Þjóðviljinn - 08.09.1970, Blaðsíða 12

Rætt við Þórólf Danielsson ritara HÍP um samningana
Höfum tryggt atvinnurétt-
indi okkar í nýrri tækni
Með þcssum samningum
höfum við prentarar tryggl
okkur áframhaldandi þátttöku
i frekari þróun prentiðnarinn-
ar, og höfum við nú forgangs-
rétt til vinnu við filmusetn-
ingu og filmuumbrot til jafns
við ofsetprentara, með sér-
samningum milli sveinafélag-
anna og jafnframt samnings-
rétt. Þetta tel ég vera aðalat-
riði í hinum nýju samningum,
sagði Þórólfur Daníelsson rit-
ari Hins íslenzka prentarafé-
lags er Þjóðviljinn ræddi við
hann í gær.
Telja má víst að sú verði
þróunin hér eins og annars
sitaðar að þessi nýja tæikni
verði tekin upp í prentiðnað-
inurn. Þessar vélar eru bæði
aiflkastaimeiri og ódýrari en
]>ær vélar sem notaðar hafa
verið hingað til, srvo að hað
hlýtur sð vera s'jálfsagt að
taika upp þessa tækni hér. Það
er því afar mikilvægt fyrir
okkur prentara að hafa í raiun-
inni tryggt atvinnuréttindi
okkar í framitíðinni mieð bess-
um saimningum.
Jafnframt þessum kjara-
saimmingum var ákiveðið að
stjóm HÍP og Félags prent-
smiðjueigenda skipi samieig-
inlega nef.nd til að kynna sér
þróunina í þessum málum er-
lendis og semija nánar um
vinnutilhögun við þessair nýju
vélar. Einni'g var samkomulag
um að félögin stolfini til nám-
skeiða tii áframhaldandi
kennslu siveina til undirbún-
ings því að þeir verði færari
um að vinna við hina nýju
tækni.
Hér hefur aðeins verið fiairið
eins að og þar sem nýja tækn-
in er þegar kíomiiin, að viður-
kennt er að þetta er samiedg-
inlegur markaður prentaira og
öfsetprentara. Hefði reyndar
ekki þuirft að þrátta um svo
sjálfsagt miál svona lengi edns
og raun varð, ef prentsmiðju-
eigendur heföu stratsc gert sér
grein fýrir þessu, oig tel ég
saimningana ekki síður vera tdil
hagsbóta fyrir atvinnurekend-
ur en okkur sjálfa.
Það er ailrangt sem halddð
hefiur verið fraim að við prent-
arar viljum stoðva eðlilega
þróun í atvmnugreimnni held-
uir þvert á móti, og var fýili-
lega orðið tímaibært að gera
sér grein fyrir hvað er að ger-
ast í þessutm miálum og haga
sér í samraamii við það. Manní
ógnar að hugsa til þess hver
þróunin gæti orðið hér ef sá
gamli skilningur atvinnurek-
enda ætti að gilda áfnaim að
hægt sé að leysa öll vanda-
mál í rekstri fyrirtækja með
því aö fá nóigu ódýrt vinnu-
afl, en það virðist hafa verið
eina sjónarmið margra prent-
smiðjueigenda varðandi þessa
nýju tækni sem er að ryðja
sér til rúms. Með því að knýja
fram þetta aitriði í samningun-
uim höfum við komdð í veg
fyrir þessa óhei'llaiþróun í
okikar fagi.
— Hvaða önnur atriði í
samninigunum viltu nefna?
— Eins og öðrum bókagerð-
arfélögum barst HlP tilboð frá
atvinnurekenduim um að flail-
ast á 15-17% kauphœkkun og
engar aðrar breytingar á
samningunuim. Þessu tilboði
höfinuðum við og setfcum fram
kröfu uim heildateindurskoðun
á samningunum og 22% hækk-
un á útborguðum launum. 1
samnin.gunum néðum við
18.2% hœkikun á launuim
þeirra sem eru á 1. ári, 19.2%
eftir 1 ár og 20.2% eftir 3 ár.
Deilitalan til að finna tíma-
kaup er 41 í stað 42 áður.
Álagningarprósenta á auka-
vinnu verður 93 eins og áður.
