Þjóðviljinn - 30.07.1970, Blaðsíða 7

E%mmitudagur 30. júlí 1970 — ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 'J
Grein Björns
Framhald af 5. síðu.
alls ekki landfræðilega.
Gyðingar í ísrael bera t.d.
merki margra „kynþátta“ og
þjóða. En Hitler kallaði þá
kynflokk, því öðruvísi var ekki
hægt að aðgreina þá frá Þjóð-
verjuim — og hann neyddi þá
til að bera gula stjömu. Gula
stjaman merkti gyðinginn eins
og hörundsliturinn merkir
negirann.
Og það eru þau þjóðfélags-
legu, stjómmálalegu og sál-
rænu öfl, sem sendu 6 miljón-
ir gyðinga í dauðann — sem
við sjáum að verki, þar sem
kynþáttahatuir er magnað upp.
Hver er
framtíðin?
Á meðan kynþáttastefna naz-
istanna þróaðist í Þýzkalandi
ræddu stjómmálamenn í Bret-
landi og Frakklandi og Ame-
ríku um ástandið — einnig
fóru fram menningairlegar
samræður um kynflokka í há-
skólum þessara landa. Og
Hannes
Þorsteinsson
varð Akranes-
meistari í golfi
Meistaramót Akraness í golfi
fór fram hjá Gölfklúbbnum
Leyni um s.l. helgi. Akranes-
meistari varð Hannes Þorsteins-
son á 343 höggum, í öðru sæti
varð Pétur Jóhannesson á 347
höggum, en í þriðja sæti varð
Gunnar Júliíusson á 352 högg-
um. Leiknar voru 72 holur.
Baldurssonar
menn voru yfirleitt fullir af
f rjálslyndri bj airtsýni. Ýmsir
vom á þvi, að kynflokkun væri
óþörf, þeigar kanna ættf gáfur
og persónu hvers manns. Þeir
sögðu, að íbúar Asíu og Afríku
lærðu með tímanum háttu Evr-
ópumanna, og aukin menntun
meðal hvítingjanna kæmi í veg
fyrir fordóma. En enginn ef-
aðist um að menning E.vrópu
væri æðri öðrum menningar-
stigum — og enginn vafi var
á því, að Asíu- og Afríkuþjóð-
irnar v“ildu fá allt sem evrópsk
menning byði þeim. Fyrir vest-
urlönd var nazisminn — tor-
tíming gyðinganna — heims-
styrjöld Hitlers —, allt þetta
var einskonar millispil —
vondur draumur.
Og lífið byrjaði aftur áirið
1945. Árið 1947 varð Indland
sjálfstætt, en dvaldi þó enn
í brezka samveldinu. Samein-
u^u þjóðirnar lýstu yfir þýð-
ingarleysi kynflokkuna-r í
Mannréttindayfirlýsingu sinni.
Árið 1954 dæmdi hæstiréttur
B'andiaxíkj anna að „aðskildir
en jafnir væru menn ekki jafn-
ir“, og — að skólar ættu að
vera jafn opnir fyrir svörtum
sem hvítum. En í lok fimmta
áratugarins og í byrjun þess
Sjötta fengu gagnstæðar hug-
myndir byr undir báða vængi.
Leiðtogar nýlendufólks — út-
undanfólks, sem höfðu tekið
trú vestursins, lært latinu,
stjóxnskipunarfræði, lögfræði
og varið doktorsritverk sán —
fýlltust beiskju — því þrátt
fyrir andlegt jafnræði gátu
þeir ekki setzt inn á veitinga-
stað við hlið hvítra sem jafn-
ingjar þeirra — þeir voru lit-
aðir. Þeir fundu að þeir höfðu
verið sviknir — hinn vestræni
heimu-r trúði ekki lengur því,
sem bann hafðj kennt þeim —
og þeir stritazt við að læra. Ó-
BindinJismótiS i
Caitaiækjarskógi
um Verzlunarmannahelgina
* Hátíðarræða: Ingólfur Jónsson, ráðherra.
* Guðrún Tómasdóttir syngur.
