Þjóðviljinn - 29.09.1976, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 29. september 1976
Skrifiö
eöa
hringið.
Sími: 17500
Steindór Arnason skrifar:
Bráðabirgðalögin
hans Mntthíasar
Dragnótafulltrúi Matthiasar,
Jón B. Jónasson, fræöir Timann
17. sept. s.l. um að dragnótin sé
eina veiöarfæriö ,,sem hægt er
aö ná i kola meö einhverjum
árangri”. Það er aö bera i
bakkafullan lækinn að lýsa af-
rekum dragnótar á grynnstu
fiskislóö, en þegar ábyrgir
aöilar bera fjarstæðu á boröles-
enda, er tæpast sæmandi aö
þegja.
Togararnir hafa frá upphafi
verið lang afkastamestu kola-
fiskiskipin og þau einu sem
með góðum árangri hafa nytjað
harða botninn við Faxaflóa,
Breiðafjörð, Vestfirði og viðar
þar sem skarkolinn heldur sig á
hörðum botni. A þessum slóðum
fiskaðist stór.feitur og mjög
verömætur skarkoli á 30-55
faðma dýpi. Þykkvalúra er
einnig góður sölufiskur i Eng-
landi. Af henni fengum við einn
túrinn tólf hundruð körfur á
fjórum dögum á mjög hörðum
botni út af Svörtuloftum, þar
sem engri dragnót varð við
komið. Og þannig er það á við-
áttumiklum kolamiðum hér við
land, að dragnót hæfir ekki
hörslinu. Ef þið trúið mér ekki
þá spyrjið Jóhann Stefánsson,
Snæbjörn ólafsson, Ólaf Ófeigs-
son, Bjarna Ingimundarson eða
aðra þá sem enn eru viðmæl-
andi af eldri kolafiskurunum.
En til þess að fiska þennan
verðmæta fisk á réttum miðum
er óhjákvæmilegt að leyfa hon-
um að ganga út á sandsila og
skeljaslóðina, stækka og fitna.
Visindin og stjórnarráðið eru á
annari skoðun. Þessar stofnanir
gefa út innfjaröa dragnótaleyfi
og kvarta sáran um hvað fáir
sóttu um að skafa grunnslóðina i
ár. Ég sé ekki betur en að
spyrðan: Hafrannsóknarstofn-
unin/Stjómarráðið sé flækt i
þynLoka og eigi þaðan ógreið-
færa leið. Ný regla var sett um
möskvastærð dragnótar. Belgur
135 mm, en pokinn 170 mm á
fimm öftustu metrunum.
J.B.J. upplýsir að afli Ólafs-
vikurbáta sé að meginhluta
millifiskur, undirmálsfiskur,
smáfiskur og smár koli, en þessi
aflasamsetning er aö hans mati
óskiljanleg, miðað við að nýja
teikningin hafi verið notuð við
veiðarnar, eins og áskilið var.
Þeir eru helst að láta sér detta i
hug i stjórnarráðinu að vafinn
hafi verið kaðall um pokann.
Eða að sjálfur pokahnúturinn
hafi verið settur á belginn. Og
skaufinn þannig óvirtur ger-
samlega en látinn dingla til og
frá aftan á belgnum galtómur,
til ills eins með þvi að þyngja
dráttinn. Hugsanlegt er, að önn-
ur veiðarfæri hafi verið notuð,
segir JBJ en nefnir ekki tegund.
Við þessum hrekkjum er
ekkert að gera, segir JBJ nema
aö stækka belgmöskvann og
setja valdsmenn um borð til að
sjá um að nýja teikningin sé
notuö undanbragðalaust.
Sex ólafsvikurbátar hafa
þegar verið sviptir veiðileyfum,
engin nöfn verða birt aö venju.
Aftur á móti eru þessar veiði-
leyfasviptingar uggvænlegar og
hljóta að koma þeim i koll, er
stjórna fólskulegum aðgerðum,
Hraðfrystihúsinu þar hefur
þegar verið lokað, það segir
sina sögu.
I ráði er að visindin fyrirskipi
170 mm. möskvastærð dragnót-
ar. Þá verður ekki hægt um vik
að færa pokahnútinn að geð-
þótta skipstjóra upp og niður.
Margt fleira athyglisvert
höfðu þeir i ráöuneytinu að
segja blöðunum um afrek
stjórnarráðsins. Skipstjóri var
staðinn að ólöglegum veiðum á
Lónafirði inn af Þistilfiröi.
