Þjóðviljinn - 11.04.1976, Blaðsíða 24
DJÚÐVIIJINN
!
Sunnudagur 11. apríl 1976.
A Þingeyri við Dýraf jörð
á Vestfjörðum er gamal-
gróðið sjávarþorp. Þar
áttu búfestu 443 menn 1.
desember sl. Blaðamaður
Þjóðviljans náði í skottið á
Guðmundi Friðgeir i
Magnússyni formanni
Verkalýðsfélagsins Brynju
á Þingeyri, þar sem hann
var að spóka sig í Reykja-
vík um daginn, og innti
hann eftir mannlíf i vestra.
Hvernig hefur atvinna
verið á Þingeyri i vetur?
Það hefur verið dágóð atvinna.
Það var þó heldur minna i janúar
vegna bilunar á skuttogaranum
Framnesi I. Alla virka daga vik-
unnar hefur verið unnið og stund-
um um helgar. Ég veit ekki hvort
ég er svona illa innrættur. en ég
held að það megi ekki vera meiri
en lOtima vinna á dag. Þó að ekki
sé unnið meira. þá er fjöldinn
með bónus, svo að það ætti að
vera lifvænlegra heldur en sem
svarar timakaupinu. Ég hef nú að
visu alltaf verið á móti bónus en
fólkið hefur ekki getað fengið
tekjur á annan hátt. Mér finnst
alls ekki koma til greina að vinna
meira en 10 tima á dag. og fólki
veitir ekki af þvi að hafa fri um
helgar. Fólki veitir ekki af þvi.
„Ég veitekkihvortégersvonaillainnrættur”. Guðmundur Friðgeir um borð i trillunni sinni.
Spjall um verkamenn
7
Eru bæði verkamenn og
sjómenn í Verkalýðsfélag-
inu Brynju?
Já, bæði sjómenn og verka-
menn og konur og karlar. Það
væri vitleysa að skipta þessu i
fleiri félög. Þau yrðu algerlega
óstarfhæf.
Um siðustu áramót voru um 140
manns i félaginu en i janúar og
febrúar varð talsverð fjölgun svo
að nú eru i þvi um 155. Þar af er
að sjálfsögðu talsvert af eldri
félögum yfir sjötugt. Yfirleitt er
fólk áhugasamt i verkalýðsfélag-
inu en þó gengur það dálitiö i
bylgjum. Það geta komið timabil
sém litill áhugi er. Það er ekki
bara hinum almenna félaga að
kenna heldur lika okkur i forust-
unni. Við héldum fund i febrúar
og svo aðalfund i mars og mættu
um og yfir 40 manns á hvorn fund.
Ég hugsa að félög á svipuðum
stöðum og Þingeyri mættu vel við
una.
fisk og bækur
tonnatölunni af þvi að hún segir
svo litið.
viö
Guömund
Friðgeir
Magnússon
á Þingeyri
Eftir 1950 hefur enginn stóráfangi
verið gerður i byggingamálum á
Þingeyri, nema það yrði með
byggingu leigU'
ibúða núna. Búið var að fá
samþykki fyrir 13 ibúðum og
byrjað á grunnum á þremur með
vilyrði fyrir láni frá húsnæðis-
málastjórn, en hún og rikið á að
fjármagna 80% kostnaðar. Fjár-
magnið er ekki komið enn, og ef
það kemur ekki séég ekki að hægt
verði að halda áfram. Þá má
nefna að úthlutað var lóðum fyrir
5 einbýlishús i vetur.
var til hafnarframkvæmda
1965—1966 hafa farið verst með
Þingéyri. Þrátt fyrir stöðugar af-
borganir hækka skuldirnar i
krónutölu
Hvað starfar þú sjálfur?
Hvað er helst á döfinni í
verkalýðsmálum vestra?
Orlofsheimilamálin hafa mikið
verið til umræðu.Alþýðusamband
Vestfjarða ákvað á sinum tima að
byggja orlofsheimili i Mórudal á
Barðaströnd, en svo hafa menn
komist á þá skoðun að þessi stað-
ur sé ekki heppilegur vegna stutts
sólargangs. Þetta er það vestar-
lega i dalnum. Nú eru að komast
á lokastig umræður um að
Alþýðusambandið gerist
meðeigandi i Flókalundi og byggi
upp orlofsheimili i samvinnu vif
hótelið eða taki þátt i uppbygg-
ingu með þvi. Ég held að það sé
heldur vel ráðið. Það er nauðsyn-
legt að halda uppi greiðasöiu og
starfsemi i Flókalundi en það hef-
ur verið þungt undir fæti. Þarna
gætu tveir aðilar stutt hvorn ann-
an. Og einnig mætti hafa þarna
einhverja starfsemi að vetrarlagi
t.d. fræðslustarfsemi á vegum
verkalýðsfélaganna. Það sem
mest háir okkur er hvað orlofs-
sjóðirnir eru veikir t.d. aðeins um
hálf miljón hjá okkur. Það er
nauðsynlegt að gera eitthvað við
þessa peninga en láta þá ekki
rýrna i verðgildi.
m ■f ■..-■<-*■ -■ æ> -
Frá Þingeyri.
hausti fyrir verkalýðsfélögin á
Vestfj. meðan- allir vegir eru
færir. Hins vegar höfum við ekkí
haft tök á að senda fólk á félags
málaskóla alþýðu enn. Meir
fræösla mætti vera i sambandi
við bréfaskólann, að hann kæm:
með einhverja nýja málaflokka
Hvað um aðrar
framkvæmdir?
Hvernig standa fræðslu
málin i þínu félagi?
Við höfum rætt um það aö koma
á stuttum námskeiðum seint að
Er húsnæðisekla
á Þingeyri?
