Þjóðviljinn - 13.01.1976, Blaðsíða 4
4 SlÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 13. janúar 1976.
PJÚÐVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
Ctgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Ritstjórar: Kjartan Ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri; H^inar Kari Hara'dsson
Umsjón með sunnudagsblaði:
Arni Bergmann
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Skóiavörðust. 19. Slmi 17500 (5 linur)
Prentun: "Blaðaprent h.f.
ÞEIR STÓÐU VÖRÐ UM SÓMA ÍSLANDS
í dag hyllir alþýða manna hvarvetna
um land þá ágætu sjómenn i Grindavik og
annars staðar á Suðurnesjum, sem um
helgina settu upp vegartálmanir og lokuðu
fyrir umferð að og frá einstökum bælum
Natohersins á Suðurnesjum.
Þjóðviljinn fagnar með allri alþýðu
þessu myndarlega framtaki, sem er til
marks um það, að fólkið i landinu mun
ekki láta bjóða sér hvað sem er i land-
helgismálinu, án þess að láta alvarlega til
sin taka.
Kenning ráðherranna i rikisstjórn Geirs
Hallgrimssonar er sú, að þeir og þinglið
þeirra muni undir engum kringumstæð-
um láta fólkið i landinu „segja sér fyrir
verkum”, þeir muni ekki skeyta um
neinar f jöldasamþykktir né fjöldaaðgerð-
ir, heldur neyta þess umboðs, sem þinglið
stjórnarflokkanna hefur til loka kjörtima-
bilsins, og láta augljós merki um
afdráttarlausan vilja allrar alþýðu i land-
helgismálinu sem vind um eyru þjóta.
Með slik orð á vörum samþykktu þeir
samningana við vestur-þjóðverja, og með
slikum orðum reyndu þeir að réttlæta til-
boð sitt til breta um 65.000 tonna ársafla,
— hvort tveggja þvert gegn ótal einróma
fjöldasamþykktum fólks úr öllum stjórn-
málaflokkum.
Þessi kenning ráðherranna, sem ólafur
Jóhannesson, formaður Framsóknar-
flokksins hefur boðað af mestu kappi, er
boðskapur um lýðræði, sem er dautt en
ekki lifandi, steingelt og staðnað form, en
ekki lifandi mannlifshvika i sibreytilegri
verðandi.
Framganga suðurnesjamanna nú
gengur þvert á þetta viðhorf ráðherranna,
hún er i æpandi mótsögn við þá fullyrðingu
Ragnhildar Helgadóttur, eins af þing-
mönnum Sjálfstæðisflokksins i umræðun-
um i vetur um samningana við vestur-
þjóðverja, — að verkafólk og samtök þess
eigi svo sem ekkert að vera að skipta sér
af landhelgismálinu, en láta rikisstjórn og
alþing ein um hituna.
Þeir sjómenn af Suðurnesjum, sem um
helgina stóðu vörð um sóma Islands og
hindruðu för eins hluta þess sama NATO-
hers, sem liggur i hernaði við aðra
islenska sjómenn á fiskimiðum okkar inn-
an islenskrar landhelgi, — þeir voru ekki
fulltrúar hins dauða og gelda kerfis,
heldur lýðræðis, sem er lifandi og virkt, —
þess eina lýðræðis, sem stendur undir
nafni.
Alþingi götunnar i Grindavík er ekki
ómerk samkoma. Og það er mikill mis-
skilningur, hvort, sem hann kemur fram
hjá ráðherrum i rikisstjórn íslands, eða
öðrum, að aðgerðir eins og þær, sem grip-
ið var til á Suðurnesjum eða aðrar hlið-
stæðar, sem birta vilja fjöldans, hafi ekki
áhrif með beinum eða óbeinum hætti. Það
hafa þær svo sannarlega, meira að segja
lika á Ólaf Jóhannesson, sem þó hefur sett
stolt sitt i það að láta fólkið i landinu ekki
segja sér fyrir verkum, nema i mesta lagi
á fjögurra ára fresti.