öll laugardaigsvinna á dag-
blöðunum verður greidd sem
aukavinna nema þeir laugair-
dagar, sem skv. ófamgasamin-
ignum 1967 um 40 klst. vinnu-
viku allt árið á að vinna til
Wl. 12. En skv. þeimi samningi
er það í okt.-des, árið 1970 og
15. nóv. til 31. des. á næsta
ári. Þannig að 1972 verður
komin 5 daiga vinnuvika ailt
árið.
Samið var um Mgmarks-
hvíld þar sem unnin er fiöst
vaktavinna þ.e.a.s. að vinni
dagvaiktairmaður á kvöldtiílma
fram yfir miðniætti, þá skal
hann hafa 8 klst. Mgmarks-
hvíld án skerðimgiar á fiöstum
launuim, þannig að éf hann t.d.
vinnur till kl. 1 um nóttima
þá þarf hann ekki að mæta
fyrr en kl. 9 morguminn eifitir
á dagvaktina.
Þ'á bætist við nýr Muna-
fiokkur fyrir mcnnotype- og
rotationprentara við daigblöðin,
og skulu þeir hafa 12% álag,
og verðuir þetta þannig hæsti
taxtinn, en áðuir voru vélsietj-
arar við dagblöðin í hæsta
launaifilokki.
Prentsmiðjuei'gendur féllust
nú á að prentnemiar fái aðild
að lífeyrissjóði prentara og
eru ákvæði um það í samn-
ingunum í samræimi við sam
komullaig annarna sveinalfólaga
í vor, og gerist þetta í áföng-
uim þannig að árið 1973 greiða
nemarnir 4% af launuim sfnum
í sjóðinn og aitvinnurekenduir
6% á móti.
Þessum samnimgum fylgja
yfiriýsdng stjómar Félags
prentsmiðjueiganda eins og
fyrri samninguim um að þær
yfirgreiðslur sem áður hafa
tíðkazt í prentsmiðjunum skiuli
háldast. Þetta er mjög þýð-
ingarmikið atriði og skv. fyrri
reynsflu höfum við prentarar
ekki ástæðu til annars en að
að treysta því að allir prent-
smiðjueiigendur standi við
þessa yfirlýsin;gu.
— Hvaða kröfur helztar
náðust ekki fram í þessuim
samningum?
— Þar er tvímællallaust efst
ó blaði krafan um, orlofsupp-
bót, 6% af árstekjum, sem
greitt yrði til viðtoótar við or-
lofeféð. Við höfuirm toorið firam
þessa krölfiu í 3-4 ár og rök-
styðjum hana fyrst og fremst
mieð því að þegar menn eru
í sumarfríi þurfa þeir mákilu
meiri peniniga en venjuflega, ef
þeir eiga í rauninni að geta
notið firísins. Þe'tta er að sjálf-
sögðu enn tilfinnanlegra þegar
kaupið er svo lágt að varla
duigir til daiglegra þiarfa.
Féilög bókiagerðairmanna er-
lendis hafa víða nóð fram
kröfumni um euikaorlof og er
það bundið í samningum á
ýimsan hátt. 1 Vestur-Þýaka-
landi haifia þeir t.d. 30% af or-
lofsfénu til viðbótar, í Svíþjóð
hafia þair 2.3% a£ ársilau-num
og í Austurríki hafa þeir aflilt
að 140% alf orlofsfénu til við-
bótar. Ég tek það fiiam að
þetta er ekkd krafa um lengra
orlof hefldur krafa um hærra
ka.up í suma'rfríinu til þess að
menn geti notið þess. Það er
skoðun miín að þessi krafa
hljóti að verða tekin upp af
öðrum verkálýð.Sifélögum, þetta
er það stórt hagsmunamáil fyr-
ir alla alþýðu og er í rau-ninni
ilógmairkskrafa um mannsæm-
a.ndi Ifif. Þó við höfum ekki
nóð þessu, firaim nú í þessum
sámningum, þá miunum við
halda áfram að berjast fyrir
þessu réttlætisimiáli og standa
fast á því í næstu samningum.
— Er að fufllu gengið frá
samkxnnuilaigi HlP og Féflags
ofsetprenta,ra um atvininurétt-
indi þegar hin nýja tæfcni
kemur?
