Þjóðviljinn - 27.08.1970, Síða 3

Pimmtudagur 27. ágúst 1970 — ÞJÓÐVTUINN — SlÐA J
Ályktanir ráðstefnu Alþýðu-
bandalagsins á Vestfjörðum
□ Eftirfarandi sjö ályktanir voru saim-
þykktar á kjördæmisráðstefnu Alþýðubanda-
lagsins í Vestfjarðakjördæmi, er haldin var
á ísafirði dagana 15. og 16. þ.m. eins og frá
var sagt í frétt hér í Þjóðviljanum í gær:

Landbúnaðar-
rriál
Kjöirdæmisiráðsiteína Al-
þýðubandalagsins á Vest-
fjörðum 1970 bendir á hversu
ört bændum fækkar í kj ör-
dæminn, vegna undanfarandi
harðæris og annarra ástæðna,
þannig, að nú þegax er áirs-
tíðabundinn mj ólku.rskortur í
vissum byg.gðarlögum þess.
Ráðstefnan hvetux til skipu-
legrax skyndiaðstoðax við
bændux af hálfu xíkisvalds-
ins, þannig að búhæfar jaxð-
ix í kjördæminu verðj áfxam
setnar. Ráðstefnan bendir í
þessu sambandi einnig á
mauðsyn arj.kinna aðgerða í
raforkumálum siveitanna og á
þörf aðstöðujöfnumar bama
og unglinga, til þess að ljúka
í fyrsta laigi skyldunámi og
í öðru la>gi öðrum náms-
stiigium.
Menntamál
Ráðstefnan bendir á hið
hróplega misiræmi, sem er á
menntun ar aðstöðu eftir bú-
setu, og krefst þess, að rík-
isvaldið jafni þann mismun
með stóraukningu Náms-
kostnaðarsjóðs. ÚtMutun úr,
sjóðnium sé miðuð við þann
kostnað, sem viðkomandi ber
af að dvelj.a við nám ut an
síns heimilis.
Ráðstefnan leggur áherzlu
á, að iðnfræðsla, sjómanna-
fræðsLa og ömmuir faigkennslia
verði endurskipulöigð þann-
ig, að stofnaður verði alhliða
fagskóli, sem annist slí'ka
kennslu, og með bví móti
verðj laigður grundvöilur
að rekstri slíkra skóla í kjör-
dæminu.
Ráðstefnan fagnar þeim
vísi, sem kominn er að
menntaskóla á ísafirði. Þó
vill ráðstefnan benda á, að
með því er að óverulegu
leytd leystur vandi nemenda
annairs staðar úr kjördæmdnu,
nerna sérstakar ráðstafanir
verði gerðar hvað heimavist
og annan kostnað snertir.
Jafnframt hvetur ráðstefnan
til, að námsleiðum við skól-
ann verði þann veg háttað,
að þær verði í sem nánust-
um tengslum við vestfirzkt
atvinnulíf, svo viðspyrna ná-
ist gegn þeirri þróun, að
mfenntað fólk flytjist úr kjör-
dæminu.
Raforkumál
Ráðstefnan mótmælir harð-
lega þeiirri viðleitni, sem
komin er fram, um skiptingu
. landsing í verð'lagssvæði og
krefst fullrar verðjöfnunair á
raforku hið fyrsta. — Ráð-
stefnan leggur áherzlu á:
1. Að þegar í stað verði bafn-
ar framkvæmdír til auk-
innar orkuöflunar á Dynj-
anda- og Mjólkársvœðinru
og önnur ' vatnasvæði
könnuð.
2. Að rafvæðingu sveita verði
hiraðað og samveitiur látn-
ar ná til dreifðari byiggða
en nú er.
Verkalýðsmál
Ráðstefnan metur þann
árangur, sem verkadýðshreyf-
ingin náði í samninigum í
vor. Jafnframt hairmiair ráð-
stefnan þann ásetndng ríkis-
stjómarinnar að koma ekki
í veg fyrir verðhæk'kianir í
kjö'lfar þessara kauphækfcana
og eyðileggja þanniig að
veruiegu leyti þann árangur,
sem náðist.
Ráðstefnan bendir á, að
vilji verkalýðshreyfingin
tryggja þann ánanigur, sem
hún nær í samningum, verð-
ur það að gerast við kjör-
borðið. Ráðstefnan vekur þó
sérstaka athyglf á þvú, að
þeir samningar, sem gerðir
voru í vor, eru aðedns áfangi
að því takmarki, að dag-
vinnan ein nægi til lífsfram-
færis.
