Þjóðviljinn - 06.12.1970, Blaðsíða 7
leikfangaval
Leiðbeiningar
við val
á leikföngum
Brúður eiga að vera mjúkar. Lína langsokkur er nýkomin á
markaðinn í Reykjavík.
Gyða Raignaredöttir fósitra var
spurð aö, því hvaðia leiðbeining-
ar hún gæti gefið fólllki við
leikfangiaival handa börmim á
misotnunandi aldursslkieiði.
Lðikföng fyrir böm
á fyrsta ári
— Ef við tölum fyrsit um
barnið á fyrsta ári, svaraði
Gyða, þá eru leikir þess fyrst
og' fremst skynfaaraleikir og
frumstæðir hireyfiledkir. Barn-
ið hefur yndi af að hlusita á
hijó’ð, horfa á hlutj og hand-
fjatla þá, sjúga og bita í hiati,
faðma þá, banika og kasta þeim
frá sér. Þessu aldursskeiði
hentar því vel góðar hringlur,
bjöllur, naghringir úr gúmmí,
tré eða mjúku plasti, ljtlar ýlu-
dúkkur og dýr úr gúmmí, bolt-
ar mjúkir bangsar og tusku-
brúður.
— Mjög er áriðandi að þessi
fyrstu leikíöng bamsins séu
einföld að gerð, að auðvelt sé
að þrífa þáti og umfram allt
þurfa þau jað vera sterk. Var-
ast ber alla smáhluti sem barn-
ið getur gleypt.
Annað árið
— Á öðru, ári er hreyf iþiroski
bamsins í mjög örum vexti.
Barnig er að ná valdi á gang-
hreyfingum og leikir þess því
að miklu leyti hxeyfileikir. Það
hefur gaman af að ýta hlutum
á undan sér og draga þá á eft-
iir sér, velta, kasta, smeygja,
grafa. ausa, byggja og faðma.
Því hentar t.d. vel brúðukerx-
ur, litlax hjólböirur, - lítið
skammel til að stíga upp á og
hoppa niður af, holir plasit-
kubbar og keilur, fötur, skófl-
ur og spaðar í sandinn, boltar,
taskubrúður og bangsar.
— Um eins árs aidur aetti
bamjð að edgnast sánar fyrstu
myndabaekur með skýrum
myndum af hlutum, sem bam-
ið þegar þekkir t.d. mynd af
epli, stól, skóm skeið. Þessiar
baekur þurfa að vera sterkar,
úr þykkum spjöldum eða olíu-
bornu lérefti. Því miður er
lítið til af sJíkum bókum hér
í búðuim, en þaar er auðvelt að
búa til heima, með því að
teikna og mála myndir á spjöld,
eða KLippa út úr blöðum og
lírna þaar á spjöid.
Þriðja árið
Þá er komi'ð að þriðja árinu
þ.e. tveggja ára barninu. Nú
er athyglj bamsjns ekki jafn
hvikul og áður. Það er farið að
dunda meira og málþroskinn
er í örum vexti. Nú maetti byrja
að gefa því liti og pappír til
að krota á, pappírsarkirnar
þurfa að vera stórar og ágætt
er að safna til þessiara hluta
öliium uimbúðapappír sem á
Gyða Ragnarsdóttir, kennari við Fóstruskólann.
heimilið kemur. Barnið ætti nú
að eignast leir til að hnoða.
Auðvitað getur bam á þessum
aldri ekki mótað neitt sérstakt
úr. leirnum, en það hefur mikla
ánægju af að, handfjatla hann
og finna hvernig hann er við-
komu. Hvítur plastelin-leir sem
hetax fengizt hér í ýmsum
málningarvöruverzlunum er
ágætar: hann er þrifalegur og
auðvelt er að geyma hann i
lokuðu íláti.
Stórir. sterkir trébílar eða
sterkir plastbílar eru ágætir
fyrir böm á þessum aldri.