Þriöjudaglur 8. september 1970 — 35. árgangur — 202. töblublað.
19. Ólympíuskákmótið hafið:
Nær íslenzka sveitin
sæti i B-fíokknum ?
Þórólfur Daníelsson
— Það er kunnugit að fé-
lagsifiunduir ofsetprentara feHdi
saimkomulag siem stjórnir fé-
laganna höfðu gert. HÍP og
Félag ofsetprentara hafa svo
sameiiginlegra hagsmuna að
gæta og starfisvettvangurinn
svo skyldur, að erfitt er raun-
ar að útsfcýra a£ hverju þetta
eru tvö féiög en ekiki eitt fé-
lag. Starfið er svo skylt að oít
hefur reynzt erfiitt að gera
greinarmun á hvaða störf í
iðninni tilheyra hvoru fiyrir
sig. Stjórnir fólaiganna gerðu
því með sér saimkomnuilag um
ákveðna markalínu í sumum
tilvikum en sameiginllegt verk-
svið í öðrum tilvikum.
Þesisi saimningur er mikil-
vægt spor í áttina til þess að
sameina fólögin. Lengii hefur
verið ljóst að þessa samninga
þyrfti að gera en engu að síð-
ur dregizt um mörg ár.
1 þessu siamkomulagi var
gert ráð fyrir tveim megin-
atriðum, annarsvegair setn-
ingu og hins vegar prentun.
Félagsfundur ofsetprentaira
vildi ekki fiafllast á sum atriði
sem fjöllluðu um prentun, en
enginn ágreiningur var hins
vegar uim setninguna. Á fiund-
inium var kosin fjögurra
manna nefnd til aðstoðar
stjórninni að gfera breytingu á
þessu samkomuflagi, og verður
það næsta verkefni stjómar
HlP að loknum þessum erfiðu
samningaviðræðum að sam-
ræma sjónarmiið siveinaifélag-
anna.
Ofsetprentarar hafa sýnt
fufllan skilninig á því að þess-
ir tveir hlópar verði að standa
samian ulmi hagsmunamól sín,
og er ég ekiki í minnsta vafa,
sagði Þórólfiur, að um þetta
tekst samikamiuilag, sem báðir
aðilar geta unað við. — Hj.G
19. Olympíuskákmótið hófst sl. I
laugardag í Siegen í Vestur-
Þýzkalandi og taka þátt í því
60 þjóðir og er þeim skipt í 6
riðla í undankeppninni. Teflir
íslenzka sveitin í 6. riðli og er
töfluröð þjóðanna í þeim riðli
sem hér segir: 1. Puerto Rico,
2. Austurríki, 3. Nýja-Sjáland,
|4. Kólumbía, 5. V-Þýzkaland, 6.
'Albanía, 7. Búlgaría, 8. Suður-
Afríka, 9. í'sland, 10. Kýpur.
Tvær efstu sveitimar i hverj-
um flokki munu fiara í A-fl'okk
úrslitakeppninni, tvær næstu
í R-flokk o.s.frv.
í 1. umferð undiankeppninnar
tefldu fslendingar við Auisturrík-
ismenn og sigruðu hinir siðar-
töldu með 2V2 vinning gegn 1%.
Guðmundur Sigurjónsson, Jón
Kristinsson og Freysteinn Þor-
bergsson gerðu jafntefli á þrem
fyrstu borðunum en Ólafur
Magnússion tapaði á 4. borði.
Önnuir úrslit í 1. umferð ur’ðu
þau að Puerto Rieo vann Kýp-
ur 3% : V>, Nýj-a Sjóland vann
S-A£ríku 2V2 ■ IV2. Búlgarí-a vann
Kólumbíu 31/2 : % og V-Þýzk.a-
land vann Albaníu 3:1.
f 2. umfe-rð tefldu íslendinig-
a,r ,við Ný-Sjálendinga og höfðu
hinir síðartöldu 2 vinninga gegn
1 en skák Guðmundiar á 1. borði
fór í bið öðru sinni. Jón tap-
aði á 2. borði en Freysteinn og
Ólafuir gerðu jafnitefli.
Önnur ú.rslit í 2. umferð uriðu
þau, að Búlgaría og V-Þýzka-
land skildu jöfn, 2: 2, Austur-
ríki va-nn Puerto Rico 4 :0, Alb-
anía vann Kýpur 3:1 og Kól-
umbía vann S-Afríku 3}/z : %.
