Þjóðviljinn - 17.07.1974, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 17. júll 1974.
Nýir
skiit-
Ólöf Ólafsdóttir:
HINIR
RÉTTLAUSU
Ég vann til skamms tima eða i
fjóra mánuði á heilsuhæli
Náttúrulækningafélags íslands i
Hveragerði, viö eldhússtörf.
Stofnunin telur sig ráða starfs-
stúlkur sinar samkvæmt
samningum Starfsstúlknafélags-
ins Sóknar I Reykjavik, og borgar
samkvæmt þeim, en önnur hlunn-
indi og fyrirgreiðslur eftir sama
samningi eru engin. Hvar
stöndum við þá? Meö þessum
hætti er hægt að fara með starfs-
fólkið nokkurnveginn eins og
skynlausar skepnur að öðru leyti
en þvi að greiða þvi laun sam-
kvæmtþessum samningi. í tiundu
grein kjarasamnings Sóknar
stendur:
Réttindi
,/fastafólks".
„Stúlkur sem hafa unnið lengur
en þrjá mánuði á sjúkrahúsum
skulu teljast „fastafólk” og skulu
njóta eftirtalinna réttinda þegar
þær verða frá starfi vegna
veikinda eða slysa:
Fullra launa.... eftir þriggja
mánaða starf i fjórar vikur
o.s.frv. Starfsstúlkum skal ávalt
skylt að leggja fram læknisvott-
orð sé þess krafist og greiöi
atvinnurekandi þau að þvi til-
skildu að veikindi séu tilkynnt til
viðkomandi yfirmanns á fyrsta
veikindadegi.”
í tólftu grein stendur enn-
fremur: „Verði stúlka fyrir
meiriháttar slysi eöa veikindum i
sumarleyfi sinu skal hún njóta
hlunninda samkvæmt tiundu
grein, og þeir dagar, sem stúlka á
i slikum veikindum. skulu ekki
teljast til orlofsdaga enda leggi
stúlka fram læknisvottorð.” Og i
fjórtándu grein segir:
„Uppsagnarfrestur af beggja
hálfu skal vera einn og hálfur
mánuöur fyrir stúlkur þær sem
teljast „fastafólk” ef ekki er
skrifleg ráðning til ákveðins
tima. Uppsögn skal vera skrifleg.
Uppsagnarfrestur skal þó aldrei
vera skemmri en ein vika.”
Rekin vegna
veikinda
Nú veikist ég og tilkynni það á
fyrsta degi. Ráðskonan segir mér
að koma þegar ég hressist. Ég
veiktist i sumarfrii og ætti þar af
leiöandi að njóta hlunninda er
standa i tiundu grein. Ég er frá i
tiu daga og fæ læknisvottorð um
að ég sé óvinnufær um óákveðinn
tima af völdum sjúkdóms. Ég
hringi á tiunda degi og læt vita af
þvi að ég sé ennþá veik, en er þá
sagt að við mér hafi ekki verið
búist aftur og geti þar af leiðandi
tekið mitt hafurtask og farið.
ÞAR MEÐ REKIN VEGNA
VEIKINDA.
Ber ekki yfirmönnum N.L.F.I.
siðferðileg skylda til að fara eftir
þessum áðurtöldum greinum
samningsins úr þvi að þeir greiöa
laun samkvæmt sama samningi?
Eða fara þeir aöeins eftir frum-
stæðustu lögmálum er giltu I
samskiptum milli atvinnurek-
enda og launaþiggjenda,áður en
kjarasamningar komu til sög-
unnar?
Er sinnuleysi enn það rikjandi
meðal launþegasamtakanna að
þau láti sig engu skipta svona
meðferð á þeim lægstlaunuðu eða
er það launþeginn sjálfur, sem er
ennþá svo skynlaus og hræddur
að hann veigri sér við að krefjast
réttar sins? Hverjum er um að
kenna, atvinnurekandanum,
launþegasamtökunum eða laun-
þeganum sjálfum að svona fer
fyrir mér og öðrum, sem hafa lent
i álíka órétti?
Þarf Sókn að verða
landssamtök?
Hvað getum við gert? Væri ekki
nokkurt öryggi i þvi að stofna I
hverjum landshluta eða bæjar-
félagi deild úr Sókn, og yrði þá
félagið landssamtök eins og til
dæmis Iðjufélögin. Þau rök
myndu ef til vill koma fram gegn
þessari uppástungu að verkalýðs-
félagið á staönum missti spón úr
askinum sinum ef það missti árs-
gjald okkar. Þvi er til aö svara að
varðandi öll túlkunaratriði á
samningum er farið til Sóknar og
félögin á viðkomandi stöðum gera
ekkert fyrir okkur.
RÉTTIÐ ÚR KRYPPUNNI
KONUR OG ÞIÐ LIKA KARLAR
OG KREFJIST RÉTTAR
YKKAR! Reykjavlk 10. júll 1974.
