Þjóðviljinn - 15.05.1976, Blaðsíða 7

Laugardagur 15. maí 1976 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 7
Erlenda ofbeldismenn kallar
ekki bandamenn sina
þjóðin
Fyrrverandi ríkisstjórn missti
þingmeirihluta sinn i raun i upp-
hafi árs 1974 fyrir tilstilli nokk-
urra krata, sem þá töldu sig
frjálslynda vinstri menn en voru
hvorugt, auk hinna, sem verið
höfðu rekkjunautar ihaldsins i
meir en áratug i viðreisnar-
stjórninni með skelfilegum
afleiðingum fyrir atvinnuvegi
þjóðarinnar og almenning i þessu
landi. Hægri öfl framsóknar voru
lika orðin óróleg. Afleiðing þess-
ara pólitisku mistaka urðu þau,
að enn einu sinni þurftu islending-
ar að þola að gana undir það
jarðarmen að fá yfir sig sam-
stjórn ihalds og framsóknar, sem
ævinlega hefur einkennst af þvi,
að þar ná aðeins saman verstu
eigindir hvors stjórnarflokksins
um sig.
í upphafi stjórnarsamvinn-
unnar skorti ekki fögur fyrirheit
og væri fróðlegt að virða fyrir sér
nokkrar þeirra heitstrenginga,
sem þá hrutu af vörum hinna nýju
foringja og litast siðan um i leit að
efndum — þær eru hins vegar
hvergi að finna — i stað þess
blasir við afskræmd spegilmynd
þeirra hvert sem litið er. Þetta
eru þung orð og stór, en þvi miður
er allt of auðvelt að finna þeim
stað, þó aðeins sé vitnað til opin-
berra heimilda og augljósra stað-
reynda.
Fyrirheitin voru meðal annars
fólgin i þvi, að rétta átti við hag
rikissjóðs, bæta gjaldeyrisstöðu
þjóðarbúsins, efla fjárfestingar-
sjóði, kveða niður verðbólgu-
drauginn og bæta lifskjör
almennings, svo eitthvað sé
nefnt, auk þess sem landhelgin
yrði stækkuð strax i 200 milur. Nú
skulum við huga að nokkrum
þessara þátta.
1 nýútkominni ársskýrslu
Seðlabankans kemur fram, að i
upphafi árs 1974 var skuld rikis-
sjóðs og rikisstofnana i Seðla-
bankanum 1.8 miljarðar króna,
en hvernig var svo ástatt um
siðustu áramót? begar allt átti nú
að vera orðið gott i rikisfjár-
málunum samkvæmt fyrirheitum
rikisstjórnarinnar, þá var skuldin
næstum sjö sinnum hærri eða 12
þúsund miljónir. Ekki litur gjald-
eyrisstaðan betur út þrátt fyrir
Rœða Garðars
Sigurðssonar
við útvarps •
umrœður frá
alþingi
í fyrrakvöld
loforðin. í ársbyrjun 74 voru
nettóeignir bankakerfisins
erlendis að visu mjög litlar en þó
yfir núllinu og talsverðar birgðir
útflutningsvara i landinu, en nú
um siðustu áramót var staðan sú,
að við skulduðum á sama
reikningi 22 þúsund miljónir.
Erlendar skuldir hafa vaxið með
meiri hraða en nokkru sinni fyrr
og nú er svo komið að hver nýr
einstaklingur, sem fæðist fær i
sinn hlut hátt á fjórða hundrað
þúsund króna i erlendri skuld.
Evrópumet
í verðbólgu
Á stjórnartima núverandi rikis-
stjórnar hefur erlendur gjaldeyir
meir en tvöfaldast i verði og
glima stjórnarinnar við verð-
bólguna hefur farið á þann veg,
að hún hefur sett margfalt
evrópumet i þeim efnum, með
meir en 54% verðbólgu á fyrsta
valdaári sinu, og fátt bendir til
þess, að stjórnin hafi nokkurn
vilja né getu til að ráða niður-
lögum hennar á kjörtimabilinu.
