Þjóðviljinn - 05.02.1976, Side 4

Þjóðviljinn - 05.02.1976, Side 4
4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 5. febrúar 1976. MOBVIUINN MÁLGAGN SÓSÍALISMA, VERKALÝÐSHREYFINGAR OG ÞJÓÐFRELSIS. Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann Hitstjórar: Kjartan Ólafsson Svavar Gestsson Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson Umsjón með sunnudagsblaði: Arni Bergmann Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar: Skólavörðust. 19. Sími 17500 (5 linur) Prentun: Biaðaprent h.f. EKKI EINU SINNI SPILAMENNSKA Á sunnudagskvöldið staðhæfði formaður Framsóknarflokksins i útvarosbættinum Bein lina, að hann teldi engan grundvöll vera fyrir hendi til samkomulags við breta um landhelgismálið. Sams konar yfirlýsingu gaf ritari Framsóknarflokks- ins Steingrimur Hermannsson á opinber- um fundi i Hveragerði sama dag. Næsta dag taka svo þessir sömu foringj- ar Framsóknarflokksins ákvörðun um að bjóða bretum samninga til skamms tima. Um það hvert innihald þeirra samninga eigi að vera er alls ekkert sagt með bein- um hætti, en i ritstjórnargrein Timans i gær kemst formaður þingflokks Fram- sóknarflokksins svo að orði um framhald samningaviðræðna við breta: „Verður þá að sjálfsögðu að hafa i huga, að ekki verði gengið lengra en áður hefur verið boðið”. Það sem „áður hefur verið boðið” eru 65.000 tonn á ári fyrir breta, og verður ekki annað sagt, en Þórarinn Þórarinsson gefi bretum sterklega undir fótinn með að þeir eigi enn kost á samningum um álika afla- magn. Það hafa þungar ásakanir verið bornar á Ólaf Jóhannesson, dómsmálaráðherra og formann Framsóknarflokksins að und- anförnu. Hann hefur jafnvel verið sakaður um að standa fyrir yfirhilmingum i hugs- anlegu morðmáli. Þjóðviljinn vænir ráð- herrann ekki um slikan verknað, og telj- um við satt að segja nær að almenningur fylgist vandlega með annars vegar orðum og hins vegar gerðum ráðherrans i sam- bandi við landhelgismálið, heldur en fólk sé að bollaleggja athafnir ólafs Jóhannessonar i sambandi við manns- hvarfið i Keflavik og rannsókn þess. Það er vissulega býsna alvarlegt mál, þegar flokksforingi og ráðherra tilkynnir þjóðinni á sunnudegi, að um enga samn- inga við breta verði að ræða, þeir hafi þeg- ar fengið sinn umþóttunartima, en siðan samþykkir sá sami flokksforingi daginn eftir, á mánudegi, að svara kröfu breta um 85.000 tonna ársafla með þvi að bjóða þeim áframhaldandi samningaviðræður, og það með þá staðreynd i huga, að is- lenska rikisstjórnin hefur áður boðið 65.000 tonna ársafla. Auðvitað er ljóst, að engum dytti i hug, að bjóða slikar viðræður áfram, nema þeim sem einmitt telja, að samkomulags- grundvöllur sé fyrir hendi. Það sem hér liggur fyrir er, að orð Ólafs og fleiri Framsóknarforingja á sunnudegi eru eitt, en verk þeirra á mánudegi allt annað. Orð og gerðir stangast gjörsam- lega á. Vert er i þessu sambandi að undir- strika alveg sérstaklega, að Ólafur Jóhannesson hafði engan fyrirvara, þegar hann gaf sunnudagsyfirlýsingu sina i út- varpinu, það var ekki bara samkomulag til tveggja ára, sem hann taldi útilokað, heldur samkomulag við breta yfirleitt i landhelgisdeilunni, þar sem enginn fiskur væri afgangs i sjónum og bretar sýnt staka óbilgirni. Ólafur Jóhannesson hefur lýst þvi yfir áður, að hann liti á sig sem spilamann i stjórnmálum. Stjórnmál eru ekki bara spilamennska, i landhelgismálinu er meira i húfi en nokkrir hundar i spilum, meira en bæði mannspilin og ásinn. Þeir alvarlegu