Þjóðviljinn - 08.01.1970, Page 4

4 SlÐA — ÞJÖBvmiNN — Fta(mtudagiir 8. janúiar 1970.
— málgagn sósialisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Útgefandi: Utgáfufélag Þjóðviljans.
Framkv.stjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórar: Ivar H. lónsson (áb.), Magnús Kjartansson,
Sigurður Guðmundsson.
Frértaritstjóri: Sigurður V. Friðþiófsson.
Ritstj.fulltrúi: Svavar Gestsson
Auglýsingastj.: Oiafur Jónsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19. Sími 17500
(5 linur). — Askriftarverð kr. 165.00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 10.00.
HvaS gera alþýðusamtökin?
|Jin síðustu áramót var íjöldi skráðra atvinnuleys-
ingja á íslandi hátt á þriðja þúsund. Við þá tölu
þarf að bæta hátt á annað þús. manns sem dveljast
nú erlendis, og eru sumir alfarnir en aðrir hyggja
á skemmri dvöl. í þessari viku einni saman stækk-
ar þessi hópur landflóttamanna um 115 manns. Því
mun óhætt að fullyrða að atvinnuleysið á Islandi
nái til á fimmta þúsund manna. Samkvæmt reynslu
síðustu ára fer nú í hönd sá tími þegar at-
vinnuleysingjum fjölgar mest, svo að allar líkur
eru á að atvinnuleysið í vetur verði enn stórfelld-
ara vandamál en það varð í fyrravetur, og hefur þó
ekki skort fyrirheit um að slíkt neyðarástand mætti
ekki endurtaka sig.
Nú verður óviðráðanlegum ytri erfiðleikum ekki
kennt um atvinnuleysið. Ekki eru nema nokkrir
dagar síðan ráðherrar og embættismenn þeirra tí-
unduðu það af miklu yfirlæti að lánið hefði á ýms-
an hátt leikið við íslenzka atvinnuvegi á síðasta
ári, þegar landbúnaður er undan skilinn. Aflamagn-
ið á síðasta ári jókst til muna og verðlag á út-
flutningsvörum okkar hækkaði mjög verulega,
meira en tvöfaldaðist á sumum afurðum. Töluinar
um bókhald þjóðarbúsins, gjaldeyrisforða, spari-
fjársöfnun og aðra hliðstæða þætti, voru allar mjög
hagkvæmar að mati hinna tignu manna. Samt er
svo ástatt að fjórar til fimm þúsundir manna fá
engin verkefni á þessu landi, þar sem óunnin verk
blasa við hvert sem litið er. Sú skýring verður nú
með engu móti umflúin að það er sjálf stefna rík-
isstjórnarinnar sem leitt hefur atvinnuleysið yfir
íslendinga og gert það ósæmilega ástand varanlegt.
jyjenn hljóta nú sem fyrr að spyrja: Hver verða
viðbrögð alþýðusamtakanna við þessum vanda
sem brennur heitast á verkaiólki? Fyrir ári gerðu
alþýðusamtökin samning við ríkisstjóm og at-
vinnurekendur um stofnun atvinnumálanefnda sem
áttu að hafa það hlutverk að auka atvinnu á nýjan
leik. Reynslan hefur nú sannað á óvefengjanlegan
hátt að gagnsemin af starfi þessar^ nefnda er ekki
umtalsverð, þegar á heildina er litið. Ástæðan er
að sjálfsögðu sú' að með þessari skipan var ekki
hróflað við sjálfri meinsemdinni, stefnu ríkisstjórn-
arinnar; með nefndunum var aðeins verið að sauma
bætur á gatslitna viðreisnarflík. Naumast getur hjá
því farið að verkafólk láti sér þessa reynslu að
kenningu verða og einbeiti samtökum sínum að því
að hnekkja sjálfri stjórnarstefnunni. Leiðin til þess
er ekki sú að gera Alþýðusamband íslands að eins-
konar undirdeild í stjórnarráðinu, eins og Hanni-
bal Valdimarsson og Björn Jónsson hafa unnið að
árum saman, heldur þurfa verklýðssamtökin að
gera sér ljósa bá óhjákvæmilegu staðreynd að at-
vinnuöryrrf’ °r 'rn^-.->Tn1erT Tífskjör er °kki unnt
að tryggir 'b- ~.gnge '■ 5iitískum
breytingum. m.