Ólöf ólafsdóttir.
togarar
Laugardaginn 29. júni voru
undirritaðir samningar um tvo
skuttogara og nótaveiðiskip milli
Slippstöðvarinnar h.f. annars
vegar og Alftafells h.f., Stöðvar-
firði og Gunnars h.f., Reyðarfiröi
hins vegar.
Skipin eru að þvi leyti sérstæð,
að þau sameina það tvennt að
vera skuttogarar og nótaveiði-
skip, og er það nýjung. I þvi sam-
bandi má benda á, að brúin stend-
ur á tveim breiðum stöplum, og
myndast við það athafnasvæði
undir henni.
Aðalmál skipanna eru þessi:
Mesta lengd 45.50 m, Breidd 9.50
m. Dýpt að milliþilfari 4.30 m.
Dýpt að milliþilfari 6.60 m.
1 öllum vistarverum verða loft-
netskerfi fyrir útvarp, hátalara-
kerfi og slmakerfi, en hljóm-
burðartæki og sjónvarp i matsal
og talkerfi I stýrishúsi fyrir þilfar
og vinnusvæði.
Þá má nefna 2 ratsjár 1 hvoru
skipi frá Decca, 10 cm og 3 cm
með samtengibúnaði (inter-
switching unit), miðunarstöð, lor-
an, vegmælir, giróáttaviti og
sjálfstýring. Vélgæslukerfi og af-
gasvaki frá Iðntækni h.f. verða
einnig i skipunum.
Skipin munu taka rösklega 600
lestir af loðnu.
Nú er i smiðum tvö síðustu 150
lesta fiskiskipin, sem smíðuð
verða I Slippstöðinni h.f. að sinni.
Smíði skuttogaranna hefst i sept-
ember og er áætlað að afhenda
fyrra skipið i janúar 1976 en sið-
ara skipið i október 1976.
Til allra þeirra sem bera hag
hinna lægstlaunuðu fyrir brjósti
Um A-riðilinn
Ennþá einu sinni ætla ég að
fjalla um Olympiuskákmótið og
vona að menn séu ekki orönir
leiðir. Ég hef ekki enn birt úrslitin
I A-flokki, en þau urðu:
1. Sovétrikin 46 v. I 60 skákum.
2. Júgóslavia 37.5
3. Bandarikin 36,5
4. Búlgaria 36,5
5. Holland 35,5
6. Ungverjaland 35.
7. V-Þýskaland 32
8. Rúmenía 29,5
9. Tékkóslóvakia 29.5
10. England 26
11. Filippseyjar 25.5
12. Spánn 25.5
13. Sviþjóð 25
14. Argentina 23.5
15. Finnland 22
16. Wales 14.5
Um árangur einstakra sveita er
margt að segja. Ef við byrjum á
þeirri sveit sem varð i neðsta
sæti, þá held ég að Walesbúar
megi vera ánægðir. Það afrek að
komast I A-flokk er fyllilega
nægilegt til að þeir megi vel viö
una. Á slðasta Olympiumóti urðu
þeir 112. sæti I C-riöli og i 43. sæti
af öllum þátttökuþjóðum. Fram-
farirnar eru gifurlegar.
Umsögn um finnsku sveitina
hlýtur að verða svipuð, þar eð
þeir urðu siðast I 2. sæti i C-riðli
og nr. 33 I heild.
Argentlnska sveitin varð I
sama sæti núna og I næsta
Olympiumóti á undan.
Sviar bættu sig um tvö sæti og
viröast vera að tryggja sig i A-
riölinum.
Spánn fór niður um eitt sæti
miðaö við mótið á undan, og
árangurinn er eftir vonum.
I 11. sæti urðu Filippseyingar.
Þeir komu allra þjóða mest á ó-
vart, og árangurinn verður að
teljast frábær. Hann má vafa-
laust þakka miklum áhuga
Markosar forseta á skáklistinni.
Menn muna eflaust eftir þvi, er
hann tefldi við Fischer og náði
jafntefli i 5 leikjum (Fischer fékk
greidda $4000 fyrir hvern leik).
Þá hafa verið haldin nokkur al-
þjóðleg skákmót á eyjunum, og
UMSJÓN: JÓN G. BRIEM
árangurinn er auðsær. Siðast
urðu þeir I 4. sæti i B-riðli.
England varð i 10. sæti, en þeir
unnu B-riðilinn 1972. Arangur
þeirra kom ekki á óvart.
Tékkar urðu i 9. sæti. Siðast
urðu þeir i 4. sæti, og kann ég
enga skýringu á afturförinni.
1 8. sæti urðu Rúmenar, og er
það svipaður árangur og oftast
áður.
V-Þjóðverjar urðu I 7. sæti. Sið-
ast urðu þeir I 5. sæti og hafa áður
staðið sig enn betur.
