Þjóðviljinn - 01.09.1974, Page 5
og nákvæmar eru þar lýsingar á
augljósri sjálfsreynslu höfundar
af púlsvinnu i alskonar veöri á
sumri og vetri til sjós og lands.
Þaö er einkenni þessara höfunda
aö þó þeir dragi ekkert undan
þegar þeir lýsa stórmælum, þá
láta þeir einn og sérhvern njóta
sannmælis, jafnvel kaldrifjaðan
déskota einsog Snorra goöa. Til
þess aö gera svo verður maður i
huganum að standa mitt á milli
tveggja elda, eða hvað? Helst er
að höfundur Eyrbyggju beri
þúngan hug til afturgeinginna
manna einsog Þórólfs bægifótar,
eða fjölkyngismanna sem mistu
glæpinn við tilkomu kaþólskunn-
ar. Guðmundi stendur hinsvegar
stuggur af „efans draug með ilt
og meinlegt glott” auk þess
draugs sem liðin æska verður
skáldum ef þeir reyna að vekja
hana upp frá dauðum; „eilift lif”
skálds felst i þvi „að berjast til
frægðar i fylkingu hinna úngu” og
falla þar „hlaðinn göfugum sár-
um”. Hér er gullþræðinum enn
haldið fagurspunnum úr fornsög-
unum: konúng skyldi til frægöar
hafa en ekkilánglifís.Bjartsýnn er
höfundur Eyrbyggju ekki beinlin-
is, en samt ris Þórgunna hin
suöreyska kviknakin frá dauðum
I bók hans um nótt og bakar lik-
mönnum sinum brauð. Þegar öllu
er á botninn hvolft held ég Guð-
mundur Böðvarsson sé meiri trú-
maður en höfundur Eyrbyggju þó
kaþólskur sé. Hvað um það,
bændur sem stórskáld, án tillits
til stærðar kvikfjárstofnsins, eru
náttúrulegt fyrirbrigði allra tima
á íslandi, en mér er ekki kunnugt
aö slikt hafi verið regla, og jafn-
vel óþekt öðruvisi en sem verald-
arundur (sbr. Robert Burns) i
Evrópu siðan á klassiskum
tima; að sinu leyti hneigist is-
lensk túnga og skáldskapur til
uppdráttarsýki i borg. Við erum
eina þjóðin sem höfum átt Arka-
diu með arkadiskum skáldum,
einsog forngrikkir, frammá
þennan dag, og slikt skáld er Guð-
mundur Böðvarsson.
Sunnudagur 1. september 1974. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 5
ÞJÓÐLAG
ÚR ÁLFHAMRI
Þó að sumarið sé liðið og hið langa gráa haust
og löngu — löngu sýnt að hverju fer
og ævintýraskipum sé öllum lagt i naust,
þá er eitt sem ég vil segja og það er hér:
Ég mun vonast eftir þér,
sem þú vonast eftir mér,
þó að vegir okkar skiljist endalaust.
Og töfrum er það likast hvað timinn flýgur hjá,
og týnd sú visa er morgunblærinn kvað,
—svo kom það aldrei fram sem það kvæði var að spá,
að kæmi af hafi skip og legði að.
Samt bið ég eftir þér
og þú biður eftir mér,
við biðum — biðum, hvort á sinum stað.
Og töfrum er það likast að sá logi brann svo fljótt
sem lék að okkar skuggum tær og hreinn.
En sumarið er liðið, á næstu grösum nótt,
— og nú er brotinn okkar rauði steinn.
Vilt þú biðja fyrir mér?
ég skal biðja fyrir þér,
þó að bænir okkar Jieyri aldrei neinn.
Þetta er blað úr vetrarskógi, og nú bið ég haf og vind
að bera i fjarlægð gulnað skógarblað,
þetta er dropi regns sem fellir hin djúpa skýjalind
um dimma nótt á gamlan brunastað.
Það er ljóðið þitt til min,
það er ljóðið mitt til þin.
Þetta er ljóðið sem hinn dáni maður kvað.
STAKSTEINN Á KILI
(Landsvísa)
Himinn og jöklar, hofgarður norðursins kalda.
Hér eiga dauðinn og gleymskan sitt eilifðarþing,
ljósvakakyrrðin og þögn hinna þúsund alda,
þögnin, sem lokar minum álagahring
En sólfar i dag um dauðbláar jökulhliðar,
—og djúpt inni i steinhjarta minu ósungið lag.
Ég bið og ég bið, eftir sólrikju þeirri er siðar
vill setjast hér örlitla stund einn ókominn dag.