Þjóðviljinn - 15.03.1978, Síða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 15. mars 1978
Málgagn sósíalisma,
verkalýðshreyfingar
og þjóðfrelsis
Útgefandi: útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl llaraldsson.
Umsjón með sunnudagsblaði:
Arni Bergmann.
Auglýsingastjóri: Gunnar Steinn
Pálsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Siðumúla 6, Simi 81333
Prentun: Blaðaprent hf.
Gjörólíkt
Eitt einkenni stjórnmálaumræðunnar
hér á landi er viðleitni pólitikusanna til
þess að reyna að losa sjálfa sig undan
ábyrgð með þvi að segja að andstæðing-
urinn sé ekkert betri. Um þessar mundir
heldur Sjálfstæðisflokkurinn þvi til dæmis
fram hyað eftir annað i leiðurum allra
blaða sinna að Alþýðubandalagið hafi
staðið að visitöluskerðingu vorið 1974; þvi
faristþvi illa að vera að gagnrýna nýjustu
efnahagsráðstafanir rikisstjórnar þeirra
fóstbræðra Geirs Hallgrimssonar og Ólafs
Jóhannessonar. Þessi áróður stjórnar-
sinna hefur sem betur fer ekki haft mikil
áhrif, en engu að siður er rétt, — með tilliti
til þess að málgögn Sjálfstæðisflokksins
eru þrjú i 80 þúsund eintökum á dag en
Þjóðviljinn i 12-13000 eintökum daglega, —
að rifja upp nokkrar staðreyndir i sam-
bandi við efnahagsaðgerðirnar vorið 1974.
1. mai 1974 lá fyrir að kaupgjaldsvisi-
talan átti að hækka um 15,5% 1. júni.
Rikisstjórnin ákvað með bráðabirgða-
lögum að þessi hækkun kæmi ekki til
framkvæmda, en i staðinn yrðu gerðar
eftirfarandi ráðstafanir:
1. Niðurgreiðslur auknar sem nam 8
stigum í kaupgjaldsvísitölu.
2. Almennt vöruverð hefði hækkað án
aðgerða rikisstjórnarinnar um 3,5 stig.
Þessar verðhækkanir voru bannaðar.
3. Að óbreyttu og án aðgerða hefðu land-
búnaðarvörur hækkað 1. júni um sem
svarar 4 stigum. Þessi hækkun kom ekki
til framkvæmda.
Hér er þvi um að ræða ráðstafanir sem
samtals jafngilda 15,5 stigum i kaup-
gjaldsvisitölu. Þessi útreikningur var
staðfestur af opinberum aðilum og þeir út-
reikningar birtir.
Þessar ráðstafanir voru þvi niður-
færsluráðstafanir til þess að vinna gegn
verðbólgu, kaupmáttur almennra launa
hélst óbreyttur. Ráðstafanirnar giltu i
þrjá mánuði eða til þess tima er ætla mátti
að ný rikisstjórn hefði tekið við. Það varð
og: rikisstjórn Sjálfstæðisflokksins og
Framsóknarflokksins skar þá niður
kaupmátt launa um 20%.
Eins og sjá má voru þessar ráðstafanir
gjörólikar þeim sem hægristjórnin hefur
gert þvi nú er gert ráð fyrir að stela i eitt
skipti fyrir öll svo miklum visitölubótum
að jafngildir 5-6 vikna launum á einu ári.
Ráðstafanir vinstristjórnarinnar vorið
1974 voru hinsvegar mjög i svipuðum anda
og tillögur þær sem stjórnarandstaðan og
verkalýðshreyfingin gerðu i framhaldi af
starfi svonefndrar verðbólgunefndar nú i
vetur.
Sameiningar-
táknið
Vorið 1971 komu Samtök frjálslyndra
fimm þingmönnum að. Þessir fimm þing-
menn eru nú á fimm mismunandi stöðum i
pólitikinni. Nú 1978 býður Alþýðuflokk-
urinn fram til þings mikið lið og fritt; það
minnir um margt á framboð Samtakanna
vorið 1978. Sameiningartákn glundroða-
framboðanna er Bjarni Guðnason. Hann
var i framboði og kosinn á þing fyrir
Samtök frjálslyndra 1971. 1973 stofnaði
hann nýjan flokk, Frjálslynda flokkinn.
