Þjóðviljinn - 18.07.1970, Blaðsíða 12

Þau flytja „Kvöldvöku": Kristin Magnús Guðbjartsdóttir, Ævar K. Kvaran, Hörður Torfason, Sverrir Ólafsson og Moody Magnússon
Ijaiugardagur 18. júlí 1970 — 35. árgarigur — 159. tölublað.
Nautasæði héðan tii
Crænlands bráðiega
□ í athugun er, hvort flytja eigi nautasæði frá djúp-
frystistöð Búnaðarfélags Islands á Hvanneyri til Græn-
lands til kynbóta og viðhalds hinum grænlenzka naut-
gripastofni. Nautgripum á Grænlandi hefur farið tnjög
fækkandi á undanfömum árum, en þarlendir menn æskja
þess, að honum verði fjölgað.
Ný tilraun á vegum „Ferðaleikhússins"
Kvöldvökur fyrir erlenda ferðamenn
□ Ferðaleikhúsið nefnist flokkur sem gerir í fyrsta
sinn tilraun til að flytja íslenzkt efni á erlendri tungu
fyrir ferðamenn — og fylgir flutningur þjóðlaga. Verður
fyrsta kvöldvakan af þessu tagi í Glaumbæ á mánudags-
Danska Grænlandsverzlunin,
sem annast allan meirilhéttar at-
vinnurekstur í Grænlandi inmti
Gísla Kristjánssen hjá Búnaðar-
félagi Islands nýtlega eftir imögu-
leikum á sæðaflutnin,gi héðam til
Grænlamds og haifði hún mifcinn
áhuga á að það mætti takast.
Búnaðairfélaigið tók þe.ssari mála-
leitan vel, og grænlenzkur dýra-
læknir hefur nýlega verið hér og
kannað aðstæður, en engin á-
kvörðun hefhjr enn verið tekin í
máilinu. I stuttu viðtadi við Pjóð-
viljann í gær saigðj Gísli Kristj-
ánsson, að ákvörðunin vrði tekin
mjög bráðlega, og yrði þess þá
akki langt að bíða að flutning-
arnir yrðu framtovæmdir.
Svo sem fyrr segir hefur naut-
gripum á Grænlandi farið fækk-
andi á undanfömum árum,, þar
eð nautgripanækt hefur ekki hott
arðbær, og burrmrjól kumeyzla
verið talin heppilegri. Hins veg-
ar haifa barnmargar fjölsikyldur
í dreifbýli óskað þess að mega.
haifá eima tiil tvær kýr, og er því
nauðsynlegt að gera róðstafanir
til viðhalds og fjöligunar kúa-
stofninum. Grænlenziki kúastofn-
in er náskyjdur þeim felenzka,'
og af þeim sökum er talið heppi-i
legast að fljd-ja til Grænlands ís-
lenzk nautsæði.
Verður aðeins um mjög lítið
maign að rasða, en Gísni sagðif.t
telja, að íslenzku nautsæðin
mundu henta Grænlendingutrrij
mjög vel, enda væri hér um úr-
vals kyn að ræða. Ef úr þessu
verður, er þetta í fyrsta_ sinn,
sem nautsæði em flutt frá íslandi
til viðhalds kúastofnumi í öðrum
löndum.
Jafnað niður alls kr. 33.6 miljónum
Útsvör á ísafírði hækkuðu
33 og aðstöðugjöld 38%
kvöld.
Aðstandendur þessa skemmt-
anahalds sögðu á biaðamanna-
fundi í gær,. að erlendir ferða-
menn spyrðu oft eftir leiksýning-
um, en fengju venju'lega fá srvör
um sumartímann. Hefði Ferða-
leikhúsið ákrveðið að sivara þess-
ari eftirspurn með kvölldskeimmt-
unum á ensku. Verða kvöld-
vökur þessar háldnar fyrstu þrjá
daga vikunnar í GJauimlbæ.
Kvöldvökumar eru ekki leik-
sýningar í eiginlegum sfcilningi,
en efhið er filutt af leifcurum,
þeim Kristínu Maignús Guð-
bjartsdóttir og Ævari R. Kvar-
an. stundum er skotið inn teikn-
ingum .tjl útskýringar á efninu
og íslenzk tónlist, filutt af þjóð-
lagatríóinu „X>rir undir hatti“
ákilur að atriði.
Moilly Kennedy hefur tekið
„Kvöldvöku“ samian. Er um
þriðjungur dagskrár firumsamiinn
af henni, ennfremur hefur hún
þýtt textana, annað hvort í fyrsta
6inn eða upp á nýtt, lagað þó að
Afli togaranna er mjög góður
og hafa þeir 11 sinnum Iandað
hér í Rcykjavík í þessum mán-
uði samtals 2689 tonnum. Aflinn
er að mestu karfi og fer til
vinnslu í frystihúsin.