árekstrar orða og at- hafna Ólafs Jóhannessonar, sem komið hafa i ljós siðustu daga, benda hins vegar til þess, að hann kunni ekki heldur ýkja vel til verka i list spilamennskunnar, sem þó er hans stolt. Þegar Geir Hallgrimsson opnaði pok- ann, sem hann flutti heim frá London kom i ljós, að innihaldið var krafa breta um 30% þorskaflans,um 85.000 tonna heildar- aflamagn. Jafnframt hóta bretar nýrri herskipainnrás, ef islendingar haldi uppi eðlilegri löggæslu innan islenskrar fisk- veiðilandhelgi. Slikum kröfum og hótunum átti auðvit- að að svara samstundis með þvi, að is- lendingar teldu engan samkomulags- grundvöll fyrir hendi meðan bretar sýndu slika óbilgirni, og þvi ekki um neitt að ræða. Þess konar yfirlýsingu gaf reyndar Ólafur Jóhannesson i rikisútvarpinu fimm dögum eftir heimkomu Geirs, en það var bara ekkert að marka þau orð. Sú niður- staða, sem nú liggur fyrir er, að rikis- stjórnin sá ástæðu til að fara með bresku kröfurnar eins og mannsmorð á aðra viku, ekkert orð heyrðist frá ráðherrunum fyrir utan marklausar yfirlýsingar Ólafs. Og svo kom loks svarið: Tilboð til breta um áframhaldandi viðræður og samninga til þriggja mánaða. Aðalatriði þessa máls er, að rikisstjórn, sem ekki þorir að hafna kröfum breta um uppgjöf okkar og undanhaldssamninga nú, sú hin sama rikisstjórn er miklu siður likleg til að neita bretum um framleng- ingu þeirra samninga að þremur mánuð- um liðnum. Það eru þvi langmestar likur til, að talið um stuttan samningstima sé ekkert annað en hrein blekking, ætlað til þess að kasta ryki i augu almennings, meðan verið sé að smeygja fjötrunum á. Hættan á glapræðissamningum er nær en nokkru sinni fyrr. Aðeins virkar að- gerðir fjöldans geta stöðvað feigðarflan foringja rikisstjórnarflokkanna beggja. k. Þvi svarar lög- reglustjóri ekki Arásir þær sem Vilmundur Gylfason hefur beitt sér fyrir á Ólaf Jóhannesson eru dæmi- gerðar fyrir það hvernig blaða- maður á ekki að halda á málum, og svör Ólafs Jóhannessonar eru skóladæmi um það hvernig stjórnmálamaður á ekki að bregðast við slikum árásum. Vilmundur byggði málflutning sinn á tveimur aðalatriðum. 1 fyrsta lagi þvi, að ólafur Jó- hannesson hefði látið opna Klúbbinn aftur, þrátt fyrir mót- mæli saksóknara rikisins. Ólafur hefur svarað þvi, að sér hafi borið skylda til þess að taka afstöðu til málsins skv. 14. grein áfengislaganna, og hann hafi talið að sú grein ætti ekki við umrætt tilvik lokunar húss- ins. Ákvörðun lögreglustjórans hafi verið geðþóttarákvörðun og ekki átt sér lagastoð. Þetta eru vissulega alvarlegar ásakanir á lögreglustjórann og furðulegt að hann skuli enn ekki hafa svarað þeim opinberlega. Það er einnig furðulegt að saksóknaraem- bættið skuli ekki hafa svarað Ólafi þar sem hann hefur sagt að það hafi verið að sletta sér fram i mál sem þvi kæmi ekkert við. En látum það liggja á milli hluta hér. Ólafur hefur svarað fyrra ákæruatriði Vilmundar. Hið siðara er það að Ólafur Jó- hannesson hafi látið stöðva rannsókn Geirfinnsmálsins. Óiafur hefur svarað þessari ákæru fullum hálsi, og verður ekki betur séð en að svar hans i þvi efni sé fullnægjandi. Sér ekki skóginn fyrir trjánum Þannig standa þvi þessi tvö meginkæruatriði Vilmundar, og dómsmálaráðherrann virðist ætla að bita hann af sér. Gallinn við málflutning Vilmundar er nefnilega sá að hann hefur einangrað þessi tvö tilvik i öllu þvi diki stöðnunar og skrif- finnsku sem kallað er islenskt dómsmálakerfi. Klúbbmálin hafa nú tam. verið i athugun nærri