Sjómenn hafa beint aðgerðum sinum,
vegna sjóhernaðar breta á fiskimiðum
okkar að NATO og NATO-hernum, sem
hér dvelur. Sú stefna er sjálfsögð, og full-
komlega rökrétt. Þetta bandalag hefur
þóst ætla að vernda okkur gegn hernaðar-
ofbeldi voldugri rikja, og fengið á 'þeim
forsendum mikilvæg afnot af landi okkar.
Nú er það enn annað helsta forysturiki
NATO, sem á okkur ræðst, og hyggst með
rökum gamalla nýlenduherra og
samkvæmt úrskurði erlends dómstóls
eyða lifsbjargarmöguleikum islensku
þjóðarinnar.
Atlantshafsbandalagið sem slikt hreyf-
ir hvorki legg né lið, þrátt fyrir þetta.
Þaðan koma innantóm orð um að við ætt-
um nú að semja við breta, trúlega þá um
65.000 tonnin, sem islenska rikisstjórnin
bauð á sinum tima eða meira? Eða styður
■ Atlantshafsbandalagið og framkvæmda-
stjóri þess þá yfirlýsingu islensku rikis-
stjórnarinnar að smánartilboðið sé aftur-
kallað?
Við þeirri spurningu skulum við heimta
skýr svör, þegar Jósep Luns stigur hér á
land.
Þessi herramaður, Jósep Luns,
framkvæmdastjór NATO, er að þvi
spurður i Morgunblaðinu á laugardaginn
var, hvort hann sé hlynntur málstað
islendinga. Hans eina svar við slikri
beinni spurningu er, að hann geri sér grein
fyrir þýðingu fiskveiðanna fyrir islend-
inga. — „Meira treysti ég mér ekki til að
segja”!!, hefur Morgunblaðið eftir
þessum „frelsara”.
En megum við benda á, að herra
Wilson, forsætisráðherra breta, hefur
marglýst þvi yfir, að hann hafi lika full-
kominn skilning á þýðingu fiskveiðanna
fyrir afkomu islendinga, og sams konar
yfirlýsingu hafa dómararnir við Haag-
dómstólinn einnig látið falla, svo að herra
Luns telur sig sjálfsagt i góðum félags-
skap.
En það eru ekki slikar yfirlýsingar um
skilning i orði, sem okkur vantar, þegar
verkin eða verkleysið eru i himinhrópandi
mótsögn við þau orð.
Sóma okkar vegna getum við ekki tekið
þátt i samtökum, þar sem forráðamenn
islenskir eru hafðir að ginningarfiflum og
traðkað á helgum rétti til eigin þjóðlifs i
okkar landi.
—k.
KLIPPT...
Pétur farinn af stað. Skyldu
bretar vera hræddir?
Pétur
fer í ferðalag
Rikisstjórnin hefur fundið upp
það snilldarbragð að senda
ráðuneytisstjóra utanrikisráðu-
neytisins i ferðalag til allra
höfuðborga NATO-rikjanna i
Evrópu. Hann verður væntan-
lega á þvl feröalagi um þriggja
vikna skeið. Ekki fer spurnum
af þvi ennþá hversu bretar muni
bregðast við þessum tiðindum.
Vafalaust gerir rikisstjórnin
ráð fyrir þvi að bretar séu
skelfingu lostnir yfir þessu
snilldarbragði: að þeir muni
fara að hugleiða að draga her-
skip sin út úr landhelginni,
hætta ofbeldisverkunum á Is-
landi og lyppast niður, þegar
hinn ægilegi Pétur Thorsteins-
son leggur af stað til þess að
kynna málstað íslands i
landhelgismálinu.
Nei, gamanlaust. Ferðalag
Péturs Thorsteinssonar var
ákveðið til þess að tefja aðgerð-
ir i landhelgismálinu, til þess að
rikisstjórnin gæti slegið á frest
að efna til raunhæfra aðgerða.
Það er kjarni málsins og megin-
atriði. En nú er sem betur fer
ljóst, að þjóðin mun ekki sætta
sig við þetta ráðslag og þess
vegna kemst rikisstjórnin ekki
undan þvi að taka ákvarðanir
um myndarlegar aðgerðir.
Forsætisráðherr-
ann að viðundri
Það bil sem nú hefur skap-
ast á milli rikisstjórnarinnar og
þjóðarinnar i landhelgismálinu
er einstakt i þeim átökum sem
við höfum áður háð við breta.
