Þjóðviljinn - 10.03.1979, Qupperneq 8

8 SIDA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 10. mars 1979.
Rlkarftur Sumarliðason heldur
þarna á neyöarviötæki til notkun-
ar i skipum.
Radíódeild
Landssímans
hefur áratuga
reynslu í
framleiðslu
radíóstöðva
HaUdór Grimsson meö FM-stöö, sem Landsslminn mun nota sjálfur. Vegageröin hefur keypt tvær sllk
ar stöövar og hafa þær reynst mjög vel.
Engjn áæthm um nýsmídi
Starfsmönnum fækkar stöðugt
Radíóverkstæðið látið drabbast niður
Heildsalarnir þurfa sitt
Mjög hef ur verið dregið úr framleiðslu radíótækja hjá
tæknideild Landssímans eins og kom fram í frétt í Þjóð-
viljanum 1. marssl. Radíóverkstæði Landssimans hefur
áratuga reynslu í framleiðslu traustra og ódýrra radíó-
tækja, sem reynst hafa mjög vel við íslenskar aðstæður.
Má það því heita meira en lítið undarlegt, ef sparnaður i
ríkisrekstrinum á að koma niður á svo þörfum og þjóð-
hagslega hagkvæmum iðnaði, enda stangast það illilega
á við hjal ráðamanna um eflingu íslensks iðnaðar. En
hér virðist heildsalaveldið hafa kippt í einhverja spotta,
því eins og Siguðrur Þorkelsson forstjóri tæknideildar
Landssímans sagði við blaðamann Þjóðviljans um dag-
inn: „Það eru vissir menn sem vilja hafa hagnað af því
sjálf ir að f lytja þetta inn, og sumir hafa talið óeðlilegt að
Póstur og sími væri með þessa framleiðslu." Hagur
heildsalanna skal semsagt ganga fyrir þjóðarhag, eins
og ótal dæmi reyndar sanna.
Myndir: eik
Texti: eös
Flest af þvl sem framleitt er I radlóverkstæöinu er hannaö i hönnunar-
deildinni á næstu hæö fyrir ofan. Þar starfar ólafur Indriöason, sem
stendur þarna hjá sjálfvirku hleöslutæki. Þetta tæki sér um viöhalds-
hleöslu á rafgeymum I ómönnuöum örbylgjustöövum. Þaö hefur inn-
byggöan viövörunarbúnaö, ef örbylgjukerfiö bilar.
„Viö höfum aldrei veriö svo fá-
mennir hér sem miog einnig hef-
ur veriö tekið af okkur húsnæöi.
Nú eru aðeins þrir menn, sem
vinna viö samsetningu radló-
stöðva.”
Meðal þess, sem smlðaö hefur
verið á radíóverkstæðinu að und-
anförnu má nefna móðurstöðvar
svonefndar, sem Vegagerðin hef-
ur keypi, en mest hefur verið
framleitt fyrir Landssimann
sjálfan. Einnig hefur verkstæðið
framleitt loftnetsspenna fyrir
sjónvarp, sem hafa verið helm-
ingi ódýrari en erlend framleiðsla
og eru auk þess sérhannaðir með
tilliti til Islensks veðurfars.
Allt hannað hér
„Hér er allt hannað á staðnum,
I sérstakri hönnunardeild,” sagði
Rikarður. „Mér finnst að við eig-
um að halda áfram að smiða
stöðvar hér og þjálfa starfsmenn
til þessara verka, en nú er verið
að glopra þessu niður. Aður var
hér sérstök framleiðsludeild, sem
sá um sérsmiöar og samsetning-
ar, en nú hefur þessu öllu verið
steypt saman I eina deild, sem
skiptist I hönnun og sérsmfði.
Þetta var gert samkvæmt ósk
nefndarinnar, sem gerði úttekt á
rekstri Pósts og slma fyrir nokkr-
um árum. Þetta er augljóst dæmi
um þaö, aö stefnt virðist að þvi að
hér sé allt I dauöateygjunum.”
Frumherjar i bátaradíói
Radióstöðvarnar hafa ýmist
verið leigðar eða seldar fyrir
kostnaöarverði, og tslendingar
voru áöur fyrr langt á undan öðr-
um þjóðum hvað varðar radíó-
þjónustu I fiskiskipum. Radió-
verkstæði Landssimans hefur
einnig smlðað tæki i öll björgun-
arskýli Slysavarnafélagsins.
Þau eru öll með transistorum, og
var radlóverkstæðið með þeim
fyrstu til að smlða transistor-
senda. Þessi tæki þola lika mun
meiri raka en eldri gerðir. Tækin
voru smiðuð 1965 og eru enn I
góðu ásigkomulagi. Rlkaröur
sagði að deildin heföi framleitt
um 200 SSB stöövar, og svo þús-
undum skipti af eldri gerðum.