^ Leikaramir Sigríður Þorvaldsdóttir, Þóra
Friðriiksdóttir og Jón Sigurbjörnsson skemmta.
Undirleikari: Magnús Pétursson.
* Þjóðliaigasyrpa: Heimir og Jónas ásamt
Vilborgu og Páli. — „Lítið eitt“ og Kristín
Ólafsdóttir og Halldór Fannar.
* Trompettleikur: Lárus Sveinsson.
* Skem’mtiþáttur Karls Einarssonar.
* Sérstök BARNASKEMMTUN á
sunnudag.
* Varðeldar. — Flugeldasýning.
Gömlu og nýju dansarnir. — Þrjár hljóm-
sveitir leika: NÁTTÚRA, SÓLÓ og
OPUS 4. — Dansað á tveimur stöðum
bæði kvöldin.
Fjölbreyttar veitingar alla daigana.
Mótsgjald kr. 350,00.
Innilogustu þakkir sendum við öllum, sem á einn eða
annan hátt auðsýndu okkur samúð og vinarhug við frá- p !
fall eiginmanns míns og föður okkar j
HEÓLFS ÁRNASONAR, Langholtsvegi 202.
Guðrún Finnbogadóttir
Árnj Hrólfsson
Sumarliði Hrólfsson.
EÐVARÐ ÁRNASON, verkfræðingur,
verðux jarðsunginn frá Dómkirknmni föstudiaginn 31.
júlí kl. 10,30.
Gnðvi'” Tónasdóttir.
réttlætiskennd þessara manna
magnaðist þegar þeir víkkuðu
sjóndeildarhring sinn og gátu
gert raunveirulegan siamanburð
á sínum kjörum og annarra.
En i dag er það ekki aðeins
útundanfólkið á vesturlöndum,
sem gerir samanburð — held-
ur einnig brúnir menn í Asíu
og svartix menn ; Afríku. Þeir
bera saman fátækt sína og auð
Evrópubúa. Þeir eru hættir að
trú,a því, að hálft hungur sé
vilji guðanna — refsing — fyr-
ir syndir í öðru Hfi. Þeir trúa
því nú, að hungrið megi seðja.
Og negrarnir í Bandaríkjunum
hafa gert sér grein fyrir því að
það eru meira en hundrað ár
síðan þeir voru losaðir við
þrældóminn, en þeir eru enn
ekki orðnir hluti bandaríska
þjóðfélagsins — hluti þjóðar-
innar. Og þeir mega ekki vera
að því að bíða öllu lengur. Ef
við bætum nú þeim kenning-
um Marx við, sem segja að
auðvaldsþjóðfélaginu verði að
tortima áður en hægt sé að
bygigja upp þjóðfélaig á nýjum
grundvelli — þar sem alUr
standí jafnir — þá sjáum við
að hér stefnir til átaka. Og leið-
togar litaðra manna benda enn
á Suður-Afríku. Það óréttlæti
sem lýðræðislönd Evrópu bafa
lýst andstyggð sinni á er þar
í lög leitt. Þrátt fyrir það virða
Bretaveld; og Bandaríkin hags-
muni landsins og halda áfram
að styðja stjóm, sem í augum
blakkra er ímynd kúgunar og
ofbeldis.
Lok
Það er rétt, að líffræðilega
er ekki haégt að dæifta getu
mannsins til að læra eitthvað
— eða aðra hæfileika bans —
eftir „kynþáttaeinkennum“
hans. En þjóðfélagslega hefur
kynflokkurinn orðið einkennis-
merki, eins og Davíðsstjama
Hitlers. í öllum mönnum býr
hatur, ótti og grunsemdir, sem
stjómmálamaðurinn getur leik-
ið sér með. ef hann er nógu
ófyrirleitinn. Við því er varla
að búast, að menn sem hafa
það eitt í huga að vinna kosn-
ingar — muni alltaf neita sér
um að leika með þessi öfl. Á
síðasta áratu-g brunnu borgir
í Bandaríkjunum — það voru
eldar hinna svörtu — eldar
misréttis. Þá fylltust hvítingj-
arnir ótta og batri — og þeir
kröfðust friðar og reglu. Og
friðinn fengu þeir með of-
beldi — kúgun, en þessi kúg-
un hóf upp nýja reiðiöldu lit-
aðra manna.
