Þjóðviljinn - 24.06.1978, Blaðsíða 2
Af negraböli Moggans
Þegar ég var krakki, fengu aðstandendur
mínir þá sérviskulegu f lugu í höf uðið að gera
úr mér lærdómsmann. Þetta byrjaði með því
að ég var látinn læra að lesa og skrifa og svo
var mér gert að læra landafræði. Þetta var
auðvitað allt gott og blessað, og þó ég yrði
aldrei sérlega landafróður — því ég var alltaf
hálf gerður tossi — þá situr enn í mér eitthvað
af þeim fróðleik, sem ég nam um níuáraald-
urinn.
Eitt af því sem ég lærði og man enn, var það
að mannfólkið á jörðinni skiptist i fimm teg-
undir, sem sagt: Hvíta menn, mongóla,
malaja, indiána og blámenn. Svona einfalt var
það nú. Ekki minnist ég þess að í landaf ræðum
þessum væri íað að því að ein tegundin væri
annarri skárri eða verri. Mig minnir raunar
að það haf i verið látið í veðri vaka að allir þeir
sem byggja jarðkringluna nefndust einu nafni
mannkyn.
Það var satt að segja ekki fyrr en ég komst
til vits og ára að augu mín upplukust fyrir því
hve fátæklegan fróðleik þessi barnalanda-
fræði mín hafði að geyma og hve háskaleg
einföldun á flóknum málum hafði hér átt sér
stað. Hér hafði nefnilega gleymst að taka það
fram að ein tegund mannkynsins er öðrum
fremri, nefnilega hin fyrstnefnda, hvitir
menn. Þetta hefur verið sannað óvéfengjan-
lega, eftir að gamla landafræðin mín var
skrifuð og nægir í því sambandi að benda á
viðskipti hvítra manna í Ameríku vestur við
blámenn þar og öll þau vandræði, sem óæðri
kynstofnar urðu valdandi í þriðja ríki Adolfs
heitins Hitlers.
Víð islendingar höfum sem betur fer lítið
haft af blámönnum að segja um dagana, en
hættan var sannarlega á næsta leiti þegar við
gáfum útlendingum land af landinu okkar
undir herstöð, líklega um alla framtíð. Þá
gerðu glöggir stjórnmálamenn það að skilyrði
að hér kæmu ekki svartir hermenn og hefur
það orðið til þess að hið hreina íslenska
aríablóð hef ur sáralítið blandast blóði blökku-
manna, sem betur fer er víst óhætt að segja.
En ekki veitir af að vera vel á verði í þessum
efnum.
Það er einkum eitt dagblaðanna, Morgun-
blaðið, sem hefur að undanförnu látið negra-
vandamálið til sín taka, enda er nú að koma að
kosningum til Alþingis íslendinga og vissara
að sá vandi sé „heill í höf n" eins og aðrir, þeg-
ar gengið verður til kosninga.
Þau vandamál í sambúð blámanna og
íslendinga, sem Morgunblaðið hefur að und-
anförnu svo rækilega tíundað, blasa ekki við á
íslenskri grund, heldur í landi blámanna
sjálfra, Afríku.
Fyrir nokkru var frá því skýrt í blaðinu að
Afríkumenn, mig minnir að það hafi verið í
Kenía, hefðu frétt um hina óviðjafnanlegu
þjóðvegi á islandi og voru þeir fljótir til að
biðja íslenska verktaka um að koma og leggja
íslenska vegi þar. Ég verð að segja það, að
persónulega f innst mér það rétt mátulegt á þá
nefapa sem byggja Afríku, að þeir fái að
kenna á íslenskum vegum. Þeir gera áreiðan-
lega ekki annað verra af sér á meðan þeir aka
um þá. Á sunnudaginn var kom svo heil opna,
bls. 14 og 15,með f ramhaldi á bls. 19, í Morgun-
blaðinu um miður ánægjuleg viðskipti íslend-
inga við blámenn í Afríku. Þarna er að finna
fróðleik um erfiðleika 6—7 íslendinga, sem
dveliast á staðnum Okitipúpa í Nígeríu þeirra
erinda að miðla fávísum af ríkublámönnum af
tækniþekkingu sinni. f þessari Morgunblaðs-
grein kemur fram ýmislegt í fari innfæddra,
sem við íslendingar ekki könnumst við. Eða
svo vitnað sé í greinina orðrétt: „Þar er góður
og gildur siður að hafa sem flestar „nærur"
