Þjóðviljinn - 31.12.1972, Blaðsíða 6
6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 31. desember 1972
DJOÐVIUINN
MALGAGN SÓSÍALISMA/
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
Útgefandi: Ctgáfufélag Þjóbviljans
Kramkvæmdastj'óri: Eiöur Bergmann
Kitstjórar: Kjartan Ólafsson
Svavar Gestsson <ál».)
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson
Rilstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 (5 llnur).
Askriftarverð kr. 225.00 á mánuði.
Lausasöluverð kr. 15.00.
Prentun: Blaðaprent h.f.
„HÖFUM VIÐ GENGIÐ TIL GÓÐS . . . ?”
í dag kveðjum við liðið ár og fögnum
nýju um miðnæturskeið. Áramót eru timi
reikningsskila. Við litum til baka, og
spurning Jónasar: „Höfum við gengið til
góðs, götuna fram eftir veg?” leitar svars.
Árið sem kveður hefur i flestu tilliti
verið okkur íslendingum gott ár. Atvinnu-
vegir okkar standa með blóma, þegar á
heildina er litið, þó að við nokkra örðug-
leika sé að etja i rekstri sjávarútvegsins.
Hver vinnufær hönd hefur haft verk að
vinna og langt er siðan jafn lltið hefur
verið um tapaða vinnudaga vegna verk-
falla.
Lifskjör alþýðu hafa farið batnandi og
kaupmáttur launa hærri en nokkru sinni
fyrr, þar sem fjármagn hefur i verulegum
mæli verið flutt frá gróðaaðilum til launa-
fólks.
Flestir Islendingar munu sammála um
það, að af innanlandsatburðum ársins 1972
beri hæst útfærslu landhelginnar i 50 sjó-
milur þann 1. september. Enda þótt fullur
sigur hafi enn ekki unnizt á þeim vett-
vangi, er fullvist að nú þegar hefur dregið
verulega úr veiðum erlendra togara á
fiskimiðum okkar, og vart þess að vænta
að nokkur stjórnmálaöfl á íslandi geti
leyft sér að hvika hér frá settu marki.
Samþykkt Sameinuðu þjóðanna nú i des-
ember um yfirráðarétt strandrikja yfir
auðæfum hafsins styrkir málstað okkar
enn verulega á alþjóðavettvangi.
En áhyggjur okkar um eigin afkomu
hljóta samt að lúta að þróun mála á fiski-
miðum okkar. Ekki fyrst og fremst vegna
ótta við ofbeldi Breta, heldur vegna hins,
að hin djarfa ákvörðun um útfærslu land-
helginnar var byggð á lífsnauðsyn, og
hefði þurft að gerast mun fyrr.
Á árinu, sem nú kveður, komu fram frá
visindamönnum okkar mjög alvarlegar
tölur um ástand fiskistofna hér. Þorskafli
á fyrstu 8 mánuðum ársins var 30% minni
en fyrir 2 árum og þorskur eldri en 10 ár,
sem fyrir aldarfjórðungi var 60% af
heildarþorskafla landsmanna, er nú ekki
lengur til á íslandsmiðum. Hverju barni
má vera ljóst i hvaða óefni hér stefnir. Við
verðum þvi á komandi ári að gera hvort
tveggja i senn, að hrinda erlendum veiði-
þjófum af höndum okkar og gera stórátak
til að tryggja að nýting okkar sjálfra á
eigin miðum sé byggð á skynsamlegri
forsjá, en öll rányrkja kveðin niður.
Á þvi ári, sem nú lýkur, var gerð grein
fyrir áætlunum um stórfellda upp-
byggingu iðnaðar á næstu árum með það
markmið i huga, að 60% af islenzku vinnu-
afli starfi við iðnað á árinu 1980. Um nauð-
syn uppbyggingar isl. iðnaðar er ekki
deilt, en hér veltur á öllu, að tryggð verði
til frambúðar sú stefna núverandi stjórn-
valda, að íslendingar hafi sjálfir full-
komið forræði yfir öllu atvinnulifi hér á
landi og nauðsyn umhverfisverndar verði
i hvivetna höfð i huga.
Nýtt ár fer i hönd. í byrjun þess verða
teknar upp viðræður til undirbúnings þvi
stefnumáli islenzkra stjórnvalda, að her-
lið Bandarikjamanna hverfi frá landi
okkar. Þjóðviljinn brýnir landsmenn alla
við þessi áramót að tryggja þvi máli
sigur.
