Þjóðviljinn - 30.01.1972, Síða 5

Sujmuidíaigur 30. janúar 1972 — ÞJÖÐVILJINN — SÍÐA g

I RETTRITIMAROÐ
Siverrir Kristjánsson var í
jrfiirlheyrzliu hjá srjónvairpima
um daginn, og aðs-purður hivort
Ihann álitá að hdn nýja íslands-
saigian yrði rituö' í réttri tímairöð,
svaraði sagnfrædingiuánn að
ihann teldi það eMd ólíMegt,
þar eð mannkynssagan. gerðist
eimmitt á þann hátt, — og
glotti við, — fannst víst enda
eins og mörgum sem á hlýddu
minnst, — diskótekið er sett
í gang þegar vdnsæiustu popp-
hljómisveitir þrýtur örindið,
— börum fjölgar upp í níu (9)
og æs'kufólk eignast samastað
i hjarta borgarinnar þar sem
heitir Glaumibær og rúmar 400
manns, en staérðfræðinigar lög-
regiunnar telja á 13nda hundr-
að koma út úr húsinu að lokn-
um böllunum og engin vís-
þetta næsta skarplega- athugað.
Tökum til dæmis sögu eins ís-
húss, sem reist var við Tjörn-
ina í klassiskum musterisstíl
emdur fýrir lömgu, af sýnu
meiri stórhug en leikhúsið við
sama vatn — gert eftdr pakk-
hústfyrirmymdum fomum. Þarna
fyrir sunnan Fríkirkjuna átti
Jíka að að græða mifclu meiri
peninga en nokkrum hefði til
hugar komið að nokkum tíma
yrði unnt ^ð skrapa saman í
fátæikilegrí menningarviðleitni
Iðnó-búa. Bn maninkynssagan
lætur ekfci að sér hæða, og
einn góðan veðurdag stendur
íshúsið uppi verkefnalaust, og
galtómt holrúm gín við sjón-
um þeirra sem áræða að
skyggnast þar inn fyrir dyr, —
meðan sýningum fjölgar jafnt
og þétt fyrir fiuilu húsi í Iðnó.
Um áraibil er ekki annað sýnna
en dómur sögunnar yfir ís-
musterinu hafi verið kveðinn
upp, — það eigi bara eftár að
mioina undir tímians tönn, —
þegar mannkynssagan skerst
atftur í leikiinn í gervj stjórn-
málamanna sem vantar bæki-
stöð í höfuðborginni til að
leggja þaðan til úrslita-atlög-
unnar við íhaldið í Reykja-
víkur-virkinu, og Framsókinar-
húsið er innréttað í samræmi
við hernaðaráætlanir Tímans
og strönguistu kröfur skreyting-
ariistarinnar, með leiksviði og
ra^ðupúlti og hátalarakerfi um
allt hús, þlús vínveitingaileyfi
og einum bar. Þrátt fyrir það
er eins og þróun sögunnar
standi, á" sér, íhaldið vill ekki
lúta í lægra haldi og að lok-
um fer svo að Framsókn leigir
út bækistöðvar sínar til
skemmtanahaldis.
Deikóratörar taka nú til við
æ fuilkomnari innréttingar. —
tæknimeistarar fullkomna há-
talarakerfið upp í 120 desi'bel
indaleg skýring fæst á þessum
fjölda, — ekki einu sinni að
hann hafi komdð niður um
strompinn. Og svo leikur allt
í lyndi meðal forráðamanna,
skemmtifólks og æs'kunnar, þar
til örlögin bregða á leik á
hinn neyðarlegasta hátt, og
brenm. gamla íshúsið til kaldra
ko'la eina vetramótt, og ekkert
stendur eftir nema gömlu
musterisvegiginniir. Við þessi
tíðind: slær óhuig á alla ,að-
standendur sem allt að því
lannast í svip, — en söiguþró-
unin helduir markviss sína leið,
og innan tíðar er komið á lagg-
irnar fjöldahreyfingu með
sterku aimenningsáiliti, — nokk-
urskonar breiðfylkingu, — og
fjöldafundi í Háskólabíói upp
á 4000 manns (húsið rúmar um
1000), þar er kosdn 30 mamna
miðstjórn og framkvæmdaráð
úrvalskappa hennar sem er
staðráðið í að endurreisa
Glaumtoæinn með meiri glæsi-
brag en áður hefur þefckzt,
þannig að æska höfiuðtoorgar-
innar þurfi ekki að hrekjast
reiðdleysi um stræti og torg,
ball-laus og bar-laus (Iþeir eiiga
víst að verða 10 í nýsköpun-
inni). Svona hddur íslands-
sagan áfram í réttri tímaröð
og með auknum þroska, þrátt
fyrir alia örðugleika, og von-
andi vei'ða aldrei á boðstólum
í nýja skemmti- og aflþreying-
airstaiðnum önnur oitur- og fíkni-
' lyf, en þau sem íslenzka ríkið
selur ungum og öldnum ó-
mælt nikótín og alkóhól.
