Þjóðviljinn - 08.09.1970, Qupperneq 7

Möjudiaigur 8. siepSefmlbeir 1970 — T>JÓÐVnjINTsr — SÍDA 7
r.»»n»i..íi .t.him riii ii. ié. - - 11 .................. ...................................... .............. ...................................................
Yves Montand fyrir miðju og Simone Signoret honum á vinstri
hönd ræða við þrjá blaðamenn franska vikuritsins „L‘Express“.
• í áratuigi voru listamennimir frönsku,
hjónin Simone Signoret, hún hin ótvíræða primadonna
franskra kvikmynda, og Yves Montand,
hann ekki aðeins meginstyrkur kvikmyndanna,
heldur einnig og frá sjónarhóli franskra og frönsku-
mælandi manna, kannski miklu heldur
vísnasöngvarinn óviðjafnanlegi — í áratugi voru
þau hjón „förunautar" eða það sem Jónas frá Hriflu
kallaði „meðreiðarmenn“ kommúnista.
• Þau voru líka hið glæsta tákn franskra kommúnista
um ótvíræða aðild þeirra að franskri menningu.
Þau voru að vísu aldrei flokksbundin.
• En Yves Montand fær enn aðeins að ferðast til
Bandaríkjanna með sérstökum skilyrðum sem eru letruð
í vegabréf hans á dulmáli utanríkisráðuneytisins
í Washington.
Yvcs Montand í cinu af átakanlegustu pyndingaratriðimum i „Játningunni“, fanginn sem er píndur þar tii likaiusþrek. iutns þrýtur
• Og núorðið er æði vafasamt að þau eigi eftir að
sitja slíka veizlu með ráðamönnum hinna voldugu
Sovétríkja og þau segja frá á einum stað í þessu við-
tali, sem birt er svo til orðrétt úr franska
vikuritinu „L‘Express“.
• í þessu viðtali rekja þau sögu sem mörgum Iesenda
Þjóðtdljans mun kunn — sögu um miklar vonir
og mikil vonbrigði, en hverjum læsum manni
verður þó lióst að þau — eins og svo margir aðrir
— eiga vonina enn í hjörtum sínum. — ás.
JiMIM - Éi ;»>t A , " r V ?
SIMONE SIGNORET og YVES MONTAND
1, HLUTI
L’express: Þið ' hafið bæði
verið meðal tryiggustu „föru-
nauita“ franslea kommúnista-
flokiksins, eða svo er a’ð
iminnsta koati sagt, cg nú eruð
þið búin að leifea aðalhlutverk
í fcvitomyndinni „Játningunni".
Yktour mun vera það ljósrt að
'þátttakia ykkir í þessar; mynd
vetour ýmsar spurningar.
Hverniig atvitoaðist það að þið
gerðuzt „förun-aiutaT“ toommún-
istiaflokksins?
Yves Montand: Þetta gerðist
fyrir löngu og var í rauninni
fjölskyldumál Fasistiar rátou
föður minn úr landi í ítaiáu
— og bör’ðu hann þó áður og
neyddu til að drekka laxerolíu
eins og þeirra venja var. Þér
vitið hvaða áhrif það hefur?
Við fluttum því frá Ítalíu
— faðir minn fór fótgangandi
yfir Alpafjöll — og settumst
að í Marseille. Þar bjuggum
við við sömu kjör og fátæk-
ustu öireigar, svipuð kjör og
innfluttir verkamenn frá Spáni
og Portúgal nú. f augum föður
míns og mín var kommúnism-
inn eðlileg viðbröigð, og vi'<5
féllumst á hann umyrðalaust.
Aðalvandamál föður míns, sem
hann og allir verkamenn á
þessum tima urðu sífellt að
leysa, var það að fá braruð. '
Nú á dögum berjast menn
fyrir öðru, en þá var aðalbar-
áttuirofflið a'ð fá brauð. Ég
diáðist mjög að föður mínum
og efaðist atdirei um það sem
hann sagði. Hann var mjög
greindur maður og mjög góð-
hj artaður, raunverulegur fað-
ir. Ég ólst upp í þessu and-
rúmslofti, á möirlcum fátækt-
arinnar, Þeirrar fútæktar, sem
er venri en óþTÍfnaðurinn, og
reynt er að fela, þeirrar fá-
taektar, sem biirtist í baettum
fötum, og sfeóno, sernt keyptix
eiru vel við vöxt svo a’ð þelr
endist í þrjú ár.
Þrátt fyrir þetta var alltaf
kátt á heimilinu. Við vorum
fátæk, en ekki hirygg. Það var
áreiðanlega föður mínum að
þakka að miklu leyti.
L’Express: Artur London
segir frá því í bók sinni að
faðir ban,s bafi haft mdikil á-
hrif á líf sitt. Bafðir þú svip-
uð tengsl vi'ð föður þinn?
Y. Montand: Faðir minn
kom mér etoki til að lesa Hein-
rich Heine eins og íaðir Arturs
London, því að bann var 6-
menntaður. Hann talaði ein-
ungis ítölsku og lítilsháttar
frönsku. Hann hafð; heilbrigða
skynsemi á sama hátt og
bændiur í Toscana, og fann
alltaf einhverj'a skynsamleiga
skýringu, jafnvel á hinum
flóknustu hlutum. Og honum
skjátlaðist ekki oft. Það var
hann sem benti rgér á að ganga
í Æskulýðshreyfingu kommún-
ista, en án þess að 'þvtaga
miig til þesis á nokkum hátt.