Það hefur vantað húsnæði á
undanförnum árum og fólk hefði
frekar sest að ef um nóg hefði
verið að ræöa. A siöustu 10—15 ár-
um hafa þó nýbyggingar aldrei
lagst niður, alltaf verið byrjað á
2—3 ibúðum á ári. Þingeyri er
með einna hæstan staðal á Vest-
fjörðum hvað snertir aldur ibúða.
Það stafar af þvi að á árunum
milli striða var talsvert byggt
sem var siður i öðrum þorpum.
Það er talsverður áhugi að fá
meiri hafnargerð. Veitt hefur
veriö fé á f járlögum en dregist að
framkvæmdir hefjist. Nauðsyn-
lega vantar viðiegupláss fyrir
skuttogarann. Hann hefur
skemmst þar sem hann liggur og
það er ekki hægt að reka hann ef
hann liggur undir skemmdum.
Ég stunda handfæraveiðar 4—5
mánuði á sumrin.en á veturna er
ég við beitingar. Ég vil ekki vinna
i frystihúsi. Það er ekki nokkur
leið að vinna innan um allt þetta
vélaskrölt.
Það var sæmilegur afli i fyrra-
sumar á handfærabátunum. Það
voru gerðir út 6—7 bátar, þar af 5
þilfarsbátar 4—10 tonn að stærð.
Það verður að sækja langt og
liggja 2—3 sólarhringa. Þeir fóru
mikið út af Kóp og út af Patreks-
fjarðarflóa.
Ég er einn að skrölta á opnum
bát og keyrslan er 3-4 timar frá
Þingeyri. Yfirleitt hefur verið
góður fiskur en hann er smærri
eftir þvi sem dregur norðar.
Fiskurinn vestar gengur seinni
part sumars og heldur sig dýpra.
Það er jafnstór fiskur á djúpslóð.
Aður fyrr gekk fiskur árvisst inn
á firði. Nú er hann alveg hættur
að ganga á grunnslóð.
Við höfum sloppið við breta i
vetur en maður hugsar með kviða
til vorsins. Linubátar þakka haf-
isnum og fjarveru breta góðan
afla á vetrarvertið. Hafisinn
virðist vera ein besta fisk-
verndunin.
Svo er gerður út
einn línubátur frá
Þingeyri
Það er einn bátur, 165 tonn eftir
gamla málinu, sem hefur róið
með linu i vetur og fram i miðjan
mars, og fékkst góður afli. Þá
skipti hann yfir á net af þvi að
steinbiturinn þykir ekki góður til
vinnslu. Frystihúseigendum likar
hann ekki. Það spilar lika inn i,
það hefur verið beitt smokk og
hann var að verða búinn.
Er gott menningarlíf
á Þingeyri?
Mig langar til að gera að um-
talsefni ástandið i bókasafnsmál-
um úti á landi. Ég er i bókasafns-
nefnd á Þingeyri og það er alveg
fjárvana félag og ekki hægt að
kaupa neitt sem heitið getur. Við
höfðum' til umráða 60—70 þús á
siðasta ári og það segir ekki
mikið i dýrtiðinni og samt reyn-
um við að skipta við fornbóka-
sala. Við erum þrir i nefndinni og
allt byggist á sjálfboðavinnu.
Starfsemi safnsins hefur dregist
saman siðan sjónvarp hófst og at-
vinna jókst og þegar litið bætist
við af bókum og aldrei eru til þær
bækur sem fólk er að sækjast eftir
þá trénast fólk upp á að koma.
Allar tillögur, sem fram hafa
komið til úrbóta á Alþingi hafa
dagað uppi. Ég sé ekki fram á
annað en að þessi starfsemi legg-
ist niður i smærri sveitarfélögum
að mestu.
Hvaö eru mörg
bindi í bókasafninu?
A stöðum eins og Þingeyri hafa
hafnirnar dregið allt fjármagn til
sin og eru sums staðar að sliga
sveitarfélögin. Þau sveitarfélög
sem reynt hafa að standa i skilum
i þessum efnum hafa farið verst
út úr þessu. Þau sem hafa látið
skuidasúpu safnast saman hafa
hlotið sérstaka fyrirgreiðslu hins
opinbera.
Gengistryggðu lánin sem veitt
Er mikið um smáfiska-
dráp fyrir vestan?
Það hafa ekki verið mikil brögð
af þvi á Þingeyri Það hefur-komið
fyrir, en þó má þakka skipstj,-
mönnum að þeir hafa ekki sótt i
smáfisk og þvi e.t.v. verið með
lægri aflatöiu en aðrir. Sem dæmi
um það má nefna að siðast i
febrúar landaði Framnes I frá
Þingeyri og annar skuttogari af
Vestfjörðum á Þingeyri. Fram-
nes I var með 13 tonnum minni
afla.en aflaverðmæti var 1,4 mil-
jónum meira. Það ætti alltaf að
birta aflaverðmætið samhliða
Þetta er alisæmilegt bókasafn
með um 5000 bindi og i rúmgóðu
húsnæði. Þarna er lika geymt
safn prentaðra bóka Sighvats
borgfirðings.nær 2500 titlar,og má
ekki lána úr þvi. 1 þvi er gott safn
gamalla timarita og bóka varð-
andi islensk fræði. Þarna ert.d.
mikið af sérprentuðum rit-
smiðum Finns Jónssonar og yfir-
leitt allar áletraðar til „vinar
mins Sighvats borgfirðings”.
Sýslan á þetta safn og fylgir þvi sú
kvöð að það verðit* geymt innan
Dýrafjarðar. Það vantar lestrar-
Framhald á bls. 22