Þjóðviljinn - 25.11.1971, Blaðsíða 3

Fim'mrtMdagur 25. nóvemiber 1971 —• ÞJÓÐVFLJrNN — SlÐA 3
AF ERLENDUM VETTVANGI
Tilmæli Kaupmannasamtakanna:
Herforingjaein- | Borgin kosti götuskraut
ræði endurreist
Tbadland hefur aftur snúið til
hernaðareinræöis eftir að
einskonar þingnæðisstjórn hef-
ur verið þar við lýði um skeið.
Valdarón hersins, sem leysti
upp þingið og sendi ráðherr-
ana heim, nema þá sem í
mestri náð voru hjá hernum,
kom mörgum á óvart utan
landsdns. O'g Bandaríkjamönn-
um verður það enn einn ó-
sigur þeirx-ar stefnu, sem Nix-
on hefur haldið á lofti opin-
berlega, — að ætluinin sé að
•///' '// v/J'A Vg/A A

Kittikacliom: vald sem byggt
er á dollurum
sikapa öðruvísi þjóðfélög og
stjómir en þaar, sem nú sitja
í Suður-Víetnam, Kambodju
iiailandi.
HÆríílÖndum öllum hef-
ur þróunin síðustu mánuði
gengið í átt til enin gríma-
lausaA^HitiVæðis, enn lengra
frá því lýðræði sem Banda-
rikjamenn hafa prédikað ár-
um saman þegar þeir þurf tu
að réttlæta afskipti sín a£
málum Inidókína.
Þetta byrjaði með grínkosn-
inigunum í Suöur-Víetnam 3.
október, hélt áfram með bví
að Lon Nol sendi þdngið í
Phnom Penh heim þann 20.
oiktóíber og nú hefur Thanom
Kittikachorn tekið öll völd í
sínar hendur í Thailandi.
Ytri tileflni fyrir valdaráninu
í Thadlanidi eru því einkar
Ijös — það er næstum því of
auðvelt að benda á hiiðstæður
við grannríkin. Pólitík Banda-
ríkjanna hefur á fyrri stigurn
íhlutunar þeirra í Suðaustur-
Asíu stuðzt við herinn í við-
komandi löndum, og hún mrun
gera það í enn ríkari mæli nú,
þegar verið er að senda land-
herinn heim og láta fluigher-
inn og heri einstaikra ríkja um
styrjaldarreksturinn. Um leið
á sér stað versnandi efnahags-
ástand þar eð aðstoð við við-
komandi stjórnir hefur venð
minnkuð. Alveldi fárra manna
tekur að sér að leysa þessa
kreppu og það sýnist cðlilegt
framhald af óbreyttri pólii-
ískri steflnu bessara herfor-
ingjastjóma, svo mjög sem
þær eru háðar Washington.
Frá 1946 hafa 700 milljónir
’ bandarfskra dollara streymt
til Thailands í hemaðaraðstoð
oig 470 miljónir í efnahagsað-
stoð. Fé þetta hefur fyrst otg
fremst tryggt hemum völd os
forimgjum hans sjaldgæft bi-
lífí. En á þessu ári miðju var
boðaður 10% niðurskurður á
bandarískri aðstoð, auk bess
sem hafinn var heimflutning-
ur á nokkrum hluta þess liðs
sem dvelst í herstöðvunum í
landinu. Þetta er í senn áfail
fyrir efnahagslífið og gat
stefnt alveldi hersins í voða.
Þegar svo fjáimáianefnd
þingsdns dirfðist að skera nið-
ur hemaðarútgjöid til að fá
meira fé til félagsmála. sendi
herinn bingið heim — sem
fyrr segir.
Utanríkispólitískar afleiðing-
a.r bessa valdaráns eru
enn óljióisar. Ráðamenn í Thai-
landi eru sagðir mjög óánægð-
ir með það samiband, sem Nix-
on hefur tekið upp við kín-
versku stjórnina og telja að
það gefi Kína diplómatískan
styrk, sem þeim komi illa —
en Thadlandssitjórn hefúr lengi
sakað Kínvarja um aðstoð
við skæruliðahreyfingar í
norðanverðu landinu, sem
ekki hefur tekizt að bæla nið-
ur. Það er í þessu sambandi
eftirtektarvert, að einn ai
þeim ráðherrum sem reknir
vciru er Thanat Khoman ut-
anríkisráðherra, sem mælt
hefur með bsettri sambúð v‘ð
Kína. Það var og hann, sem
í fyrrasumar átti í hörðum a
tökuim við herinn til að kom.a
{ veg fyrir að Thailand gerðist
beinlínis aðili að stríðinu í
Kambodju. Hann fór þá mcö
sigur af hólmi — en er í dag
lagður lágt.