Ungverjar urðu I 6. sæti og ollu
vonbrigöum. Siðast voru þeir I 2.
sæti með 40.5 v.
Hollendingar stóðu sig mjög
vel. Þeir eiga nú tvo stórmeist-
ara, Donner og Timman. Að auki
eiga þeir fjölda alþjóðlegra
meistara, og þar af leiðandi er
varla nokkur veikur hlekkur I
sveitinni.
Búlgarir urðu I 4. sæti. Siðast
urðu þeir I 6. sæti og sönnuðu þvi
vel að þeir eru I hópi allra sterk-
ustu skákþjóða. Þeir eiga, eins og
Hollendingar, enga mjög sterka
skákmenn, en liðið er jafnt, og
sést þá vel hversu mikilvægt það
Bandarikjamenn uröu i 3. sæti.
Slöast urðu þeir aðeins I 9. sæti og
hafa þvi bætt sig mjög. Munar
þar um miklar framfarir Kava-
leks og Byrnes og annarra liös-
manna sveitarinnar.
Þeir hefðu eflaust veitt Sovét-
mönnum harða keppni ef Fischer
hefði verið með.
Júgóslavar urðu 12. sæti eins og
oft áöur og hljóta að vera ánægðir
með það.
Þá er komið að sigurvegurun-
um. Sovétrikin sigruðu með mikl-
um yfirburðum. Liklega hafa þeir
lagt hart að sér við undirbúning
til þess að lenda ekki i sömu bar-
áttunni og slðast við að ná efsta
sætinu. Þá veittu Ungverjar þeim
harða keppni fram I sfðustu um-
ferð, og aðeins 1.5 v skildu sveit-
irnar að i lokin. En núna var
aldrei neinn vafi um hver sigraði.
Ég efast um að sveit hafi nokkurn
tima staðið sig betur á Olympiu-
móti.
Enginn liðsmanna tapaði skák,
og i úrslitunum unnu þeir 32 skák-
ir og gerðu 28 jafntefli. Karpov
vann 10 og gerði 4 jafntefli, þ.e. 12
v. 114skákum, Kortsnoj vann 8 og
gerði 7 jafntefli, 11,5 v. I 15 skák-
um. Spassky vann 7 skákir og
gerði8 jafntefli, 11 v. i 15 skákum,
Petrosjan vann 11 skákir og gerði
3 jafntefli, 12,5 v i 14 skákum. Tal
vann 8 og gerði 7 jafntefli sem eru
11,5 v. i 15 skákum og Kuzmin
vann 10 og gerði 5 jafntefli, 12,5 v I
15 skákum.
Eins og sjá má fékk Petrosjan
bestu útkomuna, svo Karpov,
Kuzmin, Tal og Kortsnoj, en
Spassky þá lökustu. Þeir unnu 13
keppnir i úrslitunum og gerðu
jafntefli i tveimur, við Búlgari og
Ungverja.
Hér kemur svo ein af mörgum
vinningsskákum sveitarinnar, og
að sjálfsögðu er þaö hetjan Karp-
ov sem sýnir snilli sina.
Hvítt: Karpov
Svart: Vesterinan.
Spánskur leikur.
1. e4 e5
2. Rf3 Rc6
3. Bb5 a6
4. Ba4 d6
5. 0-0 Bd7
6. d4 Rf6
7. c3 Be7
8. Rbd2 0-0
9. Hel He8
10. Rfl hfi
11. Rg3 Bf8
12. Bd2 b5
13. Bc2 Ra5
14. b3 c5
15. d5 Rh7
16. h3 Be7
17. Rf7 Rb7
18. a4 bxa
19. b4 a5
20. Bxa4 axb
21. cxb Bf8
22. Bc6 Dc7
23. b5 Rf6
24. Dc2 Heb8
Karpov
25. Re3 Bc8
26. Rc4 Be7
27. b6 Dd8
28. Ha7 Rd7
29. Da4 Hxa7
30. bxa Ha8
31. Da6 Dc7
32. Bxd7 Dxd7
33. Rb8 Rd8
34. Dal gefið. Jón G. Briem
BELFAST 12/7. Um 100 þúsund
mótmælendur fóru vigreifir i
skrúðgöngur um Norður-írland i
dag til að minnast afmælis sigurs
mótmælenda á kaþólskum i
orustunni við Boyne 1690. Hátiða-
höld þessi höfðu byrjað kvöldið
áður á þvi að tveir menn létu lifið
fyrir leyniskyttum og 65 særðust,
er sprengja sprakk I krá einni
sem kaþólskir menn sækja i Bel-
fast.
John Taylor, fyrrum innan-
rikisráðherra I stjórn Norður-Ir-
lands, sagði á mótmælendafundi i
dag, að ef að stjórnin I London
kæmi ekki á „röð og reglu” i
landinu, þá mundu vopnaðar
sveitir 20 þúsund motmælenda
taka málin i sinar hendur.
er.