Sta-ðan efitir tvær umferðir er
því þessi í riðlinum: 1. Austur-
ríki 6V2, 2. Búlgaría 5%, 3. V-
Þýzkaland 5, 4. Nýjia-Sjáland
4% og ein biðskák, 5.-6. Alban-
ía og Kólumbía 4, 7. Puertio Rico
3%. 8. fsland 2V2 og 1 biðskák,
9. S-Afríka 2, 10. Kýpur iy2.
Af þessium þjóðum ætfcu V-
Þjóðverjair og Búlgairir að vera
líklegastir til að komast í A-
flokk og Austurríkismenn ætfcu
aið komiast í B-floflck en hvort
lslondingum tekst að blandia sér
í bairáttunia um hitt sætið í B-
flokki er ekki gott a'ð segj'a.
Sovétmenn hafa sigrað í öll-
um Olympíuskókmótum sem
haldin hafa verið efitár síðari
heimsstyrjöldinia en riú er eftir
að vita, hvort bandarisku eveit-
inni með Fischer á 1. borði
tekst að hnekkja si'gurgöntgu
þeinra.
— SÍÐUSTU FRÉTTIR —
f 3. umferð unnu Kólumibíu-
menn íslendinga 2 y2 : 1V2. Guð-
mundur gerði jafntefli, Jón vann
en M.agnús Sólmundairsion og
Haukur Angantýsson töpuðu
báðir.
-------------------- Hn.i it, i T.
22ja ára maður úrskurðað-
ur í 30 daga gæzluvarðhald
— eftir átök við 75 ára mann er lézt stuttu síðar
□ Fullorðinn maður beið
bana eftir að átök höfðu orð-
ið milli hans og ungs manns
í húsi við Ránargötu. Engir
áverkar sáust á líkinu og
var ekki hægt að segja til
um dánarorsöfc í gær, þar eð
krufninig var ekki afstaðin.
Ungi maðurinn var í gær
úrskurðaður í 30 daga gæzlu-
varðhald.
Tildrög að þessum atbur’ði
voru þau að dirufckinn maður
kom á laugardaginn í heimsókn
til konu er býr á miðhæð um-
ræddis húss, Vildii hún kama
manninum út en hiann neitaði
að fiana og kom til áfcakia milli
þeiirra. Á þriðju hæð þjó 75 ána
maður, Gunnair Gunnairsson, og
heyrði hann hávaða frá mið-
hæðinni. Hann kom ni'ður og
ætlaði að hjólpa konunni. Bað
hiann uniga mianndnn áiraniguirs-
laust að fara og var síðan ha£t
orð á því að ná í lögregluna.
Brást ung; maðuirinn reiður við
og uirðu þá átök á miflli hans
og hinna tveggja.
Á meðan þessu fór fram, um
klukjk'an 17 á lauigardiag, hringdii
fólk af neðsfcu hæ'ðinni á lög-
regluna en þegar hún lcom á
staðinn lá Gunnar meðvitundiar-
laus á ganginum en unigi mað-
urinn var fiairinn. Konan hafði
verið slegin í átökunum.
Gunnar var fluttuir i sjúkra-
bíl á sflysadei’l'd Borgarspítalans,
Að sögn Magnúsar Eiggertssonar,
'aðstoðairyf'iirilö'gregluþjóns sáust
ekkr áverkar á likánu og var í
gaer verið að rannsaka hver dán-
airorsökin hefur verið. Gunnar
Framhald á 9. síðu.
Blsðdreifing
Þjóðviljann
vantar blaðbera í
nokkur borgar-
hverfi m.a. Lauga-
veg, Hverfisgötu,
Múlahverfi, Ásgarð
og víðar.
