Þjóðviljinn - 23.04.1978, Qupperneq 10

10 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 23. april 1978
„Það er erfitt að ráða við
þessa bakteríu”, segir
Guðmundur Sigurjónsson,
stórmeistari
um skákiðkun sína.
Guðmundur Sigurjóns-
son, annar tveggja is-
lenskra stórmeistara i
skák, tók nýlega þátt í
skákmóti í Bogota, höfuð-
borg Kólumbiu. Blaða-
maður spjallaði við Guð-
mund um mótið og sitthvað
fleira, sem við kemur lífi
og starfi skákmeistara.
Mótið í Bogota
— Þetta var 16 manna mót,
sem haldið var á vegum skók-
sambandsins i Bogota, sagði Guð-
mundur. — Fjórir stórmeistarar
tóku þátt i mótinu og nokkr-
ir alþjóðlegir meistarar.
Mótið hófst 10. mars og lauk 30.
mars. Geller frá Sovétrikjunum
sigraði örugglega, eins og við
mátti búast. Hann fékk 12 1/2
vinning. Eeyndar tapaði hann
tveimur skákum fyrir efnilegum
Kólumbiumönnum og kom það
nokkuð á óvart, sérstaklega að
hann skyldi tapa i 1. umferð
mótsins. I öðru og þriðja sæti
urðu þeir Hernandez frá Kúbu og
Luis Garcia frá Kólumbiu. Gar-
cia þessi er titillaus og kom mjög
á óvart með frammistöðu sinni.
Hernandez náði þarna siðari á-
fanga stórmeistaratitils. Þeir
Hernandez og Garcia fengu báðir
10 1/2 vinning. Ég var siðan i
4.-5. sæti ásamt Kólumbiumanni
að nafni Gildaro Garcia, og i 6.
sæti var Oscar Panno, stórmeist-
ari frá Argentinu. Guillermo Gar-
cia stórmeistari frá Kúbu lenti i
10. sæti i mótinu. Hann var miður
sin og gekk illa i mótinu.
Mikill skákáhugi
— Hvernig fannst þér að tefla i
Kólumbiu?
■ — Þetta mót var til fyrirmynd-
ar að öliu leyti. Skipulag þess var
gott og það er mjög ánægjulegt að
KEPPNI MEÐ
LISTRÆNU
ÍVAFI
sjá hve mikill skákáhugi rikti
þarna. Hann virðist vera miklu
meiri en ég átti von á. Kólumbiu-
menn hafa ýmis áform um að
auka hann enn meira, og til dæm-
is eru þeir nú að fá stórmeistar-
ann Bronstein frá Sovétrikjunum
til að þjálfa og kenna skák. Mótið
i Bogota hefur verið árlegur við-
burður og var nú haldið i þriðja
sinn. Þeir hafa fullan hug á að
halda þessu áfram og gera mótið
enn sterkara og betra.
— Hvað tekur nú við hjá þér?
— Ég hef teflt mikið undanfar-
iðogætla nú að „stúdera” á næst-
unni, lesa skákbækur og -blöð.
Siðar i sumar eða i haust verður
haldið svæðismót, þar sem við ís-
lendingar höfum 3 sæti. Við Frið-
rik förum þangað og liklega ann-
aðhvort Helgi ólafsson eða Hauk-
ur Angantýsson. Siðar á árinu
verðursvoOlympÍuskákmótið, en
ekki er búið að ákveða hvar það
verður haidið. Þangað sendum
við sex manna sveit og vonandi
getum við sent okkar sterkasta
lið. Velgengni islensku skák-
mannanna á mótinu i Lone Pine
gefur vonir um að vænta megi
. góðs árangurs af þeirri sveit.
Ánægjulegur árangur
i Lone Pine
Það var gaman að fylgjast með
þeim Helga, Hauki og Margeiri á
Lone Pine-mótinu. Þeir stóðu sig
mjög vel þar, hver öðrum betur.
Þetta var mjög sterkt mót og
margir stórmeistarar tefldu þar.
tslendingarnir kepptu við marga
stórmeislara og unnu þá. Það er
mjög ánægjulegt að Helgi skyldi
ná þarna alþjóðlegum meistara-
titli og hinir hálfum titli, sérstak-
lega með tilliti til þess að við átt-
um bara einn alþjóðlegan meist-
ara fyrir. Flestar þjóðir sem eiga
tvo stórmeistara eiga 8 alþjóð-
lega meistara eða svo. En ein-
hverra hluta vegna hefur okkur
ekki tekist að eignast alþjóðlega
meistara undanfarið.
