals töpuðust vegna at-
vinnuleysis á síðasta ári um 600 þúsund vinnu-
dagar á íslandi og er þetta án efa mesta atvinnu-
leysisár sem dunið hefur yfir íslenzku þjóðina.
Q 3. des. sl. höfðu verið greiddar 111.297.000
kr. í atvinnuleysishætur á öllu landinu.
hrikalegt til þess atvinnuleysis
sem hefur verið viðvarandi allt
frá því í desember 1968.
Hvað hafa margir vinnudagar
tapazt í öllu þessu atvinnuleysi?
Samkvæmt fréttabréfi kjara-
rannsóknarnefndar 12/1969
höíðu tapazt 385 þúsund vinnu-
dagar vegna atvinnuleysisins á
tímabilinu janúar — júní 1969.
Með því að miða við fjölda at-
vinnuleysingja á síðari hluta
ársins má gera ráð fyrir að tap-
azt hafi 600 þúsund atvinnudaig-
ar á síðasta ári öllu. Og er þá
eftir að taka tillit til þess að á
árinu töþuðust 220 þúsund
vinnudagar, þ.e.a.s. samtals 820
þúsund atvinnudagar vegna
vinnudeilna — árása ríkisstjórn-
arinnar á kjör almennings — og
vegna atvinnuleysis í landinu.
111 miljónir króna
Samkvæmt upplýsingum frá
félagsmálaráðuneytinu hafði
verið greitt til atvinnulausra í
landinu 111 milj. kr. 3. des. sl.
og mé því gera ráð fyrir að
að ekki væri heíði. einkum beitt sér fyrir
enn vist um þatttoku i stofn-1 stofnun sambandsins i samræmi
fundinum en á Suðurlandi | vig ný iög Alþýðusambands isi-
eru 22 verkalýðsfélög. | lands og sagði Björgvin að fyr-
Björgvin sagði að fulltrúaráð « fundinn yrðu lögð drög að
verkalýðsfélaganna í Árnessýslu lögum, sem svipaði ti aga
svæðasambandanna sem fyrir
eru. En eins og kunnugt er, eru
nú starfandi þrjú svæðasam-
þönd í landinu: á Vestfjörðum,
Austurlandi og Norðurlandi.
Undirbúningsnefnd fyrir stofn-
un Alþýðusambands Suðurlands
hefur skrifað verkalýðsfélögun-
um í kjördæminu bréf og boðið
þátttöku. Er ekki endanlega
Ijóst hver þátttakan verður. Þó
liggur þegar fyrir að ÖU verka-
lýðsfélögin í Ámessýsiu -— níu
talsins — munu taka þátt í
stofnun svæðasambandsins svo
og einhver verkalýðsfélaganna í
Vestmannaeyjum, en þar eru
sjo verkalýðsfélög. Þá sagði
Björgvin að áhéyfnarfulltrúi
kæmi til fundarins frá verka-
lýðsfélaginu Víkingi í Vík í Mýr-
dal, en í Vestur-Skaftafellssýslu
eru svo tvö önnur verkalýðsf élög.
Munu þessi félög. taka afstöðu
til aðildar að svæðasambandinu
eftir stofnfundinn. Loks eru svo
þrjú verkalýðsfélög í Rarigár-
vallasýsiu, en óvíst er um þátt-
töku þaðan.
Á þessum fyrsta fundi hafa öll
félögin jafnan rétt — tvo full-
trúa hvert félag án tiUits til
stærðar félagsins.
Sem fyrr segir verður fund-
urinn haldinn á sunnudaginn á
Selfossi og er ætlunin að ljúka
honum á einurn degi. Fyrir
fundinum munu liggja drög að
lögum fyrir sambandið, drög að
fjárhagsáæ'tlun og loks uppkast
að ályktun um kjaramál og at-
vinnumiál í kjördæminu.
upphæð atvinnuleysisbóta nái
120 milj. kr. alls á sáðasta ári.
Ekki allt talið
Þegar athugaðar eru og born-
ar saman tölur um fjölda at-
vinnuleysingj a á íslandi á síð-
asta ári — einkum á seinni
hluta ársins — ber að hafa í huga
í fyrsta lagi að á annað þúsund
Islendinga hafa verið við störf
erlendis um lengri eða skemmri
tírna frá miðju síðasta ári. í
öðru lagi ber að gæta þess að í
mörgum tilfellum hafa menn
glatað bótarétti a'tvinnuleysis-
bóta vegna þess að þeir hafa
, verið of lengi atvinnulausir sam-
i fellt!
Þjóðviljanium barst í gær yfir-
lit um atvinnuleysið í desem-
bermánuði, en auk þess yfirlits
.aflaði blaðið sér aiinarra upp-
lýsinga um atvinnuleysið á sl.