Atburðir siðustu daga i Vietnam verða
öllum hugsandi mönnum minnisstæðastir
erlendra tiðinda liðins árs. Morðæði
Bandarikjastjórnar er með slikum feikn-
um, að sá, sem ekki hrekkur við, má heita
lifandi dauður.
Hvert er erindi okkar íslendinga i
hernaðarfélag slikra manna, sem eiga
heimsvaldastefnuna að guði?
Um þessi áramót rignir mótmælum og
kröfum alls staðar að úr heiminum yfir
Nixon og kumpána hans. Enginn ærlegur
maður mælir glæpaverkunum bót, en þeir,
sem fyrir fáum vikum fögnuðu úrslitum
forsetakjörs i Bandarikjunum vegna
áróðursgerninga, sjá nú vefinn rakna
sundur.
Við skulum ekki láta okkar hlut eftir
liggja, en brýna rödd íslands i kór þjóð-
anna, sem um þessi áramót hyllir Viet-
nam en fordæmir böðlana i Washington.
Höfum við gengið til góðs? var spurt, og
vist hefur þjóð okkar þokað i rétta átt á
liðnu ári, hvort sem litið er til innanlands-
mála, eða spurt um reisn íslands frammi
fyrir heiminum.
En betur má, ef duga skal. Nýtt ár mun
enn auka hlut þeirra, sem ungir eru og
vaskir. Þaðan er styrks að vænta fyrir
málefni islenzkra sósialista og félags-
hyggjumanna, en talsmönnum gróða-
hyggju og stórveldaþjónkunar i kot visað.
Þjóðviljinn óskar landsmönnum öllum
góðs á komandi ári.
Bættir verði starfshættir
stiórnarstofnana Rvíkur
«F
i mánuftinum flutti llelgi
Ouðjón Samúelsson. verk-
fræóingur, sem er varaborgar-
fulltrúi Alþýðubandalagsins,
framsöguræftu fyrir tillögu
Alþýöubandalagsins um undir-
búning aö framkvæmda- og fjár-
llclgi G. Samúelsson.
öflunaráætlun fyrir vcitustofn-
anir borgarinnar; hitaveitu, raf-
magnsveitu og vatnsveitu.
Helgi á sjálfur sæti í stjórnar-
nefnd veitustofnananna og þekkir
þvi gjörla til starfshátta þeirra.
Hér birtir Þjóðviljinn nokkra
kafla úr framsöguræðu Helga
fyrir tillögunni. i ræðu hans
kemur fram að reglur um stjórn
veitustofnana hafa verið þver-
brotnar á undanförnum árum og
fundir þvi aðeins haldnir i
stjórnarnefndinni að þurft Itafi
stimpil á athafnir embættis-
manna eða pólitiskan stimpil á
afstöðu Sjálfstæðisflokksins — til
dæmis til tillögu iðnaðarráðherra
um skipulag raforkumála. Þá
kemur fram i ræðu llelga, að
stjórnarmenn meirihlutans —
Sjálfslæðisfiokksins — liafa sótt
fundina mjög stopull — þá fáu
sem huldnir liafa verið. Fram-
siiguræða Ilclga er fróðleg heim-
ild um vinuubrögð, scm þvi miður
tiðkast allt of víða i stjórnkerfi
Rey kjavikurhorgar.
Tillaga sú er Helgi mælti fyrir
hlaut slæmar undirtektir
meirihlutafulltrúanna á borgar-
stjórnarfundinum, og var tillög-
unni visað frá með 8 atkvæðum
gegn 5.
Tillaga sú, sem hér er til um-
ræðu, hljóðar svo:
..Borgarstjórn beinir þvi til
stjórnarnefndar veitustofnana,
að liún láti gera nákvæma
timaáætlun yfir vinnu við gerð
framkvæmda- og fjárhagsáætl-
ana þeirra stofnana, sem hún
hefur umsjón með, i umboöi
borgarráðs. Hverri stofnun skal
skylt að gcra áðurnefndar áætl-
anir á þvi timabili, sem tíma-
áætlun þcssi gerir ráð fyrir,
þannig aö stjórnarnefndin geti
fjallað um þær á eölilegan hátt og
ákvarðanatekt i sambandi vð þær
þurfi ekki að fara fram með þeim
flaustursbrag, scm viðgengizt
hefur undanfarin ár.”
