Þjóðviljinn - 18.04.1971, Blaðsíða 10
J Q SÍÐA — ÞJÓÐVIL.JINN — Sunnudagur 18. apríl 1971,
geðheilsa og geðvernd
Geðdeild barna við Dalbraut.
Tilfinnanlegur
skortur á geðdeild
fyrir unglinga
Geðdeild Bamaspítala Hrings-
ins var formlega opnuð fyrir
fáum vikum, og með tilkomu
hennar var bætt úr brýnni
þörf. Áður höfðu gcðtrufluð
böm vérið vistuð á Kleppi eða
almennum barnadcildum spít-
ala, þar sem aðstaða var alls-
endis ófullnægjandi. En geð-
deildin er ekki einasta legu-
deild, heldur veitir hún einnig
sérfræðilegar Íciðbeiningar og
meðferð bömum, sem eiga við
erfiðleika að striða, en geta
dvalizt í heimahúsum, Sú
starfsemi var hafin, nokkru áð-
ur en deildin var formlega
opnuð, og höfðu þá um 90 að-
ilar Ieitað til hennar. Þetta er
eina sjúkrahúsið, sem veit-
ir sjúklingunum rannsókn og
meðferð án innlagningar. þ. e.
leitast við að byrgja bmnninn,
áður en barnið dcttur. Slíkar
deildir em að áliti Páls Ás-
geirssonar yfirlæknis nauðsyn
legar á öllum geðsjúkrahúsum,
og geta í mörgum tilvikum
forðað frá innlagningu.
— Star&ömin er' komin það
skamimt á veg, að mjög lítið er
hægt um hana að se®ja að svo
stöddu, — segir Páll. — Hér
munu alls starfa 32 viðgöngu-
deild og legudieildimar, on þar
verður í framtíðinni rúm fyr-
iir 17 þöm. Aðeins önnur legu-
deildin heflur verið tefein í
notikun, og þar esru nú 4 sjúfe-
linigar. Okkur þótti rétt, að
fara okkur hægt í byrjun, og
yfirfyilla ekkj deildina, endaer
það sivo, að starfslið heinnar
hefur vart undan, enda þótt
sjútolingamir sóu etóki fleiri.
Áður en retosturinn hófst höfð-
um við þriggja vikna nómskeið
fyrir sitar&fólkið, sem var ekki
einungis fkáttgið í fræðilegri í-
troðslu, heldur reyndum viðað
samihagfla otokur í hvívetna, því
að það er mjög mikiliviægt. að
samband sé gott á milli sitarfs-
fóitos svona stofnana. og það
venji sig á, að segja hivert
öðru, ef því mislíkar eitfhivað,
svo að það bitni ekki á bömun-
um, sem við erum að hjálpa.
— Er eikfki talsiverður skortur
á sénmenntuðu fólki til að
vinna á sivona sitoÆnun?
— Jú, en Ihins ber að gaata,
að það er eklki eina atriðið, að
kunna svo og svo rnikið af
fræðisetningum, heldur þaö að
vera sæmilega innréttuð mann-
eslkja. Það er persónuleiki
starísfólksins, sem á að hafa í
sór fólginn mesta lækninga-
máttinn og sálrænt innsæi,
skilningur og manngæaka er
oft eins mikils virði og langt
nám.
— Hvað er talið, að hlutflaHls-
lega miörg ísQenzk böm þurtfi
á aðstoð geðlætona að halda?
— í toönnun. sera Sigurjón
Björnsson sálfræðingur hetfur
gert, kom fram, að það
miunu vera um 15 — 19%. Að-
eins lítill hluti þar atf þarfnast
spítalavdstar, en vitastould er
ertfitt að veita börnuim uitan af
landi meðferð á göngudeffldum,
þannig að þau þarf í fleári til-
fellum að vista á stotfnunum
en þau sem búa í þéttbýli.
— Er ektoi yfirleitt litið á vist-
un sem neyðarbrauð, þegar allt
um þrýtur?
— Það er mjö'g misjaifint, og
fer etftir þjóðfólaginu. í Ba.nda-
ríkjunum er lítið um vistun,
þvtf að fólk hetfur hreinlega
eléki etfni á að toosta bönj. sín
til dvaiar á sitofnunum. Víðast
hvar á Norðurlöndum er mitolu
meira um vistun, því að þar
telur þjóðfélagið það aflmenn
mannréttind'i að fá til'hlýðilega
meðferð þegar þörf kretfur.
Ekki aðeins bamið,
heldur fjölskyldan
;
Lækningarnar fara fram í ýmsu formi, eintoam samtala og leikja.
— Nú skyldS maður ætla, að
geðveilur barna stöfiuðu eink-
um atf lólegum ytri aðstæðum.
Þarf yfirleitt ekki að taka fjöl-
skyldur þeirra til meðferðar
l'fka?
— Geðtruflanlr stafa í flest-
um tilvikum bæði af meðtfædd-
um veikleika og ytri aðstæðum.
Það er fiurðulegt, hvað verður
úr veikbyggðum einstakling, ef
hann fær rétta umönnun óg
aðhlynningu í æstou. En ven ju-
lega getum við sagt, að ekki
aðeins barnið sé veikt. heldur
öll fjölskyldan, og bað hatfi tek-
ið að sér að bera einkennin,
bannig að ekki er nægilegt að
hjálpa baminu, heldur þarf að
gera hreingeminguna eins full-
komna og hægt er og laigtfæra
ytri aðstæður líka. Sjúkdóm-
amir stafa oft og einatt atfþví.
að tiltfinningatenigisl milli
bamsins og nánustu aðstand-
onda hatfa brenglazt, og brýn-
nsta verkefnið er að bæta þau.
en það getum við að sjálfsö* ðu
3'ðeins giert í náinni samvinnu
við foreldra eða aðra aðstand-
endur.
— Eru ekki sumir foreldrar
EraimlhaM á 11. síðu.
Rætt við Pál Ásgeirsson
yfirlækni
um geðræn vandamál barna
Stöðugt er Iögð meiri
áherzla á ytri þarfir
barnsins en þær innri, en
það er einmitt
röskun á eðlilegum
tilfinningatengslum, sem
veldur geðtruflunum í
bernsku.