I gærmorgun var verið aðljúka
löndun úr Þorkeli miána um 200
tonnum, Narfi kom á miðviku-
dag með 204 tonn, Marx á þriðju-
dag með 215 tonn og Þormóður
goði á mánudag mieð 245 tonn. I
Sænskar skiptiimiðavélar áttu
að koma til landsins í gærkvöld,
að sögn Skúla HalUdtórssonair,
skrifstofustjóra SVR. Sem kunn-
ugt er sfcemimdust skiptaimiðafél-
ar strætisvagnanna í brunanum
nú í vitounni.
í>ær völa.r sem hingað koma
voru ætlaðar í sporvaigna í Kaup-
mannaiböfn en sitrax var flallizt á
að senda þær hingað og fást aðr-
ar vélair til Hafnar í haust.
aðstæðum og tengt í saimfellt
verk. Leiíkstjóri er Mikael Magn-
ússon.
Efnið er efcfci ætlað til að sýna
þverskurð íslenzkra bókmennta
heldur eru textarnir vaildir bæði
til að gefa hugboð um íslenzkan
veruleika á ýmsum öldurn og svo
með það fyrir auigum að þeir
veiti útlendingum ónæigiutlega
kvöldstund. Þainna eru brot úr
ferðailýsingum Hendersons og
Duffeirins lávarðar, Egils sögu
(nánar tiltekið Höfuðlausn, til að
útlendingar minnist þess að vik-
ingar kunnu fleira fyrir sér en að
drepa menn), Þrymákviða, þá er
giefið sýnishom af riimum og
draugasögum, fllutt atriði úr
Gullna hliðinu, frósögn af Kaup-
mannahaifnarreisu Islendinga 1905
og smáskrýtfla úr Bósa sögu
(það er misskllningur að við
treystuim okkur til að leika þá
skemmtilegu sögu, sögðu Ferða-
léifchúsmienn í gasr).
„Þrír undir saima hatti“ er tríó
sem stofnað var í júníbyrjun. 1
fyrri viku kom Vfkinigiur á miánu-
daig með 259 tonn og hafði áður
landað hluta af aifflanum á Akra-
nesi, Sigurður kom á þriðjudag
með 394 tonn, Júpíter á miðviku-
dag með 259 tonn, Ingóllfur Am-
arson á filmmtudiaig með 247 tonn
og Egill Skailflagrímisson á laugar-
dag með 132 tonn. Áður höfðu
landað í Reyikjavík í þessum
mánuði Þorkell miáni 2. júlí 225
tonnum og Narifi daginn eftir 309
tonnum.
Gera má ráð fyrir að vélarnar
verði komnar í gagnið hjá SVR
strax eftir helgina. Þessa dagana
verða fanþegareir sem skipta um
strætisvaigna að bonga fairgijiald
a'ftur í seirrni vagninuim, nema
þeir s@m koma með leiðunum úr
Árbæjairhvenfi ogBreiðholti. Voru
einu vélar-'nar sem ekki vom
geymdar í veriístæðishúsinu sem
bnann, settar á iþessar ledðir.
því em þeir Svei'rir Ölafsson og
Moody Maignússon, sem áður
höfðu leikið saman þjóðlög undir
nafninu „Útlagar“ o,g Hörður
Torfiason, sem hafði áður komið
fram einn síns liðs. Auik þjóð-
laga sem þeir fflytja (textarnir
einatt útskýrðir á ensku) munu
LONDON 17/7 — Brezka stjórn-
in bjó sig í dag undir að setja
hermenn til stairfa við losun og
lestun skipa í brezkum höfnum.
Neyðarástandið — sem Breta-
drottning lýsti yfi,r að tillögu
stjórnarinnar — gefur ríkis-
stjórninni möguleika til þess að
send.a hermenn til þeirra starfia
sem verkfallsmenn hafa gegnt.
Teluir stjómin sig nú hafa g<?rt
allar ráðstafanir til þess að
hermenn geti bafið störf eftir
helgina.
Ráðherra í st.jóminni fullyrti
í dag eftir að húsmæðuir höfðu
hamstrað mikinn í ýmsum verzl-
unum, að nægilegt vörumaign
væri til í landinu.
Viðskrptanemar
Framhald a£ 1. síðu.
ekkert skylt við námsefni í við-
skiptadeild og er það eitt næg
rök gegn samþykkt háskólaráðs.
