Þjóðviljinn - 07.11.1978, Page 9

Þriftjudagur 7. nóvember 1978 ÞJóÐVILJINN — SIÐA 9
Benedikt
Davíðsson,
formaður Verka-
lýðsmálaráðs
Alþýðu-
bandalagsins:
Þegar ræöa skal um Al-
þýðubandalagið og verka-
lýðshreyfinguna þá vil ég
minna á, að það segir ein-
hversstaðar í stefnuskrá
okkar flokks# að Alþýðu-
bandalagiðsé hinn pólitíski
armur verkalýðshreyfing-
arinnar. Ég held að með
starfi okkar flokks síðustu
mánuðina hafi þessi setn-
ing unnið sér fullan réttr
hafi hún ekki gert það
áður. Ég held Ifka að nú sé
Þorsteinn Þorsteinsson, fundarritari, Benedikt DavIAsson, formaður ráðsins, og Hilmar Ingólfsson I
ræðustól á ársfundi Verkalýösmálaráðs Alþýðubandalagsins I Lindarbæ si. laugardag. (Mynd Leifur)
Erum
tilbúnir til
þess að taka
við
færri
krónum
í launa-
umslagið
en ekki
minni
heildar-
kaupmætti
Efla þarf pólitískan skilning
á kjarabaráttunni
byr til þess að gera f leirum
þetta kunnugt og skiljan-
legt heldur en oft áður, en
til þess þarf starf, mark-
visst starf. En það má
heldur ekki mikið útaf
bera hvorki f stefnu okkar
né heldur hinu pólitiska fé-
lagsstarfi, til þess að and-
stæðingum okkar takist að
koma höggi á okkur, þegar
við stöndum svo að málum
sem við nú gerum, þ.e.a.s.
höfum áhrif á stjórnar-
störfin bæði i rfkisstjórn og
i miklu meira mæli en
nokkru sinni fyrr í stjórn-
um ýmissa stærstu bæjar-
félaganna. Okkur hlýtur
því nú fremur en oft áður
að vera mikil nauðsyn á
nánu samstarfi innan
f lokksins, samstarfi þeirra
manna sem nánast ættu að
vinna að hinu sama verk-
efni, en á hinum margvfs-
legustu stöðum, bæði f
stjórnkerfinu, verkalýðs-
hreyfingunni og f flokkn-
um. Þetta nána samstarf
er auðvitað þeim mun
nauðsynlegra þar sem við í
flestum þessum stjórnun-
arstörfum utan flokksins
þurfum að hafa samstarf
við menn úr öðrum póli-
tískum flokkum.
Fagleg og
pólitísk sókn
Siðasti stóri fundur okkar hér I
verkamálaráðinu var haldinn 18.
feb. s.l. og þá við stjórnarfarslega
mjög ólikar aðstæður þeim, sem
nú rikja. Sá fundur var kanski
upphaf meginhluta þess starfs,
sem við I launamannasamtökun-
um og hér I flokknum höfum verið
að vinna að siðan til varðveislu
þess árangurs, sem launamanna-
samtökin náöu I siðustu kjara-
samningum. í ávarpi þess fundar
sagöi m.a. „Verkalýðsmálaráðið
heitir á alla alþýöu að fylkja liði
nú þegar á næstu dögum og búast
til baráttu. Enginn má liggja á
liði sinu eða skorast úr leik.
Alveg sérstaklega fagnar
verkalýðsmálaráð Alþýöubanda-
lagsins þvl nána samstarfi, sem
tekist hefur með Alþýðusambandi
tslands, Bandalagi starfsmanna
Markviss barátta olli straumhvörfum
sem nú þarf að tryggja til frambúðar
rikis og bæja og Farmanna- og
fiskimannasambandi tslands.
Með sliku samstarfi, með
markvissri, einhuga og öflugri
baráttu fólksins I verkalýðsfélög-
unum, öllum samtökum launa-
fólks, er unnt aö verja kjara-
samningana en brjóta ólög rikis-
stjórnarinnar á bak aftur, að snúa
vörn I faglega og pólitfska sókn
verkalýðsstéttarinnar.
Verkalýösmálaráð Alþýðu-
bandalagsins heitir öllum þeim
stuðningi sem það megnar að
láta I té við þá baráttu alþýöunn-
ar, sem framundan er. Þannig
hófum við hið sameiginlega strfð
okkar I fyrra vetur”.
