Þjóðviljinn - 07.10.1971, Blaðsíða 6

g SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 7. ofctdber 1971.
Frá Helsinki.
Borgþór S. Kjærnested skrifar frá Finnlandi
Stefna Finnlands í Þýzkalandsmálum
Þegar litið er á stefnu Finn-
lands í Þýzkalandsmálinu er
rétt að draga upp nókkrar lín-
ur í þeirri þróun sem orðið
hefur áður í skiptum Finnlands
og Þýzkalands. Tímar náinna
samskipta hófust með fyrri
heimsstyrjöld. Þegar stríðið
brauzt út sáu margir sér leik
á borði, sérstaklega meðal
ungra þjóðernissinna í Finn-
landi, að berjast við erkifjand-
þjóð sína. Rússa. Ungir menn
fóru í hundraða tali á laun úr
landinu til Svíþjóðar og þaðan
til Þýzkalands. Ætlunin var að
verða sér úti um hernaðar-
þjálfun fyrir komandi frelsis-
baráttu gegn Rússum. En áður
en stríðinu lauk hafði gerzt
mikilvaeg þróun í Rússlandi
keisarans, honum hafði verið
steypt af stóli og alþýðan tek-
ið völdin undir forystu bolsé-
vikka og Leníns, sem þ 6. des.
1917 lýsti landið úr tengslum
við keisaradæmið.
Bylting
f ársbyrjun 1918 var ger@
bylting í Finnlandi og hin lög-
lega stjóm landsins (lögleg
samkvæmt lögum borgarastétt-
arinnar) flúði til Vasa, borgar
á vesturströndinni, og þar
landsteig sá hópur Finna sem
hlotið hafði herþjálfun í
Þýzkalandi á stríðsárunum,
nokkrum dögum síðar. Þessir
menn voru settir undir yfir-
herstjióm aðaismannsins og
hershöfðingjams Carls Gustafs
Mannerheims. sem þá var ný-
kominn til heimalands síns
eftir þrjátiu ára þjónustu í
her Rússakeisara, síðast sem
hershöfðingi í hirð hans há-
tismar. Þessir menn voru sem
sagt sameinaðir undir stióm
manns sem barizt hafðj Rúss-
landsm»(rin við víglínuna í
stríðinu.
Bankar
Bankamir voru ósparir á fé
sitt til vopnakaupa, tveir
stærstu bankar landsins veittu
greiðan aðganff að hirzlum sín-
um. Þeir menn sem komu i'ir
herþjónustunni í Þýzkalandi
urðu til þess afí mynda uppi-
stöðuna í þeim hvítliðaher
iragnbyltingarmanna sem barði
niður frelsishugsjónir verka-
lýðsins og batt hann aftur við
framleiðslutæki auðvaldsins.
og þetts gerðist með b°mað-
arlegri aíisfoð og herliðssend-
ingum Þjóðverja í lokin. Þró-
unin fram að anmarri heims-
styrjöld gerðist öll í góðu sam-
læti við Þjóðverja og með
hemaðarlegri aðstoð Þýzka-
lands gátu Finnar dregið stríð-
ið fram á haust 1944. f þeim
friiðarsaimningum siem gerðir
voru við ráðstjómina 1944
skuldbundu Finnar sig að vísa
öllum þýzkum herafla úr land-
inu innan ákveðins tíma. Þjóð-
verjar kváðust ekki geta orðið
við þessum kröfum, tíminn
væri of naumur og þá hófu
Finnar hemaðaraSSgerðir gegn
þeim. með þeim afleiðingum
að Þjóðverjar brenndu allt
land og alla byggð á eftir sér,
borgin Rovaniemi var svo að
siegja lögð í rúst og annað eft-
ir því
Gjörbreytt stefna
Eftir strið gjörbreytti Finn-
land um stefnu í utanríkismál-
um. hafin var virk hlutleysis-
stefna. Þýzkalandsmálið heÞur
stöðugt verið þrætuepli stór-
veldanna og það er aðalástæð-
an fyrir þeirri stefnu í Þýzka-
landsmálinu sem Finnland hef-
ur fylgt. engin stjómmálasam-
bönd við hvorugt landanna.