Þjóðviljinn
sími 17-500
Þrjú s/ysatilfelfí í Súganda-
firði fyrir og um helgina
Súgandafirði, 7/9 — Á 9. tím-
anum í gærkvöld varð það sflys
á Norðureyri, sem er býfli beint
á mótd Suðureyri, að drátfcarvél
sem dró kerru flulla af heyi, vailt
um kofll og stöðvaðist með hjól-
in upp ag varð bóndinin á bean-
um, sem ók vélinni, undir henni,
Með erfiðismunum tókst þrem
unglingium, sem þama voru
sfcaddir að ná mainninum undan
vélinni. Komið var með hann
hingað til Suður’eyrar og var
hann filuttur á sjúkraliúsið á ísa-
firði. Síðdegis í dag voru meiðsli
hans enn ekfci að fulliu könnuð,
en hann nrnn hafla rifibrotnað
og meiðzt eittihvað meira innvort-
is. Var líðan 'hans eftir atvikum.
1 gær, sunnudaig, lá við sifcór-
slysi, er bíll héðan, sem í voru
f jórar m'anneskjutr og var á leið
vestur hllíðina Súgandafjarðar-
megin við Breiðdaflsiheiði, varð
fiyrir steini er flosnaði undan jarð-
ýtu,, er var að vinna við veginn.
Skall steinninn framan á bílinn
og sfcemmdist hann nokfcuð en
fióilikið saflcaði ekki. Hefði steinn-
inn hinsvegar komið á miðjan
bífliinn hefði getað farið verr, því
þarna er snarbratt niður af veg-
inum.
Sl. fimmtud agskvöld, er bíll
héðan var að korna til þorps-
ins og var staddur á rnjög hættu-
legum stað hér inn með firði
mdssti Mlstjórinn stjórn é bílnuim
með þeim afleiði,ngum, að hann
fór út af veginuim hlíðarmegin.
Fóllkið saikaði ekki en bíllinn
skemmdist miikið. Heifði bíllinn
farið firam af vegarbrúninni hefði
orðið stórslys. — Gísli.
Sum fyrirtæki fengu verk-
efni afít fram til úramóta
Laxármálið:
Eftir að yfirheyra 30 manns
Yfirheyrslur í Laxánmálinu
stóðu yfir í Mývatnssveit enn í
gær, og sagðist Steinigrímur Gaut-
ur Kristjánsson sefcudóímari í mál-
inu eiga elfltir að yfiriheiyra enn
u;m 30 manns, en búast við að
.yfirheyrslum yrðd lokiið áfi'mimtu-
en var látinn er þangað kom. dag. Fer Steinigroimur. þá ttil Ak-
ureyrar og yfirheyrir nokkra
mienn þar.
í gær fiannst á bóndaibæ í sveit-
innd kassi utan af dynamiti,
einnig voru athugaðir betu-r þeir
staðir þar sem spregniefni hafði
áður fundizt og kom þar ekikert
í leitirnar ,utan ein hvellhetta.
Haustkaupstefnunni „Islenzkur
fatnaður“ lauk í Laugardalshöll-
inni kl, 18.00 á sunnudag og
hafði I>á staðið í fjóra daga.
Aðsókn að kaupstefnunni hefur
aldrei verið meiri en nú en sam-
tals sóttu hana 192 innkaupa-
stjórar, þar af 87 utan af landi.
Var þetta fimmta regflulega
kaupstefna „Islenzks fatnaðar",
sem haldin hefur verið, en það
er fiélag íslenzkra iðnrekenda
sem gerngst fyrir þeim.
Tuttugu og fijögur fyrirtæki
tóku að þessu sinni þátt í kaup-
stefnunni. Voru fyrirsvarsmenn
fyrirtækjanna yfirleitt mjög
ánægðir með árangurinn. Eru
dæmi til þess, að fyrirtæki
hafí fengið verkefni allt til ára-
móta. Tízkusýningar voru haldn-
ar fyntr innkaupastjóra alla
dagana meðan á kaupstefnunni
stóð.
Sú nýbreytni var nú tekin
upp að gefa almenningi kost á
að kynna sér það helzta, sem
þama var á böðstólum, með því
að halda sérstakar tízkusýning-
ar, fimmtudags- og sunnudags-
kvöld í Súlnasal Hótel Sögu.
Næsta kaupstefna „Islenzks
fátnaðar verður haldin 11.-14.
marz í vor.
Fylkíngin
Félagsfundur ÆFR verður
haldinn fimmtudaginn 9. þ.m. kl.
8.30 í Tjamargötu 20.
Fundarefni kosning fulltrúa á
25. sambandsþing ÆF.
t
t