Sannleikurinn er sá, að alls ekki
er hægt að tala um stjórn á fjár-
málum heldur er um að ræða
hreina óstjórn og slikt fyrir-
hyggjuleysi, að áætlanir standast
ekki nema nokkrar vikur, og i
mesta lagi i nokkra mánuði i
senn.
En hvernig er komið þvi fyrir-
heiti rikisstjórnarinnar, sem að
kjörum almennings snýr?
A siðastliðnu ári rýrnaði kaup-
máttur launa hvorki meira né
minna en um 17% og nálgast
kaupmáttarrýrnunin i stjórnartið
núverandi stjórnar nú 30%.
Nú á liðnum vetri reyndi verka-
lýðshreyfingin að ná aftur
nokkrum hluta þeirrar rýrnunar i
allsherjarverkfalli. Niðurstaðan
var sú, að kaup var hækkað um
6%. Strax að loknum samningum
dundu yfir verðhækkanir, sem
voru i öllum tilfellum langtum
hærri en reiknað hafði verið með.
Þá var ekki talað um hækkanir
um 6 eða 10%, þegar óskað var
eftir hækkunum á nauðþurftum
almennings eða á þjónustuliðum
opinberra fyrirtækja og
annarrra, þá stóð heldur ekki á
ákvörðunum, þá dundu yfir
hækkanir sem námu 25, 30, 40 og
upp i 60—70%. Reiknað var út
hver áhrif þessar hækkanir hefðu
og var niðurstaðan 7,3% meðal-
talshækkun á tveimur mánuðum
á öllu þvi, sem visitöluf jölskyldan
þurfti að kaupa og siðan hefur
verið bætt við 18% vörugjaldi.
Endalaust skal höggvið i sama
knérunn.
Húsmóöirin í Vestur-
bænum hefur líka misst
trúna á ríkisstjórnina
En hvað þýða þessar hækkanir
fyrir þá sem svo litið hafa handa
á milli, að aðeins eru keyptar
brýnustu nauðsynjar. Þar er
hækkunin ekki nein 7—8% heldur
er þar um að ræða að minnst
kosti 25% viðbótarkauprýrnun og
hverjir eru þeir, sem þessi ósköp
bitna harðastá? Þaðeru þeirsem
lægst hafa launin, þeir sem hafa
þyngstu fjölskyldurnar, þeir sem
ekki hafa möguleika á aukavinnu,
en siðast en ekki sist bitnar þetta
á gamla fólkinu — það eru þessir
aðilar, sem rikisstjórnin sendir
fyrst og fremst þessar kveðjur
sinar — það er illa gert.
bað er óþarfi að tiunda þennan
þátt frekar — enginn mælir rikis-
stjórninni lengur bót i þessum
efnum — hver og einn sem þarf að
kaupa til heimilis finnur þetta
skýringalaust og greinilega á
sinni eigin pyngju — þrauta-
lending Morgunblaðsins hingað
til — húsmóðirin i vesturbænum
— hefur lika misst trúna á rikis-
stjórnina.
Byggðamálin voru heldur en
ekki ofarlega á lista stjórnar-
innar, þau ætla ég ekki að ræða
hér, en þó við ég nefna þá ögnar-
byrði, sem oliukyndingarkostn-
aður er orðinn fólki á land§byggð-
inni. Það er ekki einu sinni svo
gott, að þeir stjórnarliðar geti séð
af þeim fjármunum sem koma
inn af söluskattsstigi þvi sem ætl-
að er til niðurgreiðslu oliu, heldur
er stór hluti tekinn til annarra
þarfa og ofan á það tekur stjórnin
fast gjald til sin af hverjum litra
oliu sem nota þarf til kyndingar.
Þessi byrði er nú orðinsvo þung,
að fólk stynur og jafnvél kiknar
undan, svo strax er farið að bera
á flótta þessa fólks til hitaveitu-
svæðanna. t þessu efni verður að
snúa við blaðinu, ef ekki á illa að
fara.