Af Finnlands hálfu er reynt að
komast hjá eldfimum svæðum
stórveldanna um leið og land-
ið reynir að gera það sem lít-
illi þjóð er fært að gera til
vemdar heimsfriði og vinsam-
legri sambúð ríkja.
Hcildarlausn
Nú þegar stórveldin eru í
aðalatriðum búin að ná sam-
komulagi hvað varðar Þýzka-
land, sér Finnland sér leik á
borði og vill ná heildarlausn
þeirra vandamála sem stríðið
skildi eftir og sem ástæður
hafa ekki leyft umræður um
fram til þessa. Aðalatri'ðið
þessari lausn er ekki einungis
stjómmálasamiband við þýzku
ríkin, heldur fer saman viður-
kenning á hlutleysisstefnu
Finnlands, afneitun valdbeit-
ingar eða hótana um valdbeit-
ingu — bvort sem slíkt kæmi
frá einhverjum hlutaðeiganda
eða öðrum aðila sem starfar á
landsvæði einhvers hlutaðeig-
anda og sömuleiðis samkomu-
lag um lögfræðilega og efna-
hagslega heildarlausn til þess
að staðfesta þá eyðileggingu
sem hersveitir þýzka ríkisins
ollu Finnlandi á árunum 1944
—45 og lausn annarra mála
sem orðið ha-fa til vegna styrj-
aldarinnar eða styrjaldará-
standsins. Eins og fram kemur
af þessum tillögum er hér ekki
á ferðinni neitt sem hefur með
öryggisráastetfnuna í Bvrópu
að gera, heldur einungis
finnskt-þýzkt ednkamál.
Fréttasendingar
brátt aftur í
danska útvarpinu
KAUPMANNAHÖFN 6.10. —
Búizt er við að skjótlega takist
að leysa deilu þá sem staðið
hefur milli fréttamanaia við
danstoai útvarpið og sjónvarpið
og yfirvalda þessara stofnana.
Deiluaðilar náðu í gaarkvöldi
samkomulagi um meginheigíLur
fyrir nýjum samningi um hötf-
undarrétt að dagskrám sem
starfsfólkið gerir og nú á að-
eins eftir að semja um hvem-
ig greiðslum verði hagað.-.
Vaxandi sala á fíösku va tni
Sala á flöskuvatni eykst jafnt og þétt í Bandríkjunum, enda
verður það vatn æ ólystugra scm úr krönunum kemur. Sala
á flöskuvatni hefur tvöfaldazt á sl. fimm árum og eykst
nú um 10% árlega. Aðeins helmingurinn af vatninu er í raun
og veru „ferskt lindarvatn" eins og það er auglýst, afgangurinn
er aðeins vel síað leiðsluvatn, og er upp kömin deila meðal
framleiðenda um reglugerð um sölu á vatni. — Aðeins eitt
prósent af flöskuvatninu (eða plastbrúsavatninu) er innflutt. —
Myndin sýnir Iindarvatn sett á brúsa.
í»
„Hvar eru hinir rykhnoðrarn-ir ? “
„Þeir liggja í smáhópum undir rúmi“,
svaraði einn rykhnoðrinn. „þeir eru svo
hræddir. að þeir skjáifa."
„Komið nú hér og haldið ykkur
fast!“ hrópaði hnoðrakóngurinn, og svo
tóku þeir allir utan um hver annan
og urðu að einum stórum rykhnoðra.
í sa*ma bili kom vindblástur innum
gluggann, og þeir flugu hátt uppí loft-
ið. Þeir náðu í lampann uppi í loftinu
og voru alveg að detta hver frá öðr-
um. en til allrar hamingju eru rvk-
hnoðrar sterkir í öllum örmum, svo
ekkert slíkt gerðist.
Frá lampanum duttu þeir mjög hægt
niður aftur vegna þess að stór ryk-
hnoðri dettur ekki hratt. Loks komu
þeir á gólfið og þeir flýttu sér að
hnoðrast til hinna rykhnoðranna.
„Hvað eigum við að gera?“ hrópuðu
litlu rykhnoðrarnir. „Ryksugan kemur.
Hún getur komið á hverrj stundu.“ Og
fekntri slegnir hoppuðu þeir um allt
gólfið og upp í loftið. Einn þeirra varð
svo reiður að hann hoppaði upp og
festist í dýnunni í rúminu hans Óla.
