Þjóðviljinn - 25.04.1979, Blaðsíða 13

MiOvikudagur 25. aprll 1979 ÞJÖÐVILJINN — StÐA 13
Úr skólalífinu
Félagsvisindakennsla á framhaldsskólastigi
Kristján E. GuOmundsson mun
ræöa viO Þorlák Helgason og örn
Þorleifsson félagsfræOikennara
um kennslu félagsvfsinda á fram-
haldsskólastigi. t þættinum ,,Cr
skólalffinu” kl. 20.00 i kvöld.
ÞaO er tiltölulega stutt slöan
menn fóru almennt aö gera sér
grein fyrir þvi aö til væri eitthvaö
sem heitir félagsvisindi og eru
ýmsir ekki búnir aö átta sig á þvi
enn.
Þaö er margt sem veldur, bæöi
greinir menn á um hvort þörf sé á
aö nota þetta heiti og eins var
lengi vel ekki til neitt sem hét
t.a.m. þjóöfélagsfræöi og má I þvi
sambandi benda á aö félags-
visindadeild Háskóla íslands er
enn á barnsskónum. Félags-
vísindi fást mestan part viö
nútiöarsamfélagiö og eru mörg
hver afsprengi þess og uppfundin
á þvi stutta menningarskeiöi sem
útvarp
kennt hefur veriö viö
kapitalismann.
Vegna þess hve mörg þeirra
mála, sem félagsvisindin láta sig
varöa, liggja nærri fólki, og
vegna þess aö þau eru sjálfsagt I
flestum hlutum pólitisk visindi,
gengur mönnum misvel aö um-
bera þau.
Þetta viröist þó ekki fara svo
mjög eftir þvi hve pólitisk visind-
7.00 Veöurfregnir. Fréttir.
Tónleikar.
7.10 Leikfimi. 7.20 Bæn.
7.25 M orgun pósturinn.
Umsjónarmenn: Páll
Heiöar Jónsson og Sigmar
B. Hauksson. (8.00 Fréttir).
8.15 Veörufregnir. For-
ustugr. dagbl. (útdr.). Dag-
skrá.
8.35 Morgunþulur kynnir
ýmis lög aö eigin vali. 9.00
Fréttir.
9.05 Morgunstund barnanna:
Sigrún Valbergsdóttir endar
lestur þýöingar sinnar á
sögunni „Steffos og páska-
lambiö hans” eftir An Rut-
gers (6).
9.20 Leikfimi
9.30 Tilkynningar. Tónleikar.
9.45 Þingfréttir.
10.00 Fréttir. 10.10 Veöur-
fregnir.
10.25 Mogunþulur kynnir ýmis
lög. frh.
11.00 Kirkjutónlist a. „Þá upp-
hófust deilur”, kantata nr.
19eftir Bach. Gunthild Web-
er, Lore Fischer Helmut
Krebs, Hermann Schey og
Motettukór Berlinar syngja
meö FUharmóniusveit Ber-
linar. Stjórnandi: Fritz
Lehman, b. Sónata nr. 6 i
d-moll eftir Felix
Mendelsohn. Wolfgang
Dallman leikur á orgel. c.
„Missa brevis I miimingu
Jóhannesar guöspjalla-
manns” eftir Joseph Haydn.
Ursula Buckel, Yonaka
Nagano, Johna van
Kesteren, Jens Flottan
Franz Lundendorfer,
drengjakórinn og dómkór-
inn I Regensburg syngja,
félagar I Sinfóniuhljómsveit
útvarpsins 1 Munchen leika.
Stjórnandi Theobald
Schrams.
12.00 Dagskrá. Tónleikar. Til-
kynningar.
12.25 Veöurfregnir. Fréttlr.
Tilkynninningar. Tónleikar.
13.20 Litli barnatiminn Sig-
ríöur Eyþórsdóttir stjórnar
og les ásamt Hjalta Rögn-
valdssyni sögur af séra
Eiriki i Vogsósum úr þjóö-
sagnasafni Jón Arnasonar.
