Þjóðviljinn - 20.11.1974, Qupperneq 5
Miövikudagur 20. nóvember 1974.ÞJÓDVILJINN — SIÐA 5
eru samhentari en
Karlmenn
kvenfólk
Enginn kvenmaður
hef ur til þessa tíma verið
útskrifaður úr Vélskóla
Islands. Þar situr nú í
fyrsta skipti kvenmaður
á skólabekk, Guðný Lára
Petersen.
Guöný lauk prófi frá Kvenna-
skólanum I Reykjavik á siöasta
vori, og viö spuröum hana hvers
vegna hún heföi lagt i Vélskól-
ann.
— Ég er svolitiö forvitin, sagöi
Guöný — og mig langaöi til aö
vita hvernig þetta væri. Pabbi
minn er vélstjóri, svo þetta
stendur mér nærri. Ég var búin
aö vera i Kvennaskólanum I 4
ár, og mig langaöi til þess aö
reyna eitthvaö nýtt.
Svo réöi þaö einnig nokkru hér
um, aö þó svo þaö sé vinna, aö
sitja á skrifstofu allan daginn
eins og ég geröi i sumar og ein-
hver veröi aö gera þeö, þá likar
mér ekki þannig vinna. Ég vil
frekar vinna viö eitthvaö meö
höndunum.
— Færöu einhver réttindi meö
vorinu?
— Já, ég fæ réttindi á vélar
upp i 500 hestöfl i vor. Vélstjóra-
námiö tekur fjögur ár, og auk-
ast réttindin ár frá ári meö
hverju prófi. Vilji maöur fá full-
gilt próf á hvaöa vélar sem er,
þarf maöur til viöbótar aö vera
3 ár i járnsmiöju.
— Ætlaröu aö skella þér á sjó-
inn i sumar?
— Ég hef áhuga fyrir þvi aö
komast svo sem tvo túra á flutn-
ingaskip i sumar. Þá væntan-
lega sem dagmaöur i vél.
•— Hvernig kanntu svo viö þig
innan um alla karlmennina i
skólanum?
— Ég kann bara vel viö mig.
Segir fyrsti
kvenmaðurinn,
sem nemur í
Vélskóla Islands
Guðný Lára
Petersen
betta er finasta fólk, sem þarna
er. Ég segi ekki aö menn hafi
ekki veriö tortryggnir i minn
garö svona til að byrja meö, en
þaö eru þeir ekki lengur.
Kannski hefur það stafað af þvi
aö ég kem úr Kvennaskólanum.
Og mönnum hefur fundist ein-
kennilegt aö ég skyldi vilja nota
mér þann árangur, sem ég náöi
þar til þess aö setjast I vélskóla,
en ekki fara i verslunar- eða
menntaskóla, eins og algengast
er.
— Ætlaröu að ljúka öllum 4
árunum?
— Ef ég get þá geri ég það.
betta er skemmtilegt nám og
það er vel búið aö okkur meö
vélum og tækjum til námsins.
barna höfum við heila skipsvél,
sem við spreytum okkur á að
gera viö, en kennarinn kemur
fyrir i henni bilunum handa
okkur að glíma viö. Skemmti-
legustu námsgreinarnar finnst
mér verklega vélfræðin og
verklega rafmagnsfræðin.
— Hvað ætlarðu þér meö
þessu námi? Ætlarðu að leggja
fyrir þig vélstjórn á hafinu?
— Ég held að ég hafi kannski
ekki mikiö aö gera á sjóinn. En
ég er mikið aö hugsa um aö fara
i Tækniskólann þegar ég er búin
meö Vélskólann, og læra þar
vélatækni eða skipatækni, og
kannski eitthvaö I rafmagns-
verkfræöi.
— Finnst þér þú hafa breyst
frá þvi aö þú byrjaðir i þessum
skóla þar sem þú umgengst ekk-
ert nema karlmenn, en kemur
úr skóla, þar sem ekkert var
neiha kvenfólk?
— Ég hef talsvert breyst. bað
er allt ööruvisi aö vera innan
um eintóma karlmenn en ein-
tómt kvenfólk. Kvenfólkið er
alltaf meö miklu meira vesen
með hvaöeina. Konur tala mikiö
hverjar um aöra, og mynda með
sér alls konar klikur. bannig er
það ekki hjá karlmönnum. beir
eru miklu samhentari, og þeir
leggja ekki eins mikiö upp úr
þvi aö tala um hvaö þessi eöa
hinn hafi nú verið að gera. úþ
Guðmundiir Benónýsson
Fœddur 22. sept.1901 - dáinn 9. nóv,
Þess vegna vakir vitur maöur yfir
réttlætinu, en foröast haröneskju.
Hann er fastur fyrir, en ekki áleitinn
Hann er hreinskilinn, en varast ónærgætni
— ber birtu, en glepur engum sjónir.
Lao Tse „Bókin um veginn”.
