Þjóðviljinn - 08.11.1979, Blaðsíða 1

mðvhhnn
Fimmtudagur 8. nóvember 1979—243. tbl. 44. árg.
Krafta xerkamadurinn
Sighvatur
Björgvinsson
Hallinn
réttur á
2 vikum
Sighvatur Björgvinsson fjár-
málaráöherra lýsti f gsr fyrir
blaöamönnum þeim kraftaverk-
um sem hann hefur gert I rfkis-
fjármálum fyrsta hálfa mánuöinn
i embœtti.
Sagöi Sighvatur aö skuld rikis-
sjóös viö Seölabankann heföi
numiö 43 miljöröum króna, þegar
hann tók viö 12. sept., og þar af
var skuld á hlaupareikningi 10
miljaröar króna. Eftir hálfan
mánuö átti rikissjóöur hins vegar
inneign upp á einn miljarö á þess-
um sömu reikningum, en hins gat
ráöherrann ekki aö heildarskuld
rikissjóös viö Seölabankann nam
31. október 29 miljöröum!
Þennan árangur þakkaöi ráö-
herrann hertu eftirliti meö út-
gjöldum og auknum innheimtu-
aögeröum. Ekki var þaö nánar
Framhald á bls. 13
Framkoma bandarfska sendi-
herrans hér á landi og þá um leiö
Bandarikjastjórnar, viö Njörö P.
Njarövik formann stjórnar lista-
hátiöar, er hann leitaöi eftir
vegabréfsáritun til Banda-
rikjanna i sumar og sagt var frá I
Þjóöviljanum I gær hefur aö von-
um vakiö mikla athygli. Viö leit-
uöum álits Benedikts Gröndals
forsætis- og utanrikisráöherra á
þessu máli og hann sagöi:
— Mitt álit er tviþætt.
Embættislega séö litur máliö
þannig út aö eitt riki getur ekki
skipt sér af reglum annars rikis
um feröamál eöa hvernig reglur
þaö setur sér um rétt útlendinga
til aö feröast til landsins. Ég hygg
aö viö Islendingar vildum ekki
láta segja okkur fyrir verkum I
þeim efnum.
Hitt er svo annaö mál aö mitt
persónulega álit er þaö aö þessi
stefna Bandarikjastjórnar sé
ákaflega óviturleg.
Hefur komiö til tals aö svara
liku llkt, þannig aö Bandarlkja-
menn þurfi vegabréfsáritun til
Islands?
— Hér i eina tiö þurftu þeir
þess, en svo var þaö afnumiö. Ég
hygg aö viö myndum ekkert
vinna á þvi, en aftur á móti myndi
vinnuálag starfsfólks sendiráös
Islands i Bandarikjunum marg-
faldast og þaö yröi okkar
kostnaöarauki.
Skiptir þú þér sem utanrikis-
ráöherra af þessu máli Njaröar?
— Njöröur kom aö máli viö mig
út af þessu og þaö eina sem ég gat
gert var aö bjóöa honum svo kall-
aöan „grænan” passa, þar sem
hann má telja opinberan starfs-
mann, sem formanni stjórnar
listahátiöar. Allir þeir sem fariö
hafa frá lslandi á þing Smaeinuöu
þjóöanna fá „grænan" passa og
hafa komist án nokkurrar fyrir-
stööu til Bandarikjanna. Ég tel aö
ég hafi ekki getaö gert neitt
annaö.
Þú hefur þá ekki rætt viö
ambassador Bandrikjanna hér á
landi útaf þessu?
— Nei, ég geröi þaö ekki, enda
heföi þaö sjálfsagt ekki veriö til
neins; þarna er um bandarisk lög
aö ræöa og þeim veröur ekki
breytt meö einu samtali, hversu
óviturleg sem manni þykja þau,
sagöi forsætis- og utanríkisráö-
herra Benedikt Gröndal aö lok-
um.
