Þjóðviljinn - 10.09.1977, Qupperneq 9

j 8 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 10. september 1977
Laugardagur 10. september 1977 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 9
Jón Magnússon: Skatturinn hirti bróöurpartinn af kaupinu.
Lágmarkslaun ættu
að vera 140 þús.
segir Jón Magnússon, bréfberi
Jón Magnússon hefur starfaö
sem bréfberi I rúm 10 ár, en áöur
var hann verkamaöur. Viö tókum
hann tali i kjallaranum, þar sem
bréfberarnir hafa vinnuaöstööu
Jón sagöi aö hún væri fremur
léleg. Loftræsting er litil, aöeins
ein vifta og væri þaö bagalegt
þegar margir menn væru þar
samankomnir.
— Fastakaup mitt núna er rúm
102 þúsund, en var áöur 97-9® þús-
und, þ.e. fram til 1. september.
Þetta eru léleg laun og ekki til aö
lifa af i veröbólguflóöinu, endarn-
ir ná ekki saman. Og Jón dró
fram launamiöann sinn, sem
sýndi aö af þessum 102 þúsund
krónum fékk hann aöeins úthorg-
aö 44.270 kr. Afganginn hirti
skattstofan.
— Þetta er nú reyndar undan-
tekning, sagöi Jón. Yfirleitt hefur
veriö tekiö af um 40 þúsund á
mánuöi i skattana, svo 60 þúsund
erueftirtilaö lifa af. Þaö hrekkur
ekki til nauöþurfta. Algjört lág-
markskaup ætti aö vera 140 þús-
und á mánuöi. Jón er kvæntur og
kona hans vinnur ekki utan heim-
ilis.
— Hækkanir þær, sem viö höf-
um fengiö á þessu ári,eru sam-
kvæmt þvi, sem samiö var um i
siöustu samningum. Hér er svo-
litil yfirvinna, en ekki aö staö-
aldri, heldur árstiöabundin. Meö
yfirvinnunni náum viö i mesta
lagi 115-120 þús. kr. á mánuöi.
Engin yfirvinna hefur veriö nú
siöan ég kom úr sumarfrii.
— Hvernig list þér á verkfalls-
boöun BSRB?
— Verkfallsaögeröirnar eru
ekki nógu vel undirbúnar. Viö er-
um ekki nógu vel undir það búnir
aö fara i langt og strangt verkfall,
þvi viö höfum enga verkfallssjóði.
Hins vegar er rétt aö nota verk-
:Framhald á 14. siöu
Póstmenn eru mesti lág-
launahópurinn í BSRB
Rætt við nokkra staifsmenn pósthússins við Hlemm
78% póstmanna e
í launafl. Bl -B10
segir Björn
Björnsson
formaöur
Póstmanna-
félagsins
Björn Björnsson útibússtjóri
póstútibúsins viö Hlemm er for-
maöur Póstmannafélags tslands.
— Póstmannafélagiö er mesta
láglaunafélagiö innan BSRB,
sagöi Björn. Sem dæmi má taka,
aö 78% póstmanna eru I launa-
flokkum B1-B10. 1 þessum flokk-
um eru hinsvegar 49% allra fé-
lagsmanna BSRB. t launaflokk-
um B10-B25 eru 22% póstmanna,
51% BSRB-féiaga er i þeim
flokkum. Viö fórum illa út úr
samningum BSRB 1971 og ’74.
1 Póstmannafélaginu eru 373 fé-
lagsmenn. 106 þeirra eru I launa-
“ flokki B5 eöa lægri. I B5 eru laun-
in nú (eftir visitöluhækkun 1.
sept.) 102.709 kr. Þetta fær
fólk i kaup eftir sex ára starf.
Byrjunarlaunin eru hinsvegar kr.
91.180. Þaö eru þau laun, sem viö
getum best boðið þeim sem koma
hér i vinnu, enda endast margir
stutt hér. Þaö er oröiö erfitt aö fá
gott fólk. Menn geta aö visu
hækkaö örlitiö eftir tveggja ára
nám i Póstskólanum.
— Þetta hefur greinilega breyst
mikiö frá þvi fyrir nokkrum ára-
tugum, þegar viö þessir éldri vor-
um aö byrja hjá póstinum. Þá var
Þaö á Hklega ekki viö aö brosa á
svona alvarlegum timum, sagöi
Björn Björnsson þegar þessi
mynd var tekin.
kaupiö gott, miöaö viö sambæri-
legar stéttir.
Póstmenn hafa
dregist aftur úr
segir Hermann Pétursson fulltrúi
Póstmenn hafa dregist aftur úr
i launum á siöustu árum, sagöi
Hermann Pétursson fulltrúi. Aö
visu hefur áunnist eitthvaö smá-
vegis undanfariö og þaö er mest
Póstskólanum aö þakka. Skólinn
hefur oröiö hvati þess aö lyfta
fólki upp ilaunum. Þaö er fyrst og
fremst fyrir forgöngu Póst-
mannafélagsins, aö skólinn
komst á laggirnar.