Því miður er efcki alveg eins
víst að Iðnó-fólkinu, sem
átti 75 ára afimæli um daginn,
takist eins vel að koma sér
upp nýja leilþhúsinu sínu við
Tjörniina — söguiþróunin í
Sikipulaginu hefur ekki verið
því hagstæð á seinni árum, og
valdamikiir stórborgarfræðing-
ar sjá enga áistæðu til að láta
Leiikféiag Reykjavíkur halda á-
fram að þvælast fyrir útreikn-
ingum sínium í miðbænum, þar
sem Seðiábanfcar og Kauphallir
eiga forgangsrétt, — enda
meira upp úr þeim að hafa
en svo tii ólþörfum menningar-
stofnunum sem allt eins vei
má hola niður í eiinhverju út-
hverfanna, þar seim þær verða
reknar með litíum hagnaði
hvort sem er. Þegar svona
horfir í málum elzta leik-
félag landsins, er varia hægt
að ætlast til að leiðtogar okk-
ar botni nokkurn skapaðan hlut
í áhugamálum þéss hluta æsku-
fólks sem vill endilega að
stofnaður verði leiMistarskóli.
Þó segir maninkynssagan að
þessi listgrein hafi verið í há-
vegum höfð með öilum þjóð-
um fré uppíhafi vega, eins og
dansj músíkki, mynidlist og
orðsins list, og við hér á norð-
urhjara fiátækir og fáir eigum
skóla handa unglingum sem
vilja stunda nám í öliu sem
hugur þeirra stendu-r til nema
leiklist. Flestir listamenn okk-
ar hafa byrjað feril sinn í
áhugamannasamtöfcum, lúðra-
sveitum, karlakórum og leik-
félögum, sem eru starfandi úti
um ailt land, og allir sem
eitthvað geta og vilja fiá tæki-
færi til náms í skólum okkar,'
nema leikaraefinin. Kunnugir
telja samt, að kostnaður viö
siífca stofnun færi efcki langt
fram úr því sem við spander-
uðum í trimmáróðurinn í fyrra-
vor með bæklingum og aug-
lýlsingum,' forstjórum og nefnd-
um, — þá stóð ekkd á milj-
ónunum, — en síðan hefiur
ekkert til trimmsins spurzt. En g
þar sem telja má víst að við
eigum á komandi árum eftir að
heyra æ fleiri fréttir af leik-
list og leifcritun á Islandi, væri
athugandi fyrir vinstri stjórn-
ina að láta nú hendur standa
fraim úr ermum í Leiklistar-
skólamálum ríkisins — hún
á þar líka vísan stuðning og
aðsókin áhugamanna, sem
kynnu að fara að líta á leið-
to'ga þjóðarinnar sem einhvers-
konar nátttröll í mannkyns-
sögunni, ef ekkert verður að-
hafzt í þessum efnum.
