Þjóðviljinn - 11.07.1978, Síða 8

8 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þri6judagur 1L júll 1978
Þaö var ekki mikiil svefnfriö-
ur á Vesturgötunni miöviku-
dagsmorguninn 21. júni sj.
Klukkan 6 aö morgni voru
komnar stórvirkar vinnuvélar á
vettvang viö húsiö nr. 40 og inn-
an tiöar var byrjaö aö brjóta
niöur húsiö.
Ekki voru nein vettlingatök
viöhöfö I þessu verki, hver ein-
asta spýta méluö i spaö, engu
var hlif t og þegar blaöamenn og
árrisulir borgarbUar komu á
vettvang milli kl. 7 og 9 um
morguninn, var húsiö ónýtt og
rústir einar.
Kannski heföi mönnum ekki
átt aö koma þessi vinnubrögö á
óvart. Lengi haföi staöiö styrr
um húsiö, sem Bókaforlagiö Orn
og örlygur átti, og haföi þegar
fengist leyfitil þessaö reisa nýtt
hús á lóöinni. Þaö jafngilti auö-
vitaö dauöadómi yfir gamla
húsinivog um miöjan mal sendu
tbúasamtök vesturbæjar mót-
mæli viö niöurrifi þess til
borgarráös, eigenda og fjöl-
miöla. t mótmælunum segir aö
húsiö sé I góöu ástandi, vel heilt
og ómissandi hluti af hinni
skemmtilegu og tiltölulega heil-
legu götumynd Vesturgötu.
Einhverjir munu hafa leitaö
til eigenda og beöiö um aö fá aö
flytja húsiö, og félaginu (Itivist
var boöiö þaö aö gjöf, ef þaö yröi
flutt I burtu. Menn voru þvi til-
tölulega rólegir yfir þessu, ekki
virtistneinhætta áþvi aö húsiö
Vesturgata 40.
Vesturgata
40
yröi rifiö i bili, og þvl hrukku
menn viö þegar fréttirnar
spuröust.
Þetta gamla hús, sem var
„katalóg”-hús, pantaö tilsniöiö
frá Noregi um 1894, og haföi
haldiösfnu upprunalega útliti og
innviöum alla tfö. Þar bjó lengst
af Simon Beck skipasmiöur og
haföi hann áöur verkstæöi sitt i
kjallara hússins. Verkfæri hans
eru nú I eigu Arbæjarsafns, en
húsiö var selt Emi og örlygi ár-
iö 1972.
Niöurrifiö var framkvæmt 4
dögum fyrir kosningar, þegar
athygli fjölmiöla beindist væg-
ast sagt aö öörum atburöum i
þjóölffinu. Fyrir þá sök, hefur
litiö veriö fjallaö um þetta mál,
og er þaö miöur, því m.a. komu
fram ásakanir á hendur íbúa-
samtaka vesturbæjar um aö
niöurrifiö hafi aö „sumu leyti”
veriö þeim aö kenna. Þjóövilj-
anum þótti þvi ærin ástæöa til
þess aö leita til þeirra, sem
þetta mál snerta, og fara þau
viötöl hér á eftir.
Þá hafa margir komiö aö máli
viö blaöiö og hneykslast áslikri
eyöileggingu verömæta, sem
þarna fór fram, þegar heilt
timbur ásamt innréttingum og
skrauti var brotiö i spaö,
keyrt upp á hauga og uröaö þar.
Eftir þvi sem Þjóöviljinn kemst
næst reyndist aöeins unnt aö
bjarga 2 settum af huröarhún-
um og einum stól úr húsinu.
—AI.
Magnús Skúlason, stjórnarmaður
íbúasamtakanna:
Andmenningar-
leg starfsemi
og ekki samboðin virtu bókaforlagi
Ég visaöiium fullyröingum um
ábyrgö lbúasamtakanna á þessu
niöurrifi á bug, sagöi Magnús
Skúlason, stjórnarmaöur sam-
takanna. Viö hölöum aldrei i hót-
unum viö einn eöa annan 1 þess-
um efnum, heldur mótmæltum
viö fyrirhuguöu niöurrifi af ein-
földum ástæöum.