ári — mesta atvinnuleysisár sem |
yfir þjóðina hefur gengið. Eftir-
farandi yfirlit sýnir fjölda
skráðra atvinnuleysingja í öll-
Hljóp útá götuna
Opið fótbrot og medðsli á höfði
hlaut 7 ára drengfanoklki sem
hljóp skyndilega út á götunaaft-
urundan kyrrstæðum strætisvagni
og lenti harkalega á hilið Volks-
wagenibíls, sem brunaði eftir göt-
unni. Slysið varð á Bústaðaveg-
inum um þrjúleytið í gær og
sáu hvorki farþeigar strætisvagns-
ins né akill bílsins drenginn fyrr
en hann sikaU í götuna eftir á-
reksturinn með fyrrgreindum af-
leiýingum. Er full ástseða til að
bryna fyrir öllíkim, basði fót-
gianigandi og akandi vegfarend-
urn, að faira varlega krinigum
strætisvagnastöðvarnar, — þar
liggur ósjaldan við sllysum.
um mánuðum ársins á öllu land-
inu og í Reykj avík sérstaklega:
Landið Rvík Dags.
Janúar 5.475 1.361 ( 1-2. )
Febrú ar 3.6015 1.059 (28.2. )
Marz 2.077 /692 (31.3. )
Apríl 1.284 373 (30.4. )
Maí 1.243 531 (31.5. )
Júní — 1.459 652 (30.6. )
Júií 1.000*) 439 (31.7. )
Ágúst 1.084 433 (31.8. )
Sept. 863 393 (30.9. )
Okt. 1.078 364 (31.10,)
Nóv. 2.049 515 (30.11.)
Des. 2.542 483 (31.12.)
Frá des. 1968
ÆF
Umræðufundur um sósíalíska
flokka og byltingarhreyfingar
víða um heim í Tjamargötu 20
í kvöld kl. 9. — Málshefjandi
er Ragn'ar Stefánsson. Æ.F.R.
Til samanburðar við tölurnar
í Reykjavík skulu hér birtar töl-
ur um atvinnuleysi í Re.ykjavík
í september — desember 1968
og 1969. (Tölur yfir atvinnuleysi
í landinu í heild eru hvergi til
fyrr en í des. .19^8.)
1968 1969
September . 52 393
Október 48 364
Nóvember 91 515
Desember 344 483
Af þessum tölum sést ákaf-
lega glöggt hvað stökkið er
*) 31. júlí voru 869 atvinnul. í
fcaupstöðum og 48 atvl. i kaup-
túnum með fleiri en 1.000 íbúa.
Talan 1.000 er því ágizkunartala,
fundin með því að áætla at-
vinnulausa annarsstaðar.
íþróttaiðkendur og — unnendur athugi:
Tillögum Alþýðubandalags um
íþróttamál var öllum hafnað
Forseti ÍSÍ hafði forustu um að hafna tillögum um hækkun
framlags til íþróttamannvirkja og eflingu íþróttasjóðs
□ í samibandi við af-
greiðslu fjárhagsáætlunar
Reýkj avíkurborgar fyrir
þetta ár fluttu borgarfull-1
trúar Atþýðubandalaigsins til-!
lögur um íþróttamál. Ekki j
treysti borgarstj órnaríhaldið
sér til þess að samþykkja
þessar tillögur. Þó voru þær
allar í lágmarki og hefði
íþróttafólki ekki þótt of fast
áð kveðið. — Mesta athygli
vakti afstaða forseta ÍSÍ á
fundinum en hann lagðist
ffegn tiltögu’m Alþýðubanda-
lagsins og má það vissu-
lega vera lærdómsríkt fyrir
íþróttaunnendur og -iðkend-
ur í höfuðborginni.
Morgiunblaðdð flytur lofimessu
um framkvaamdir íhaldsinti í í-
þróttaimólum í forustugrein blaðs-
ins í gær. Skýtur þar nokkuð
sfcökku við raiunveruieikann —
ekki sízt ef athuiguð er afstaða
borgarfiullltrúa Sjálfstæðisflokks-
ins á ofannefndum jEundi.
Efling íþróttasjóðs
Borgarfulltrúar Alþýðubanda-
lagsdns fíuttu tiilögu um eflingu
íþróttasjóðs, sem. var efnislega á
þá leið að borgarstjórnin skoraði
á alþingi, að gera ráðstafanir
til efilingar íþróttasjóðs með
auknum fjánframiögum tii sjóðs-
B. Wodiako tekuraftur við
stjórn Sinfóníusveitarínnar
Pólski hljómsveitarstjórinn
Bohdan Wodiczko, sem allir
Islendingar þekkja eftir að
hann starfaði hér fyrst 1960
til ’61 og síðan 1965 til ’68
sem aðalhljómsveitarstjóri
Sinfóníuhljómsveitar íslands,
er nú aftur kominn til lands-
ins og hefur ráðizt aðalstjórn-
andi hljómsveitarinnar að
nýju frá 1. janúar 1970.
