Þjóðviljinn - 26.08.1977, Blaðsíða 1

DJOÐVIUINN
Föstudagur 26. ágúst 1977—42. árg. 186. tbl.
Verðhækkun á þurrkuðum
saltfiski
Nokkur verðhækkun
hefur orðið á þurrfiski á
Brasiliumarkaði að und-
anförnu, og má það
verða mönnum nokkur
huggun i vanda þeim er
Afurða-
lán hækka
um 8,2%
Útlán viöskipta-
bankanna
væntan-
lega óbreytt
SeMabanki islands hefur
sent viðskiptabönkunum til-
kynningu um að sama lána-
hlutfall skuli gilda fyrir af-
urðalán til frystiiðnaðarins
og var fyrir 1. júll. Mun
Seðlabankinn nú Iána 58,5%
af útborgunarverði afurða.
Er hér um 8,2% hækkun aö
ræða miðað við útborgunar-
verðið.
Ekki er vitað um neinar
breytingar á viðbótarlánum
viðskiptabankanna ofan á
lánahækkun Seðlabankans.
Hafa viðskiptabankarnir
lánað 28% af útborgunar-
verði fob.
Má þó reikna með að lán
viðskiptabankanna verði
óbreytt. Þeim er varla stætt
á lækkun og lánaþak Seðla-
bankans gagnvart þeim
kemur i veg fyrir hækkun.
Framkvæmdastjórar
frystihúsa á Norðvesturlandi
hafa hins vegar. lagt til að lán
Seðlabankans verði hækkuð i
70% af útborgunarverðinu,
sem er 11,5% ofan við núver-
andi mörk.
eng.
Þrátt fyrir mikinn áhuga unga fólksins á smfðum og annarri handmennt fer þvf fjarri að skólakerfiö
hafi sinnt þessum greinum sem skyldi. Árangur þess áhugaleysis „kerfisins” er sá að nú útskrifast aö
jafnaði einn smiöakennari á sjötfu ára fresti. Ahugi barnanna breytist hins vegar ekki við slfkar tölur.
Hér er ungt fólk að negla saman hús.
1 smíðakennari
á 70 ára fresti
Nú er sem kunnugt stefna yfir-
valda i fræðslumáfum sú að auka
jafnrétti til menntunar og sam-
kvæmt grunnskólalögunum sem
tóku gildi fyrir þremur árum
skulu öll börn á landinu hafa
sama rétt til náms og kennslu I
öllum námsgreinum. Þegar kem-
ur til að framkvæma þessi ágætu
lög vilja hins vegar mörg ljón
Úraníum unnið í Ástralíu
CANBERHA 25/8 Reuter —
Malcolm Fraser, forsætisráð-
herra Astraliu, tilkynnti þinginu I
dag að hann hefði aflétt banni þvi
við vinnslu og útflutningi úranl-
ums, sem staðið hefur I fjögur ár.
Sagði hann að úranlumvinnsla I
norðurhluta landsins gæti hafist
þegar á sumum stöðum, og á öðr-
um stöðum strax og námufélögin
hefðu gefið fullnægjandi trygg-
ingu fyrirþviaðþau tækju tillit til
umhverfisverndar.
1 Ástraliu eru aö þvi er vísinda-
menn telja um 20% af öllum þeim
úraniumforða sem vestræn riki
hafa yfir að ráða og á því svæði
þar sem vinnslan á að hefjast
þégar f stað er talið að vinna megi
alls um 100.000 tonn af úraníum.
Úraníumvinnsla og útflutning-
ur hefur verið mikið hitamál i
Astraliu að undanförnu.
verða á veginum. Sérstaklega
verða skólamenn utan Reykja-
vikursvæðisins áþreifanlega var-
ir við það.
Það kom t.d. fram á blaða-
mannafundinum, sem forsvars-
menn kennara héldu fyrr i vik-
unni,að frá þvi árið 1948 hafa að-
eins 92 smiðakennarar útskrifast
frá Kennaraskólanum og af þeim
eru 60 i starfi. Það þýðir að hver
skóli á landinu fær einn smiða-
kennara á 70 ára fresti.
Við þessar aðstæður er auðvit-
að engan veginn hægt að uppfylla
þá lagagrein grunnskólalaga, þar
sem kveðið er á um að öllum
börnum skuli kenna smiðar og
sauma eða handmennt eins og
það heitir nú. Hið sama er að
segja um fleiri námsgreinar, eins
og tónmennt, teiknun, leikfimi
o.fl.
Fróðlegt væri nú að heyra
hvernig yfirstjórn menntamála
hyggst leysa þetta mál á næstu
árum. -hs.
fiskverkendur telja sig
eiga við að striða um
þessar mundir.
Engin breyting hefur þó enn
orðið á þeirri ráðstöfun Brasiliu-
stjórnar að krefjast að jafnvirði
þess sem inn er flutt af fiskinum
sé lagt i banka og bundið I heilt
ár.
Brasilia er þó langstærsti
markaðurinnfyrir þurrkaöan salt
fisk, og fer þangað meira en
helmingur alls útflutnings af
þurrkuðum salt fiski.
Enn er þó verð á þurrkuðum
saltfiski ekki það hátt að sú verk-
un sé tekin fram yfir aðrar að-
gerðir, heldur er það einkum
þurrkað sem ekki hentar til hag-
kvæmari verkunar.