Ráðstefnan átel'ur vest-
firzk verkalýðsfélög fyrir að-
gerðaxleysi í kjarabaráttu ís-
lenzkrar verkalýðshreyfingar
á undanfömum árurn og
væntir þess, að á komandi
árum verði sú breytdng á, að
vestfirzk verkalýðsfélög vetrði
virk í kjiarabaráttunni.
Atvinnumál
Ráðstefnan átelur að at-
vinnumálaþáttur Vestfjarða-
áætlunar skuli ekki enn vera
fudl-unninn og krefst þess,
að ríkisvaldið láti vinna
þennan þátt í samiráði við
heimamenn.
Jafnframt átelur ráðstefn-
an þá augljósu staðreynd, að
með Eáta-aðild hefur það ver-
ið stefna ísienzkra stjóm-
valda, að efla ekki íslenzkan
iðnað. í þess stað er að því
stefnt, að ísland verði, vegnia-
lágr.a launa og ódýrrar orku,
sá staður, sem erlendir auð-
hringar sækjast eftir, til þess
að stofna þar útihú til fram-
ledðslu á þann markiað, sem
þeir komiast ekki inn á að
öðrum kosti.
Ráðstefnan ítrekar þá
miairg>-yf'ixiliýstu stefnu, að
orka faUvatna okkar verði
nýtt í þágu íslenzks iðnaðar
og þjóðarinnar sjálfrar.
unar nýrr,a atvinnugreina
með útflutning fyrir augum.
Ráðstefnan átelur vinnu-
brögð verðlagsráðs sjávarút-
vegsins við ákvörðun fisk-
verðs og kref'St þess, að fisk-
verð verði stórhækikað. Sömu-
leiðis að gerður verði veru-
legur munur á verðí linu-
fisks og fisks, sem veiddur
er með öðrutn veiðarfærum.
Ráðstefn.an telur, að árás
stjómarflokfcanna á skipta-
kjör sjómanna hafi verið ó-
niauðsynleg. Jafnframt benddr
hún á, að ástæður þær, sem
fyrir henni voru færðar, séu
brostnar, og því sé það
skylda stjómarflokk'anna að
skila sjómönnum aftur fullu
skiptaverði.
Ráðstefnian bendir á, að
vegna hdnna sífelldu gengis-
breytinga eru flest smærri
byggðarlög kjördæmisins
komin í úlf akreppu með
hafnarframkvæmdir sínar.
Þa.r serti góðar hafnir eru
uindirstaða sj ávarútvegsins,
krefst ráðstefnan þess, að rík-
issjóður taki á sig þann
kostnaðár.auka, sem orðið
hefur sökum gengisbreyting-
anna.
Ráðstefnan telmr það brýna
nauðsyn að . sjávarútvegsmál-
um verði komið á áætlunar-
geirð, s©m miðist við það, að
fiskvinnslustöðvar hafi hrá-
efni ,til vinnsdu á hverjum
tíma, að hraðfrystiiðnaðurinn
sé enduirskoðaður frá grunni
með það fyxir augum, að
fúllkominnar vöruvöndunar
og breinlætis sé gætt, og al-
hliða .. menntun . í fískiðnaði
komið á.
í fylgd með Pjóð-
frelsisher Khmera
Sjávarútvegsmál Stjórnsýsla
Ráðstefnian bendir sérstak-
lega á, hve snair þáttur sjáv-
arútvegur er í vestfirztou at-
vinnulífi.
Ráðstefnan varar við þeixxi
þróun, sem viirðist vax.aindi,
að flytja hráefndð óunnið úr
laindi. Leggu.r hún áherzlu á,
að allt það hráefnd, sem unnt
er að vinria í landinu sjálfu,
verði nýtt til hins ýtrasta og
kannaðar verði leiðiir tdl stofn-
Ráðstefnan telur brýna
na.uðsyn á. að stjórnisýslu-
valdinu verði dreift meir út
í byggðix landsins. í því
sambandi bendir hún á,. að
með heppilegri skipulagningu
rikisÆyrirtækjia væri lagður
grundvöllur að sérfiræði-
þjónustu, sem staðsett yrði
úti á landsbyggðinni, og með
því spomað við, að allt
stjórnsýsluvald flytjist á
einn stað.