Hins vegar er þaö skoöun sam-
takanna, aö þaö sé andmenning-
arlegstarfsemi, sem ekki er virtu
bókaforlagi samboöin, aö standa
fyrir niöurrifi ágæts húss og eyöi-
leggingu á götumynd Vesturgöt-
unnar. Slfk fyrirtæki ættu aö minu
viti aö hypja sig I önnur borgar-
hverfi, þar sem nýtlskulegri og
stærri hús samrýmast umhverf-
inu, ef þau geta ekki nýtt gömlu
húsin. Þessmá t.d. geta, aö annaö
bókaforlag, Iöunn, keypti hús
hér viö Bræöraborgarstlginn og
fór þá ööru visi aöen bókaforlagiö
örn og örlygur og breytti húsinu
og lagaöi þaö aö sinum þörfum.
Eftir þvl sem best er vitaö er lóö-
in þegar seld og forlagiö hyggst
ekki byggja þar, heldur einkaaö-
fli. Ef svo er lit ég á þetta sem
hreint lóöabrask.
Þaö er óþolandi aöferö viö aö
rifa hús þegar allt er molaö i
spaö, eins og þarna var gert. Auö-
vitaö er miklu dýrara aö rlfa hús-
in spýtu fyrir spýtu, en I slikum
vinnubrögöum felst þó viröing
fyrir þeim verömætum sem iþess-
um gömlu spýtum eru fólgin.
Annaö er hreinn.barbarismi!1 Ég
skoöaöi þetta hús fyrir 3 árum og
þaö var nánast ófúiö, og langt
frá þvl aö vera ónýtt, eins og
örlygur Hálfdánarson sagöi í
samtali viö Tímann. Menn sem
rlfa hafa venjulega vonda sam-
visku af þvi og reyna þess vegna
aötelja sjálfum sér og öörum trú
um aö húsin séu ónýt. Ég ræddi
einnig viö þá sem rifu húsiö og
Þannig var umhorfs þegar ljósmyndari Þjóöviljans kom aö Vesturgötu 40 rétt fyrir kl. 9 aö morgni 21.
mal.
ekki sögöust þeir hafa oröiö varir
fúa I húsinu.
Þaö sem gerir okkar máistaö
erfiöan er aöborgin fékkst ekki til
þess aö samþykkja bann viö
niöurrifi húsa, og byggingaleyfi
fékkst á lóöinni, enda þótt þar
stæöi ágætt hús. Þegar þessi til-
laga, sem samþykkt var i bygg-
inganefnd, kom fyrir borgar-
stjórn, var hennivisaöfrá á þeirri
forsendu aö i lögum skorti stoö til
þess aö samþykkja slikt.
Nú hefur þaö hins vegar gerst
aö samþykkt hafa veriö ný bygg-
ingalög á alþingi og i þeim er
þessilagastoösem þótti skorta, —
ákvæöi um aö sækja beri um leyfi
til niöurrifs eins og byggingar og
breytinga. Þessi lög ganga i gildi
um næstu áramót og þá ber
Reykjavikurborg og öörum sveit-
arfélögum aö breyta sinum bygg-
ingasamþykktum I samræmi viö
þau innan þ-iggja mánaöa.
— Telur þú aö niöurrifsalda
skelli yfir fram til áramótanna
vegna þessara laga?
Éggæti hugsaö aö menn notuöu
tækifæriö og rifu fyrir ármótin, en
ég vil þó ekki trúa aö þaö veröi i
stórum stil. Nú vill svo til hér i
Reykjavik, aö þaö skipulag
sem hefur veriö endurskoöaö og
samþykkt af borgarstjórn hefur
enn ekki hlotiö staöfestingu
skipulags rikisins. Þvi er engan
veginn vistaö þaö skipulag sé þaö
sem koma skal hér i borginni, og
heldur ekki vlst aö menn fái aö
byggja stærra á lóöum sinum
eftir niðurrifiö. Húsin þurfa þvi
aö vera mjög léleg ef þaö á aö
borga sig aö rlfa þau upp á von og
óvon um byggingaleyfiö. AI
Annar al tveimur huröarhúnum, sem unnt var aö bjarga úr húsinu.
A myndinnisést vel aö timbriö Ihuröinni var algerlega óskemmt.
VESTURGAÍA NR. 40
Otlitsteikning aö fyrirhuguöu húsi sem mun rlsa á lóöinni.