Nú er Bjarni i framboði fyrir Alþýðu-
flokkinn. En Bjarni Guðnason er ekki
traust sameiningartáka og i heild verður
þinglið Alþýðuflokksins greinilega ákaf-
lega ósamstætt, tætingslýður. Það er allt
annað sem vinstri menn þurfa nú i barátt-
unni við ihaldsflokkana sem hafa ákveðið
að vinna saman eftir kosningar.
Sameinuðu liði afturhaldsflokkanna þarf
að mæta með sameinuðum sterkum flokki
vinstrimanna. Sá flokkur er Alþýðu-
bandalagið. — s.
Forsendan
brostin en
setið samt
Flokksþing Framsóknar-
flokksins eru merkileg að þvi
leyti að þar gerist alla jafna
fátt. Allar simalinur á
Framsóknarheimilum eru
sagðar rauðglóandi fyrir þingin
og i' gangi allskyns samsæri
móti hinum og þessum, en
forystumenn flokksins hafa
langa reynslu i þvi að haga segl-
um þannig á þinginu að allt
koðnar niður i óbreytt ástand.
Ekki ómerkari Framsóknar-
menn en Steingrimur
Hermannsson. Guðmundur G.
Þórarinsson og Halldór
Asgrimsson gera þá játningu i
Visi i gær að i efnahagsmálum
hafi Framsóknarflokknum og
núverandi rikisstjórn mistek-
ist. í rauninni jafngildir þessi
Framsóknarjátning þvi að
segja að forsendur stjórnar-
samstarfsins séu brostnar fyrir
löngu. Til þess var stofnað að
sögn Framsóknarmanna vegna
þess að nauðsyn væri á sterkri
stjórn til þess að ráðast á efna-
hagsvandann. Þetta hefur
mistekist, en samt sem áður
gætir ekki teljandi óánægju með
stjórnarsamstarfið á 17. flokks-
þinginu.
Steingrimur
hótar
launafólki
Það hressir þó upp á þingið að
þar sýna ýmsir á sér spaugileg-
ar hliðar. Svo dæmi sé tekið hef-
ur Steingrimi Hermannssyni
liklega tekist að segja setningu
ársins i ræðu sinni á þinginu:
„Ég legg rika áherslu á það
að haldið verði áfram i þeirri
viðleitni að tryggja samstarf
launþega, atvinnurekenda og
rikisvalds um stefnuna i efna-
hagsmálum.”
Steingrímur hótar launafólki, og flokksmenn hóta Kristni vegna
öldudals Timans.
Launafólk veit hvað til sins
friðar heyrir úr þvi að ritari
Framsóknarflokksins vill halda
áfram meðþað „samstarf” sem
rikisvaldið hefur átt við samtök
launafólks á undanförnum mán-
uðum.
Ólafur Jóhannesson sem
drottnar yfir Framsóknrflokkn-
um um þessar myndir eins og
óumdeildur æðstiprestur ef ekki
guðfaðir, tók það skýrt fram i
ræðu sinni að af hugsjónum
Framsóknarmanna yrði ekkert
nýtt að frétta i náinni framtið.
„Það er einmitt hlutverk
þessa flokksþings að marka
stefnu Framsóknarflokksins
bæði í grundvallaratriðum og i
einstökum málum og mála-
flokkum, eftir þvi sem við
verður komið”, sagði Ólafur i
ræðu sinni, en bætti við siðan til
þess að forðast misskilning um
hlutverk þingsins: „Grund-
vallaratriði eða meginmarkmið
sem Framsóknarflokkurinn
byggir stefnu sina á, hljóta að
mestu að verða hin sömu og
áður.”
Tímadeilan
Annars er Timadeilan það
markverðasta sem fram hefur
komið á þingi Framsóknar-
manna. Timinn er á niðurleið og
var 13 miljóna króna tap á hon-
um á sl. ári þrátt fyrir áætlanir
um slétta útkomu. Mikill undir-
straumur er meðal
Framsóknarmanna gegn þeim
sem fara meðstjórná Timanum
bæði efnislega og rekstrarlega.
Var þvi boðað til sérstaks
fundar um málefni blaðsins á
þinginu i fyrradag og voru þar
mættir ritstjórar, blaðamenn,
blaðstjórnarmenn og helstu
andstæðingar Kristins
Finnbogasonar. Til þess að
hjálpa til við þessa andrúms-
loftshreinsun voru mættir þrir
ópólitiskir fréttamenn útvarps,
Kári Jónasson.Helgi H. Jónsson
og Hermann Sveinbjörnsson.