Slíkir árekstrar mann,a af
ólíkum litarhætti hafa ef til
vill alvarlegri afleiðingar í för
með sér, en menn geta gert sér
grein fyrir. T.a.m. hiafa þeir áhrif
á starfsemi Sameinuðu þjóð-
anna. Þeir tefja fyrir lausn
stórkostlegra vandamála eins
og mannfjölgunarvandans. Og
sannast sagna er varla nokkur
vandi sem þarf að leysa á
alþjóðlegum vettvangi —- ó-
háður kynþáttadrauignum. Sum
þessara mála væru mun auð-
leystari. ef menn væru ekki
haldnir grunsemdum og van-
trausti til meðbræðra sinna —
einungis vegna bess að þeir eru
annars litar. Og þó hefur heim-
urinn ef til vill aldre; þurft
á betri samvinnu að balda —
á alþjóðavettvangi — en ein-
mitt í dag.
Björn Baldursson.
Staðreyndir um Eistland
Framhald af 4. síðu.
venju Ijóðræna baritonrödd.
Hvort sem hann syngur óperu-
aríur eða þjóðlög einkennist
túlkun hans af einlægni, Hst-
rænni smekkvísi og einfald-
leika. Hann hefur tamið i-ér
sinn eigin sérstæða stíl og í
söngnum leitast hann við að
túlka innri þýðingu aríanna
eða þjóðlaganna.
1 marz síðastliðnum varð Ots
fimmtugur. Á æskuárunum
gerði hann ekki ráð fyrir að
verða söngvari, en ætlaði að
verða verkfræðingur og hóf
nám i verkfræðiháskólanum í
Tallinn. En faðir Georgs, Karl
Ots var frægur söngvari við
óperuna í Tallinn (tenor) og á
heimilinu hljómaði söngurinn
daginn út og daginn inn. Á
stríðsárunum gegndi Georg Ots
herþjónustu, fyrst í Síberíu, en
síðan í hersveit, sem barðist
gegn skriðdrekum. Það var
herstjórnin í þeirri herdeild
sem tók eftir sönghæfileikum
Ots og sendi hann í Ríkiskór-
inn, þar sem hann var ein-
söngvari. Síðar naim Ots söng-
list hjá hinum framúrskarandi
söngvara og kennara Tiit Kuusik
í tónlistarskólanum í Tallinn.
íþróttir
Fraimhaild af 2. síðu.
það náð sér upp í síðari um-
ferðinni. Sigur í kvöld gæti
gefið því þann neista, sem
virðist vanta til þess það fari í
gang.
Hinn leikurinn, sem fram fer
í kvöld er á milli Keflvfkiriga
og Akureyringa og fer hann
fram í Keflavík og hefst M. 20.
Keflvíkingar eru nú í 4. sæti
í deildinni með 7 stig eftir 6
leiki, en Akureyringar eru i
næst neðsta sæti með 3 stig
eftir aðeins 4 leiki og gieta því
enn þá komizt í toppbaráttuna,
ef þeir sigra í þeim 3 leikjum,
sem liðið á eftir í fyrri umferð.
Leikurinn í kvöld er afar þýð-
ingarmikill fyrir bæði Uðin.
Eins og menn muna háðu þessi
tvö lið einvígi í meistarakeppni
KSÍ í vor og lauk henni þannig
að Keflvíkingar unnu tvo leiki
en Akureyringar einn og einn
leikur endaði með jafntefli. Það
virðist því sem þessi lið séu
nokkuð svipuð að styrkleika og
að leikurinn í kvöld verði bæði
iafn og skemmtilegur. — S.dór.
Hann var helzti einsöngvari
óperuleikhússins Eistonía í
Tallinn. Hann hefur sungið
fjölmörg stór hlutverk í óper-
um og ekki síður ópercttum.
Ots syngur með miklum innri
hlýleik söngva Bachs, Hándels,
Haydns, Tsjaikovskís, Rakh-
maninóvs, Sahumanns, Griegs
o.fl.
Tiit Kuusik.
