Þjóðviljinn - 09.12.1970, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN — MiAvilkiUidagair 0. desember 1070.
Spartak Béglof:
Rá6stefna Varsjárbandalagsríkjanna
Sem kunnugt er at fréttum
komu helztu leiðtogar ríkja
Varsjárbandalagsins saman til
fundar í Austur-Berlín fyrir
nokkru og réðu bar ráðum sín-
um. Einn af fréttaskýrendum
sovézku fréttastofunnar APN,
Spartak Béglof, gerir leiðtoga-
fundinn I Berlín að umræðuefni
i eftirfarandi grein og lýsir
ýmsum viðhorfum Varsjár-
bandalagsríkjanna til hcimsmál-
anna í dag:
Pundur leiðtoga Varsjár-
bandalagstríkjanna í Berlín er
eiinn þýðingarmesti viðburöur í
utan rík-'smálum undir árslok
1970 og ber vitni viðleitni til
að efla í hvívetna samstarf
þessara ríkja.
Sameiginlegar viðraeður um
brýn vandamáll, sem hafa færzt
í vöxt á síöari árum, gera
bræðraríkjunum mögiulegt að
samræma aðgerðir sínax á al-
þjóðavettvangú og um leið gietur
hvert aðádarríki Varsjárbanda-
lagsins eflt utanríkispólitislka
stöðu sina. Nýlegt dæmi um
þessa samvinnu var fundur pól-
itískrar ráðgjafanefndar banda-
laigsins, sem fram fór í ágiúst
og fjallaði um Evrópumél.
Nýafstaðinn leiðtogafundur
fjallaói um miklu víðtækari
málaflokk. Þegar litið er á á-
standið í heimsmálum kemur
fljótlega í ljó® að ýmsar hindr-
anir hafa risið á vegi til Hausn-
ar á ýmsum þeim mólum sem
lykilþýðingu hafa. Sumor þess-
ara hindrana eru óverulegar. en
aðrar má útskýra með fastheldni
vissra bópa á Vesturlöndum við
valdaipólitík, sjálfsblekkingu
be!rra sem telja sig ráða yitir
Dauft er yfir
atvinnulífinu
Drangsnesi, 7/12 — Hér hefur
■$£rið gæftaleysi að undanförnu.
Hafa rækjubátar ekki komizt á
sjó. 1 dag er vestan strekkingur
hér, en frostlaust og auð jörð.
Kvenfólk hefur vinnu við
rækjuvinnslu. Dauft er yfir at-
vinnulífinu.
ofurefli og með ö&runum í anda
nýlendustefnunnar nýju við ný-
frjáls ríki.
Yfirlýsingar þser sem gerðar
voru á Beríínjairfundinum. skil-
greina með ótvíræðum hætti af-
stöðu þræðraríkjanna til þess-
ara samtíðarvandamála.
Leiðtogar Varsjárbandalaigs-
ríkjanna fordæmdu e'ndregið
nýjar villimannlegar loftárásir
á Alþýðuveldið Víetnam, svo og
aðrar aðgerðir „hins sauruga
stríðs" í Indókína — útfærslu
hemaðarfhlutunar f Laos og
brot gegn, hlutleysi Kambodju.
Þeir létu í ljós áform sín um
að halda áfram að veita þjóð-
um Indókína stuðning gegn í-
hlutunarherjunum. Eini mögu-
le'kinn sem leiðtogar Banda-
rfkjanna hafa til að koma landi
sfnu út úr hinu svívirðiiega æv-
intýri í Tndóíkína er fólgiinn f
jákvaaðum tillögum bráða-
birgðabyltingarstjómar Suður-
Víetnam, sem njóta stuðnings
stjómar Albýðuilýðveld'sins Ví-
etnam, Skilyrðáslaus brott-
flutningiur alls bandarísks her-
liðs frá Suður-Víetnam é viss-
um tíma, myndun bráðabirgða-
samsteypustjómar —þess'raun-
hæfa leið til pólitfskrar lausn-
ar mála nýtur fulls stuðnings
bræðraríkj anna
Að því er varðar AustuiUönd
nær, þá telja þátttakendur Ber-
línarfundarins að ekk'. geti ver-
ið um frið að ræða á því svæði
fyrr en ísraelstouir her hefur
horfið frá ölHum hemumdum
arabfslkum svæðum. Án þessá
er óhugsandi að þjóðir í Aust-
urlöndum nær geti llfað í sátt
og samlyndi, segir í yfirlýsingu
þe'rra. Þeir töldu, að Israel, sem
nýtuir stuðnings heimsvalda-
sinna, stefndi að því að halda
hemumdu svœðunum með öll-
um ráðum óg spillla fýrir réttlátri
lausn mála. Á hinn bóginn var
lýst fullum stuðningi við þá
stefnu Arabarfkja, að fram-
kvæmd skuli öll ákvæði sam-
þykktar örygigisráðsins frá 22.
nóv. 1967. SósíalLísku rfkin
fylgja stefnu sem tryggja mundi
ölllum þjóðum í Austurlöndum
nær, og þá einnig þjóð Israels
sjálfstæða tilveru, trygg landa-
mæri — og þá möguleika á að
orka og auðlindir þeárra séu
notaðir til að fullnægja brýn-
um þörfum þeirra.
