Þjóðviljinn - 17.11.1974, Blaðsíða 7

Sunnudagur 17. nóvember 1974 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 7
ÞORGEIR
ÞORGEIRSSON
SKRIFAR
UM PÓLITÍSKAN
SÍMAHASAR
Eitt af þvl sem menn aldrei minnast á
nema setja upp djúpfrystan alvörusvip er
tjáningarfrelsið.
Tjáningarfrelsið er skrltinn fugl. Það er
mikilvægt, háleitt og sameign okkar allra.
Fyrrnefndur alvörusvipur er hins vegar
sjúkdómseinkenni heilalömunar eða skoð-
analegrar vatnsorkusálsýki sem viðist slá
alla jafnt þegar þetta hugtak ber á góma.
Þetta minnir einna helst á lamandi sefj-
unarkraft fljúgandi svana I lyrikkinni.
Þjóðin er svo lyrisk.
Hugtök eins og tjáningarfrelsi eru annað
veifið að fljúga hjá, en þau fljúga of hátt til að
viö séum neitt að skoða þau I smáatriðum.
Við bara hættum að hugsa, hlustum á þau
kvaka og horfum á þau svifa út I buskann.
Það er hrifningin af þessum hugtökum sem
er sameign okkar og svo náttúrlega athug-
unarleysið sem fylgir allri hrifningu.
Og ekki nóg með það. Svörtu systkinin
þessara hvltu hugtaka þau fljúga jafnvel enn
hærra og fjær'öllu þvl sem stendur I báðar
lappir á jörðunni.
Hversu oft heyrum við ekki um það talað
og hversu oft lesum við ekki um það að það sé
meinlegur ókostur og megnasta takmörkun
að eiga engin dagblöð nema þau sem póli-
tisku flokkarnir ráða.
En þetta er ekki rætt í neinum áþreifanleg-
um smáatriðum.
Gæti verið að þetta skýrði sig sjálft?
Úr llkingunni I dæmisöguna.
Fyrir tæpum áratug varð ég fyrir þeirri
lifsreynslu að vera ritskoðaður alveg vafn-
ingalaust.
Ég hafði samið við heimilisblað hér i bæn-
um um að skrifa fyrir það lýsingu á ákveðn-
um atburði i sjávarplássi.
Greinin hófst á inngangi sem lýsti staðn-
um. Upplýsingarnar voru úr samtölum við
staðarbúa og raunar var þetta saga nokkuö
margra sjávarplássa um leiö. Barátta við
náttúruöflin, þarámeðal kapitalismann. Eitt-
hvað var vikið að þvl óláni þorpsbúa að hver
auðmaðurinn á fætur öðrum hefði eignast at-
vinnutæki staðarins, fjárfest ágóðann I
Reykjavik, manóreað heimafyrirtækjunum á
hausinn og farið suður til eigna sinna en skil-
ið staðinn eftir I rúst handa næsta „athafna-
manni” að kaupa á slikk og leika sama leik-
inn.
Þessi inngangskafli var strikaður út úr
greininni. Ritstjórinn sagði mér að eigandi
ritsins, ungur ihaldsmaöur sem við getum
bara kallað N.N., hefði gert það. Honum
fannst þetta vera kommúnismi.
Þessu kyngdi ég, djöfuls aulinn. Og fannst
meir að segja bót I máli, ef satt væri, aö al-
menn skoðun fólks I sjávarplássi væri komm-
únismi enda þótt fólkið ætti eftir að átta sig á
þessu og væri enn að kjósa íhaldið.
Ritstjórinn sagði við mig nokkur hu^g-
unarorð i þessu sambandi.
— Það eru nú aðallega húsmæður sem lesa
þetta blað, Þorgeir minn, og þær hafa lítið við
svona efni að gera. Skrifaöu bara skáldsögu
um þetta, ha.
Þá var enn ekki fariö að kalla þjóðfélags-
legt samhengi innihaldslaust tlskuorð. Þaö
kom seinna.
Síöan þetta gerðist hef ég ekki látiö strika
út parta úr greinum hjá mér.
En nú segir meira af N.N. Litlu slöar hætti
heimilisblaðið hans að koma út og hann gekk
i Alþýðuflokkinn. Það var á miðvikudegi.
Sagan segir að honum hafi hlotnast embætti
á hvern virkan dag út þá viku. Það þriðja og
seinasta á laugardagsmorgunn.
Ekki dreg ég af þessu neina neikvæða
ályktun nema þá að laugardagsfriin voru
ekki komin til þegar þetta gerðist. Engu
fagna ég meir en þvi að menn kasti trúnni á
einkakapitalið og hallist að félagslegum
framkvæmdum I einhverri mynd. En það
verður að gera kröfu til sinnaskipta eins og
annarra hluta.