— S.dór
Formaður
Listahátíðar
" &W óleyfilegur í
\; *?!.. Bandaríkjunum
Ríkisstjórn krata hefur
— væntaniega meö sam-
þykki Sjálfstæðisflokksins
— ákveðiö aö skera niöur
útgjöld hinna ýmsu ráöu-
neyta um 500 miljónir
króna á þeim tveimur
mánuöum sem enn lifa af
árinu. Mestur er niöur-
skurðurinn á heilbrigðis-
sviöinu/ og veröur hætt viö
byggingar heilsugæslu-
stööva og sjúkrahúsa vfða
um land. Einnig verður
hætt viö skólabyggingar.
Þá ákvaö rikisst jórnin
einnig aö brjóta samninga
á verkalýösfélögunum
meö þvl aö fella niöur
umsamin vinnuvéla-
námskeið sem iðnaðar-
ráöuneytiö hefur kostað.
Framkvæmdir I heilbrigöis-
málum veröa skornar niöur um
160 miljónir króna. Veröur niöur-
skuröurinn látinn bitna á þeim
byggingum sem framkvæmdir
eru ekki hafnar viö eöa sem fé
hefur enn ekki veriö greitt til enn-
þá. Ekki vildi fjármálaráöherra I
gær gera grein fyrir þvi hvaöa
framkvæmdir væri um aö ræöa,
og er hann var sérstaklega spurö-
ur um sjúkrahúsiö á lsafiröi sagöi
hann aö stjórnmálamenn ættu
ekki aö láta brýna sig á slikum
hlutum. „Þeir eiga aö stjórna
landinu en ekki kaupa togara til
Raufarhafnar eöa byggja sjúkra-
hús á Isafiröi. Ég er ráöherra alls
landsins,” sagöi Sighvatur Björg-
vinsson.
1 menntamálaráöuneyti veröa
framkvæmdir skornar niöur um
130miljónir króna og bitnar þaö á
grunnskólum og iönskólum.
Niöurskuröur i öörum ráöu-
neytum er sem hér segir: sjáv-
arútvegsráöuneyti 65 miljónir
(m.a. veröur Hafþóri lagt og
mannskapnum sagt upp), fjár-
málaráöuneyti 80 miljónir (ýmis
útgjöld), samgönguráöuneyti 30
miljónir (vegaáætlun noröan-
lands og feröamálaráö), utanrik-
isráöuneyti 20 miljónir, dóms-
málaráöuneyti 30 miljónir, og
iönaöarráöuneyti 5 miljónir (um-
samin vinnuvélanámskeiö).
Meöal annars „sparnaöar” á
vegum rikisins er boöaö hert eft-
irlit meö ráöningu starfsmanna
þegar stööur losna og ber for-
stööumönnum stofnana þá aö
sanna aö þörf sé fyrir endurráön-
ingu i slikar stööur, — áætlana-
gerö um utanlandsferöir, — dag-
leg skil á innheimtufé rikisins og
stofnun bilabiöstöövar rikisins.
Þá hefur veriö boöuö samnings-
gerö viö borgarstjórn Reykjavik-
ur og bæjarstjórn Akureyrar um
aö daggjaldakerfi sjúkrahúsa
þessara sveitarfélaga veröi lagt
niöur, en rekstur þeirra tekinn
inn á fjárlög eins og rekstur rikis-
spltalanna. — GFr/AI.