13.40 Viö vinnuna: Tónleikar.
14.30 Miðdegissagan: „Sii nótt
gleymist aldrei” eftir Wal-
18.00 Barbapapa. Endur-
sýndur þáttur úr Stundinni
okkar frá siöastliðnum
sunnudegi.
18.05 Börnin teikna. Kynnir
Sigriöur Ragna Siguröar-
dóttir.
18.15 Hláturleikar.
18.40 Knattleikni. Breskur
myndaflokkur I sjö þáttum,
þar sem enskir lands-
liösmenn i knattspyrnu eru
á æfingum og I leik, og þeir
veita leiöbeiningar. I öörum
þætti lýsir Ray Clemence
þjálfun og hlutverki mark-
varða. Þýöandi og þulur
Guöni Kolbeinsson.
20.00 Fréttir og veöur.
20.25 Auglýsingar og dagskrá.
20.30 Vaka.Fjallaö veröur um
tvær leiksýningar á Noröur-
landi, Sjálfstætt fólk á
Akureyri og Fiölarann á
þakinu á Húsavik. Stjórn
upptöku Þráinn Bertelsson.
22.10 Varúö á vetrarferöum.
Sænsk fræöslumynd um
varúöarráöstafanir og
öryggisbúnaö feröalanga á
Is og fjöllum aö vetrar- og
vorlagi. (Nordvision —
Sænska sjónvarpiö)
21.40 Lifi Benovský. Sjötti
þáttur. Þýöandi Jóhanna
Þráinsdóttir.
22.55 Dagskrárlok.
in eru I raun, heldur hinu hvaöa
aöferöum er beitt þegar þau eru
ástunduð.
Þannig veröur mörgum bylt
viö, þegar einhver félagsfræöing-
urinn kannski staöhæfir aö sam-
félagiö sé umfram allt skipu-
lagöir fordómar eöa þá þegar sá
hinn sami tekur til viö aö krefja
menn svara um ýmsa þá hagi
þeirra sem þeir hafa hingaö til
taliö vera eins konar einkamál.
Enn versnar máliö þegar svo
blessuö börnin fara aö fá áhuga á
þessum voðalegu fræöum sjálf og
taka jafnvel aö lesa þau á
háskólastigi. Þetta á fyrst og
fremst viö um þá vondu skálka
þjóöfélagsfræöinga. Þaö er
einmitt þessi hvimleiða hnýsni
ter Lord Gisli Jónsson les
þýöingu slna (6).
15.00 Miödegistónleikar
Lamoureux-hljómsveitin i
Parls leikur „Ruslan og
Ludmilu”, forleik eftir
Glinka: Igor Markevitsj stj.
/ Sinfóniuhljómsveitin i
Lundúnum leikur „Marco
Spada”, ballettþætti eftir
Auber: Richard Bonynge
stj.
15.40 tslenskt mál: Endurtek-
inn þáttur Asgeirs Blöndals
Magnússonar frá 21. þ.m.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
(16.15 Veöurfregnir).
16.20 Popphorn : Halldór
Gunnarsson kynnir.
17.20 Ctvarpssaga barnanna:
„Leyniskjaliö” eftir Indriöa
úlfsson Höfundur les (10).
17.10 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veöurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki. Til-
kynningar.
19.35 Gestur I útvarpssal:
Breski píanóleikarinn Juli-
an Dawson-Lyell leikur
Sónötu eftir Elliot Carter.
20.00 Úr skólallfinu Kristján
E. Guömundsson stjórnar
þættinum.
20.30 Útvarpssagan:
„Fórnarlambiö” eftir Her-
mann Hesse Hlynur Árna-
son les þýöingu sfna (2).
21.00 óperettutónlist Rita
Streich syngur lög úr óper-
ettum: Sandor Kónya stj.
hljómsveit.