Þrátt fyrir innborgunarskyld-
una munu frændur vorir Norð-
menn mjög bjartsýnir um fram-
tið slatfiskþurrkunar og hyggja á
aukna framleiðslu. eng.
Verkfall
skapar
öngþveiti
LONDON 25/8.Reuter — Aðstoð-
armenn breskra flugum ferðar-
stjóra gera fjögurra daga verk-
fall um þessa helgi, og sagði yfir-
maður breskra flugmála að allt
að einni miljón farþega mundu
lenda i erfiðleikum vegna verk-
fallsins.
Undanfarna niu daga hefur
ástandið á breskum flugvöllum
verið mjög slæmt, þvi aö aðstoð-
armenn flugumferðarstjóra hafa
gripið til þess ráðs að leggja
áherslu á kröfur sinar með þvi að
„fara sérhægt” viö vinnuna. En á
miðnætti i nótt hefst algert verk-
fall og á að standa i fjóra daga.
Þau sextiu flugfélög sem fljúga til
flugvailanna i Heathrow og Gat-
wick hafa fækkað feröum sinum
um helgina og á ýmsum flugvöll-
um i landinu hafa verið settar upp
sérstakar kaffistofur og barir til
að hafa ofan af fyrir þeim sem
kunna að veröa fyrir töfum.
t Flugfélögin hafa einnig gert
ymsar ráðstafanir. T.d. sagði
talsmaður British Airways að
þeim farþegum sem væru strand-
aðir á flugvellinum i Prestwick
yrði boðið i ferð um næsta ná-
grenniö, en þar eru æskuslóðir
skoska þjóðskáldsins Robert
Burns.
1 gær ræddu fulltrúar aðstoðar-
manna flugumferðarstjóra við A1
bert Booth atvinnumálaráðherra,
og voru umræðurnar árangurs-
lausar.
FARÐU BURT AF OKKAR
LANDI, JÓSEP LUNS '/71
Jóseph Luns, fram-
kvæmdastjóri NATO, er
enn kominn hingað til is-
lands, að þessu sinni með
nokkra hershöfðingja og
flotaforingja sér við hlið
til að sitja fjölþjóða ráð-
stefnu 300 velunnara
hernaðarbandalagsins
ásamt þeim Geir Hall-
grímssyni, forsætisráð-
herra Islands, Einari
Ágústssyni, utanríkisráð-
herra, Benedikt Gröndal,
formanni Alþýðuf lokks-
ins/og fleiri NATO-þjón-
um.
Meðan landhelgisdeila okkar
tslendinga stóö sem hæst, var
Jóseph Luns NATOforstjóri sá
maöur sem gekk harðast fram i
aö knýja okkur Islendinga til
undanhalds fyrir Bretum, og
kom þá m.a. hingað þeirra er-
inda.
Viö Islendingar eigum ekkert
erindi i hernaöarbandalagi og
það er ömurleg skripamynd aö
sjá islenska ráðherra og for-
kólfa I stjórnmálum setta á pall
viö hlið hershöfðingja og aðmir-
ála Atlantshafsbandalagsins, og
sjálfan NATOforstjórann bless-
andi yfir söfnuðinn.
I skjóli misviturra stjórn-
valda hefur hernaðarbandalag-
ið NATO haldiö uppi öflugri
áróðursstarfsemi hér á tslandi,
eins og viðar.
Heilir flugvélafarmar af
„upprennandi stjórnmála-
mönnum” NATOflokkanna á ts-
landi eru árlega fluttir til
Bandarikjanna eða Briissel i
heilaþvottarmiðstöðvar NATO
til að skoða morðtól og kynnast
þar „vitrum mönnum og góð-
gjörnum” úr hópi herforingja
og hugmyndafræöinga banda-
lagsins. NATO heldur uppi laun-
uðum erindreka I Reykjavik til
áróðursstarfsemi sinnar, is-
lenskum manni, sem gegnir
trúnaðarstörfum fyrir Sjálf-
stæðisflokkinn en nýtur þó rétt-
inda sem erlendur sendimaður.
— SHk er svivirða og pest föður-
lands.
Jóseph Luns NATOforstjóri
er ekki velkominn gestur á Is-
landi.
I ræðu, sem hann flutti i
Brússel 13. mai 1976, lét hann i
ljós þá skoöun, aö með þvi að
láta hluta af landi okkar undir
hernaðaraðstööu á Keflavikur-
flugvelli, þá spöruðum við ts-
lendingar Bandarikjamönnum
22 þús. miljónir dollara. Þetta
eru 4.400 miljarðar islenskra
króna. Þetta eru um 100 miljón-
irá hverja einustu 5 manna fjöl-
skyldu á tslandi. Þetta eru 50
föld fjárlög islenska rikisins.
Þaö er dýr jörð, sem Jóseph
Luns gengur á, þegar hann
kemur til íslands. Vonandi
brennur hún undir fótum hans.
Jóseph Luns vildi kitla
ágirndina i brjósti NATOvin-
Jóseph Luns
anna á tslandi með þvi að flagga
stjarnfræðilegum peningaupp-
hæðum og ýmsir skriöu fram úr
skúmaskotunum. Samt er heitiö
landsölumaður, eða landráða-
maður ekki enn orðið heiðurs-
heiti i hugum meginþorra ts-
lendinga. Og þú ert ekki vel-
kominn gestur, Jóseph Luns.
Farðu burt.
L
J