Réttaö var i málinu samdægurs
og málinu lokið með dómssátt,
400 þús. kr. greiddar á borðið
þegar i stað. Ekki var þetta látið
nægja, heldur var saklaus
báturinn sviptur leyfi til að
mega fiska næsta hálfa
mánuðinn með saklausri skips-
Blómabúðin MÍRA
Suðurveri við Stigahiið 45—47, simi 82430
Miðbæ við Háaleitisbraut simi 83590
Blóm og gjafavörur i úrvali
Blikkiðjan
Ásgarði 7,
Garðahreppi
Önnumst þakrennusmíði og
uppsetningu — ennfremur
hverskonar blikksmíöi.
Gerum föst verðtilboð.
höfn fyrir fólk i landi, sem ekki
veitir af að hafa tekjur til að
skrimta i dýrtiðarflóöinu. Hann
Þórður A lét það ógert að meta
til peningaverðs hálfsmánaðar
leyfissviptingu v/b Geirs 36
tonna báts um hábjargræðis-
timann.
Þórður A. segir að leyfis-
sviptingin hafi aðeins staðið i
hálfan mSnuð, þá var báturinn
kominn með leyfi til draganóta-
veiða, undirritað af sjávarút-
vegsráðherra. Ég veit að hálfs-
mánaöar landlega kemur ekki
við pyngjur stjórnarráðs-
manna, þeir eru sennilega ekki
hýrudregnir vegna smámuna i
kotinu þvi. Ég sé ekki að það
skipti máli hver undirritar
dragnótaleyfin, en hitt veit ég,
að Alþingihefur veitt ykkur um-
boð til að ráðskast með hags-
muni sjómanna langt um-
fram það, sem eðlilegt getur tal-
ist i lýðfrjálsu landi.
Afleiðingarnr láta ekki á sér
standa, hver kollsteypan annari
fáránlegri, alþingi til litils
sóma.
Rétt er og skylt að muna þá
þingmenn, sem lögðust gegn
gerræðslögum Matthiasar, ,,...
um samræmda vinnslu sjávar-
afla og veiða sem háðar eru sér-
stökum leyfum”. Nú hefur
Matthias með bráöabirgðalög-
um, samræmt sin sjónarmið og
Steindór J. Arnason
útgerðarmanna gegn hagsmun-
um sjómanna um skipta-
prósentu o.fl. Hægt er að þreyja
þrjár vikur. Alþingi á að fjalla
um þetta mál strax i þingbyrjun
og láta kanna meö atkvæða-
greiðslu, hvort þingmeirihluti
samþykkir bráðabirgðalaga-
gjörning Matthiasar eður ei.
Hér er stórmál á ferð og mikið
i húfi að sigur vinnist. An sam-
ræmdra aðgeröa sjómanna um
landið allt er skiptaprósentu-
orrustan gjörsamlega töpuö.
1968hlutu sjómannakjörin eftir-
minnilegar hrakfarir i sölum al-
þingis. Þá barði viðreisnar-
stjórnin, sjálfstæðið og alþýðan,
með fádæma ofstæki i gegnum
þingið lög um að rúmlega
fimmti partur, eða 22%, skyldi
tekinn af óskiptum afla og af-
hentur útgerðinni. Allt þinglið
viðreisnar rétti hendur hátt á
loft. Takið eftir: Einnig fulltrú-
arsjómanna. Þessi ölmusa kom
til viðbótar illræmdu sjóðakerfi,
sem hafði þá i nokkur ár, farið
ránshendi um aflahlutinn.
Sjómenn eiga ekki að láta
tvistra sér i margar fylkingar.
Bændur hafa sitt Stéttarsam-
band og láta það duga með
sæmilegum árangri. Sama fisk-
verð á að greiða hvar sem er á
landinu, undirborðsgreiðslur
sanna of lágt fiskverð. Lands-
hlutakritur slævir samheldni
sjómanna, en nú riður á að
hlekkirnir haldi þegar sækja
þarf á brattann og heimta það,
sem tapaðist.
Afskiptasemi alþingis um sjó-
mannahlutinn hefur sinar eðli-
legu orsakir. Fyrirmenn
iðnaðarins hafa haft i frammi
fáránlegar vangaveltur um
auðlindaskattheimtu og mestu
fáanlega arðsemi af sjósókn.
Ekki minnist ég þess að sjó-
mannasamtök hafi gert tillögu
um skattheimtu af iðnaði, til
verndar sjávarútvegi. Hins
minnist ég, að verndaður
iðnaður sóttist eftir duglegum
sjómönnum og kom nokkrum i
land með yfirboðum.