Og N.N. þessi hefur bersýnilega haldið á-
fram að fleyta kerlingar yfir flokkana til
vinstri þvi nýlega var ég að skrifa I vinstr-
asta dagblað landsins og hóa I einhverjar
umræöurum „opinbert hneyksli” eins og það
heitir þegar kerfispólitikusarnir eru að grlpa
handfylli af einhverju kerfisleyndarmálinu
og henda upp i augun á mótstöðumanni sin-
um á almannafæri svo hann verði viðráðan-
legri á næsta nefndarfundi — auðvitað þóttist
ég hafa vit á málinu og leiðrétti einhverjar
missagnir og rangfærslur — en hver er það
þá sem hringir eftir að skrifið birtist nema
sjálfur N.N. og er reiður, hneykslaður og sár.
— Hvað á það að þýða að birta greinar sem
styðja málstaö íhaldsmanna? segir þessi
voldugi maður og vinstrisinnaði.
Ekki kærir hann sig þó um að skrifa og
hrekja það sem sagt hefur verið. Ekki frekar
en forðum. Ansar liklega ekki hverju sem er.
Eða hann vill fá frið fyrir sannleikanum til
að tefla sina refskák bakvið tjöldin.
Þó er það nú svo að einmitt sannleikurinn
og þekkingin hefðu getað hvislað að honum
mörgum góðum leik I þeirri skák ef sinna-
skiptin hefðu verið nógu gagnger til að koma
honum I samband við þau fyrirbæri.
Nú má ekki gleyma þvi að þetta er algild
dæmisaga og heldur ekki draga af henni fleiri
eða þrengri ályktanir en ég geri sjálfur.
Leyfilegar ályktanir eru I bili þessar:
Gróf og bein ritskoöun er hreinn greiði við
mannkynið hjá þeim hugsunarhætti óbeinnar
ritskoðunar sem þrifst I skjóli vöntunar á al-
veg óháðum málgögnum.
Þessi hugsunarháttur birtist óðgeðslega i
pólitiskum simahasar sem ALLIR atvinnu-
pólitikusar stunda meira og minna. Þetta tef-
ur llka tlma ritstjóranna sem ættu að hafa
annað og merkara viö timann að gera.
I skjóli rikisstuddrar einokunar flokkanna
á dagblöðum og öðrum fjölmiðlum fær vof-
veifleg tilhneiging allt of mikinn stuðning.
Tilhneiging til nýrrar stéttaskiptingar milli
valdamanna, atvinnupólitlkusa annars vegar
og sauðsvarts almúgans hins vegar. Þessi
nýju valdahlutföll ýta lika undir þá stórlygi
að þessi almenningur sé „laus við stétta-
skiptingu”.
Sameiginleg áhugamál og hagsmunaeining
þeirra 429 manna úr öllum flokkum sem ráða
hér mestöllu eru að verða djúptækari og
raunverulegri en ágreiningsefnin sem þeir
nota eftir föstum reglum til aö halda hver
öðrum I skefjum og slá ryki I augun á
okkur. Falstónninn I deilum þeirra verður
lika til þess að breiða yfir raunverulega
stéttaskiptingu úr þvl sumir flokkanna telja
sig enn fulltrúa ákveðinna stétta.
■ ■ ■
Og nú til likingarinnar aftur.
Sjónvarpið er mubbla.Það vita allir og
reikna ekki með öðru.
En dagblöðin eru máski ekki enn orðin að
mubblum,
Tjáningarfrelsið er skritinn fugl. Lömuð af
hrifningu störfum við á hann fljúga hjá en á
meðan við hrifumst eru aðrir að plokka af
honum eina og eina fjöður. Það merkist ekki
næst þegar hann kemur.
Og svo þegar álftin er fullplokkuð þá verða
dagblöðin máski ekki nema borðstofustól-
arnir sem klikan situr á viö allsnægtaborðið.
Og hún gæðir sér á grillsteiktu tjáningar-
frelsinu.
Þorgeir Þorgeirsson
Ekki bara falleg
Hurðirnar okkar þekkjast af fallegri áferð,
völdu efni og faglegum frágangi. Hitt sést
ekki eins vel. Þær eru gerðar með
fullkomnustu tækni, sem hér þekkist. Smiðirnir
hjá okkur smíða fátt annað en hurðir, —
en því meira af hurðum. Þess vegna merkjum
við hurðirnar, sem fara frá okkur.
Þá geta allir séð, að þær eru ekki bara
fallegar, — heldur líka góðar.
SEINNIHURDIR ■ GÆDI í FYRIRRÚMI
SIGURÐUR
144*-1 ELÍASSONHF.
AUÐBREKKU 52, KÓPAVOGI,
SÍMI 41380
FRAMLEKKIM:
GLUGGAVEGGI
PANORAMA
H JARAGLUGGA
E V R I S O L
G L U G G A
GLUGGAEFNI
V I P P U
— úr timbri klædda með '^Jprofllum.
— Rlugga
— með þcttilistum
— þakglugga
— samkvæmt sérteikningum
— úr furu samkvæmt íslenzkum staðli
— bílskúrshurðir
Gluggasmicfjan
Gissur Simonarson, Sidumúla 20, simi 38220