1 noröri teygir viöur Húnaflóinn
sig inn i landiö og inn úr honum
gengur Hrútafjörðurinn til suöurs
langur og mjór. Noröanáttin þyk-
ir blása þar svalt og oft fylgja
henni hregg og hriöar. Þaö þykir
erfitt aö hafa hana i fangiö þar
nyröra.
Verkamaöurinn, sem borinn
veröur til grafar I dag haföi oft I
lifi sinu noröanáttina I fangiö. En
hann leitaöi litt undan henni held-
ur fetaöi sig áfram af seiglu og
þolinmæöi. En þaö var ekki alltaf
noröanátt oft var sunnanþeyr i lifi
hans.
Guðmundur Benónýsson var
fæddur I Laxárdal i Hrútafiröi.
Foreldrar hans voru hjónin
Sigriður Guömundsdóttir og
Benóný Jónasson frá Jónsseli
Guömundur ólst upp á fæöingar-
bæ sinum, en 13 ára gamall missti
hann fööur sinn. Hann var næst
elstur sex systkina. Á þessum ár-
um var þaö hlutskipti elstu barn-
anna eftir fööurmissi aö ganga til
allra verka til aöstoöar móöur og
yngri systkinum. Og sannarlega
vék Guömundur sér ekki undan
þeirri skyldu. A æskuárum stund-
aöi hann alla vinnu er hægt var aö
fá I sveit og viö sjó. En 1928—1929
fór hann suður og var m.a. vinnu-
maöur hjá Kolbeini i Kollafirði.
Um þessar mundir kynntist hann
eftirlifandi konu sinni Dagmar
Friöriksdóttur. Þau kvæntust i
nóvember 1931. Þau stofnuðu
heimili hér syöra, en þegar at-
vinnuleysi magnaöist fór hann
aftur norður á æskuslóöir og var
bóndi i Laxárdal frá 1932—1938.
Þá fóru þau til Boröeyrar og voru
þar i fimm ár. Siöan fluttu bau til
Kópavogs og þar bjuggu þau þar
til Guðmundur lést. Þau hjón
eignuöust sjö börn, þrjú dóu I
bernsku. Þau er eftir lifðu eru öll
uppkomin Ingvi, Björgvin, Friö-
björn og Rakel. Og hjá þeim ólst
upp sonur Dagmar Kristvin
Kristinsson.
, 1974
Hér syöra var Guömundur
verkamaöur i byggingavinnu og
vann hjá Byggingarfélaginu
„Stoö”, þar til þaö félag hætti
störfum um 1960. Guðmundur var
góöur verkmaöur ósérhlifinn og
samviskusamur. Hann haföi
traust og vináttu vinnufélaga
sinna. Starfsdagurinn var oft
langur — þegar heim var komiö
að kvöldi eftir erfiðan vinnudag
tók viö bygging og stækkun húss-
ins i Kópavogi. Eftir aö hann
hætti hjá „Stoö” vann hann við
húsvörslu við Vighólaskóla en
verkamannavinnu á sumrin.
Hann komst vel af viö börn og
unglinga. Siðustu árin var hann
fastráðinn starfsmaöur hjá Kópa-
vogskaupstað. Við komuna suður
gekk hann strax I Dagsbrún en
áður haföi hann verið virkur fé-
lagi i Verkalýös- og smábændafé-
lagi Hrútfiröinga. Hann var góöur
Dagsbrúnarmaöur en „góður
Dagsbrúnarmaöur” er ákveöiö
hugtak tengt hugsjónum, verka-
lýðshyggju og bræöralags. Þær
hugsjónir voru Guðmundi kærar.
Við Dagsbrúnarmenn þökkum
honum störfin og samfylgdina.
Þeir falla nú ótt eldri
Dagsbrúnarmenn sem allt verka-
fólk á tslandi á svo mikiö aö
þakka. Maöur kveður þá nær
vikulega.
Þaö hafa stór skörð á skömm-
um tima veriö höggvin i systkina-
hópinn frá Laxárdal. Jónas full-
trúi i Búnaöarbankanum féll frá
fyrir þremur árum og á s.l. vetri
dó Friöbjörn skólastjóri Austur-
bæjarskólans og i sumar Jóna
sem starfaöi á skrifstofu Alþýöu-
sambandsins um áraraðir og til
æviloka. Og nú kveöjum viö
Guömund.
Eftir lifa tvær systur Gurún og
Anna. Þaö var harmur kveðinn aö
láti allra þessara systkina, hvaö
þá er þau hafa kvatt f jögur á svo
stuttum tima.
Við Guðmundur vorum
persónulegir vinir, það var t.d.
unun að vera meö honum á skák-
keppnum fyrir Dagsbrún. Hann
var góður skákmaöur og haföi
hæfileika til að vera enn betri. En
hann lét þaö ekki eftir sér til þess
var timi hans of naumur. Hann
var stofnandi Skákfélags Kópa-
vogs og fyrsti formaður þess.