Skipuleg barátta
gegn kjarabaráttu
Hin harða og ósvifna árás rikis-
stjórnar Geirs Hallgrimssonar á
samningsrétt og á kjör launa-
fólks, með setningu „ólaganna” i
feb. I fyrra vetur gerði það m.a.
að verkum að verkafölk varð við
þessum tilmælum að það þjapp-
aði sér saman, til varnar um-
sömdum kjörum,og fékkst til þess
nú I stærri stil en áður að tengja
saman hina faglegu og hina póli-
tisku baráttu. Það var verið að
breyta umsömdum kaupmætti
samningsbundinna launa með
stjórnvalda-aögeröum meö laga-
setningu, verið að skerða kjörin
mjög verulega, færa frá launa-
mönnum til atvinnurekenda og
milliliða. En vegna þess, hvernig
tókst undir forustu verkalýös-
hreyfingarinnar og Alþýðubanda-
lagsins aö vinna skipulega gegn
þessari kjararánsstefnu, m.a. á
grundvelli þess starfs, sem okkar
menn höfðu unniö i verðbólgu-
nefndinni svokölluðu, sem við
fengum skýrslu frá á siöasta
fundi okkar hér, og vegna þess
mikla kynningarstarfs sem unnið
var um land allt um kjaraskerö-
ingarstefnu f.v. rikisstjórnar þá
tókst að samfylkja launafólki i
baráttunni gegn kjararáninu og
fylgja þeirri samfylkingu eftir
alveg i gegn um kosningar og
nýja rikisstjórnarmyndun.
Afdrifarikur árangur
Þessi samfylkingarárangur
skilaöi sér ekki einungis I afhroði
f.v. stjórnarflokka I alþingiskosn-
ingunum og niðurbroti kjararáns-
stefnunnar, heldur og lika I gifur-
legu hruni hægri flokkanna i
bæjar- og sveitastjórnarkosning-
unum, sem eftirminnilegast og
kanski afdrifarikast varð hér i
Reykjavik. Sá árangur var lika
þýðingarmikill til að tryggja
kjörin. Hin fyrstu viðbrögö nýja
borgarstjórnarmeirihlutans hér i
Reykjavik til leiðréttingar vegna
kjararánsins voru vissulega til
þess fallin að sýna f .v. rikisstjórn
fram á að ekki myndi veröa látið
sitja við orðin tóm um leiðrétt-
ingu kjaranna og kjararánsstefn-
an var i raun hrunin.
Skilningur á
nauðsyn uppgjörsins
En forsendur þess að þetta tókst
tel ég hafa veriö þær aö allur al-
menningur I launamannasamtök-
unum viðurkenndi I raun það
starf sem samtökin voru að vinna,
geröi sér grein fyrir þvi að við
þessar aðstæöur sem voru I fyrra
vetur, var ekki liklegt aö tækist
að verjast árásum á samningar-
réttinn og kjörin til lengdar, eöa
að endurheimta það sem þegar
hefði verið af okkur klipið, nema
þvi aðeins aö þaö tækist að gera
það við kjörboröið. Sá áróður
rikjandi stéttar hér á landi ára-
tugum saman að verkalýðsbar-
áttan eigi ekki að vera pólitisk,
hefur trúlega sundraö og skaðaö
verkalýðsstéttina hér á landi á
liðnum áratugum meira heldur
en flest annað. Ekki sist fyrir það
að þrátt fyrir þennan áróður hef-
ur enginn fremur en þessi sama
yfirstétt beitt fyrir sinn vagn
flokkspólitiskum samherjum sin-
um innan verkalýöshreyfingar-
innar.
Þessi augljósu sannindi vona ég
að verði sifelt fleirum ljós og aö
fólk breyti i samræmi við þaö, og
færi kjarabaráttuna meira yfir á
’ hið pólitiska sviö. Þá fyrst er lik-
legt að okkur takist að komast út
úr þvldapurlega hlutverki að sitja
ár eftir ár viö samningaborð um
kaup og kjör og finnast sem okkur
verði oftast nokkuð ágengt, en
horfa svo upp á það og hlusta aö
stór hluti þess verkafólks sem var
meö samningum að fá kjör sin
bætt, oft meö höröum verkfalls-
átökum og miklum fórnum, gengi
fram fyrir skjöldu til starfa að
málefnum stéttarandstæðingsins,
sé jafnvel virkir þátttakendur við
hliðina á vinnuveitendasam-
bandsins forkólfum i kosn-
ingarbaráttu ihaldsins, sem hefur
það aö yfirlýstri stefnu sinni nú
eins og oftast áður að það þurfi að
draga úr kaupmætti almennra
vinnulauna.
Verða straum-
hvörfin varanleg?
Vissulega ber aö fagna þeim
straumhvörfum sem þarna urðu,
og sem betur fer hefur maður
ástæðu til að ætla að sú vinstri
sveifla sem i kosningunum kom
fram, veröi ekki bundin viö þá að-
gerð eina, að hrinda samnings-
réttar- og kjararáni rikisstjórnar
Geirs Hallgrimssonar, heldur sé i
samræmi við stefnuskrá okkar
AB manna, og stefnuyfirlýsingu
A.S.I. frá siðasta þingi þess,
bending um vaxandi skilning
fólks á þvi hve pólitisk kjarabar-
áttan þarf að vera til þess að
árangur náist og haldist.