Samþykktir á landsþingi
íslenzkra bifreiSaeigenda
• Landsþing Félags íslenzkra
bif reið aeigenda var haldið í
Stykkishóimi á liðnu hausti og
sátu það 52 fulltrúar og um-
boðsmenn úr öllum landshlut-
um, auk nokkurra gesta- Aðal-
viðfangsefni þingsins voru ör-
yggismál umferðarinnar, vega-
mál, innheimta útvarpsgjalda
og ýmis sérstök hagsmunamál
bifreiðaeigenda.
• Enda þótt alllangt sé nú um
liðið þykir rétt að birta !hér frá-
sögn a;f þinghaldinu og helztu
samþykktum þess.
ÖRVGGISMAL
Á sviði öryggismáHa var eink-
um rætt um árangur af breyt-
ingu í hægri umferð og gerður
samanlburður á tjónatíðni og
slysum í umferðinni fyrir og
eftir breytingu. Eftir þeim upp-
lýsingum sem fram komu var
ljóst að fyrsta umferðarárið eftir
hægri breytingu hefur orðið
eins hagstætt, eða jaifnvel hag-
stæðara, en hvatamenn breyt-
ingarinnar höfðu gert ráð fyrir-
Þegar tekið er fullt tillit til
fjölda ökutækja, er tala umferð-
arsilysa lasgri eftir breytin-guna
miðað við næsta ár á undan. Að
vísu hafa orðið umferðaróhöpp
vegna vinstri viillu og sú hætta
er enn eigi hjá liðin, en í heild
er ótvírætt að umiferðarmenn-
ing og umferðaröryggi hefur
aukizt, en hrakspár varðandi
hægri breytingu hafa ekki
rætzt.
Þingið gerði meðal annars eft-
irfarandi ályktanir um öryggis-
mál:
„Landigþing FÍB 1969 bendir
a, áð umferðarreynsla s.l- sum-
ars sýni að skortur er á nægi-
legri löggæzlu á þjóðvegum
landsins- Einkum yirðist skorta
á eftirlit með því að réglum
um hámarkshraða á þjóðvegum
sé fylgt. í þessu sambandi vill
þingið vekja athygli á að lög-
gæzia á vegum er ein mikilvæg-
asta ráðstöfun til þess að eifla
umferðaröryggi og umferðar-
menningu með vel þjálfuðu og
skipulöigðu liði“
„Landsþing FÍB 1969 flytur
þakklæti til allra þeirra, sem
stóðu að þreytingu í hægri-um-
ferð hér á landi, og telur að sú
reynsla, sem fengizt hefur, sýni
að breytingin haifi orðið með
þeim hætti sem gert var ráð
fyrir, þannig að umferðarmenn-
ing í heild hafi batnað og hlut-
fallstala umferðarslysa lækkað,
þrátt fyrir að breytingin hefur
haft í för með sér vissar hættur
í umferðinni, sem ekfci eru enn
liðnar hjá með öllu“.
„Landsþing FÍB 1969 mótmæl-
ir hinum háu tollum, sem nú
eru á hjólbörðum (40%). Þetta
stuðlar að því, að fólk noti hjól-
barða lengur en samrýmzt get-
ur öryggi í afcstri. Óeðlilega
hátt verð á hjólbörðum virnnur
þannig gegn umferðaröryggi".
„Landsþing FÍB 1969 telur, að
nú þegar þurfi að kanna ítar-
lega hvort ekki þarf að afnerna
' þá skyldu, að fólkslbifreiðir hafi
aurhlífar, þar sem mjög vafa-
samt má telja, að búnaður þessi
á slíkum bifreiðum aulki öiyggi
umferðarinnar".
„Landsþinig FlB 1969 telur,
að afnema beri sérstakt inn-
flutningsgjald af bifreiöum og
bendir á, að verð bifreiða sé nú
svo hátt, að bifreiðainnflutning-
ur hafi að mestu stöðvazt. Leið-
ir þetta til þess. að bifreiðum
með ótryggan öryggisbúnað
fjölgi í umferðinni, þegar
endumýjun bilfreiða hefur ver-
ið nær stöðvuð með verðhækk-
un gengisbreytinga ofan á ó-
eðlilega háa skatta“.
„Landslþing FÍB 1969 ftrekar
fyrri ábendingar um að nauð-
synlegt er að taka upp hér á
landi reglu’ um sviptingu öku-
leyfa og endurveitingu öku-
leyfa á grimdvelli þess kerfis,
sem nefnist „púnktakerfi“ og
tíðkazt hefur í Bandarikjunum
og sumum löndum Evrópu um
árabil“.