Fleiri aðilar tengdir alþingi
hafa mikinn áhuga á arðsemi i
sjávarútvegi. Allar tillögur frá
þeim komnar stefna að einu
marki: á hvern hátt er hægt að
kreista sem allra mest fjár-
magn út úr sjávarútvegi, með
lækkun skiptaprósentu, 84 tima
vinnuviku, fækkun áhafnar.yfir-
manna á réttinda, skertu öryggi
o.s.frv. Islenskur fiskimaður
skilar á land sex- eða áttföldum
afla á mann miðað við þá, sem
næst koma, eða árvisst heims-
met. Eitt er hægt að fullyrða:
hvernig sem þið alþingismenn
kreistið og kreistið þessar rúm-
ar 200 þús. hræður, sem byggja
landið, þá er yfirbyggingin
oröin ykkur algjörlega ofviða.
Gengisfelling dugir ekki lengur.
Heldur ekki stöövun útlána og
að setja peningana i hand-
raðann. Þið getið aðeins rétt
hendur til himins og gefist upp.
Bráðabirgðalögin hans Matt-
hiasar eru engra meina bót, en
koma til með að valda stórtjóni,
verði þau ekki felld strax og
þing kemur saman.
Steindór J. Arnason.
Lögfest verði frumvarp um
flutningsráð ríkisstofnana
Framkvæmdastjóri Fjórð-
ungssambands Norðlendinga,
Askell Einarsson, hefur beðið
Landshornið að birta eftir-
farandi:
Fyrir atbeina forsætisráðu-
neytisins var landshlutasam-
tökum sveitarfélaga sent álit
nefndar, sem fjallaöi um
staðarval rikisstofnana. Alit
nefndarinnar var bæði rætt af
milliþinganefnd á vegum Sam-
' bandsins, sem fjallar um þjón-
ustudreifingarmál og á siðasta
fjóröungsþingi.
Niðurstöður umræðna er
aftirfarandi ályktun:
„Fjórðungsþing Norðlend-
inga haldið á Siglufirði 30. ágúst
til 1. sept. 1976, telur álitsgerð
stjórnskipaðrar nefndar um
staðarval rikisstofnana athygl-
isverða. Sérstaka áherslu legg-
ur Fjórðungsþingið á, að lög-
festar verði tillögur nefndarinn
ar um flutningsráð rikisstofn-
ana, sem yrði Alþingi og rikis-
stjórn til ráðuneytis um staðar-
val stofnana og dreifingu á
starfsemi þeirra. Ennfremur
verði það verksvið ráðsins, að
gera tillögur um staðarval
nýrra rikisstofnana. Fjórðungs-
þingið beinir þvi til rikis-
stjórnarinnar, að unnið verði að
athugunum og áætlanagerð um
tilflutning rikisstofnana út um
landið og dreifingu starfdeilda
þeirra. Leggur þingið til, að
þetta starf verði falið Byggða-
deild Framkvæmdastofnunar
rikisins, i samstarfi við lands-
hlutasamtökin, flutningsráð
rikisstofnana og þær rikisstofn-
anir, sem verkefnið snertir.
Skal siðan gerð áfangaáætlun
um tilflutning stofnana, sem
lögð verði fyrir Alþingi til stað-
festingar.”
Greinargerö:
Þá ályktun má draga af álykt-
un þingsins, að ekki sé tekin
efnisleg afstaða til einstakra til-
lagna staðarvalsnefndar um
staðarval, enda málið að þessu
leyti ekki til formlegar umsagn-
ar. Hitt kom fram skýlaust, að
fulltrúar voru samdóma um, aö
unnið skyldi að stofnanatilfor^iu
með skipulegum hætti Þvi var
lögð áhersla á lögfestingu frum-
várpsins um flutningsráð rikis-
stofnaha,. sem frumaðgerð i
þessum þaétti. byggðamálanna.
Væntir þingið þe.ss, að rikis-
stjórnin leggi fyrir Alþingi
frumvarp til laga um flutnings-
ráðiö. Meginstuðningur fjórð-
ungsþingsins við hugmyndir
staðarvalsnefndar kemur fram
i ályktun þess um áætlanagerð,
sem unnin verði af byggðadeild
Framkvæmdastofnunar i sam-
ráði við landshlutasamtökin.
Með skirskotun til ofanritaðs er
þess vænst, aö rikisstjórnin taki
ábendingar þessar til greina.
f.h. Fjórðungssamb.
Norðlendinga,
Askcil Einarsson
SIMI 53468