Stjórnar Wodiczko Sinfón-
íuhujómsveilirini á tónleikum
hennar í Háskólabíói í kvöld
kl. 21 og eru á efnisskrá
Festival Concerto eftir Lieb-
ermann, 5. sinfónía Sjosta-
kovitsj og flautukonsert Moz-
arts nr. 2 í D-dúr, en einleik-
ari er Robert Aitken.
Bohdan Wodiczko
Flautuleikarinn Robert Ait-
ken er fæddur í Nova Scotia
Canada. Hann er ’fyrsti
flaútulieikari í SinfóníuMjóm-
vsveit Torónto og þekktur ein-
'eikari í heimaiandi siínu og
Bandaríkjunum, auk þess hef-
ir hann leikið með Kljóm-
-veitum í. Evrópu og víðar.
rafnframt er hann kennari
•nð tónlistarháskólann í Tor- ^
onto. Robert Aitken hefur ^
komið hingað til lands tvi- ^
vegis. áður og lék þá fyrir út- i
varpið og á tónleifeum Mu-
sica Nova.
ins eða lántöku til hans. Er á
þaö bent í tiJlöguwni að fjár-
slkortur íþróttasjóðs velldur sveit-
arfélögunum vaxandi erfiðleik-
um og torveldar nauðsynlégar
framikvæmdir við íþróttamann-
viriki.
Jón Snorri Þorledfsson mæiiti
fyrir þessari tillLöigu Aliþýðu-
bandalagsins en Gísli HaJJdórs-
son fiorseti tSl, gegn henni og
var henni síðan vísað til i-
þróttaráðs með níu atkvæðum
gegn fimm.
íþróttasvæði og íþróttamann
virki
Þá fluttu borgarfulltrúar Al-
þýðubandailagsins tiUögu um
bæfckun á framJagi til íþrótta-
svasða og íþróttamannvirkja. 1-
haldstillagan gerði ráð fyrir 19,5
núljóna króna framliagi, en til-
laiga Allþýðubandalaigsins 25 milj.
kr- Guðmundur Vigifússon mœlli
fyrir þessari tiilJögu. Benti hann
á, að af áætlunarupphæðinni
eiga 2 miilj. kr. að ganga til aí-
borgana af skuidum. Sagði Guð-
mundur að með þessari tiJJögu
vildu AlþýðubandaJagsmenin láta
reyna á hver afstaða íhaldsins
væri til íþróttamáJa í borginni.
Og afstaðan kom i ljós við at
kvæðagreiðsilu sem fram fór með
nafnalkalU: Tillaga Alþýðubanda-
lagsdns var felid með atkvæðum
stjómairliðsins — 10 borgarfull-
trúa undir forsæti forseta ISl£—
gegn atkvaaöuim stjórnarandstæð-
inga.
1 beinu framlhialldi af þessari
tiHögiu um hækkun framíags til
| íþnót tama n nvirkj a og« íþrótta-
svæða fluttu Alþýðubandalags-
■ menn tillögu til ályktunar um
Sundlaug Vesturbæjar og sund-
laug í Bredðholti. Eikki vildi í-
haldið heidur samiþykkja þessa
tillögu og var enn forseti ISl á
sínum stað. Tillagan var efnis-
lega á þá leið að borgarstjórn á-
: kveði að hefja þegar undirbún-
[ ing að byggingu sundlaugar í
Breiðholtshverfi. En jafnframt
var lagt til að borgarstjómin
1 gerði ráðstafanir till þess að fela
borgarráði að annast undirbún-
Framhald a 3. síðu.
Fljótand! síld-
arverksmiðja í
Norður-Noregi
OSLO 7/1 — Nokkur útgerðar-
fyrirtæki í Norður-Noregi áforma
nú að koma upp fyrstu fljótandi
síldarverksmiðjunni í landinu,
og verður skipið gert út frá
| Tromsö. Hafa fyrirtækin auga á
! sjö ára gömlu norsku skipi, 28
þúsund smálesta, sem breyta á í
móðurskip fyrir 15 báta. sem
hver um sig hafi um 15 manna
áhöfn. en á. móðurskipinu verð-
ur um 50 manna áhöfn. Skip
þetta verður gert út á fiarlæg-
ari mið. Norðirienn telja sig á
eftir ýmsum öðrum þjóðum í
| þessum efnum. en sænskt félag
! hefur t.d. nýlega komið sér upp
slíku skipi.