VEGAMAL.
Einkum var rætt á lands-
þinginu um gerð varanlegra
vega á fjölfömum leiðum og
milliþyggðavegi. Kom fram
ánægja á þdnginu með aukinn
skilnin-g á þessum málum á
undanfömum árum, sem leitt
hefur til þess að farið er að
undirbúa gerð varanlegra vega
á sumum fjölfömustu leiðum
sunnanlands. Þó var talin mikil
nauðsyn að efla enn frekar
skilning stjómmálamanna og
almennings á mikilvægi góðra
vega á fjölfömum leiðum fyrir
að rannsafca nýtingu vegafljár
og gera tillögur til endurbóta“
„Landþing FÍB 1969 fagnar
því, að ríkisstjórnin hefur á-
kveðið að afla fjár til hrað-
brautaframkvæmda í ná-
grenni Reykjavíkur, og legg-
ur einnig mikla áherzlu á
það, að haldið verði áfram að
byggja brýr yfir Elliðaámar
og því verki lokið eins fljótt
og auðið er“.
„Landsþing FÍB 1969 mælist
til þess við hluteigamdi yfir-
völd, að fé verði fengið að
láni úr atvinnuleysistrygg-
ingasjóði til vegagerðar- Bent
ér á, að fé til atvinnuleysis-
styrkja skilar engum verð-
mætum, en fjárfesting í veg-
um er þjóðfélaginu hagkvæm“.
en skráð er að bifreiðin megi
flytja- Þingið bendir jafnframt
á hvort ekki myndi henta hags-
munum Vestmannaeyinga að
Herjólfur yrði aðeins í föstum
ferðum milli Þorlákshafnar og
Vestmannaeyja, og flutningar til
og irá Þorlákshöfn fari fram
á landi“.
VARAHLCTAÞJÓNCSTA.
Þá var rætt um það alvar-
lega ástand, sem er að skapast
sökum skorts á varahlutum í
bifreiðar. Kerhur nú æ oftar
fyrir að bifreiðar. sem notaðar
em við mikilvæg verkefni,
iraimleiðslu og þjónustu, verða
óökubæfar söfcum sfcorts á
varahlutum. Viðgerðarfcostnað-
ur verður óhóflega dýr sökum
verðs á varahlutum, sem keypt-
ir eru í smásölu erlendis og
afgreiddir ! dýrum sérpöntunum
flugleiðis.
Varðandi varahluitaiþjónustu
fyrir bifreiðar Var eftirfarandi
ályktun samþykkt:
„Landsþing FÍB 1969 vekur
athygli viðsfciptamálaráðherra
(fjármiálaráðherra) á því vand-
ræðaástandi, sem nú er aðskap-
ast í landinu vegna storts á
Nokkur hluti fulltrúa sem sóttu landsþing FlB í S tykkishólmi.
atvinnuivegi og atvinniulíf, en
þeir eru algjört skilyrði fyrir
eðlilegri þróun efhahagslífs
þjóðarirmar.
Það var einnig á það bent
að gerð góðra vega á fjölföm-
um Ieiðum er ein arðbærasta1
og mest aðkallandi fjárfesting,
sem um ei að ræða í þjóðfé-
laginu eins og sakir standa- Þá
var á það bent að eðlilegt er
að atvinnuieysistryggingasjóður
láni rfki og bæjarifélögum fé
til vegaframkvæmda, því slíkt
bæti úr atvinnuleysi en eru
jafnframt framtíðar vöm gegn
atvinnuleysi.
Meðal ályktana sem þingið
samþykkti um vegamól voru
eftirfarandi:
„Landsþing FÍB 1969 fagnar
þeim miklu framkvæmdum f
gerð varanlegra gatna, sem
Reykjavíkurborg og önnur bæj-
arfélög hafa látið framkvæma
á undanfömum árum“.
„Landsþing FlB 1969 fagnar
því að hafin er hönnun hrað-
brauta á fjölförnum leiðum
hér á landi, en ítrekar fyrri
ályktanir sínair um mikilvægi
þess, að verkefni á þessu sviði
verði boðin út í stórum ein-
ingium hjá innlendum og er-
lendum aðilum".
„Landþing FlB 1969 bend-
ir á, að reynsla af útboðum
við vegaframkvæmdir við Búr-
fell bend& ótvírætt í þá átt,
að spara má verulega viöhalds-
fé vega með því að bjóða
út viðhaldsvinnuna og fram-
leiðslu ofanfburðarefnis, þar
sem slkt gæti leitt til betri
nýtingar tækja“.