Orsök þess, að ég hef taliö rétt,
að slik tillaga kæmi fram i
borgarstjórn er'sú, að mér virðist
að samþykkt borgarstjórnar um
stjórnarnefnd veitustofnana
Reykjavikurborgar frá 15. júni
1967 hafi ekki verið framfylgt
nægilega vel.
REYKJAVÍK
Ég mun nú lesa þessa sam-
þykkt og lýsa siðan starfsháttum
nefndarinnar þau rúmu 2 ár, sem
ég hef átt þar sæti:
Samþykktin
,, 1. gr. Stjórnarnefnd veitu-
stofnana Reykjavikurborgar fer i
umboði borgarráðs með málefni
Hitaveitu Reykjavikur, Raf-
magnsveitu Reykjavikur og
Vatnsveitu Reykjavikur eftir þvi
sem nánar segir i samþykkt þess-
ari.
2. gr. Stjórnarnefnd veitustofn-
ana er svo skipuð að i henni eiga
sæti 5 menn. Borgarstjóri
(borgarverkfræðingur), sem er
formaður nefndarinnar og fjórir
menn og jafnmargir til vara,
kosnir af borgarstjórn úr hópi
borgarfulltrúa (varaborgarfull-
trúa). Kjörtimabil stjórnarnefnd-
arinnar er hið sama og kjörtima-
bil borgarstjórnar.
3. gr. Verkefni stjórnarnefnd-
arinnar er sem hér segir: a) að
vera borgarráði til ráðuneytis um
málefni áðurgreindra fyrirtækja.
b) að gera tillögur til borgarráðs
um árlegar fjárhagsáætlanir
stofnananna og gjaldskrárbreyt-
ingar. c) að gera tillögur til
borgarráðs um framkvæmd-
aáætlanir stofnananna. d) að hafa
umsjón með rekstri þeirra.
4. gr. Forstjóri hverrar stofn-
unar á sæti á fundum stjórnar-
nefndarinnar, þegar fjallað er um
málefni þeirrar stofnunar, og
hefur þar málfrelsi og tillögurétt.
Hann undirbýr fundinn og sér um
afgreiðslu mála, er frá stjórninni
koma og stofnun hans varðar.
5. gr. Stjórnarnefndin heldur að
jafnaði fund einu sinni i mánuði
með forstjóra hverrar stofnunar.
Skylt er að halda fund, ef einhver
stjórnarnefndarmanna eða hlut-
aðeigandi forstjóri óskar.
Stjórnin skal halda gerðabók og
skulu eftirrit send borgarráði
jafnóðum.
6. gr. Samþykkt þessi öðlast
gildi 1. júni 1967,” Þessi tillaga
var samþykkt á fundi Borgar-
stjórnar Reykjavikur 15. júni
1967.
Starfshættir
nefndarinnar
Samþykktin gerir ráð fyrir
36 fundum á ári, auk funda sem
einhver stjórnarnefndar-
mannanna kynni að óska eftir. Og
þá kem ég að starfsháttum nefnd-
arinnar.
— Ar 1970. Ég tók sæti i
nefndinni seint i júni. Eftir það
voru haldnir 3 fundir til ársloka.
Fjárhags- og framkvæmdaáætl-
anir Rafmagnsveitu og Vatns-
veitu fyrir árið 1971 voru af-
greiddar á einum þessara funda
og áætlun Hitaveitu lögö fram, en
hún var aldrei afgreidd i nefnd-
inni.
Ar 1971. Haldnir voru samtals
11 fundir, þar voru 3 skipulagðir
sem skoðunar og kynningarferðir
fyrir nýja nefndarmenn um veit-
urnar þrjár. Aðrir fundir voru
haldnir um stauramáliö svo-
nefnda — blessuð sé minning þess
—. Fjárhags- og framkvæmda-
áætlanir fyrir árið 1972 voru af-
greiddar á þremur fundum, af-
gangur 2 fundir.
Ar 1972. Tók ég nú að undrast
þessa starfshætti allverulega og
er i ljós kom að áðurnefndar áætl-
anir fyrir árið 1972 höfðu tekið
verulegum breytingum frá þvi að
þær voru lagðar fram fyrir nefnd-
ina og samþykktar þar, kom það
Framhald á bls. 23 •
Stjórnarnefnd hitaveitu,
rafmagnsveitu og vatnsveitu
borgarinnar hefur verið eins konar
stimpilstofnun fyrir embættismenn
— og Sjálfstæðisflokkinn