(nígeriska myntin) af hverjum manni og því
verðurekki breytt" (tilvitnuq lýkur). Þetta er
nokkuð sem íslendingum er framandi og þeir
geta að sjálfsögðu ekki fellt sig við. Þó er
huggun harmi gegn, það sem einn íslending-
anna segir orðrétt „að hviti maðurinn er enn
höfðingi hér um slóðir". Og siðan segir í f ram-
haldi „Við erum ekki vanir því að vinna með
fólki, sem hættir að vinna um leið og maður
snýr við því baki... en það er ódýrt, óupplýst og
ómenntað". Það er sannarlega munur eða
hérna heima. Á þessum skrifum Morgun-
blaðsins skilst mér helst að steypan sé hrærð í
vaskafötum sem konur beri á höfðinu allan
ársins hring og þarf víst til slíks meira en lítið
flatan haus. Greinin lýkursvoá því að fávisku
innfæddra, eða réttara sagt því hve frumstæð-
ir þeir eru, er lýst með dæmi, eða orðrétt:
„Gott dæmi um það er, að ef við höf um boðið
því ákvæðisvinnu, þá hættir það einfaldlega að
vinna" (tilvitnun lýkur). Já,það er munur eða
hérna heima. Á þriðjudaginn var kom svo aft-
ur i Morgunblaðinu grein frá manni sem
sennilega er fréttaritari þess í Jóhannesar-
borg, Viggó nokkrum Oddssyni.) þessari grein
er það eiginlega afsannað að um kynþátta-
vandamál sé að ræða í Ródesíu. Því til sönnun-
ar segir f réttaritarinn orðrétt: „Á móti mér (í
strætisvagni) sat biksvartur negri og síðar
kom inní vagnin stórskorin kona af hottintotta
ættum". Og síðar í greininni: „Síðast í dag sá
ég svarta afgreiðslustúlku í kjörbúð, en hún
hafði upplitað húð sína svo að hún var nærri
eins og hvitt fólk" (Tilvitnunum lýkur). Hér
hefur Morgunblaðið afsannað það að negrar
búi við þrengri kost en hvítir í heimalandi sínu
Afríku, og við sem lesum Morgunblaðið að
staðaldri förum að trúa því að blámenn séu
annars klassa fólk. Og með þessa margsönn-
uðu vitneskju málgagns Sjálfstæðisf lokksins á
Islandi um negrabölið almennt göngum við að
kjörborðinu á morgun og kjósum rétt. Eða
eins og „Reiðkona i Vesturbænum" sagði í
lesendabréf inu í síðustu viku:
Negraböliö blasir við,
bölvun lands og þjóðar.
En ef við kjósum ihaldið
eru horfur góðar. Flosi.
Borgara-
legur sam-
einingar-
sálmur
Eftirfarandi texti varð kveikjan að
myndinni sem Tom Einar Ege teikn-
aði af Geir & Co.
allir út að ýta
allir út að ýta stétt með stétt
allir út að ýta
nema geiri hann stýrir
allir út að ýta
nema ragga hún er pilsklædd
allir út að ýta
nema berti hann á peníng
allir út að ýta
nema páll hann ýtti síðast
pétur út að ýta
pétur út að ýta stétt með stétt
A.H.J.
Rafafl sf. annast raflagnir í nýja verkamannabústaði:
Tilboðið helmingi lægra en kostnaðaráætluin
t viötali sem Þjóöv. átti viö
Sigurð Magnússon rafvéla-
virkja, stjórnarformann Fram-
leiöslusamvinnufélags iönaöar-
manna, Rafafls og Stálafls, kom
fram að nýlega hefur veriö
gengiö frá samningum viö
stjórn Verkamannabústaöa i
Reykjavik um aö Rafafl annist
raflagnir i 216 ibúöir, sem veriö
er aö hefja framkvæmdir viö i
Breiöholti III. Rafafl fékk verk-
iö aö undangengnu útboöi. Var
tilboö Rafafls lægst, og um
helmingi lægra en kostnaöará-
ætlun geröi ráö fyrir.
Tilboð Rafafls var rúmum 40
miljónum undir kostnaöaráætl-
un, sem hljóöaöi upp á rúmar 80
miljónir. Þetta þýöir liölega 200
þúsund króna afslátt miðaö viö
hverja ibúö.
Siguröur sagöi, að samningur
þessi ætti aö sýna ljóslega gildi
framleiöslusamvinnufélaga. —
Meö þeim næöust bæöi kjara-
bætur fyrir starfsmenn félags-
ins og framleiðslukostnaðurinn
lækkaöi stórlega, til hagsbóta
fyrir neytandann. —eös