— Var dagskráin stif á mótinu i
Bogota?
— Já, nokkuð. Fridagar voru
aðeins tveir, þannig að ekki var
hægt að sjá mikið af landinu.
Borgina skoðaði ég þó nokkuð vel,
en fékk aðeins nasasjón af næsta
nágrenni hennar. Gallinn við
svona skákferðalög er hversu lit-
inn tima maður hefur til að sjá sig
um.
Steypiregn á f jöltefli
— llefurðu ekki tcflt áður i
rómönsku Ameriku?
— Jú, ég var i Venezúela 1970
og nokkrum sinnum hef ég teflt á
Kúbu. Þaö er margt sameigin-
legt með þessum þjóðum, hvað
skáklifið snertir. t öllum þessum
iöndum, hef ég tekið þátt i stórum
fjölteflum. Venjulega fer slikt
fjöltefii fram á aðaltorgi viðkom-
andi borgar. T.d. tóku 500 manns
þátt i fjöltefli á Simon Bolivar-
torginu i Bogota. Ég tók lika þátt i
stærsta fjöltefli sem haldið hefur
verið. Það var 1966, á Olympiu-
mótinu á Kúbu, og fór fjölteflið
fram á Byltingartorginu i
Havana. Allar sveitirnar sem
voru á mótinu tóku þátt i fjöltefl-
inu, en alls voru þátttakendur
6.600og Var Castro meðal þeirra.
Fjöltefíið fór fram að kvöldi dags
og var veður mjög gott er það
hófst. En i miðju fjölteflinu gerði
ausandi riegningu og leystist tafi-
ið þá upp, enda hlupu allir sem
gátu undir borðin til að skýla sér.
Ef við berum saman styrkieika
Amerikuþjóðanna i skák, þá eru
Bandarikjamenn efst á blaði, sið-
an Argentinumenn, Kúbumenn og
ég held að það sé óhætt segja að
Kólumbia sé i fjórða sæti.
— Eru skákferðalögin ekki erf-
ið?
— Þau eru auðvitað misjafn-
lega erfið, en oftast er teflt mjög
stift. A mótinu i Bogota var t.d.
tefit i 5 tima á dag, og biðskákir
voru tefldar á kvöldin i 2klst. Svo
þarf maður að undirbúa sig. Fri-*
dagarnir voru aðeins tveir. Þetta
er mjög algengt fyrirkomulag á
skákmótum.
,,Kaup kaups"
— Voru aðstæður góðar í Bog-
ota ?
— öll aðstaða i Kólumbiu var
til fyrirmyndar og forystumenn
skákmála þar gerðu allt til að
dvöl keppenda yrði sem best.Þeir
reyndu lika að kynna land og þjóð
eftir þvi sem timi vannst til. já,
það var mjög notalegt að vera i
þessu móti. Annars fékk ég boð á
þetta mót með dálitið sérstökum
hætti. Englendingurinn Keene,
sem m.a. hefur verið aðstoðar-
maður Kortsnojs að undanförnu,
fékk boð um að tefla á mótinu, en
hann hafði ekki tima til þess.
Hann hafði hinsvegar samband
við mig og bað mig um að keppa i
sinn stað. Keene sagðist hinsveg-
ar hafa áhuga á að tefla á mótinu
i Bogota að ári, og bað mig að
launa greiðann með þvi að gefa
sér boðið næst, ef mér verður boð-
ið, sem telja má nokkuð vist.
Verölaun yfirleitt lág
— Er eitthvað upp úr þessu að
hafa?
— Það er mjög mismunandi.
Verðlaunin á skákmótinu i Lone
Pine voru mjog rausnarleg, t.d. 3
miljónir i 1. verðlaun. En i raun
og veru er ekki hægt að lifa af
þessu, þvi þau verðlaun sem i
boði eru eru yfirleitt svo lág. En
ég er nú á föstu kaupi, svo að ég
þarf ekki að hafa áhyggjur vegna
peningamálanna. Fyrstu verð-
laun á mótinu i Bogota voru 2000
dollarar, en ég fékk i minn hlut
um 100 þúsund isl. krónur. Ég
yrði þvi að tefla stanslaust, ef ég
ætlaði að reyna að lifa af skák-
verðlaunum einum saman, og það
gerði ég reyndar þegar ég hafði
engin föst laun. Þá tefldi ég
stanslaust á mótum og gat tórað
með þeim hætti.
-- Fylgja einhverjar kvaðir
lauuum ykkar Kriðriks?