Svo heldur mannkynssagan
áfram í réttri tímaröð, og
nú er komið 1972 — sagan er
þó orðin eldri en ártaldð segir
til um, — en eins og frægur
erlendur vísindamaður hefúr
sannað, töldu menn árin aftur
á bak fyrir Kristsburð og
Italir auðvitað með róversk-
um tölum. Stundum dettur
manni í hug þessa dagana að á
meöal vor sé þó nofckur siæðing-
ur af fólki sem hetfur byrjað aft-
urábak-talnimguha upp á nýtt,
einkum beigar háværar konur
hefja rökræður um stöðu kon-
unnar í þjóðfélaiginu á rauð-
um sokkuim í öilum fjölmiðlum
og mannfundum. Við sem telj-
um árin áfram upp á nýja
móðinn munum ekki betur en
Bríet Bjamhéðinsdóttir og sam-
herjar hennar hafii í byrjun
þessarar aldar gert margum-
rædda stöðu konunnar í þjóð-
félaginu alveg klára á sinni tíð,
— með þeim árangri að þær
öðluðust kosningarétt og kjör-
gengi og sóttu síðan fram á öll-
um sviðum þjóðfólaigsins til
jafnréttis við karla og eru nú
allir vegir færir, svo langt sem
rpær kæra sig yfirleitt um.
Svo hafa nákvasmar sednni
tíma rannsóknir leitt í ljóst að
íslenzkar konur eru yfirleitt
snöggtum fegurri en karlmemn
sömu þjóðar, gæddar meiri
yndisþokka í aliri framgöngu,
mildari og huigljúfari gáfium til
fiestra hluta, — þola betur
kulda og vosbúð, og bara af
í . þrautsegju á filestum sviöum
daglegs lífs, — sérstakiega í
umgengni við allskyns leiðin-
lega karlmenn í hjónatoöndum
og svoleiðis samtökum. Ef tU
vili hafa þær ekki náð eins
langt enn á þjóðmálasviðinu og
rússneskar konur sem nú eru
fleiri orðnar að hlutfallstölu í
mikilvægustu embættum Sovét-
ríkjanna en karlkymið, — (sum-
ir and-kveninamenn vilja
skeila á þær skuidinni fyriy
leiðinieg hliðarstökk á brautum
kommúinismans þar eystra, sem
er vitanlega alveg út í bláisnn
— eða bvað?), — en ýmsir
okkar eru nú samt að vona
að enn verði einhver bið á því
að þær nái eims langt og hinar
sovézku kynsystur, sem gamii
Mosfcvukommúnistinn sagði
okkur frá, þegar hann hafði
femgið að skoða einn olíutank-
aranin við Laugarnesið: „Það er
nú munuir að sjá þessi rúss-
nesku skip eða helvítis vest-
rasnu dallana, — ég var að líta
á einm 16 þúsund tonna sovézk-
an um daginn, — og fyrsti
stýrimaður alveg kasóléttur!“
Sverrir Kristjánssom sagði í
yfirfieyrslunni hjá sjómvarpinu
um daginn, að nýja Islamdssag-
an yrði samin í réttri tíma-
röð, allt fram að því að Við-
reisnarstjórnin hrökklaðist firá
völdum í sumar, — en okkur
finnst rétt að láta hana ná al-
veg fram til þjóðhátíðarársins
1974, — og síðasti . kaflinn
mætti þá gjarmam fjalia um
sigur fraonsækinnar æsku okk-
ar í Glaumbæjarmáiinu —
byggingarframkvæmdir Leik-
félags Reykjavíkur við Tjöm-
Ina, nýja Ríkisleiklistarskólann,
útskúfiun borgarstjómaríhalds-
ins og síðast en efcki sízt fiuiln-
aðarávörðun um stöðu konunn-
ar í þjóðfélaginu, þannig að
eitthvað fari að draga úr kyn-
ferðislegum bægslagangi við-
víkjandi hinu síðastnefinda upp
úr 1100 ára afimæli lslandsr
byggðar.
Garri.
' , vtW'fS’OFA Rí
ALLIR FLUGFARSEÐLAR
FJ ÖLSK YLDUF ARG J ÖLD.
FERftiSKRIFSTOEi
RlKISIAS
KANARIEYJAR
beint flug eða um Kaupmannahöfn.
MALLORCA
tveggja, fjögurra og sex vikna
ferðir.
IT-FERÐIR — HÓPFERÐIR —
LÆKJARGÖTU 3, REYKJAVÍK, SfMI 11540
Dagstofu-húsgögn
Borðstofu-húsgögn
Svefnherbergishúsgögn
Góð greiðsiukiör og
verð mjög hagstætt
húsgagnaverzlun,
Þórsaötu 1 Sími 20820.
i