En góðir félagar, okkur tókst
þessi áfangi. Okkur tókst aö
endurheimta kaupmátt sólstöðu-
kjarasamningana og hrinda
kjararánsstefnu. En hvernig
tekst okkur að varðveita þennan
árangur og hvernig tekst okkur
að varðveita baráttuhæfni okkar
áfram? Við myndun þeirra rikis-
stjórnar sem nú situr hér að völd-
um, sem við alþýðubandalags-
menn eigum aðild aö lögðum við
einir flokka á það höfuöáherslu að
staöið yröi við þann kaupmátt
sem sólstöðusamningnum var
ætlað að tryggja. Við vissum um,
og vitum um, margs konar erfið-
leika I hinu spillta efnahagslifi
okkar sem enginn vafi er á,
hvernig pólitiskir andstæðingar
okkar vilja leysa, þ.e. með lækk-
un kaupmáttar launatekna. Við
höfum oft sagt og segjum enn við
n.v. rikisstjórn eins og þær rikis-
stjórnir sem viö höfum áöur rætt
við: „Við erum tilbúnir til að taka
við færri krónum I launaumslagið
en ekki minni heildar-kaupmætti
launa”.
Varðveitum
baráttuhæfnina
Ég tel að útfrá þessu megin.
sjónarmiöi verðum við aö starfa.
Ég tel að sá pólitiski árangur sem
náðist I þeirri orrahrið sem stóð
frá i feb. sl. og nú fram yfir
stjórnarmyndun hann sé i veru-
legri hættu bæöi að þvi er varðar
stöðu okkar i verkalýðshreyfing-
unni og á Alþingi ef útfrá þessu
megin sjónarmið verði vikiö og
með tilliti til þess verðum viö að
halda áfram að byggja upp okkar
faglega og pólitiska starf I verka-
lýöshreyfingunni.
Ég tel lika að okkur takist ekki
aö varöveita baráttuhæfni okkar
hvorki I verkalýðshreyfingunni
né heldur I flokknum. nema þvi
aðeins að okkur takist að efla hinn
pólitiska skilning verkafólks i
sambandi við kjarabaráttuna og
að okkur takist að efla okkar póli-
tisku störf i verkalýðshreyfing-
unni.
Ihaldið biður færis
Við megum alveg bóka það að
nú fer ihaldiö alveg hamförum i
verkalýðshreyfingunni og lætur
ekkert tækifæri ónotað til þess að
gera allar aðgerðir n.v. rikis-
stjórnar tortryggilegar I augum
verkafólks; þaö mun leitast við að
koma sinum flugumönnum að við
öll tækifæri i umfjöllun um
verkalýðsmál. Þaö gerir sér
grein fyrir þvi nú, eins og oft
áður, að ef þvi tekst að sundra
verkafólki, koma fleyg á milli
þess og þess pólitisku fulltrúa,
sem eru að vinna að málefnum
þess á öðrum vigstöðvum heldur
en I félögum sjálfum.þá muni þvi
takast aö komast aö á ný með
sina kjararánsstefnu.
Starf og samstarf
Til þess að koma I veg fyrir
þetta þá held ég að sé alveg nauð-
synlegt fyrir okkur nú, þegar við
höfum náö þessum kjaralega
áfanga á pólitiska sviðinu, að láta
nú ekki deigan siga, heldur halda
áfram á sömu braut, efla liðs-
starfiö i félögunum og gera með
þvi hinn almenna félaga i verka-
lýðsfélögunum virkari I hinu fag-
lega og pólitiska starfi. Verkafólk
kom meö árvekni sinni i veg
fyrir aö hægri öflunum I þjóðfé
laginu tækist aö festa þá kjara-
skerðingu sem framkvæmd var I
fyrravetur og vor. Við gerðum
þaö meö samstilltum og pólitisk-
um aðgeröum i anda stefnuskrár
Alþýöubandalagsins og stefnu-
yfirlýsinga A.S.I. frá siöasta
þingi þess. Verkalýöshreyfingin
lagði fram sina efnahagsmála-
stefnu — punkta bæði fyrir samn-
ingana 1976 og 1977 og bauð þ.v.
rikisstjórn uppá samstarf um þá
stefnu sem i þeim fólst,en þvi var
hafnaöaf rikisstjórninni. Nú situr
hinsvegar sú rikisstjórn aö völd-
um sem boðið hefur upp á póli-
tiskt samstarf og þvi boði hefur
verkalýðshreyfingin T heild
tekið. Sá vandi er okkur þvi nú á
höndum i hreyfingunni að halda
þannig á málum að það verði að
sem mestu gagni fyrir verkafólk i
heild, en til þess þurfum við Al-
þýðubandalagsmenn að hafa
mjög náið samstarf innbyröis.
Það er auðvitað mjög gott fyrir
okkur að hafa samráð og sam-
Framhald á 14. siðu