21.30 „úndina" Axel Thor-
steinson les kafla úr ævin-
týri eftir Friedrich
Motte-Fouqué I þýöingu
Steingrims Thorsteinsson-
21.45 Spænsk rapsódla eftir
Maurice Ravel. Sinfóniu-
hljómsveit útvarpsins i
Hamborg leikur, Bernhard
Klee stjórnar.
22.10 Sunnan jökla Magnús
Finnbogason á Lágafelli
tekur saman þáttinn.
22.30 Veöurfregnir. Frétir.
Dagskrá morgundagsins.
22.50 Úr tónlistarllfinu. KnúL
ur R. Magnússon sér um
þáttinn.
23.10 Svört tónlist Umsjin
Gerard Chinotti. Kynnir:
Jórunn Tómasdóttir.
23.50 Fréttir. Dagskrárlok.
þeirra aö hræra upp I börnum og
öörum um ýmis einkamál þeirra
sem veldur þvl að fólki finnst
þetta lykta af pólitik. Þá nota
þjóöfélagsfræöingar alls konar
orðskripi þegar þeir tala sin i
milli og fjalla um fræöi sin, sem
enn vekur grunsemdir um aö
veriö sé aö dylja einhvern vonds-
legan pólitiskan tilgang — þá er
nú latinan læknanna betri —.
Hins vegar hefur engum þótt
þaö nein goögá aö félagsvisinda-
menn þeir, sem nefna sig hag-
fræöinga svo dæmi sé tekið um
pólitisk visindi kenni börnum, né
heldur þykir þaö óefnilegt ung-
menni sem leggur þau fræöin
fyrir sig. Þetta kemur náttúrlega
til af þvi aö bæöi er fræöigreinin
heldur eldri en þaö sem viö nefn-
um þjóöfélagsfræöi og þar meö
hafa menn van'ist þvi aö skilja
ekki hugtök og hugtakarugling
hagfræöinga og eins vegna þess
aö aöferöirnar, sem þeir beita viö
ástundun fræöa sinna snerta bara
óbeint þaö sem viö köllum einka-
mál. Þar meö er þaö sem kannski
er „pólitiskast” af öllu félags-
visindabrölti viröingavert lifi-
brauö I augum hinna grandvör-
ustu á mebal vor.
Vegna þess hve margt I þessum
fræðum er óljóst fyrir okkur
ótvina leikmenn veröur spenn-
andi aö hlýöa á Þorlák, Orn og
Kristján I von um aö þeir varpi
nokkru ljósi á þessi mál. Takist
þaö ekki, er alltént von um aö
okkur lærist aö umbera þá rétt
eins og okkur hefur Iærst aö
umbera iökendur annarra
piólitiskra vlsinda án þess þó aö
skilja þaö sem þeir hafa fram aö
færa.
Þ.B.
sjonvarp
Akureyri — Húsavík
Mikill kraftur
í leiklistarlífi
nyrðra
t þættinum „Vaka” kl. 20.30 I
kvöld veröa Húsvikingar og
Akureyringar sóttir heim, en á
báöum stööum hefur leikhúsfólk
færst mikib I fang.
Á Akureyri standa nú yfir sýn-
ingar á Sjálfstæöu fólki og Hús-
vikingar hafa sett upp Fiölarann
á þakinu.
Vökumenn brugöu sér norður á
dögunum, filmuöu á þessum sýn-
ingum og tóku aðstandendur
þeirra tali.
Húsvikingar eru ekki fjölmenn-
ir en láta sig þó ekki muna um aö
safna 40 manna flokki til aö flytja
söngleik sem venjulega er settur
upp af stórum leikhúsum. Þaö á
sjálfsagt viö hér eins og vföar aö
ekki er allt fengiö meö stæröinni.
Alla vega veröur forvitnilegt aö
fá aö sjá glefsur úr þessum sýn-
ingum báöum I Vöku i kvöld.