Það var styrtour hans. Hann
sagði okkur aldrei hvað við
ættum að gera. en þegar bann
sagði frá hlutJm og útskýrði
þá, virtust okkur þeir aug-
ljósir. Hann var svo frjáls-
lyndnr. að hann skipti sér ekki
af því þótt systir mín gengi
til prests. Hún hætti þvi
reyndar fljótt, því að henni
geðjaðist ekki að spumingum
presfsins . . .
L’Express: Var lei’ð yðar.
Simone Signoret, til vinsitri
stéfnu sú sama?
S. Signoret: Nei, alls ekki.
Meðan Montand bjó í úthverfi
Marseille, bjó ég í auðraainma-
hverfi Parísar, Neuilly-sur-
Seine. Faðir minn las „Cand-
ide“ og önnur skemmtíleg
vikurit. Móðiir mín var vtastri-
Þær eru víst ekki ýkja margar kvikmyndimar sem þau Simonc
Signoret og Yvcs Montand hafa leikið í saman, en hér sjást þau
í atriðl úr cinni, sakamálamynd, „Compartiment Tueurs“, (Morð-
klefinn); glcymd kannski, cn höfundurinn var Costa-Cavras.
Þrir aðalliöfundar harmlciksins, frá vinstri Artúr London, sá sem
sagði frá, Costa-Gavras, scm cndurskóp og Yvcs Montand.
stanuð af tilfinningaástæðum.
Ég miam eftir þvi að þagar ég
var tólf ára, fór hún með mér
í búð til að láita mdg skila
aftur tannbairsta sem ég hafði
keypt, vegna þess að hún
hafði lesið á bursrtanum „Made
in Japan" og Þjó’ðverjar og
Jupanir voru nýbúnir að und-
inrita samning. Hún útsikýrðd
fyrir kaupmanninum að Jap-
aniæ myndu framleiða vopn
fyrir það fé sem þedr fengju
fyrir tannburstasölu, og einn
góðan veðurdiag færu þeir í
stríð við hlið ítölsku fasistanna
og þýzku nasdstanna. Ég hefði
viljað gefa mikið fyrir að vera
annars sta’ðar. Og kaupmaðjr-
inn sagði: „Þetta er mjög at-
hyglisvert, frú, svo þér viljið
heldur franskan tannbursta?"
Hún svaraði: „Já, eða ensfcan.
Mér er sama. ég er ekki þjóð-
emissdnnuð. . . “ Slíkt kom
oft fyrir möður mína.
Ég bjó í Neuilly-sur-Setae á
tímum Alþýðufylkingarinnar
1936, sem menn voru mjög
hræddir við í þessu hverfi. Fé-
lagar rnínir voru aðallega
menntaskólanemar. Margir
þeirra seldu blað hægri öÆga-
manna „L’Action francaise"
fyrir utan kirkjuna. Það voru
einnig nokkrir sem votj
vinsitri sinnaðir, en þeir voru
mjög fáir. Ammia mín bjó hjá
okkur. Hún var af lágum stig-
um, en hafði gaman af áð
segja frá því þegar langafi
hennar. greiftan af Poncelet,
var hálshöiggvinn i stjórnar-
byltingunni. Hún talaði aldrei
um föður sinn, sem bafði ver-
ið batoari, en aðetas um for-
föður sinn sem hafði verið
hálshöggvinn. Við bjuggum á
7. hæð, og móðir mín hafði
láti’ð seija mikla grind um-
hverfis svalimar, þ»d að bræð-
ur mínr voru litiir. Dag einn
fóru öreigar í Neuilly-sjr-
Seine í kröfugöngu: Það er að
segj a einn pípulagningamaður,
tveir rafvirkjOT og örfládr
aðrir. Þeir gengu um með
rauða fánia og sungu Inter-
nationalinn. ,
Félagar mínir, sem seldu
„L’Action francaise“ stóðu fyn>
ir framan kdrkjuna og horfðu
á kröfugöngjna, en ég stóð
hánum megin við götunia.
Skyndilega beyrði ég félaiga
mína hrópa: „Gamla úrþvætti,
þetta er skammiarlegt á að
horfa“. Og ég sá áð amma mta
stóð á svölunum og harfði á
kröfugönguna, og hélt í grind-
ina af því hún var smávaxta.
En séð neðan írá leit út ednsog
hún befði krepptan hnefann á
lofti. Það var það eina sem
menn sáu til hiennar: krepptur
hnefi! Ég Wjóp upp á aiuga-
bragði og dró ömmu inn í í-
búð . .
L’Express: Svo þér voruð
ails ekki búin undir það að
verða vinsrtri sinnuð har’áittu-
kona?
S. Signoret: Ned, ég fékk
ekkert stjómmálauppeldi, nema
tilfinningasemi mó’ður minnar
gagnvart japönskum tannburst-
um . . En það er þó mikil-
vægt fyrir m% að ég fædddst í
Wiesbaden meðan Frakkar her-
námu Þýzkaiand, og móðir mín
sagði mér oft að allt hemám
væri viðurstyggilegt. Þegax
hún var í Wiesbaden skamm-
aðist hún sín fyrir að hafa
kjöt og mjólk banda mér. þeg-
ar margar þýzkar fjölskyldur
urðu að lifa á vatni og brauði.
Og svo kom styrjöldin. Það
var hernám nazista, sem réð
öUu um þa’ð að ég skyldi hall-
ast að sjónarmiðum kommún-
Framhald á 9. síðu.