Hinn frægi söngvari og söng-
kennari, Tiit Kuusik, þjóðlista-
maður Sovétríkjanna, segir:
Örlög mín hafa ráðizt þannig,
að ég þekki tvo heima — lönd
með tveimur ólíkum þjóðfélags-
kerfum. Ég get borið þessi kerfi
saman — ekki aðeins í huigan-
um — en af eigin raunveru-
legri reynslu. Ég minnist þess,
þegar ég kom ungur og söng-
hneigður til Tallinn frá
fæðingarborg minni Pamu árið
1933 og fór að reyna að fá
inngöngu í tónlistarskólann. Og
það var með hinum mestu erf-
iðismunum að mér tókst að
halda áfram námi, þar sem
skólagjöldin voru óhæfilega há.
Núna starfa ég sem prótféssor
við tónlistars'kólann. Ég gæti
sagt frá því hvemig hæfileik-
armir blómstra hjá okkur. T.d.
Hendrik Krumm, söngvarinn
ungi sem nú er orðinn aðal-
tenórinn við leikhúsið Eistonía.
En hann er sonur fiskimanns
á eyjunni Saaremaa.
Tiit Kuusik söng hér á Is-
landi á árinu 1961.
úr og skartgripir
KORNELÍUS
JÖNSSON
irúustig f
LAUGARVATN:
Afmælishátíi
Héraissamhands-
ins Skarphéiinn
að Laug'arvatni 31. júlí til 2. ágúst 1910.
D A G S K R Á :
Föstudagur 31. júlí:
Kl. 16.00 Tjaldstæði opnuð.
Kl. 21.00 Dans á einum palli, hljómsveitin
Mánar frá Selfossi leika.
Laugardagnr 1. ágúst:
Kl. 14.00 Mótið sett, formaður H.S.K., Jóhannes
Sigmundsson. — Keppni í frjálsum
íþróttum.
Kl. 17.00 Handknattleikur stúlkna. Knatt-
spyma, úrslit í bikarkeppni H.S.K.
Sveitaglíma Glímusamb. ísl., úrsilit,
Reykjavík — Skarphéðinn. 5 manna
sveitir.
Kl. 20.00 Skemmtidagskrá: Flosi Olafsson, Gísli
Alfreðsson, Karl Einarsson og þjóðlaga-
kvartett, Héimir og Jónas o.fl.
Dans á tveim pöllum. hliómsv. Þorsteins
Guðmundssonar og Mánar leika.
Sunnudagur 2. ágúst:
Kl. 13.30 Helgistund, séra Eiríkur J. Eiríksson.
Ávörp: Heiðursform. H.S.K. Sigurður-
Gréipsson. — Form. U.M.F.Í.
Hafsteinn Þorvaldsson. — For-
seti Í.S.Í. Gísli Halldórsson.
Óður til æskunnar: Leifur Auðunsson,
frá Dalseli.
Þjóðlagatríóið Lítið eitt frá Hafnarfirði.
Skemmtiþáttur: Karl Einarsson.
Lúðrasveit Sélfoss leikur milli atriða.
Skjaldarglhna H.S.K.
Knattspyma: Gullaldarlið Akraness —
Sélfoss.
Úrslit í 100 m. hlaupi, 1500 m hlaupi,
langstökki. — Þjóðdansar.
Kl. 20.30 Skémmtidagskrá: Flosi Ólafsson, Gísli
Alfréðsson óg Ómar Ragnarsson.
Dans á tveim pöllum: Mánar og Hlióm-
sveit Þorsteins Guðmundssonar leika.
AÐGANGSEYRIR: föstudag 400 kr. — lauigar-
dag 300 kr. — sunnudag 200 kr.
Ókeypis fyrir yngri en 12 ára.
ALGJÖRT ÁFENGISBANN.
HÉRAÐSSAMBANDIÐ
SKARPHÉÐINN.

Þakkar Mínar béztu glöddu inig á bið þeim allra ávarp þakkir fferi ég öllum þeim, sem 80 ára afmceli mínu 23. júlí s.l. og r blessunar. Guðlaugur Brynjólfsson.
j"sgs

s