ÞB.
Eftir Kjartan Arnórsson
PETUR OG VÉLMENNIÐ
Fiskur inn
um allan
Skagafjörö
Aö undanförnu hefur veriö
landburöur af fiski á Sauöár-
króki. Eru þaö trillurnar,
sem komiö hafa meö þann
afla aö landi, en togararnir
hafa á hinn bóginn fiskaö
verr.
Frá Sauðárkróki róa einar
8 trillur og 4 dekkbátar. Hafa
bátarnir tvihlaöiö yfir dag-
inn og er aflinn rigaþorskur.
Viröist fiskurinn vera inn um
allan fjörö og sýnist nokk-
urnveginn sama hvar netun-
um er lagt.
Mjög mikil vinna er við
fiskverkunina og hefur þaö
ekki komiö fyrir I mörg ár að
oröiö hafi aö salta fisk á
Sauöárkróki i næturvinnu, aö
þvl er fréttaritari okkar þar,
Hreinn Sigurösson, sagöi
okkur.
—hs/mhg
Iönþróunar-
samtök í
Skagafiröi
Þaö kom fram á nýaf-
stöönum aöalfundi Kaupfé-
lags Skagfiröinga aö búiö er
aö stofna I Skagafjaröarhér-
aöi einskonar iönþróunar-
samtök, aö þvl er Hreinn
Sigurösson, fréttaritari
Þjóöviljans á Sauöárkróki
tjáöi okkur.
Aöstandur þessa félags-
skapar eru allir hreppar
sýslunnar, Sauöárkróksbær
og Kaupfélagiö. Haldinn hef-
ur verið fundur um máliö
meö forráðamönnum Iönaö-
ardeildar Sambands isl.
samvinnufélaga og fundir
hafa einnig verið haldnir um
þaö I hreppsfélögunum. Voru
undirtektir hvarvetna mjög
jákvæöar.
—hs/mhg
Hafnar-
háskóli
500 ára
Hinn 19. júnl 1475 sendi .
Sixtus páfi IV út páfabréf um
stofnun háskóla i Kaup-
mannahöfn. Kristján kon-
ungur I. gaf siöan út stofn-
bréf hinn 4. október 1478, en
starfsemi háskólans hófst
ekki fyrr en 16. mal 1479. Nú I
ár eru þvi liöin 500 ár frá
fyrstu starfsemi Hafnarhá-
skóla, og þessa vill Norræna
húsiö minnast, þar eö sá há-
skóli hefur mestan hluta
starfsskeiös sins einnig veriö
háskóli tslendinga. Norræna
húsiö og Háskóli islands hafa
þv! boöib nýkjörnum rektor
Hafnarháskóla, prófessor
Erik Skinhöj og prófessor
Svend Ellehöj aö koma til ts-
lands.
Svend Ellehöj, sem áöur
hefur gist Norræna húsiö, er
prófessor i sögu við Hafnar-
háskóla. Auk fjölmargra rita
um eldri timabil i sögu Dan-
merkur hefur hann skrifað
merka bók um hina elstu
norrænu sagnritun (1965) og
er nú aðalritstjóri hins mikla
ritverks, sem Hafnarháskóli
mun gefa út i tilefni 500 ára
afmælisins. Svend Ellehöj
heldur fyrirlestur i Norræna
húsinu fimmtudaginn 26.
april, um sögu Hafnarhá-
skóla og þróun hans gegnum
aldirnar.
Háskóli tslands minnist af-
mælisins sunnudaginn 29.
april. Þá talar dr. Jakob
Benediktsson um Hafnarhá-
skóla og tengslin viö Island.
Hinn nýkjörni rektor Hafn-
arháskóla Erik Skinhöj, sem
er prófessor I taugasjúk-
dómafræöi viö háskólann,
kemur sem fyrr segir einnig
hingaö til lands, i tilefni af-
mælisins, og veröur viö-
staddur báöa fyrirlestrana