Varsjárbandalagsríkin telja,
að vopnuð árás portúgalskra
nýlendusinna gagn Guinou sé
tilraun til að koma í veg fyrir
að þjóð Guineu byggi upp nýtt
líf, til að skaða nýfirjáls riki
Afrfku og tefja flrelsisbaráttu
þióðanna í portúgölskum ný-
lendum Aifiríku, svo og í Suður-
Afríku, Zimbabve, Namdbíu.
Þátttakendur Berlínarfiundar'.ns
lýstu yfir fulllri samstöðu með
þjóð Guineu og öðrum Afríku-
þjióðum og því, að þeir teldu
brýnt að útrýma sem fyrst ný-
lendu- og kynþáttakúgun og
legigja ■ niður herstöðvar ný-
lendusinna á afrístori jörð.
Sós'íalíslku ríkin hafa viikt
frumkvæði um tillögtuigerð að
því er Evrópu varðar, og þá
fyrst og fremsit um samkivaðn-
ingu ráðstefnu Evrópuríkja,
Saiga síðustu áratuiga sýnir að
Eivrópa á sér þann kost ednan,
sem er friðsaimíleg samlbúðríkja
sem búa við miismunandi þjóð-
félaigskerfi. Um leið sýnir evr-
ónsikur raunveruleifci síðustu
da.ffa fraim á það, hve lífseig og
virk þröngisýn hemaðarbanda-
lagaafstaða er í pðl'tík Vestur-
veldanna. Ekki var fyrr farið^.
að gæta jékvæðra tUhneiginga
í viðræðum um Vestur-Berlín
en á vettvang komu ölfll sem
gerðu aðstæður flóknari á þeim
stað í Bvrópu. Þegar meárihluti
ríkisstióma í Evrópu hafði haill-
azt að því, að ráðstefna yrð'.
saman kvödd fóru sitrax að ber-
ast frá ráðandi mönnum í Was-
hineton og Londan til bæki-
stöðva Nato, í Brussel fvrjr-
mœli um að „halda aftur af“ á-
huga Vestur-Evrónumanna á þvf
að draiga úr viðs.iám.
Það vildi svo vél tin. að ráð-
herrafundur Nato fór fram svo
til sömu daiga og Berlínarfund-
ur'.nn, og því fékk alimenning-
ur tækifærí til að hera saman
í raun tvær stefnuf,' tvó
strauma í evrópskum stjóm-
mö.liuim.
VairsjáfbaindalagSirfkin lýstu
sig ákveðin í að gera allt sem
í þeirra vafdi stœðd til að frið-
arv'lji EvTcipuþjóða næði fram
Hár-
toganir
Pátt er jafn hvimleitt í
opinberum umræöum hérlend-
is og útúrsnúningar þeir sem
sumir menn gera að sérgrein
sinni, ekiki sízt Styrmir Gunn-
arsson. Aðferð þeirra er sú að
fyrst hártaga þeir einhver um-
mæli, síðan tönnlast þeir á
hártogunum sínum, og nenni
menn ékki að gera athiuga-
semdir við þessar frumstæðu
andlegu íþróttir, segja þeir
að lofcum að hártoganimar
hafi allar verið staðfestar með
þögninni. Á þessum forsend-
um hefur Morgunblaðið haid-
ið því fram að undanfömu
að Ragnar Amalds halfi sagt
í sjónvarpsviðtali að Alþýðu-
bandalagið myndi ekki gera
aðildina að Nató að nejnu
skilyrði fyrir hugsanlegri þátt-
töku í stjómarmyndun, og í
gær eru hártoganimar komn-
ar á það stig að Styrmir
segir í dálki sínum: „Er þá
svo komið, að ailir íslenzkir
stjómmálaflokkar hafa í raun
lýst því yfir með einum og
öðrum hætti, að þeir ýmist
styðji aðild Islands að Atlanz-
hafsbandaiaginu eða láti Ihana
óátalda og er það mikil breyt-
ing frá því sem var fyrir 20
árum, þegar harðar deilur
urðu á Alþingi um þetta mál
og kommúnistar beittu ofibeldi
til þess áð reyna að hindra
störf Alþingis."
Allt er þetta einskær íheila-
spuni. Alþýðubandalagið hef-
ur ævinlega lýst yfir fullri og
fyrirvaralausri andstöðu við
aðild Islands að Atlanzhafs-
bandalaginu og tekið það mál
upp f ýmsum myndum á
hverju einasta þinigi, einnig
því sem nú situr. Þetta tók
Ragnar einnig mjög skýrt
fram í sjónvarpsviðtalli sínu.
Hins vegar benti hann rétti-
lega á þá staðreynd að í
samningum um stjómarmynd-
un yxðu flokkar oft að sætta
sig við að ná markmiðum
sinum í áföngum. Ef þannig
yrði að velja, myndi Alþýðu-
bandalagið telja brottför her-
námsliðsins mikilvægari
áfanga en úrsögn úr Nató, og
auðvitað er sá áfangi einnig
nærtækari vegna þess að and-
staðan við hemámið fer nú á
nýjan leik vaxandi innan
allra flokka, ekki sízt hjá
ungu fólki.