Kíuverska fréttastofan „Xin
liua“ birti nýlega fyrstu lýsingu
blaðamanus frá Kambodju á
baráttu þjóðfrelsisfylkingar
Khmera. Þessi grein, sem nefn-
ist „t fylgd með Þjóðfrelsis-
hcrnum", lýsir baráttu skæruliða
í plantekruhéraðinu Memot fyr-
ir norðan Phnom-Penh, á aust-
urbakka Mekong-fljótsins, sem
herlið frá Suður-Víetnam hefur
nú á valdi sínu. Meðal hinna
rauðu Khmera” eru gamlir
skæruliðar frá fyrstu Indókína-
styrjöldinni, og ungt fólk af
báðum kynjum, sem hafa "legizt
í lið með kommúnistum eftir
fyrstu bændamorð I.on Nol
stjórnarinnar. Hernaðartækni
þeirra er mjög svipuð hernaðar-
tækni Þjóðfrelsishreyfingar Ví-
etnams og Mao Tse-tungs. — Hér
fara á cftir kaflar úr þessari
grein, sem birtust í franska dag-
blaðinu „Le Monde“ fyrir
skömmu.
Ég var sendur til að vinna í
herdeild undir stjórn Sa Hins,
seom var á leið til héraðsins O-
Chrum. Ég þekkti Sa Hin mjög
vel. Ég barðist við hlið hans í
andspyrnuhireyfingunni gegn yf-
irráðum Frakíka, í sömu her-
deild. Þá vorum við mjög ung-
ir. Sa Hin fæddist í þorpinu
Mlu, við íætur Talon-f jalls, Kom-
pong-Speu. Óvinimir drápu móð-
ur bans og systur, og hann gekk
í berinn til að hefna þeirra.
Hann var fyrst spaejari, mjöig
hu'grakkur i bardöguan og jafn-
an fyrstur í árás. Ég minnist
þess, að herdeild okkar réðst
einu .sinni á franskt herlið á
veginum írá Kampot til Tum-
Mir. Við vorum í sjálfheldu
undiir skothríðinni fná vélbyss-
unum. Sa Hin skreið einn til
þenrra og eyðilagði þrjár vél-
byssur með handsprengjuim ...
Þegair ég kom til herdeildiar-
innar, hitti ég Sa Hin effir
sextán ár.a aðskilnað. Við vor-
um svo glaðir yfir endurfund-
unuim að við féllumsit þegar í
faðma.
Við sáum ljósglampa á himni
í áttinni til Memot. Ein herdeild
laigði af stuð undir stjóxn Sa
Hins. Við komum að fljóti, þar
sem ávin>afluigvéla.r höfðu eyði-
lagt brúna. (...) Sa Hin skip-
aði okkur að breiða nælondúk
yfir bakpokana og synda yfir
ána. Við höfðum naumast af-
klætt okkur, þegar þorpsbúar
komu með báta. Þeir buðu okk-
ur einnig kokoshnetur. Gamall
maður sagði hrygiguir við Sa
Hin:
„Hvers vegna gerðuð þið okk-
ur ekki heldur viðvart og báðuð
okkur að hafa báta tilbúna?“
„Við vildum ekki ónáða ykk-
ur,“ sagði Sa Hin.
„Ónáða okkur hvemig? Þið
berjist' gegn heimsvaldastefnu
Bandaríkjamanna og klíku Lon
Sol og Sirik Matak. Við þorps-
búar vildum gjama hjálpa ykk-
ur. Það er okkur ekkert ónæði.“
Þegar við vorum komnir yfir
ána, varð ég samferða herflokki
Ca Hiens. Vegna göngtunnar
urðum við að tala saman láigri
röddu. Ég spnrði Ca Hien:
„Hvenær gekkst þú í her-
inn?“
„Fyirir meir,a en mánuf&.“
„Hvar eru foreldrar þínir?“
„Drepnir“.
Ca Hien sagði okkur þá harm-
sögu fjölskyldu sinnar:
„Efti.r mótmælafundina í Kom-
pong-Cham, ruddust hermenn
Lon Nols inn í þorp okkar til
að „hreinsa“ það. Við Cum
komumst undan en óvinirnir
drápu föður minn og móður og
átján aðra þorpsbúa."
Ég sagð við Ca Hien: „Danði
foreldra þinna er mikil ógæfa,
en vertu þó ekki of hry>ggur.“
Ca Hien þerraði tárin og svar-
aðd: „Mér finnst það ekiki við-
eigandi að líta á þetta eins og
ógæfu: Þegar barátta er háð,
vetrða alltaf færðar fómir. Ég
fann rétta leið með aðstoð yfir-
manna þjóðfrelsisheirsins — ég
gekk í herinn til að hefna fjöl-
skyldu minnar og nágranna!"
Það var farið að elda aftur,
þegar við komum til Pxi-Lo. Við
námum staðar til þess að tjalda.