— Við fáum menntaskólakenn-
aralaun og við teflum fjöltefli út
um land þegar við erum heima,
' aðallega i þeim tilgangi að efla
skákáhuga meðal unglinga. En að
öðru leyti fylgja engar kvaðir.
— Nú hefur þú viða ferðast.
Hvert hefur þér þótt mest gaman
að koraa?
— Já, það er nú svo viða, sem
gaman er að koma. En kannski
eru fyrstu ferðirnar nýstárlegast-
ar og mestur ljóminn stendur i
kringum þær. Til dæmis nefni ég
Olympiuskákmótið á Kúbu, en
ferðin þangað var önnur ferðin á
skákferli minum. Þetta mót er
vafalaust glæsilegasta Olympiu-
mót sem haldið hefur verið.
Allt að 10 klst.
vinna á dag
— Hvað verja skákmenn mikl-
um tima i rannsóknir og annan
undirbúning?
— Það er mjög misjafnt hvað
menn eyða miklum tima i þetta
og einnig eru ólikar skoðanir á
þvi hvað eðlilegt sé að eyða mikl-
um tima. Heimmeistarinn Karp-
ov vinnur 5 tima á dag þegar hann
undirbýr sig fyrir mót. En t.d.
Portisch frá Ungverjalandi und-
irbýr sig venjulega i 8 tima á dag,,
en flestum þykir það nokkuð
mikið. Hjá mér fer þetta mjög
eftir þvi hvort ég er að undirbúa
mig fyrir ákveðið mót, eða að
köma úr'móti. En stundum vinn
ég allt að 10 klst. á dag, ef ég er
vel upplagður.
Sterk itök
— Nú ert þú lögfræðingur að
mennt. Hefurðu nokkuð starfað
sem slikur eftir að þau laukst
prófi?
— Nei. Ég lauk lögfræðiprófi
haustið ’73 og skellti mér þá strax
út i taflmennsku. Skákin á það
sterk itök i mér. Það er erfitt að
ráða við þessa bakteriu. Og ég er
satt að segja ekki að hugsa um að
hætta á næstunni.
— Hvað endast menn lengi i
skákinni?
— Yfirleitt endast men býsna
vel i þessu, og ,,ævi” skákmanna
er mun lengri en td. 100 metra
hlaupara. Við getum tekið Gell-
er sigurvegarann á mótinu i Kól-
umbiu, sem dæmi. Hann er 53 ára
gamall og hefur staðið i fremstu
röð skákmanna siðustu 25 árin.
Það er mjög erfitt að segja til um
það, hvenær skákmaður fer að
dala eða hvenær hann ætti að
draga sig i hlé. Kortsnoj og fleiri
hafa t.d. verið I fremstu röð um
20—30 ára skeið. Kortsnoj er 47
ára gamall og virðist enn vera i
framför. Maður skyldi ætla að
aldurinn 30—40 ára væri besti
timi skákmannsins, en það er alls
ekki algilt. Þannig hefur persónu-
bundin reynsla mikið að segja.
Argentinski stórmeistarinn Naj-
dorf er 67 ára, og lætur engan bil-
bug á sér finna.
Fæ stundum nóg
— Er skákin alltaf jafn heill-
andi? Verðurðu aldrei leiður á
henni?
— Ég neita þvi ekki, að ég fæ
leið á henni öðru hverju. En þetta
kemur svona i bylgjum. Ef ég
tefli mikið, kemur að þvi að ég fæ
nóg, og eins ef mér gengur illa.
Þá hugsa ég stundum með mér:
Af hverju ertu að þessu? Af
hverju sestu ekki inn á lögfræði-
skrifstofu og ferð að vinna i kyrr-
þei?
Fyrst og fremst íþrótt
— Er skákin iþrótt, list cða
citthvað annað?
— Mér finnstskákin vera iþrótt
fyrst og fremst. Það er oft talað
um, hvort skákin sé visindi, list
eða iþrótt. Þá má beita vinnu-
brögðum sem tiðkast i visindum
við skákina, rannsóknum o.fl., en
það gerir ekk’i skák að visindum
grein, þótt þessar aðferðir séu
notaðar. Hinsvegar er margt list-
rænt ivaf i skákinni, en það er
ekkert aðalatriði. Aðalatriðið er
keppnin. Skák er keppni með iist-
rænu ivafi — öðru hverju. Skák-
maður er á margan hátt likur
verkfræðingi, sem ætlar að reisa
t.d. brú. Hann les sér til og athug-
ar verkefnið á allan hátt. Hann
þarf að kljást við ýmis vandamál.
Skákmaður á meira sameiginlegt
með slikum manni heldur en
listamanni.
—eös.