3. Enda þótt fordæmii sé fyrir
því, að vísir að nýrri deilld hafi
mótaizt undir stjórn annarrar
sikref alflturábaik að grípa dl
deildar í íyrstu, þó væri það
slíks örþrifaráðs árið 1970.
Auik þess er viðskiptadBÍld ung
deild og enn í mótun og mundi
alls ekfci þdla það álaig ,sem há-
skólaráð vill þi'öngva upp á hana.
Þess vegna ályktar fundurinn,
að það sé í mestu samræmi við
núgildandi fyrirkomulag ó stjórn-
Skipan háskólans, að stofnuð
verði ný deild, þjóðfólagsfræði-
deild, svo sem þegar hafa kom-
ið fram tillögur um.
Það er álit fundarins, að þrátt
fyrir flanigan undiirbúningsfrest og
mikið starf nefnda, einkennist öll
framikvæd þessa nnáls af fumii og
fiáfræði og sé ædstu hésikólayfiii-
völdum og háskólanum í hedld
tifl lítils sðmia. Sú staöreynd, að
miáfl sem þetta slkuli komast í
sflíka sjálfhefldu, bendir gireini-
flega til þess, að stjómskdpan
innan háskólans sé mijög ábóta-
vant. Yafldasvið, starfssvið, og
ábyrgð hinna ýmsu stjómenda
hóskólans, þ.e. menntamólaróðu-
neytisins, háskólaráðs, deildar-
ráða og rektors eru ófljós og allt
samstarf þar af leiðandi, því
miður, þumgt í vöffuim.
Það væri því vel, ef þetta
flrumhlaup háskólayfirváldia yrði
til þess, að augu viðkomandi að-
ifla opnuðust fyrir nauðsyn á
gagngeruim og tímiaibærum endur-
bótum.“
þeir og flytja fiumsaimin lög eft-
ir Hörð.
Miðasala mun fyrst og fremst
fara fram á hótelum, en einnig
við innganginn. Ferðaskrifstofur
Zoega og rikisins hafa átt nokk-
urn þátt í undirbúningi kvöld-
Flutningaverkamenn í Oosló
hafia lýst yfir samúðarvinnu-
stöðvun við löndun úr brezkum
skipum og kemur sú vinnustöðv-
un til framkvæmda þann 24.
júlí.
Fleiri samúðar-
kveðjur að utan
Til viðbótar þeim samúðar-
lcveðjuim, sem þagar hefur verið
skýrt fró, til florseta Islands, rík-
isstjórnarinnar og bama Sigríð-
ar Bjömsdótitur og Bjama Bene-
diktssonar, hafa borizt kveðjur
frá eftirgireindum aðilum:
Frá forsætisráðherra Rúmeníu,
frá utanríkisróðherrum Rúmeníu
og Perú, flrá forstjóra Max
Planck vísindastofnunai-innar, frá
amlbassadorum Austurríkis og
Tyrklands og frá ræðismönnum
Islands í Luxemibourg, Boston,
Köln og Berlín.
Mikdll fjöldi hefiur borizt af
samiúðarkveðjum fró einstakding-
um og samitökum hér á landi og
víða út uim heimi, auk þeirra sem
frá hefui' verið greint. (Frá skrif-
stofu forseta og ríkdsstjlóiminni).
Varðskipið Albcrt hefur verið
leigt í þrjá mánuði af banda-
rísku fyrirtæki, fyrir milligöngu
Rannsóknarráðs ríkisins. Fcr
Telpa slasast
Harður árekstur varð á gatna-
mótum Njálsgötu og Barónsstígs
rétt eftir hádegi í gær. Líti.11
sendifei-ðarbíll frá Landsíman-
um. ók vestur Njálsgötu og lenti
á vinstri hlið fólksbíls sem ek-
ið var suður Barónsstíg. Fólks-
bílilinn snerist og valt á toppinn.
ökumiaður fóflksbílsins var kona
og með henni var 7 ára dóttir
hennar sem medddist á höfði og
var filutt á Slysavarðstoifuna,
Síðdiegiis í gær varð tíu óra
gamall drengur á reiðhjóli fyrir
bíl. Gerðist þetta við bamaileik-
völfl á Hagamel klukkan hálf-
fimm. Drengurinn var flluttur í
sjúkrahús á Slysavarðétofuna.
Lokið er niðurjöfnun útsvara
og aðstöðugjalda á ísafirði. Út-
svar var lagt á 842 einstaklinga
og 24 félög samtals 27.131.100
kr. og er það um 33% hækkun
frá í fyrra. Aðstöðugjald var
Iagt á 117 einstaklinga og 52 fé-
lög samtals kr. 6.523.500 og er
það um 38% hækkun.