Hann flikaöi ekki mikiö öllum
hugöarefnum sinum, hann las
mikið og var unnandi fagurra
bókmennta, en þó voru ljóöin hon-
um hvað kærust. Ég held aö hans
mestu unaösstundir hafi verið á
heimili hans þegar hann spilaði á
orgeliö og öll fjölskyldan samein-
aðist i söng.
Konu hans og börnum sem hann
unni svo mjög votta ég samúö og
barnabörnum er voru sólargeisl-
ar hans.
Mér finnst hlýr sunnan þeyr
hvila yfir minningu þessa hrein-
skipta verkamanns.
Guöm. J. Guðmundsson.
Farþegafjöldi á
flugvöllum
Alls fóru 195.722 farþegar um
Reykjavikurflugvöll áriö 1973,
en þaö er tæplega 38 þúsund
fleiri en áriö 1972.
Um Akureyrarflugvöll fóru
67.712 farþegar árið 1973, 24.953
um Egilsstaði, 35.322 um
Vestmannaeyjaflugvöll, og
300.259 um Keflavikurflugvöll,
en það eru 75 þúsundum færri
farþegar en árið 1972.
Heildarfarþegafjöldinn um
flugvelli landsins hækkar þó á
milli fyrrgreindra ára; var
697.053 áriö 1972, en 778.713 áriö
1973.
Flestir voru farþegar i júli,
89.265.
„Hermann
og Dídí”
ÚTVARP — SJÓNVARP
O
Bókmenntaþáttur er nú
hlaupinn af stokkunum hjá út-
varpinu. Umsjónarmaður þátt-
arins er Þorleifur Hauksson, og
var fyrsti þáttur hans á sunnu-
degi fyrir rúmum hálfum mán-
uði. Nú hefur þátturinn veriö
fluttur yfir á miövikudag, og
veröur væntanlega eftirleiöis á
þeim degi klukkan 22.20
I fyrsta bókmenntaþætti sln-
um fékk Þorleifur þá Baldvin
Tryggvason, frmkvæmdastjóra
Almenna bókafélagsins og Sig-
urö A. Magnússon, rithöfund til
aö fjalla um bókaútgáfuna al-
mennt.
í kvöld kemur Vilborg Dag-
bjartsdóttir skáld til liös viö
Þorleif, og þau munu fjalla um
nýjustu bók Guðbergs Bergs-
sonar, „Hermann og Didi”. Vil-
borg mun lesa kafla úr bókinni.
Bókmenntaþátturinn mun
standa I hálftima á hálfsmánað-
arfresti, og kvaöst Þorleifur
reikna meö að fram til jóla tæki
hann fyrir einstakar bækur,
sem koma út þessa dagana,
fjallaöi um þær i samvinnu við
ýmsa menn. Eftir jól kann svo
aö fara, aö breytt veröi um form
og einstakir höfundar teknir
fyrir og fjallað um verk þeirra i
heild.
Þorleifur Hauksson annast bók-
menntaþáttinn f kvöld.
Helder Camara og
Halldór á
Kirkjubóli
Halldór Kristjánsson, bóndi á
Kirkjubóli hefur þýtt erindi um
Helder Camara, biskup i Brasi-
liu. I kvöld flytur Halldór þýö-
ingu sina og endursögn, og er
þaö fyrri hluti.
Helder Camara er löngu
þekktur fyrir störf sin að friöar-
og mannúöarmálum i heima-
landi sinu, og hér á landi hafa
margir eflaust séö sjónvarps-
mynd, sem sýnd var, eigi alls
fyrir löngu, en i þeirri mynd var
fjallaö um störf hans, baráttu
hans viö fasistisk öfl I
heimalandi sinu og vakningar-
starf biskupsins.
Camara biskup var mjög i
sviösljósinu fyrir rúmu ári, þeg-
ar margir reiknuöu meö aö
norska stórþingiö veitti honum
friöarverðlaun Nóbels. Þá brá
þingiö reyndar á þaö endemis-
ráö aö veita verölaunin tveimur
þekktum striösköppum, Henry
Kissinger og Le duc Tho i N-
Víetnam. Norðurvietnaminn tók
reyndar ekki viö sinum verö-
launum. Norskir friöarsinnar
reyndu aö bjarga andliti þings-
ins meö þvi aö bjóöa Camara til
Noregs, og veita honum verð-
laun eigi aö siöur — kannski
segir Halldór á Kirkjubóli frá
þessu i kvöld i erindi sinu, sem
hann kallar „Biskupinn með
trékrossinn”.
Landsbyggðin
i sjónvarpi
1 kvöld er i sjónvarpinu fyrsti
umræöuþátturinn af nokkrum,
sem fjalla munu um vandamál
einstakra landshluta. Nú er það
Austurland, sem fjallaö veröur
um, en þaö er Samband sveitar-
félaga á Austurlandi sem hefur
tilnefnt þátttakendur i þessum
umræðuþætti.
—GG