Eingöngu biðleikir
i landhelgismálinu
Herra forseti, timinn rennur
hratt — enn er samt eftir að geta
frammistöðu rikisstjrnarinnar i
landhelgismálinu — hrakfalla-
bálkurinn er eftir. Nú hefur haf-
réttarráðstefnan þegar skilað
þeim árangri, að 200 milna reglan
er af flestum talin alþjóðaregla —
samt var samið við þjóðverja til
2ja ára um jafnmikinn afla og
þeir höfðu áður tekið, ákveðið var
hve mikið þeir máttu taka árlega
af hverri fisktegund — en raunin
hefur oröið sú, að þeir geta tekið
það sem þeim sýnist — þvi eftir-
litið er ekkert! Áður en gengið
var til þeirra saminga var
ákveðið og yfirlýst af ráðherrum,
að ekki kæmu samningar til
greina, nema bókun 6 um tolla
kæmi strax til framkvæmda.
Frá þeirri yfirlýsingu var
fallið, en gefinn frestur til 5
mánaða. Sá frestur er nú liðinn —
og þrátt fyrir heitstrengingar
ráðherra, hefur samningnum enn
ekki verið frestað. í stað 200
milna landhelgi höfum við aðeins
23 milna landhelgi gagnvart þjóð-
verjum, auk annarra samninga
jafnvel upp að grunnlinum.
Ekki þarf að tiunda hér of-
beldisárásir breta, þar er nú svo
komið, að þeir hafa reynt hvað
Garðar Sigurðsson
eftir annað að sökkva varð-
skipum okkar og nú siðast hótaö
loftárásum á islensk skip.
Við könnumst öll við viðbrögð
rikisstjórnarinnar. Þau hafa
verið fólgin i þvi, að forsætisráð-
herra hefur litið málin alvar-
legum augum, sem frægt er orðið,
ráðherrar hafa lýst yfir þvi, að
við gætum ekki varið landhelgina
fyrirfram hafa verið gefnar yfir-
lýsingar um að við myndum ekki
beita ákveðnum pólitiskum gagn-
ráðstöfum, send hafa verið skrif-
leg mótmæli, kært til öryggis-
ráðsins og atlantshafsráðsins
með engum árangri, fenginn lúns,
sem kom loks með tilboð sem var
lakara en breta — sendimenn
rikisstjórnarinnar hafa flaðrað
upp um svokallaða vini sina i
NATö, en þeir hafa hver um
annan þveran sparkað þeim frá
sér og litilsvirt, vegna þess að
þeir vissu.að rikisstjórnin myndi
aldrei sýna af sér manndóm,
jafnvel þótt morðárásir væru
gerðar á islenska sjómenn og loft-
árásum hótað. Bretar hafa alltaf
haft frumkvæðið i striðinu — allir
leikir rikisstjórnarinnar hafa
verið biðleikir — baráttuaðferö-
irnar eru sleikjuháttur við NATÓ
herrana og skipulagt undanhald.
Að minum dómi væri lágmarkið
að loka algjörlega fyrir starfsemi
NATO á Islandi á meðan NATO-
herskip ógna sjómönnum okkar
og lifsafkomu, en allt þetta hefur
verið forsómað og svikið, gegn
ákveðnum vilja þjóðarinnar, þvi
hún kallar ofbeldismenn ekki
bandamenn.
Ég sagði i upphafi, að rikis-
stjórnin hefði ekki staðið við sin
fyrirheit. f landheigismálinu
hefur hún lagst enn lægra. Rikis-
stjórnin hefur svikið meira en hún
hefur lofað.
Kynleg þrázetunótt á Alþingi
Upphlaup og
sagnaseiður
Einn og einn þingmaður á
strjáli i þingsal neðri deildar.
Aðfararnótt föstudags. Hægur
flaumur orða streymir út i hvern
kima hins aldna húss. Upp á þing-
pöllum nokkrir forvitnir menn.