Útsvar á einstaklinga var kr.
25.653.100 kr. (19.659.900 tor. í
fyrra á 814 einstaklinga). Af
einstaklingum bera eftirtaldir
MOSKVU 17/7 — Nasser Eg-
yptalandsforseti er fiarinn heim
frá Moskvu. Segir í yfirlýsingu
sem var gefin út eftir dvöl bans
og fundi með sovézkum ráða-
mönnum að Sovétmenn og Eg-
yptar væru algerlega sammála
um ÖII aitriði er snertia deiluna
fyri-r botni Miðjarðairbafsins og
lausn hennar.
skipið í rannsóknarleiðangur í leit
að oliu og málmum á landgrunn-
inu fyrir vesturströnd Grænlands.
Leigam verður greidd með
rannsóknartækjum, sem myndu
kosta 7-8 miljóniir toróna væru
þau aílveg ný. Bru nokkur tækj-
anna þegar komin um borð í Al-
bert. Það tæki sem miestur feng-
ur bykir að er jarðlagamælir
sem framkallað getur bergmál
frá jarðlögum á hafsbotni og er
þar alf leiðandi hægt að gera kort
aff jarðlögum á mikflu dýpi. Verða
þær rannsóknir gerðar til að
kanna hvort oiía eða málmar
kynnu að vera í þessum jarð-
lögum.
Áhöfnin á Alberti verðu-r ís-
lenzk en frá bandaríska fyrir-
tækinu verða 10 vísindamenn og
aðstoðarmenn þeirra. Jarðfræð-
inigurinn Kjartan Thors og ef til
vilfl fleiri jarðfræðingar verða
með hliuta af leiðangrinuim.
menn hæstu útsvör: Öli N. Olsen
forstj. kr. 912.100, tTlfur Gunn-
arsson læknir kr. 191.600, Jón
Karl Sigurðsson, forstj. kr.
168.500, Gerald Hásler forstj. kr.
158.800, Böðvar Sveinbjarnarson
forstj. kr. 151.500. Hæstu útsvars-
greiðendur félaga eru: Niður-
suðu-verksmiðjan h/f kr. 718.700,
Neisti h/f tor. 142, 100, Torfunes
h/f tor. 104.000.
Aðstöðu-gjald á einstaklinga
var samtals kr. 1.750.000 (í fyn-a
kr. 1.315.800 á 117 einstaklinga).
Hæstu aðstöðugjöld einstaklinga
bera: Óli N. Ölsen tfloirstjóri kr.
208.100, Jóhannes G. Jónsson
forstj. kr. 128.300, Ásgeir Ásgeirs-
son lyfsali kr. 124.300. Aðstöðu-
gjöld á félög voru samtals kr.
4.773.500 (í fyrra kr. 3.418.900 á
51 félag), hæstu aðstöðugjöld
greiða: Hraðf-rystihúsið. Norður-
tan-gi h/f kr. 859.900, Ishúsfélag
ísfflrðinga h/f kr. 648.300, Kaup-
félag Isfirðinga kr. 470.900.
Frá hreinum tekjum einstak-
linga var persónufrádróttur eins
Dg kveður á í lögum. Undan-
þegnar útsvarsálagningu voru
allar bætur aflmannatrygginga og
gjaldendur 70 ára og eldri
greiddu háflft tekjuútsvar. Veitt-
ur var 5% afsláttur frá lög-
boðnum útsvarsstiga.
Athugasemd frá
Dómsmálaráðun.
í athugasemd frá dóms- og
kirkjumálaráðuneytinu segir að
mistúlkun hafi komið fram í
blaðaifrásögnum af svörum ráðu-
neytisins við bréfi varðandi at-
burðina í menntamálaráðuneyt-
inu 24. apríl sl. þegar námsffólk
lagð-i undir sig húsakynnin til að
leggja áherzlu á kröfur sínar.
I athugasemdinni kemur f-ram
að það er ekki á valdsviði ráðu-
neytisins, heldur saksóknara
ríkisins, að taka afstöðu til þess,
hvort tilefni sé til aðgerða af
ákæruvaflds hálfu vegna fyrr-
nefndra atburða í menntamála-
ráðuneytinu.
Góður afli togaranna
Tæp 2700 tonn til
Rvíkur í júlímán.
Skiptimiðavélarnar verða
komnar í gagnið eftir helgi
vökuhaldsdns.
Samáðaraðgerðir með hafnar
verkamönnum hefjast í Os/ó
Varðskipið Albert leigt i
rannsóknarferð við Grænland