— Ég er búinn aö vinna hjá
póstinum 20 ár, sagöi Hermann.
Þaö má segja aö eg hafi unnið á
öllum stigum póstsins. Égbyrjaði
sem bréfberi og vann i aðalpóst-
húsinu. Siðan var ég sjö ár í
Langholtsútibúinu og byrjaöi svo
hér I Laugavegsútibúinu
skömmu eftir stofnun þess.
— Hvaö hefur þú i kaup?
— Fastakaupiö var 124.871 kr.
fram til 1. sept., en þá hækkaöi
þaö um 4 þúsund. Ég er einhleyp-
ur, svo að endarnir ná saman meö
góðum vilja.
— Hvernig list þér á verkfalls-
boöun BSRB?
— Ég er ekki viss um aö til
verkfalls komi. En verkfallsrétt-
urinn kemur til með aö koma að
góöum notum í náinni framtiö.
— Er félagsstarfiö nógu öflugt
innan Póstmannafélagsins?
— Þaö var miklu meiri hiti i
mönnum hér áöur fyrr og betur
mætt á fundi. Aöur var allt til
lykta leitt á aöalfundinum og þá
var oft hart barist. Nú er deilda-
Hermann Pétursson: Verkfalls-
rétturinn kemur aö góöum
notum.
skipting i félaginu og almennir fé-
lagsmenn eru ekki eins virkir og
áöur.
Tók lán
til aö
borga
skattana
Höröur Steinþórsson póstaf-
greiöslumaöur hefur starfaö hjá
póstinum i átta ár, þar af fyrstu
sjö árin, sem bréfberi. Aöur var
hann járnsmiöur, en varö aö
hætta þvi starfi vegna heilsu-
brests. Siöan vann hann viö af-
greiðslustörf þar tii hann geröist
Höröur Steinþórsson
bréfberi. Höröur hefur nú rúm-
lega 98þúsund kr. i mánaöarlaun.
— Þaö gengur mjög illa aö lifa
af þessu kaupi, sagöi Höröur. Til
dæmis varöég aö taka 300 þúsund
króna lán til aö bjarga sköttun-
um, af þvi aö konan min gat ekki
unniö um tima vegna veikinda.
Viö erum þó bara tvö i heimili,
svo það má sjá aö þaö er ekki viö-
lit aö reyna aö framfleyta fjöl-
skyldu af þessum lágu launum.
Yfirvinna er aö jafnaöi 1 klst. á
dag.
— Hvaö þarf kaupið aö vera
hátt, svo aö nægi til framfæris?
— Dagvinnukaupiö þyrfti aö
vera um 140 þúsund, þaö dugar
ekki minna.
— Hvaö finnst þér um aögeröir
BSRB i kjaradeilunni?
— Mér list ágætlega á verk-
fallsboöunina. Ég er nú svo bjart-
sýnn, aö ég held aö ekki komi til
verkfalls. En þessar aögeröir nú
eru mikill prófsteinn á samtök
opinberra starfsmanna.
Get
ekkert
lagt til
htíðar
segir Edda
Egilsdóttir
póstnemi
— Þetta er tveggja ára nám, en
fjögur ár fyrir póstafgreiðslu-
menn, sagöi Edda Egilsdóttir
póstnemi um námiö i Póst- og
simaskólanum. Viö erum i skól-
anum meö vinnunni, vinnum
annaðhvort fyrir eöa eftir hádegi
meö bóklega náminu, sem stend-
ur yfir frá þvi I september og
fram i mars.
— Verklega námið fer svo fram
hér, sagöi Edda. Viö vinnum á
póstinum alla daga á sumrin og 1
desember. Viö vorum 17 i 1. bekk
sl. vetur. Þrir hættu námi, en 20
eru teknir i skólann á hverjum
vetri.
Edda Egilsdóttir: Eftirvinnu-
kaup póstnema er lika skert.
— Hvernig er kaupiö?
— Ég fæ 84% af launaflokki B7.
(Byrjunarlaun eftir B7 eru 98.572
kr. eftir hækkunina 1. sept.).
Eftirvinnan er lika skertisama
hlutfalli og þaö finnst okkur hart.
Algerir byrjendur fá aöeins 45%
launa fyrstu þrjá mánuöina.
— Hvernig gengur aö fram-
fleyta sér af þessum launum?
— Ég er heppin með húsnæöi og
borga lága húsaleigu. Ég bý lika
stutt héöan og get þvi gengiö i
vinnuna. En afgangurinn af
kaupinu er litill. Maöur getur
ekkert lagt tilhliðar.