hálfan áratug án þess að gefin hafi verið út kæra. Af hverju? Mál Friðriks Jörgen- sens sem frægt var fyrir liðlega 10 árum hefur legið kyrrt jafn- lengi að heita má. Þannig er hvert málið á fætur öðru sem nefna mætti, en þau komast ekki upp á yfirborðið, þau liggja i salti hér og þar i kerfinu, og ekkert er aðhafst. Vilmundur Gylfason sá ekki skóginn fyrir trjánum, honum lá svo mikið á að koma höggi á dómsmálaráð- herrann að hann einbeitti sér á tvö tiltekin tilvik I embættis- færslu ráðherrans, en lét allt annað eiga sig og gaf ráð- herranum kost á þvi að þvo sér frammi fyrir alþjóð. Þó hins vegar að Vilmundur Gylfason hefði beitt sér að Klúbbmálinu einu i heild, hefði þar verið af nógu að taka. - Það annað sem skemmdi fyrir málflutningi Vilmundar var að hann fór hvarvetna offari i orða- Ólafur Jóhannesson. vali þar sem hann kom þvi við. Þetta spillti fyrir málflutningi hans og gerði mótleik Ólafs Jó- hannessonar auðveldari. Hins vegar, og á það vill undirritaður leggja áherslu: Þrátt fyrir flumbruganginn gekk Vilmundi gott til. Hann virðist hafa þann metnað sem blaðaskrifari að beina geirum sinum að allskonar spillingar- þáttum i islenska þjóðfélaginu, og þar er af nógu að taka. Hann hefur greinilega haft viðleitni i þessa átt eins og þúsundir ágætra blaðamanna um allan heim. Og þeim mun fleiri sem leggja góðum málstað lið gegn rotnun spillingarinnar, þeim mun betra. Ekki sœmandi nokkrum manni Og einmitt þess vegna er málsvörn Ólafs Jóhannessonar eða öllu heldur umbúnaður málsvarnar hans fáránlegur. Hann ræðst á Vilmund á svo ódrengilegan hátt að þess eru fá dæmi i sögu islenskra fjölmiðla. Hann gerir allt sem i hans valdi stendur til þess að gera litið úr Vilmundi og málflutningi hans, með persónulegum skætingi og hverskonar dylgjum. Slik framkoma er ekki sæmandi nokkrum manni.og einmitt þessi ruddaskapur ráðherrans spillti fyrir þvi, aö fólk tæki mark á út- skýringum hans. Sú röksemdafærsla rá'ðherr- ans að skrif eins og þau sem Vilmundur er kunnur fyrir og önnur hliðstæð skrif spilli fyrir tiltrú almennings á dómstóla, réttarfar og alþingi er dæmi- gerð fyrir viðbrögð stjórnmála- manns i varnarstöðu. Gagnrýn- in spillir, þess vegna á hún helst hvergi að sjást. Þessi kenning hefur oft orðið óprúttnum og ósvifnum stjórnmálamönnum átylla til vondra verka, að ekki sé fastar að orði kveðið, og verður sú saga ekki rakin hér, enda öllum kunn. Jafnframt þessari kenningu hefur ólafur reynt að gera þvi skóna að Vilmundur sé ritvél einhvers „kauða” úti i bæ, en ráðherrann er þó svo ósmekklegur að neita að gefa upp nokkur nöfn i þessu sambandi. A ábyrgð framsóknar og ihaldsins Vonandi heldur umræðum um dómsmálakerfið áfram. Gagn- rýni er góð, ef hún er þannig fram borin að hún verði ekki þeim sem kerfinu stjórna og á þvi bera ábyrgð tilefni til þess að setjast enn fastar i hæginda- stóla skriffinnskunnar. Til þess, að svo verði ekki, þurfa blaöa- menn að halda vel á málum. Hitt skulu menn gera sér ljóst að nær allan timann frá stofnun islenska lýðveldisins hafa nú- verandi stjórnarflokkar borið ábyrgð á dómsmálakerfinu. Það er þvi pólitískt afkvæmi þeirra beggja. Þegar vinstri stjórnin var mynduð 1971 lagði Morgunblaðið á það höfuð- áherslu að Alþýðubandalags- maður færi ekki i dómsmála- ráðuneytið. Af hverju? Svarið vita allir blaðalesendur: Vegna þess að þá var hætta á, að stungið yrði á ýldukýlum kerfis- ins. — s.

x

Þjóðviljinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.