Samt sem áður er það eng-
an vegin víst, að fall Thanats
tákni enn fjandsamlegri
stefnu gagnvart Peking. Það
þarf heldur ekki að þýða auk-
ið framlag Thailendinga til
styrjaldar þeirrar sem Banda-
ríkin reka í grannlöndunum
— en Thailand hefur sent
leiguhermenn til Suður-Viet-
nams.
Viðbrögð í Bangkiok við pól-
itík Bainidairíkjanna eru
svipuð og það sem gerðist í
Phnom Peng og Saigon. Engu
að síður er hér sá munur á,
að Thailand er ekkd í sitríði
beinlímiis, og er því ekki jatn
gjörsamlega háð Bandaríkjun-
urn og herforingjaklíkumar
fyrir austán. Enn er um að
ræða mjósleginn miöguleika á
því að endurheimta mokkuð aí
sjálfstæðu hlutverki Thai-
lands á alþjóðavettvangi.
Hitt er svo líklegt að il-
menniingur í landinu sjálfu
eigi enn síður von á góðu af
stjómdnni en fyrr.
(Heimildir: Der Spiegel. In-
fo'rmation).
A fundi borgarraðs s.l. föstu-
dag var borið upp bréf frá
Kaupmannasamtökum íslands
þcss efnis, að borgin sjái um
uppsetningu jólaskreytinga í
miðbænum í næsta mánuði, en
Laust embættí,
er forseti íslands veitir
Héraðslæknisembættið í Hólmavíkur. og Djúpa-
víkurhéruðum er laust til umsóknar. Laun sam-
kvæmt launakerfi starfsmanna ríkisins og önnur
kjör samkvæmt 6. gr. læknaskipunarlaga nr. 43/
1965. — Umsóknarfrestur er til 24. desevnber n.k.
Embættið veitist frá 1. ’janúar 1972.
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið,
22. nóvember 1971,
samtökin kveðast útvega allt
efni til skreytinganna. Þrir
borgarfulltrúar tóku til má<s
um máiið og andmæltu þeir
allir þessum tilmælum. Einn
þeirra var Sigurjón Péturssan,
fulltrúi Alþýðubandalagsins, og
hafðí Þjóðviljinn samband við
hann í gær.
Sigurjón sagði að þeir hcfðu
andmælt þessu á þeirri for-
sendu, að þetta væri au.glýsing
fyrir kaupmenn við þær götur
sem skreyttar væru, og kaup-
menn í úthverfum gætu krafizt
þess að borgin setti npp skreyt-
ingar hjá þeim líka ef tilmæl-
in væru samþykkt.
Þá hafði blaðið samband við
Guðimund Ragnarsson, fram-
kvæmdas^óra KauipmainnasaMi-
takanna, og sagði hann, að
kaupmenn í miðbænum hefðu
uindanfarin ár sett upp jóla-
skraut í samvinnu við Raf-
magrisveitu Reykjavikur og
Skóigræktarfélag Reykj ivílcur,
en Kaupmannasa.mtökin heifðu
haft forgöngu með veirkið. Fjv-
irtækin við þær götur sem
skreyttar hafa verið hefðu hing-
að til greitt allan kostnað við
uppsetningu. Nú hefur verið
ákveðið að kaupmenn sjái ekki
um skreytingarnar að þessu
sinni, og þess farið á ledt við
borgaryfirvöldin, að borgin taki
það að sér, og fái hún afnot aif.
öllu skreytingarefni sem Kaup-
mannasamtökin eiga. Til þess-
arar ákvörðunar sagði Guðan.
að lægju margar ástæður, en
Sívaxandi vopnasaia stór-
velda tíl fátæku landanna
Á sunnudaginn fer fram
vígsla Bústaðakirkju. Sá sem
einna ötullegast hefur unnið að
undirbúningi kirkjusmíðarinn.
ar og margsinnis tekið sér
verlífælri í hönd, er Ottó Mich-
elsen, forstjóri IBM á islandi.