Edda sagði aö þaö fældi marga
frá Póstskólanum aö kaupiö
lækkaöi þegar menn byrjuöu þar
nám. Þaö væri mjög bagalegt
fyrir þá sem starfaö heföu hjá
póstinum árum saman og gert
sinar áætlanir miöaö viö launin.
Þeir mega ekki við þeirri launa-
lækkun sem skólagangan hefur i
för meö sér. Edda sagöist vita
dæmi þess aö menn heföu gefist
upp i skólanum vegna launa-
skeröingarinnar.
— Hvaö finnst þér um verk-
fallsaögeröirnar?
—Mér list vel á þær. Mér finnst
aö viö eigum aö hafa verkfallsrétt
eins og aðrir til aö koma okkar
kröfum fram, en ég vona aö ekki
þurfiaökoma til verkfalls. Félög-
in ættu aö fá aö ráöa meiru sjálf
og greiöa atkvæði hvert i sinu lagi
um samninga i staö allsherjarat-
kvæðagreiöslu.
Guöriöur Magnúsdóttir: Hefur dregist aftur úr miöaö viö saumakonu,
þrátt fyrir færslu upp um einn launaflokk.
V erkfallsré tturinn
er of takmarkaður
Guðríður Magnúsdóttir póstfreyja
Guöriöur Magnúsdóttir er póst-
freyja i hálfu starfiog hefur rúm-
iega 51 þúsund i mánaðariaun
samkv. efsta þrepi launaflokks
B5.
— Viö póstfreyjur stofnuöum á
sinum tima stéttarfélag til aö
berjast fyrir réttindum okkar,
sagöi Guöriöur. Nú höfum viö
fengiö fastráöningu og inngöngu i
Póstmannafélagiö. Flestar okkar
eru I hálfu starfi, en nokkrar þó i
fullu starfi, þ.á.m. konur sem
þurfa aö sjá fyrir fjölskyldu. Viö
höfum yfirvinnuskyldu eins og
aðrir opinberir starfsmenn og
getum þvi ekki ráöiö okkur i ann-
aö starf hálfan daginn á móti
þessu þótt viö vildum.
— Hafa póstmenn haldiö I við
aörar stéttir I launum?
— Nei, viö höfum dregist mikiö
afturúr. Ég get nefat sem dæmi
kunningjakonu mina, sem vinnur
á saumastofu. Fyrir tveimur ár-
um höföum viö svipaö kaup. Siö-
an hef ég færst upp um einn
launaflokk, en kaupiö er þó lægra
hjá mér.
— Hvað finnst þér um verk-
fallsréttinn?
— Mér finnst sjálfsagt aö hafa
verkfallsrétt, en mér finnst hann
baraof takmarkaöur. Við heföum
þurft aö fá verkfallsrétt gagnvart
sérsamningum iika. Slikan verk-
fallsrétthöfum viöekki og getum
þvi ekki farið i verkfall eftir aö
BSRB hefur samþykkt aöalsamn-
inginn.
— Veröur verkfall?
— Ég reyni aö vera bjartsýn og
vona aö ekki komi til verkfalls.
og myndir: eös
VIÐTÖL Á GOSSTAÐ
yStórkosflega hrikalegt’
sagði Hjörtur
Tryggvason,
sem sá gosið
brjótast upp
— Þetta var stórkost-
lega hrikaleg sjón, sagöi
Hjörtur Tryggvason um
upphaf gossins i fyrradag,
en þá var hann staddur
uppi á Leirhnjúk. Hjörtur
hefur undanfarið ár haft
eftirlit meö mælitækjum
jarðvisindamanna á
Kröf lusvæöinu og var að
störfum við mæiingar er
óróinn hófst.
— Jaröskjálftamælarnir fóru
aö sina stööuga kippi kl. tæplega
4, en ég kom ekki aö þeim fyrr en
um hálftima siöar,sagöi Hjörtur.
Þá varö fljótlega sýnt hvert
stefndi og fór ég þá strax upp i
Kröflu til frekari mælinga. Þaðan
„Þetta var stórkostlega hrika-
Ieg sjón,” sagöi Hjörtur Tryggva-,
son. 1 baksýn sést Leirhnjúkur.
hélt ég svo á Leirhnjúk og var þar
staddur er fyrsta sprengingin
varð. Þá mun klukkan hafa verið
nákvæmlega sex eöa einni minútu
betur. Þessi fyrsta sprenging
varð langstærst og henni fylgdu
miklar drunur. Jafnskjótt reis
gosmökkurinn upp i um tveggja
km hæð, og hefur sennilega ekki
orðiö miklu hærri. Um fjórum
minútum siöar sá ég aö hraun var
fariö að renna vestur frá gignum
og rétt um sama leyti varö ég
þess var aö sprungur voru komn-
ar i hnjúkinn báöum megin viö
mig, og spildan sem ég stóö á sig-
in talsvert. Þá þótti mér öruggast
aö koma mér sem fyrst á brott,
enda staddur á sprungunni sem
eldurinn kom upp á, og þaö var
aldrei aö vita hvar hann kæmi
upp næst, sagöi Hjörtur.
