Þjóðviljinn - 24.04.1975, Síða 7

Fimmtudagur 24. april 1975. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA'7
Garðyrkjuskólinn i
Ölfusi á afmæli
á sumardaginn fyrsta
Garðyrkjuskóli rikisins að Reykjum í ölfusi
á afmæli á sumardaginn fyrsta. Skólinn var
vigður á sumardaginn fyrsta árið 1939.
Tilgangurinn með stofnun skólans var að
veita sérfræðslu i skrúðgarðyrkju, ylrækt og i
almennri garðrækt. Ennfremur að gera ýmsar
tilraunir og athuganir með ræktun garðjurta,
bæði við venjuleg skilyrði og í gróðurhúsum.
Nú er nýtt skólahús komiö I
gagniö aö Reykjum og einnig nýtt
og fullkomiö gróöurhús.
Garöyrkjunámiö er þriggja ára
nám, og eru nemendur teknir inn
i skólann annaö hvert ár, þannig
aö annaö áriö eru 1. og 3. bekkur i
skólanum, en hitt áriö er 2. bekk-
ur.
Alvarlegur fjárskortur herjar
nú á skólann, og veldur hann m ,a.
þvi, aö nemendur sem ætluöu sér
aö vera i 1. bekk skólans næsta
vetur, fá ekki skólavist. Mun
skólinn gripa til þess ráös aö fella
1. bekk niöur veturinn 1975—1976
og visa þeim nemendum sem sótt
hafa um fyrsta bekkinn á aöra
framhaldsskóla, þar sem þeir
geta bætt undirbúning sinn, en
siöan veröur aö láta þá taka inn-
tökupróf I þeim greinum sem þeir
hafa ekki hlotiö nægjanlega mikla
kennslu i aö mati skólans, og taka
þá siöan beint inn i 2. bekk haustiö
1976, en fyrir þvi er heimild i
reglugerö skólans.
Aö sögn Grétars Unnsteinsson-
ar, skólastjóra Garöyrkjuskól-
ans, hefur aösókn aö skólanum
aukist mjög hin siöari ár, og er nú
knýjandi þörf oröin aö auka viö
heimavistarhúsnæöiö. Fjárveit-
ing fékkst ekki i haust er leiö fyrir
nýrri heimavistarálmu, og þaö er
þess vegna, sem 1. bekkur veröur
felldur niöur á vetri komanda. í
vetur er leiö, voru 28 nemendur i
sem miöar aö undirbúningi og
stofnun ylræktarvers, stöövar,
sem hugsaö hefur veriö aö risi
innan fárra ára fyrir innan
Hverageröi.
Þaö er Rannsóknarráö rikisins
sem stendur aö þessum tilraun-
um i samvinnu viö ýmsa aöila,
m.a. Garöyrkjuskólann, en Sam-
einuöu þjóöirnar styöja þessa
framkvæmd.
Markmiöiö meö tilraununum er
aö kanna, hvernig hægt er aö nýta
jaröhitann á samhæföan, skipu-
legan hátt til orkuframleiöslu,
efnavinnslu, ylræktar, fisk- og
dýraeldis og ýmiss konar mat-
vælavinnslu i stærri stfl en hér
hefur áöur þekkst.
Aö undangengnum umræöum
og gagnasöfnun varöandi yl-
ræktarver, komust visindamenn
aö þeirri niðurstööu, að kostir
jaröhita kæmu skýrast fram i
rekstri ylræktarvers, þar sem
samtimis væri framleidd raforka,
en afgangshiti væri notaöur til aö
hita gróöurhús. Meö raforkunni
mætti starfrækja gervilýsingu I
gróöurhúsunum og þar meö
lengja vaxtartlma og e.t.v. auka
vaxtarhraöa þeirra plantna sem
ræktaöar yröu.
Meö fullkominni stjórn á
vaxtarskilyröum meö aöstoö ó-
dýrs hita og raforku, mætti vænt-
anlega tryggja sllku ylræktarveri
góöa samkeppnisaöstööu á
Jens Christian Solvang, danski garöyrkjusérfræölngurinn, sem annast
hefur gjörlýsingartilraunir þær sem Rannsóknarráö stendur fyrir I
Garöyrkjuskólanum I Hverageröi. Ljósin eru svipuð venjulegum
götuljóskerum, þeim er komið fyrir meö mislöngu bili á milli sin, og
Solvang var ánægöur meö útkom-
2. bekk skólans, 11 I skrúögarð-
yrkju og 17 I ylrækt og matjurta-
ræktun.
Jarðhitinn nýttur
á samhæfðan, skipu-
legan hátt...
1 haust hófust tilraunir I Garö-
yrkjuskólanum sem miöuöu aö
þvi hvernig gjörlýsing á nokkrar
tegundir jurta kæmi út.
Gjörlýsing er sú lýsing kölluö,
sem er nægjanlega mikil til aö
eðlilegur vöxtur jurta geti haldiö
áfram án dagsbirtu.
Þessi tilraun er fyrsta skrefiö
heimsmarkaði. Fyrst og fremst
var höfö I huga nýting jarðhita til
ræktunar I ylræktarveri meö út-
flutning I huga. Einnig er ætlunin
aö stuöla aö upplýsingaöflun, sem
kemur ylrækt almennt til góöa.
Rósirnar blómguðust
um jólin
Sem fyrr segir hófust tilraunir
meö gjörlýsingu I haust, þ.e. um
mánaöamtin október/nóvember.
„Útkoman var miklu jákvæöari
heldur en við þoröum aö vona”,
sagöi Grétar Unnsteinsson,
skólastjóri þegar Þjóöviljinn
ræddi viö hann um daginn.
Kemur sú tlð aö Islendingar flytja út banana og fleiri ávexti sem nú eru ræktaðir hér f tilttflulega litlum
mæli? A myndinnier Kolbrún Oddsdóttir, sem I vetur var I 2. bekk Garöyrkjuskólans og maöurinn sem
reynir aö hnupla vanþroskuöum banana heitir Þór Vigfússon.
Nýstárlegar
tilraunir
ylrœkt
l
„Rósirnar sem þetta var prófaö
á, blómguöust fyrir jól. Til sam-
anburöar minni ég á, aö rósir eru
almennt aö koma á markaöinn
um þetta leyti.
Þetta er sérlega jákvætt, þegar
þess er gætt, aö gjörlýsing hefur
ekki áöur veriö reynd I neinum
mæli I heiminum”.
Næsta haust stendur til aö
halda áfram frekari tilraunum
meö gjörlýsingu. Þær tilraunir
munu standa I tvö eöa þrjú ár, og
reyndar verður þaö ekki fyrr en
aö þeim tlma liönum sem sér-
fræöingar munu meö nokkurri
vissu vilja segja til um árangur
gjörlýsingarinnar.
„Ef þær tilraunir sem hefjast
næsta haust takast vel”, sagöi
Grétar Unnsteinsson, „þá veröur
þaö stjórnvalda aö ákveöa, hvort
framhald veröur á þessu starfi.
Ef ákveöið veröur aö halda þessu
áfram, þá kemur til greina aö
setja upp gufuaflsstöö hér fyrir
innan Hverageröi og reisa þar viö
um 2000 fermetra gróöurhús.
Ég legg áherslu á, aö þaö starf
Framhald á bls. 22.
Solvang hagræöir ljósmæli i gróöurhúsi. Ljósmagnio er mæit á htnum ýmsu sttföum f gróöurhúslnu og
fyllstu nákvæmni veröur aö gæta.