Altari vígt í
Borgarspítala
Nýlega fór fram vígsla á alt-
ari og kirkjuimunum í Borgar-
spítalanum. Biskup hélt vígslu-
næðu.
Guðsþjónustur eru haldnar
regluilaga annan bvem sumnu-
dag í skála á 4. hæð á Borg-
arspítalanum. Þa^r anmast sóíkn-
arprestur Grensássóknar, seiin
Borgarspítaliinn tilheyrir, sira
Jónas Gíslason, í samvinnu vlð
síra Lárus Hajldiórsson, sjúfcma-
húsprest. Þá haifa prestarnir
fengið til afnota vskrifstofu í
spítalanum, þar sem þeir hafa
fiastan viðtalstíma fyrir sjúk-
linga og starfsfólk kluikkutíma
á dag alla virika daga tnema
laiuigardaiga.
STOKKHÓLMI 23/11 Verð-
gilti vopna. sem stórveldin
hafa selt þróunairlöndum
þriðja heimsjns, hefur á sl.
20 árum viaxið tvöfalt á
við meðalhagvöxt í þessum
löndum.
Kemur þetta fram í skýrslu
frá sænsku Friðarrannsókna-
stofnuninni. Meðan stórveldin
reyna að sneiða hjá ‘árekstrum
sín á milli leggja þau fram sinn
skerf til að magna átök á ýms-
um stöðum með miklum vopna-
sölum til þróunarlanda, segir í
skýrslunni m. a.
Á það er bent að öll stríð
sl. 25 ár hafi verið háð í þró-
unarlöndunum með vopnum frá
stórveldunum. Síðan 1950 hefur
verðmæti þeirra vopna sem
þriðji heimur hefur fengið frá
stórveldunum sjöfaldazt og nem
ur rúmlega 1,5 miljarði dollara
í ár. Hér er um 9% aukningu
á ári, sem er helmingi meiri
en hagvöxtur í þessum löndum.
Framan af kom langmest af
vopnum þessum frá Bandaríkja-
mönnum. Nú reka Bandaríkja-
menn og Sovétmenn % af þess-
ari verzlun, en Bretar og Frakk-
ar um 20%. Samaolagður hlutur
1 annarra ríkja er 10%.
ein þeirra sagði hanm að væri
yfirvofandi verkfall..
,,Við erum síður en svo á-
msegðir með að þetta falU nið-
ur“, saigði Guðmundur, að lok-
um, „en það er staðreynd að
skreytingarnar draga fóik mjög
að sér, eins og sést á því, að
fyrsta sunnudaginn sem skreyt-
ingamar eru uppi er bílaösin
í miðbænum jafnvel meiri en
á Þorláksmessu“.
— Þorri.
Híólafeortin
Cru feomin
©auglvsingastofan">
í desembermánuöi gilda sérstök
jólafargjöld frá útlöndum til íslands.
Farseðill með Flugfélagi íslands
er kærkomin gjöf til ættingja og
vina erlendis, sem koma vilja
heim um jólin.

afsláttur af fargjöldum
frá útlöndum til íslands
FLUCFELACISLANDS
Sagi Sauðárkróks
2. bindi komið
Fyrir jólin 1969 kom út 1.
bindi af Sögu Sauðárkróks, sem
Kristmundur Bjarnason á Sjáv-
arborg hefur tekið saman. Nær
þetta bindi yfir tímabiiið frá
1871. — 1907.
Nú fyrir jólin kemur út ?.
bindi þessa veriks og nær það
yfir árin 1907-1924. Bókin er
450 bls. með 160 myndum.
Er það mól manna að sjald-
an hafi komið út skemmtilegri
.02 læsilegri staðarlýsing auk
þess að vera gagnmerkt heim-
ildarrit.
Aðalumboðsmaður á Sauðár-
krófci er Gunnar Helgason öldu-
stíg 11, og í Reykjavík m/nn
Bókhlaðan hf. Laugavegi 47
annast dreifingu.
i
1