Þess má geta að Hjörtur var
búinn aö spá aö töluvert gos yröi
5. sept, og þá um leiö smágos suð-
ur i Bjarnarflagi. Hefur hann þvi
ekki farið langt frá lagi, en eins
og annars staöar kemur fram er
siöur en svo djúpt á hraunkviku i
Bjarnarflagi, og 3 dagar eru ekki
stórt frávik i spám af þessu tagi.
En Hjörtur hefur lika annaö viö
að styðjast en hugboö sitt þar sem
hann hefur annast mælingar aö
undaniörnu eins og áöur er sagt.
—erl
Sigurður Þórarinsson:
„Sjáum hvað setur”
— áður en
nokkru er hægt
að spá um
framvindu mála
við Leirhnjúk
Sigurður Þóraxinsson
jarðfræðingur var að sjálf-
sögðu norður í Mývatns-
sveit f gær, eftir að hafa
fylgst með atferli náttúr-
unnar í gosham við Leir-
hnjúk.
— Ætli aö það sé ekki óhætt að
álita þessa hrinu liöna hjá, sagöi
hann, a.m.k. að þvi er varðar gos.
Það mátti segja aö um eittleytiö i
nótt væri gosiö dottið niöur og
núna er þarna ekkert að sjá utan
gufur úr sprungunni.
— Þetta gos er miklu stærra en
þær gusur sem þarna komu i vor
og 1975, þótt ekki sé þaö stórgos.
Ég giska á að sprungan sem gaus
sé 700-800 m, en á henni gaus lika
samfellt. Hraunið rann svo i allar
áttir út frá henni, mest þó til vest-
urs og norövesturs. Þar sem þaö
erákaflega óreglulegt aö lögun er
erfitt að meta stærð þess ná-
kvæmlega, en ætli aö þaö sé ekki
upp undir 2 km á lengd, og alltaf
einir 500 m þar sem það er breiö-
ast, svo að það er þá ekki fjarri
einum ferkilómetra að flatar-
máli. Hins vegar er þaö mjög
þunnt, svo aö rúmmetratalan
hleypur ekki á mörgum milljón-
um, kannski að það sé einar tvær,
sagöi Siguröur.
„Ekki stórgos, en miklu stærra en ’75 og I vor”, sagöi Siguröur Þór-
arinsson.
Er hann var spuröur, hvert yrði
framhaldið á þessum máttúru-
hamförum, kvaðst hann ekki geta
sagt um það. Til þess yrði að biða
eftir niðurstööum mælinga og
hegöun náttúrunnar næstu daga,
t.d. þvi hvort landris hæfist á nýj-
an leik á sama hátt og jafnan áö-
ur, og hvert framhald gleikkun-
arinnar yrði. Ekkert heföi komið
fram i þessu gosi sem gæfi vis-
bendingu um aö umbrotum iyki á
næstunni.
-erl.
V erkefnaskrá
LR í vetur
Á fundi með blaða-
mönnum sögðu þau Vigdís
Finnbogadóttir leikhús-
stjóri og Jón Hjartarson
blaðafulltrúi frá þvi sem
er helst á döfinni hjá Leik-
félagi Reykjavíkur i vetur.
Fyrsta frumsýning er 14.
september á Gary kvartmiljón
eftir sænska skáldiö og leikarann
Allan Edwall eins og skýrt er frá
annars staðar hér i blaöinu. Höf-
undur leikstýrir sjálfur.
Þá munu fljótlega veröa tekin
upp á 3. leikári hin geysivinsælu
islensku verk Skjaldhamrar eftir
Jónas Arnason og Saumastofan
eftir Kjartan Ragnarsson en
hvort leikritiö um sig hefur verið
sýnt i um 150 skipti. Þær breyt-
ingar veröa nú á Saumastofunni
aö Valgeröur Dan tekur viö hlut-
verki Helgu Bachmann.
Blessaö barnalán eftir Kjartan
Ragnarsson verður einnig tekiö
upp en aö þessu sinni fært upp i
Austurbæjarbiói vegna þrengsla i
gamla leikhúsinu.
Um áramótin verður frumsýn-
ing á nýju islensku leikriti, Skáld-
Rósu eftir Birgi Sigurðsson sem
fjallar um lif þessarar þekktu
skáldkonu á fyrri hluta 19. aldar.
Leikstjóri verður Þorsteinn
Gunnarsson en Steinþór Sigurös-
son sér um leikmynd.
Til aö vega upp á móti öllum
þessum islensku verkum veröur
Æramhald á 14. siöu