Þar hékk hann og hrópaði: HJÁLP!
HJÁLP! Hann vemaði og hristi sig, en
losnaði ekki frá dýnunni.
„f öllum bænum. hjálpið þið honum
niður svo við losnum við þessi vein,“
sagði hnoðrakóngurinn. Og samstundis
flaug hópur rykhnoðra upp í einni hala-
rófu. Framhald.
Tvær gátur
Héma koma svo tvær gátur:
Allir vilja eiga mig
og að mér henda gaman,
niður við unig að setja sig,
og sýna mig þá að framan.
Á hjörtum degi ei birtist lýð,
bragnar sjá þá eigi,
en um nœtur alla tíð,
er hún Ijós á vegi.
Svar við gátu
Hér er svar .við gátu sem kom í síð-
ustu Óskastund:
SINN LÍKA.
Kæni skraddarinn
Framhald af 1. síðu.
Jafnskjótt sem kvöldið kom var far-
ið með skraddarann ofan í búr bjam-
arins. Bjöminn ætlaði óðara að ráð-
ast á hann og bjóða bann velkominn
tneð hramminum. en skraddarinn sagði:
„Hafðu þig hægan, vinur minn, hafðu
þig hægan. Ég skal koma vitinu fyrir
þig.“ Síðan tók hann með mestu ró,
eins og ekkert væri um að vera. hnet-
ur nokkrar upp úr vasa sínum, braut
þær og át kjarnana. Þegar bjöminn sá
þetta, þá fór hann líka að langa í
hnetur. Skraddarinn fór þá ofan í vasa
sinn og rétti honum hnefafylli sína;
en það voru ekki hnetur, heldur stein-
ar. Björninn tók þá í munn sér og beit
á eins og hann gat, en það kom fyrir
ekkj, hann gat ekki brotið þær.
„Ég hlýt þó að vera mun sterkari“
hugsaði hann, „get ég þá ekki einu
sinni þrotið hnetur?“
„Brjóttu þær fyrir mig,“ sagði hann
við skraddarann.
„Þama sérðu hvað þú mátt þín mik-
íls“, sagði skraddarinn; „þú hefur nógu
stórt ginið, en getur ekki einu sinni
brotið eina hnot.“ Hann tók þá stein-
ana og hafði skipti í snatri á þeim og
hnetum og braut þær. hverja af ann-
airi.
„Þú lofar mér að reyna aftur,“ sagði
bjöminn, „fyrst þú getur það. þá er
svo að sjá sem það sé hægðarleikur."
Skraddarinn fékk honu'm þá auðvitað
steina og bjöminn var að og beit á af
öllum kröftum; en eins og þú getur
nærri þá vann hann ekki á þedm. Nú
tók skraddarinn upp fiðlu og fór að
spila danslag. Þegar bjöminn heyrði
það, þá réð hann sér ekki og fór að
dansa. Þegar hann var búinn að hoppa
smástund, sagði hann:
„Er erfitt að læra að spila?"
„Nei, þvert á móti, maður styður
bara með vinstri hendi á strengina og
dregur bogann með hægri hendinni yf-
ir þá. Sjáðu bara, hvað mér gengur
það ágætlega.“
„Hopsasa, fallerallera“.
„Mér þætti gaman að læra að spila,“
sagði bjöminn, „því þá gæti ég dansað,
þegar ég vildi. Viltu kenna mér það?“
„Já, hjartans gjama“, sagði skradd-
arinn. „Allt er undir því komið. að þig
skorti ekki hugvitið. En lofaðu mér að
sjá á þér hrammana, því að klærnar
eru allt of langar. Það má til að klippa
dálítið framan af þeim.“ Nú útvegaði
hann sér skrúftöng og bjöminn varð að
stinga klónum inn í hana; en hann
iðraðist þess brátt, því að sferaddarinn
sferúfaði hana svo fast. að hann gat
ekki hreyft sig úr stað.
„Bíddu við, þangað til ég keín, með
skærin," sagði skraddarinn, lét svo
bjöminn rymja svo mikjð sem hann
vildi, og lagðist fyrir á hálmbindinu
úti í skoti og sofnaði þar. Þegar kómgs-
dóttipinn heyrði hinn ógurlega rymrj-
FTamhalid á 4. síðu.
3
2