„Landsþiing FÍB 1969 ítrek-
ar fyrri tilmæli tií samgöngu-
málaráðherra þess efnis, að
hann hlutist til um að skipuð
verði nú þegar nefnd til þ&ss
SAMGÖNGCMAL.
Varðandi almenn samgömgu-
mál var einkum rætt um þá
erlfiðleika, sem Vestmannaey-
ingar eiga við að etja, að kom-
ast i samhand við vegakerfi
landsins, en í þessu efni eiga
þeir erfiðari aðstöðu en önnur
byggðalög- Vestmannaieyingar
Ieggja hlutfallslega sama skerf
af mörkum til hins almenna
vegakerfis og aðrir landsmenn
með benzínskatti og þunga-
skatti. A það var bent, að ár-
lega er varið mifclu fé til að
koma afskekktum byggðalögum
í betra vegasamband, enda þótt
þau anmist litila framleiðslu. En
nú er það svo, að Vestonamma-
eyingar leggja mikið af mörk-
um í framleiðslu þjóðarinnar
og sköpun útflutmngsverð-
mæta. Það virðist því sann-
gjamt og sjálfsagt að hluta af
þeim sköttum, sem bifreiðaeig-
endur í Vestmannaeyjum gredða
af biifreiðum og rekstrarvörum
þeirra sé varið til þess að veita
þeim greiðari aðgang að vega-
kerfi landsins.
Varðandi þetta mál var sam-
þykkt eftirfarandi tillaga:
„Landsþing FlB 1969 skorar
á Skipaútgerð ríkisins og sjáv-
arútvegsmálaráðherra og sam-
göngumálaráðherra að breyta
gjaldskrá fyrir flutning á hif-
reiðum milli Vestmannaeyja og
Þorlákshafnar þannig að flutn-
imgsgjald verði kr- 50000 fram
og til baka, fyrir hverja bifreið
allt að 1000 kg- og kr. 750 00
fyrir bifreið 1000-1500 kg. Þá
verði einnig gefinn fjölskyldu-
aJfsláttur fyrir eigendur bif-
reiða, bannig að þeir greiði að-
eins *A fargjald fyrir sig o°
fiölskyldumeðlimi sína, sem
bifreiðinni fylgja- Þó jnái af-
slátturinn ekki til fleiri aðila
blfrelðavarahlutam. I- suimum
tilvikum neyndst ófcleift að
halda öryggisbúnaði bifreiða í
fuRkorrmiu lagi. Bifreiðaeigend-
ur verða í vaxandi mæli að
sæta afarkostam um biðfcíma og
verð varabluta vegna einstakra
pamtarna í flugd og smósöHuinn-
kaupa erlendis- Þingið beinir
þeim edndregnu tilmælum til
viðskiptamálaráðherra (fjár-
mólaróðherra) að orsakir þessa
ásitands verði nú þegar kannað-
ar til hlýtar, og raunhæfar ráð-
stafanir gerðar til úrhóta, með-
al annars með auknu rekstrar-
lánsfé, og nægilegu verzlunar-
frelsi til þess að innflytjendur
geti sætt hagkvæmustu inn-
kaupum erlendis og veitt bif-
reiðaeigendum nauðsynlega
þjónusta".
CMFERÐARDÓMSTÓLL —
ACKIN ÞJÓNCSTA.
Þá var rætt um almenna
þjónustu við félagsmenn, efl-
ingu vegaþjónusta og aukna
kynningarþjónustu í sambandi
við kaup og sölu á notuðum
bílum- Þá kom fram sú hug-
mynd, að nauðsyn væri að koma
á fót sérstökum umferðardóm-
stóli, sem afgreiddi einkamál í
sambandi við umferðartjón.
Þetta mundi flýta og áuðvelda
afgreiðslu mála við bifreiða-
tryggingafélög'
FfB féfck sérfræðing frá opin-
berri stofnun til bess að reikna
hver væri eðlileg breyting ið-
gialda fyrir ábyrgðartryggingar
bifreiða 1969 Var niðurstaðan
ta að eðlileg bæklojn værí 32,
22% þegar lögð voru t.il grund-
vallar þau iðgiöld. sem Hag-
trygging kom fram iggg.
Meðalhækkun • iðft’-’ ’ ■ ’Kvrgð-
artrygginga sem v" -tginga-
Framhald á 7- síðu.