Skiammt frá vair þorp. Að lokn-
um snæðingi lögðumst við til
hvildar. Þá heyrðum við. radd-
ir úr skóginum og ég gekk þang-
að til að sjá hvað vseri að ger-
ast. Ég sá nokkxar konur, sem
voru að tala við þá félaga okk-
ar, sertx stóðu vöxð. Ein þeirra
sagði: „Þið verðið að taka við
þessu eða leyfa okkur að hitta
foringja ykkar. annairs fönum
við ekki!“
Þær höfðu komið með fimm
ker full .af vatnj og tvær körf-
ur af rískökum. Ég siagði við
Sa Hin hvað væri að gerast.
Hann fór til þeirra og þakkaði
þeim fyrir. En hann varð að
þiggja gjafimar. Þegar Sa Hin
komst að því að þorpsbúar voru
Framhald á 7. síðu.
Bandaríkin flytja
herliB frá S-Kóreu
TAIPEH 26/8 — Spiro Agnew,
varaforseti Bandaríkjamanna,
sem nú er á ferð um hin fjar-
lægari austurlönd, sagði í dag að
Bandaríkjamenn myndu flytja
allt sitt herlið burt úr Suður-
Kóreu, þegar her landsins yrði
nægilega búinrt nútímavopnum,
e.t.v. eftir aðeins fimm ár.
20.000 bandariskir hermenn verða
fluttir frá Suður-Kóreu í júní
næsta ár, og þá verða um 45.000
bandarískir hermenn eftir í land-
inu.
Agnew flaug í dag til Taiwan
frá Suður-Kóreu, þar sem hann
haiði átt miklar maraþonumræð-
ur við Park forseta landsins.
Þegar eftir komu sína ræddi
hann við Sjang Kæ-sék, forseta
Taiwan, og fullvissaðd hann um
að Bandaríkin myndu halda allar
skuldbindingar sínar við Taiwan-
búa, en lagði þó áherzlu á, að
þær skuldbindingar hefðu sínar
takmarkanir.
Bandaríkjamenn telja að Tai-
wan mund verða auðveldasti ón-
inganstaðurinn á leið varaforset-
ans, því að þar þarf hann ekki
að svara til saka fyrir nednar
áætlanir um brottflutning banda-
ríslks herliðs, eins og hann hefur
orðið að gera í Suður-Kóreu og
á eftir að gera 1 Thailandi og
Suður-Víetnaim.
Misrétti í kirkjugarði
PORT PIERCE, Florlda 26/8 —
Mi’klar deilur standa nú um
greftrun tvítugs hermanns , af
blökkmannakyni, sem beið bana
í sprengjuérás í Suður-Víetnam.
Lík hans var flutt til fæðingar-
bæjar hans, Port Pierce í Flor-
ida, og öldruð hvít kona ga£
fjölskyldu hans grafstæði í
kirkjugarði. En það kom síðan í
ljós að þessi kirkjugarður var
einungis ætlaður hvítum líkum,
og kirkjugarðsstjórinn neitaði að
leyfa greftrun svertingjans, því
að hann yrði að taka tillit til
annarra fjöldskyldna sem keypt
hefðu grafstæði í ldrkjugarðin-
um.
Tekoah til Israels
JERÚSALEM' 26/8 — Yosef Te-
koah, sendihenra fsraels hjá
Sameinuðu þjóðunum og fulltrúi
landsins í hinum óbeinu sátta-
fundum ísraelsmanma og airaba,
sem nú fara fram í New York
undir forystu dr. Ounnars Jar-
rings, kom til Jerúsalem í dag
til að ráð£æra sig við utanrík-
isráðherra ísraels, Abba Bban.
Tekoah tók þátt í fyrsta ó-
beina sáttafunddnum í New
York í gær, þriðjudiag. Eftir
komu sín,a til ísraels ók bann
þegiar á fund Abba Ebans, sem
verður aðalfulltrúi ísraelsmanna
í samniingaviðræðunum, og
skýrðj honum frá þvj sem gerst
hafði á fyrsta sáttafundinum.
Tekoah lét ekkert uppi opin-
berlega um fundinn, en skýrði
blaðamönnum frá þvd að Abba
Eban færi til New York um
miðj an september og myndd þá
ræða við utanríkisráðherra Eg-
yptalands og Jórdaníu. Tekoah
saigðist sjálfur fara til New
York, þegar hann værj búinn að
ráðfæra sig við stjómina í Jerú-
salem.
Dr. Gunnar Jarring hélt á-
fratm viðræðunum við sendi-
menn Egypta og Jórdaníumanna
þrátt fyrir fjarveru Tekoahs.
Er sagt að bann vilji nota það
jákvæða andrúmsloft, sem
myndaðist á fyrsta fundinum.
Þjóðfrelsishermenn í Kambodju
i