Mikil fjölbreytni hefur verið i
framleiðslunni. „Við gátum alltaf
selt alla' okkar framleiðslu eða
leigt og alltaf var beðið eftir
stöðvum,” sagöi hann. Þá hefur
radiódeildin einnig haft meö
höndum viögerðar- og viðhalds-
þjónustu.
Landssiminn hafði lengi einka-
leyfi til framleiðslu og viðhalds á
radiótækjum hér, en nú er I gildi
reglugerð, sem kveður svo á um,
að aörir aðilar verði að sækja um
leyfi fyrir sliku til Pósts og sima.
Getum vel annað markað-
inum.
Við brugðum okkur niður á
Sölvhólsgötu um daginn til að lita
með eigin augum þetta þjóö-
hættulega verkstæði Landssim-
ans og kynnast þeirri starfsemi
sem þar fer fram.
Ný tegund stöðva
Rikarður Sumarliöason er yfir-
deildarstjóri Radiódeiidar Pósts
og síma. Hann sagöi aö Rekstrar-
ráögjafarþjónusta dr. Kjartans
Jóhannssonar, núverandi
sjávarútvegsmálaráðherra, hefði
veriö fengin til að gera skýrslu
um rekstur radiódeildarinnar.
Þessi skýrsla heföi verið gerð á
þeim timamótum, þegar verið
var aö hætta framleiðslu AM-
stöövanna. Framleiðslu þeirra
var hætt árið 1971, en samkvæmt
ákvöröun alþjóðlegu fjarskipta-
stofnunarinnar i Genf mátti ekki
setja slikar stöövar upp eftir ára-
mótin 71/72 og notkun þeirra er
bönnuð frá og með ársbyrjun
1982. 1 stað AM-stöövanna komu
SSB-stöðvar svonefndar.
Allt á niðurleið
Radióverkstæðiö hefur fram-
leitt stöðvar, einkum I báta, en
einnig töluvert I bíla, allt frá ár-
inu 1932. „Við höfum þjálfaö upp
menn meö sérþekkingu á fram-
leiöslu radiótækja,” sagði Rik-
arður. „40-50 manns unnu hér 1
samsetningu þegar mest var, en
nú eru bara örfáir eftir. Þetta er
allt á niðurleið.”
Tvöfaldur söluskattur
Rikaröur sagöi að þeir þyrftu
að borga söluskatt af öllu efni
sem flutt væri inn til framleiðsl-
unnar strax I tolli, og væri hann
hærri en 20%, en síðan þyrfti
aftur aö greiöa söluskatt af þeim
tækjum, sem seld væru i bila.
Aftur á móti heföu á undanförn-
um árum verið felldur niöur toll-
ar á surau. Þannig væri sumt af
efninu tollfrjálst, en á öðru væri
tollur allt upp i 35%.
ódýrara en erlent.
„Framleiösla okkar er oft mun
vandaöri en erlend, og þá þurfum
við lika til hennar dýrt efni,”
sagöi Rikaröur. „Samt er hún á
svipuðu verði og oft ódýrari en
sambærileg tæki erlend.” Hann
nefndi sem dæmi stöðvar, sem
verkstæðið heföi framleitt og selt
á 11-12.000 kr., en sambærilegar
sænskar stöðvar sem væru slst
betri, hefðu veriö keyptar inn á 1
1/2-2 miljónir króna.
„Starfsmönnum hefur verið
fækkað hér,” sagði Ríkaröur.
„Markaðurinn hér er mjög Ilt-
ill, þannig að einn aðili getur
mjög vel annað þessu,” sagði
Rikarður. ,,Og enginn hefur eins
góða aðstöðu til þess og við. Hér
hafa lika verið smlöuð t.d. mæli-
tæki fyrir sima og sjónvarp,
þannig að hinn tæknimenntaöi
starfskraftur nýtist mjög vel. En
það er hætt að setja fram áætlún
um nýsmlðina, eins og áður var
gert, og eftir þvl sem ég hef heyrt
eru þau tæki sem nú eru i smiöum
hin siðustu sem við framleiðum
að sinni. Reyndar voru menn að
komast að þvi, að simabllarnir
þurfa fleiri tæki, og kannski verð-
ur okkur leyft að framleiöa nokk-
ur stykki I viðbót.” -eös
Gunnar Vilhelmsson útskýrir starfsemi sjálfvirkrar vélatöflu, sem Þarna fer fram viðhald og uppsetning fyrtr sjónvarpfð og strandstöðvar Landsslmans. Gunnar Guð-
veriö er aö leggja siöustu hönd á. jónsson prdfar fjarstýröa stöö.