Þjóðviljinn - 19.06.1976, Qupperneq 6

« SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 19. júní 1976
Hér dreifir hluti landgræðsiumanna sér um moldarhraukana, sem skildir hafa veriö eftir á Grundartangasvæöinu. Fremst er Guörún
Jónsdóttir, eiginkona Jónasar Arnasonar.
SÁRIN GRÆDD Á
GRUNDARTANGA
Um fimmleytið á
þjóðhátíðardaginn mátti
sjá hóp manna safnast
saman við athafnasvæði
Járnblendifélagsins á
Grundartanga. Þar voru
saman komnir milli 50 og
60 manns í þeim tilgangi að
græða að nokkru þau sár
sem Union Carbide hefur
skiliðeftir sig á tanganum.
Þarna mátti sjá ábúendur
nágrannajarða, fólk frá
Akranesi og Borgarnesi og
víðar að. Hér var um tákn-
ræna athöfn að ræða. Þætti
bandaríska auðhringsins
Union Carbide f fyrirhug-
uðum stóriðjuáformum á
Grundartanga er nú
endanlega lokið.
Meö landgræðslunni vildi hóp-
urinn annarsvegar leggja áherslu
á þá skoðun sina, að ráðamönnum
væri fyrir bestu að draga lærdóm
af reynslunni, og hætta við allar
verksmiðjuframkvæmdir á
Grundartanga, og hinsvegar, að
benda á hve mikil landsspjöll
hafa verið unnin þegar. Á teikn-
ingum Málmblendiverk-
smiðjunnar sem kynntar voru
með pomp og pragt i fyrra mátti
sjá hvernig hönnuðir hugsuðu sér,
að kringum verksmiðjusvæðið
yrði búið til nýtt landslag, með
fjórum ávölum hæðum, grasi
vöxnum og jafnvel skogi. Nú
þegar framkvæmdir hafa legið
niðri um langa hrið, og verða ekki
teknar upp i bráð, þætti Union
Carbide og verktakans marg-
fræga Jóns V. Jónssonar, er lokið,
blasir við önnur mynd. Rótað
hefur verið upp úr mikilli mógröf
gífurlegum moldarbingjum sem
umlykja svæðið, og á þurrviðris-
dögum, stendur af þvi moldar-
strókurinn. Athafnasvæði Járn-
blendifélagsins er eitt flakandi
jarðarsár og um leið og það er
öllum náttúruverndarmönnum
þyrnir i augum er það félaginu til
skammar eins og fleira i
byrjunarrekstri þess, svo sem
aðbúnaður og framkoma verk-
taka á þess vegum við starfsfólk.
Jarðrask og atvinnuröskun eru
semsagt það sem Járnblendi-
félagið hefur fært fólki sunnan
Framhald á bls. 14.
Sigriöur á Hávarsstööum flytur
ljóö sln.
í / ^ X
btoriðja ni lýtur að
vera úr sögunni
Yfirlýsing frá þvi fólki, sem safnaðist saman til
landgrœðslu á Grundartangasvœðinu 17. júni 1976
Við, sem samankomin erum
hér á Grundartangasvæöinu i
dag, höfum meö sáningu reynt
að græða að nokkru það sár,
sem islensk jörð hefur hér verið
særð með undirbúningsfram-
kvæmdum járnblendiverk-
smiðju i samvinnu við érlendan
auðhring.
Viö viljum á þennan hátt
itreka enn einu sinni andúð okk-
ar á þessum framkvæmdum og
þeirri stefnu stjórnarvalda, sem
i þeim birtist.
Um leið minnum við á, að
hverjum þeim, sem veldur slik-
um spjöllum á náttúru iandsins
er skylt aö bæta þau.
Þar sem hinn erlendi
auðhringur, Union Carbide,
hefur nú misst áhugann á frek-
ari framkvæmdum og raunar
hlaupist frá gerðu samkomu-
lagi, sjáum við enga ástæðu til
að biða með að láta þá aðila,
sem hér hafa unnið landspjöll
græða þau á ný.
Stóriðjuframkvæmdir hér
hljóta að vera úr sögunni, þvi til
þeirra skortir nú lagaheimild.
Slik lagaheimild er aðeins fyrir
hendi varðandi samkomulagið
við Union Carbide og þyrfti þvi
ný að koma til, ef af frekari
framkvæmdum ætti að verða,
hvort heldur væri á vegum is-
lenskra aðila einna eða I sam-
vinnu við annan erlendan auð-
hring.
Við treystum þvi, að Alþingi
hafi lært nógu mikið af þeirri
reynslu, sem þegar hefur
fengist af máli þessu.til þess að
það felli allar hugsanlegar til-
lögur um frekari stóriðjufram-
kvæmdir hér.
Að lokum tökum við fram, að
við höfum valið daginn i dag til
þessara aðgeröa vegna þess, að
okkur finnst enginn dagur betur
til þess fallinn, en einmitt þjóð-
hátiðardagur okkar, að koma
þessum boðskap á framfæri.
Jónas Árnason, alþm., fór léttilega með áburöarpokana. Jóhann Arsælsson frá Akranesi fyllir á.