Raunar er fúil ástæða til
að ætla að brottrekstur hers-
ins mundi fl.jótlega leiða til
þess að við hynfum sjálfkrafa
úr Nató. Ástæðan til þess að
Island var knúið inni í Atlanz-
hafsbandalagið 1949 var sú
ein að Bandaríkin vildu
tryggja sér réttlætingu fyrir
þvi að hertaka landið opin-
berlega á nýjan leik. Á sama
tíma og ráðmenn hemáms-
flakkanna þriggjia og Bandia-
ríkjastjórn hétu því hátíðlega
1949 að aldrei skyldi vera
her eða herstöðvar á Islandi
á friðartímum, voru i kymþey
lögð á ráðin um nýtt hemám.
Það kom 1951 og var þá séir-
staklega rökstutt með því að
Island væri aðili að Nató. Ef
íslendingar mönnuðu sig upp
í það að víkja hernum úr
landi mundi trúlega ekki
vera nokfcur minnsti áhugi á
aðild Islands innan Atlanz-
hafsbandalagsins. Þegar her-
námið er undanskilið leggjum
við ekfcert fram til bandalags-
ins, hvotki herstyrk né um-
talsveTða fjármuni. Að vísu fá
herforingjar og réðherrar ann-
arra Nató-ríkja stöku sinnum
að njóta þeirrar hæpnu
ánægju að horfa framan í
Niels P. Sigurðsson ambassa-
dor og Emil Jónsson utan-
rikisráðherrn, en naumast telja
þeir framtíð Inins vestræna
heims undir því komna.
Austri.
að ganga. Töldu þau að samn-
ingar milli Vestur-Þýzkalamds
og Sovétríkjanna og Vestur-
Þýzkalands og Póllands heföu
mikla þýðingu fyrrí öríög álf-
unnar. Um ledð var á það lögð
áherzla að ekki væri hægt að
byggja upp traustan frið i Bvr-
ópu án þátttöku Þýzka alþýðu-
lýðveldisins. Það væri krafa
tímans að tekin yrðu upp eðli-
leg þjóðiéttairieg samskipti við
DDR og að ríkið yrðd tekið í
S.Þ og önnur alþjóðleg samitök.
Þátttakendur Berfífnairfundarins
lýstu edndregnum stuðnin,gi við
kröfu Tékkósllóvakíu um að
Munchenarsamningurinn sélýst-
ur ógildur frá upphafi vega.
Þátttalkendur Bedlínarfundar-
ins töldu, að ráðstefna Evrópu-
rikja mundd verða mikill álflangi
í eiflingu friðar í Evrópu og að
þegar væri laigður grundvðllur
að jákvæðum niðursitöðum
dWkrar ráðstefnu. Þeir töldu
enga ástæðu til að firesta sam-
kvaðningu hennar í Helsinki.
Berlínarfundur leiðtoga Var-
sjárbandalagsrfkja fðr fram í
fullkoiminni eindrægni, og mun
það vafalaust efla viliá þedrra
til samræmdra aðgerða á al-
þjóðavettvangi.
Spartak Béglof
Dö
I
171 .
JLLl eftirHermann Palsson
Ritgerðasafn þetta flytur merk tíðindi úr ís-
lenzkri menningarsögu 12. aldar og markar
spor í rannsókn íslenzkrar bókmenntasögu.
Á því verður eflaust nokkur bið, að menn
verði Hermanni sammóla í hyívetna eða hrindi
kenningum hans og niðurstöðum, en af and-
stœðunum spretta nýjungar, og Ieiðir opnast
tii aukins skilnings ósögu okkarog menningu.

OPAL h/f Sœlgœtisgerð
Skipholti 29 - SfMI 24466
V/NNAN GÖFGAR MANNINN eftir MARIE S. SCHWAKTZ, sama liöfund og ÁSTIN SIGRAR. I’etta cr ósvikin ást- .arsaga, örlagarik og spenn- nndi, Verff kr. 385 + söluskattur. Af öllu hiarta Leyndar- mál Kastalans Sand rósin
eftir CHARLES GARVICE. Hún er ein af þessum gömlu, virtliuríaríku og sjtennandi sögum. Ósvikin ástarsaga. VerS kr. 370 -þ söluskatlur. eftir Itöfund Sherlock Holmes sagnanna, A. C. DOYLE, er leyndardóihsfull og spennandi saga. VerS kr. 355 + söluskattur. eftir liina vinsælu hreiku skáldkonu MARGARET SUMMERTON er viðburSa- rik og spennandi og fjallar um ástir og dularf ulla atburrti. VerS kr. 355 -J- söluskattur.
A.CONAN DOYLE inii.mnu «Ht AOA Hdl'UNO Sand flfcðft MARGARET !•?!« summoK
L Nýjar bækur FRA sögusafni heimilanná J