Þar má greina Jóhann Hannes-
son, fyrrverandi skólameistara,
með grátt skegg halla sér fram á
riðið. Þórhallur Vilmundarson
með frakka og hatt á vappi fyrir
ofan. Einar Laxness I horni.
Vilhjálmur á Brekku að kankast á
við stúlkurnar og fá sér köku.
Fræði hljóma af vörum prúð-
mennisins Magnúsar Torfa sem
rekur þróun islenskrar staf-
setningar með margvislegum
tilvitnunum og óvæntum innskot-
um
bessi þingfundur, harla óvenju-
legur i þingsögunni, með sitt
lygna yfirborð, er reyndar strið.
Undir hægu fasi þingmanna
kraumar eldur sem brotist getur
út. Hér er barist um bókstafs-
fræði. Þingheimur hefur skipst i
tvær öndverðar fylkingar og i
broddi þeirra eru menn sem hafa
lagt allan sinn tilfinningahita i
einn bókstaf. Zetu eða zetu ekki.
Það er spurningin.
1 upphafi fundar ki. 23.10 getur
einn þingmaður ekki hamið sig.
Innri eldur hans brýst út i hömlu-
lausu gosi. Þegar Magnús Torfi
byrjar að tala hægt og skipu-
lega gripur þessi þing-
maður hátt fram I — þrátt fyrir
reiðilegar aðvaranir forseta —
hvað eftir annað uns Magnús
Torfi snýr sér virðulega að
forseta og mælir þessi orð:
„Getur háttvirtur forseti tryggt
mér málfrið?”
Ragnhiidur forseti ris upp, rjóð
i vöngum, og slær i bjöllu og
mælir þessi orð stutt meö andköf-
um nokkrum:
,,Ég vil vekja athygli á að skylt
er fundarmönnum að hlita fyrir-
mælum forseta i hvivetna.”
Þingmaðurinn lætur sig þetta
engu skipta, kallar með sinni
voldugu rödd fram i fyrir hinu
lágmælta prúðmenni sem heldur
áfram máli sinu eins og annars
hugar.
Hinn uppivöðslusami er annað
höfuð zetuliðsmanna og þykir
sumum skrýtið að Ragnhildur
skuli ekki slita fundi þegar það
bregst með þessum hætti.
Guðmundur skrifari hleypur að
flokksbróður sinum og mælir til
hans vinalega og ibyggilega en
það er eins og fluga setjist á 1 jóns-
makka. Ljónið hristir hana af sér.
Pétur sjómaður dregur stól að
oflátungnum og slær kumpánlega
á öxl hans en það er eins og ekkert
biti á þessum vigalega baráttu-
manni. Hann tvieflist raunar við
þessi vinahót, tekur upp stól sinn,
eins og til að munda hann, en
lætur sér þó nægja að færa hann
fast upp að ræðustól hins virðu-
lega þingsalar og sest
ógurlegur i sessinn með hvass-
Magnþrunginn er andi þessa húss.
beittu augnaráði beint fyrir
framan hinn rauðsenska ræðu-
mann. Eigi nær hann þó augna-
ráði Magnúsar sem betur fer.
Hleypur nú Gylfi zetuliðsmaður
hinn annar mesti til forseta og
pukra þau lengi og gjóta augum á
stólsetann ógurlega.
Augu áhorfenda standa á stilk-
um. 1 loftinu er spenna, þys i
hliðarsölum og hviss úr hornum.
HNEYSKLI t ÞINGSÖLUM.
Hvorki meira né minna!
Ragnhildur slær i bjöllu og
rýfur ræðu Magnúsar Torfa og
segir að þar sem von sé á löngum
fundi hafi hún ákveðið að gefa 10
minútna kaffihlé svo að menn geti
hresst sig. Magnús Torfi
mótmælir þvi að ræöa hans sé
rofin með þessum hætti. Ef
einhverjir kunni að vera kaffi-
þyrstir þá geti þeir farið niður og
fengið sér kaffi. Hann þurfi þess
ekki með.
Framhald á bls. 14.