Áður hefur þjóðin staðið fast
með vinstristjórnunum sem
fylgdu einaröri stefnu i land-
helgismálinu. Nú er aumingja-
skapur rikisstjórnarinnar
þvilikur að þjóðin er agndofa,
ræfildómurinn kemur þó hvergi
betur fram hjá ráðherrunum en
i allskonar yfirlýsingum um að
þeir liti alvarlegum augum á
málið. Er forsætisráðherrann
vægast sagt orðinn að viöundri i
landhelgismálinu.
Skýringin á framkomu ráð-
herranna i landhelgismálinu er
að sjálfsögðu sú að þeir kjósa að
taka NATO fram yfir Island,
þeir eru þjónar erlendra hags-
muna gegn islendingum.
Ferðlag Péturs Thorsteins-
sonar sem vitnað var til i
upphafi sýnir alvöruleysi
stjórnarinnar og ekkert annað.
Þvi að enginn mun taka mark á
honum frekar en öðrum islensk-
um sendimönnum, fyrr en grip-
ið verður til myndarlegra að-
gerða, hótunar um úrsögn úr
NATO innan einnar viku, veröi
herskipin ekki farin úr land-
helginni.
Geir með alvarlegu augun
Frumhlaup
sendiherrans
Annars er það ekki rikis-
stjórnin ein sem hefur vakið upp
reiði meðal almennings i land-
inu. Það gera einnig embættis-
menn hennar eins og til dæmis
sendiherra Islands i Lonson.
Hann leyfir sér, sama daginn og
þjóðin öll er i baráttuham gegn
ofbeldisverkum breta, að lýsa
þvi yfir að rikisstjórnin muni
semja um 65 þúsund tonna afla
við breta. Það skal Niels P.
Sigurðsson hins vegar gera sér
ljóst að islenska þjóðin mun
ekki samþykkja neina samn-
inga við breta i verðlauna- og
þakkarskyni fyrir ofbeldisverk-
in að undanförnu,— s.
Konur, kirkja
og Matthías
Matthias morgunblaðsrit-
stjóri er i vanda rétt einu sinni
enn. Kvenréttindakonur höfðu
tekið saman i blaði hans nokkur
sýnishorn af fyrirlitningar-
ummælum kirkjunnar manna
um konur. Biskup hafði reiðst
þessari samantekt og fordæmt
hana sérstaklega i nýjársboð-
skapsinum. Matthias reynir svo
að brosa til allra i einu og fer þá
nokkra hringi i kringum sjálfan
sig: Annarsvegar ver hann
framlag kvennanna með skir-
skotun til frjálslyndis blaðsins
og þess að þær vilji vekja um-
ræður hinsvegar reynir hann að
gera biskupi til hæfis með þvi að
kalla samantektina einstrengis-
lega. Vill hann visa konum á
rétta braut með þvi að vitna i
Krist sjálfan og kemur þá ýmis-
legt einkennilegt fram. Til
dæmis: Hann (Kristur) skildi
hana (konuna) betur en aðrir.
Hún var einstaklingur,
manneskja, jafnrétthá hvaða
karli sem var. Eða hver man
ekki eftir sögunni um bersynd-
ugu konuna sem staðnæmdist
grátandi við fætur Jesú þegar
hann kom i heimsókn til
Fariseans, vætti þá með tárum
sinum og þerraði með höfuðhári
sinu, kyssti fætur hans og
smurði þá með smyrslunum”.
Fleira er einkennilegt í útlist-
un Matthiasar á jafnréttismál-
um i guðspjöllunum. En að lok-
um leggur hann, eins og búast
mátti við, krók á hala sinn og
veitir nú biskupi föðurlega
áminningu. Það hafi að visu
veriö ástæða til að hann gerði
samantekt kvennanna að um-
ræðuefni — en samt séu önnur
umræðuefni brýnni: ,,En hitt er
svo annað mál, að vel mætti
hann eiga orðastað við þá sem
enn gefa i skyn að frásögnin af
Kristi sé goðsögn ein, ævintýri,
sem ekkert mark sé á takandi.”
OG SKORIÐ