Þetta eru bílar sem barnið get-
ur setið á og ýtt sér áfram
á. Auk þess má netaa aJls kon-
ar kubba, bolta, mjúkar hrúð-
ur, brúðuföt, brúðurúm, hjól-
börur. kerrur. skóflur, fötur.
sleða, slaigtré og tréhamra, sem
fást í verzlunum hér, keilur.
bollastell úr mjúku plasti, og
síma.
Af bókum fyrir þennan ald-
ur mætti benda á myndabæk-
ur með einföldum söguþræð'
t.d. bókina um Bangsa litia og
Stubb.
Pappir, lím og litir flokkast einnig undir uppeld isleikföng.
Fjórða ogr fimmta árið
Á fjórða og fimmta árinu em
aðalleikir bamsins hreyfileikir,
ímyndunarleikir, sköpunarleik-
ir og byggingaleikir. Baimið
lserir auðveldlega vísur og þul-
ur og hlustar á sögur. Heppi-
leg ledfcfiöng fyrir þennan ald-
utnstfiloifck eru t.d. svippubönd,
boiLtar, stkíði og sleðar, leir,
tafla og töflukrít, alls konar
kubbar og röðunarspil, Mekkano,
vatnslitir, pappír og litir, odd-
laus skætri, lím, smiðaverkfæri,
bílar, leikföng fyrir mömrnu-
leikinn Ld. brúður, brúðuföt,
boillar og diskar og þess hátt-
ar, föt af tallorðnum í hlut-
verkaleikinn (druslulei ki úh),
margskonar verðlaius efnivið-
ur til föndurs og búðarleikja,
eins og t. d. tómir pakkar og
dósir, eggjabaikkar og fileira.
Af bókum fyrir börn á fjórða
og fimmta ári má nefna En
hivað það var skrýtið eftix Pál
J. Árdal, Ævintýrið um bangs-
ana þrjá, sö'guna af Dimma-
limm og Palli var einn í heim-
inum. Annars vantar meiri
fjölhreytai í bækur fyrir yngstu
bömin og mættu bókaútgef-
endiUx taka það til aithiugunar.
Uppeldislcikföng. (Ljósm. A. K.).
□ í viðtalinu hér á síðunni géfur Gyða
Ragnarsdóttir, fóstra, leiðbeiningar um val á
leikföngum fyrir böm á aldrinum 1-7 ára.
□ Þar ketmur einnig fram sú skoðun
Gyðu, að of lítið úrval sé á markaðnum af
bókum fyrir yngslu bömin, svo og að
þrátt fyrir margar leikfangabúðir sé skortur
á sterkum og góðum leikföngum,
sérstaklega úr tré, en nóg af lélegum
leikföngum.
Sjötta og sjöunda árið
Á sjötta og sjöunda ári eru
aðalleiíkir barnsing ýmsir hóp-
leikir, íþróttaleikir, ímyndun-
arleikir sköpunarleikir og
söfnun (frímerkj, glansmyndir,
munnþurTkur. steinar, skeljar
og fleira).
Frá og með sjöunda ári hiafa
bömin gaman af íþróttataekj-
um fyrir sumar og vetur: sleðum,
skautum, skiðum og svo mekk-
ano, saumadóti, ýmsum smá-
leikföngum t.d. dýralíkönum
fyrir dýragarða. brúðuhúsum,
munnharpu, blokkflautu og
trommu, krítartöflum máln-
ingar- og teikniáhöldum ýmiss
konar; og Lúdó-spil er tilvalið
til jólagjafar, svo og önnur
spil.
Eins qg sjá má af því sem
bér hefur verið talið upp, henta
mörg leikföng bömum á öllum
aldursskei ðum, en með aukn-
um þroska leika bömin með
þesai sömu leikföng á mismun-
andj vegu. T.d. leikur 5 ára
bairn sér í mun skipulegri
boltaleik en 2ja ára gamalt
bam, sem líka hefur ánægju
af boltum.
— Hi'aða eiginleika þurfa góð
leikföng að hafa?
— Góð leikföng eru fyrst og
frernst þau sem vekja áhuga
bamsins og halda honum vak-
andi. Þau verða að vera sterk,
úr góðu efni og þola töluvert
Framhald á næstu síðu.
/