Mikil rimma varð á þessum
fundi og fátt um niðurstöður. En
ljóst er að margir Framsóknar-
menn telja nauðsynlegt að
skipta bæði um framkvæmda-
stjóra og ritstjóra á Timanum,
ef takast á að koma blaðinu upp
úr öldudalnum.
Efnahagslausn
Vilmundar:
40-50% vextir
Vilmundur Gylfason var
spurður að þvi i útvarpsþætti á
dögunum hvað honum þætti
helst til ráða i efnahagsmálum.
Hann svaraði þvi til, að það
þyrfti að breyta starfsháttum
Alþingis. Nú hafa fréttir borist
af flokksstjórnarfundi Alþýðu-
flokksins fyrirskömmu þarsem
hann lagði til að vextir yrðu
hækkaðir i 40—50% til þess að
braskaralýðurinn hætti að
sækja i bankana. Þar með var
verðbólguvandinn leystur.
Á borgarafundi í Borgarnesi
útfærði Vilmundur þessa kenn-
ingu sina um lausn verðbólgu-
vandamálanna á þann veg að
hækka þyrfti vexti upp fyrir
verðbólgustigið um leið og setja
þyrfti á algera verðstöðvun.
Hér stangast að visu hvað á
annars horn, en vissulega gætu
þessar aðgerðir stöðvað verð-
bólguna. Það þýðir ekki að
fárast yfir þvi þótt Glistrup-til-
lögur Vilmundar hefðu einnig i
för með sér algera stöðvun alls
atvinnukrestrar i landinu. Hvað
er einn blóðmörskeppur i
sláturtiðinni ?— ekh
Alþjóðavika
gegn
kynþáttamisrétti
I nýútkomnu tölublaði af
Vinnunni, málgagni ASl og
MFA, er vakin athygli á alþjóða-
viku gegn kynþáttamisrétti
sem nú stendur yfir. Þar segir
svo:
„Alþjóðasamband frjálsra
verkalýðsfélaga hefur farið
þess á leit við aðildarsambönd
sin, að vikan milli 13. og 21.
mars næstkomandi verði helguð
baráttu gegn kynþáttastefnu
rikisst jórnar S-Afriku, —
Apartheid. 21. mars er dökkur
dagur i sögu baráttunnar fyrir
auknum mannréttindum
blökkufólks i Suður-Afriku.
Þennan dag árið 1960 myrtu
hvitir lögreglumenn 69 manns i
bænum Sharpville, þegar
verkalýðssamtök blökkumanna
gengust fyrir aðgerðum, þar
sem krafist var mannsæmandi
kjara fyrir þeldökka verka-
I framhaldi af þessu má geta
þess, að norrænu alþýðusam-
tökin hafa ákveðið að gefa
fjárhæð til styrktar verkalýðs-
hreyfingunni i Suður-Afriku.
Samþykkti miðstjórn ASl meðal
annars á fundi i desember sl. að
gefa allt að 1.000 dollurum i
þessum tilgangi, en upphæðin
verður endanlega ákveðin sem
hlutfall af framlagi hinna
Norðurlandanna.
í danska FF-blaðinu (FF: Fri
Fagbevegelse) er frá þvi skýrt
fyrir nokkru, að sendinefnd frá
danska alþýðusambandinu
(LO) hafi verið neitað um
vegabréfsáritun til
Suður-Afriku fyrir nokkru.
Höfðu 2 fulltrúar sambands-
ins fengið það verkefni að skoða
mannvirki og umsvif danska
Austurasíufél. i Durban og
Jóhannesarborg, en ætluðu auk
þess að kynna sér stöðu verka-
lýðshreyfingarinnar i landinu.
S-afriska konsúlatið i Kaup-
mannahöfn samþykkti að veita
þeim tvimenningum vegabréfs-
áritunina, en þegar til kom neit-
aði innanrikisráðuneyti lands-
ins beiðninni.''
T
■
I
■
I
■
I
j
i
■
i
■
I
■
I
■
i
j
i
■
I
■
I
■
I
■
I
■
I
i
■
I
■
I
■
I
■
I
■
I
■
I
■
i
■
I
■
I