■■■■• •; '■
Óviturleg stefna
sagöi Benedikt Gröndal forsætisráðherra um framkomu
bandaríska sendiráðsins við Njörð P. Njarðvík
Fjármálaráöherra krata tilkynnir:
500 miljóna
króna niður-
skurður á
fjárlögum
Hún er svosem ekkert hafskip, skútan Sólaris, sem nú liggur i Reykja-
vikurhöfn, aöeins 9.5 metrar aö lengd. En á þessari litlu skel fóru þeir
Axel Czuday og Tómas Tómasson allt noröur og vestur aö segulskaut-
inu. Sjá frásögn á baksiöu. (Ljósm. —eik —)
Mótmœli Alþýðubandalagsins
Skerðing á
persónufrelsi
Alþýðubandalagið hefur form-
lega boriö fram mótmæli viö
bandariska sendiherrann á
tslandi, Richard A. Ericsson
vegna þess aö félagar Alþýöu-
bandalagsins eru taldir „óleyf-
ilegir gestir” I Bandarikjunum og
aö staöfest hefur veriö af hálfu
sendiráösins aö haldin sé skýrsla
um skoðanir og störf félaga i
Alþýöubandalaginu og fóiks sem
kemur fram á þess vegum.
ólafur Ragnar Grimsson, for-
maöur framkvæmdastjórnar
Alþýöubandalagsins, bar fram
mótmælin fimmtudaginn 1. þ.m.
og mótmælti sérstaklega þeim
ákvöröunum sem sendiraöiö heföi
tekiö og þeim rökum sem þaö
beitti i sambandi viö um sókn
Njaröar P. Njarövik , um vega-
bréfsdritun til Bandarlkjanna,
sem frá var greint I Þjóöviljanum
i gær.
Þá mótmælti ólafur Ragnar
þeirri starfsemi sendiráösins aö
skrásetja pólitiska starfsemi ein-
staklinga á Islandi og benti á aö
sllkt væri skeröing á stjórnmála-
legum réttindum þeirra og
persónufrelsi.
1 _ _ _ _ _ I
I Vinstrt menn Kaupmáttur Verkalýdsmál Trúmál Dreifbýlið 1
Möguleikar „Hvaöa möguleika eiga vinstri menn? Er hægri stjórnin þegar ráöin? Nei, svo 01a er ekki komiö. Kosningar eru enn eftir, úrslitin liggja ekki fyrir”, segir Lúövik Jósepsson i grein sem hann nefnir: „Vinstri menn hvaö er framundan?” Staöa Alþýðu- bandalagsins er þaö sem úr- slitum ræöur segir Lúövik. Rlkisstjórnir A siöustu 20 árum hefur kaup- máttur tlmakaups Dagsbrún- armanna aöeins vaxiö þegar Aiþýöubandaiagiö hefur átt aöild aö rikisstjórn. 20 ára þróun sýnir afdráttariaust samhengi milli þess hvaöa fiokkar skipa rikisstjórn og hver þróun kaupmáttarins er. Aðeins þegar Alþýöubanda- iagiö kemur tii sögunnar verö- ur breyting til hins betra i þágu iaunafólks. Mótmæli „Fjölmargir fulitrúar á þingi L.t.V. mótmæltu haröiega aö stéttarfélag verslunarfólks legöi nafn sitt viö aö augiýsa og reka áróöur fyrir samtök- um kaupmanna og heildsala þar sem hin félagslega versi- un er ekki þátttakandi.” segir Baldur Óskarsson fulitrúi á þinginu og telur fjármunum verslunarfólks betur variö til annarrar starfsemi. Dýrlingar nú og þá Móöir Teresa er eins og arf- taki Heilags Frans I niitiman- um: enn á ný gerist þaö undur, aö þegar þú krefst ails af ein- hverjum manni, þá kemur hann til liös viö þig. Segir Torfi ólafsson i viötali um glæsilega kaþóiska bók, um Heilagan Frans af Assisi. Læknislaust ófremdarástand er nú I heil- brigðisþjónustu bæöi á hluta Vestfjaröa og Austfjaröa og er t.d. fijótlegast fyrk þá sem búa á Þingeyri aö fara til iæknis I Reykjavfk og aliar barnshafandi konur eru send- ar suöur. Alika ástand er á Djúpavogi eystra og læknis- iauster á Raufarhöfn og Fiat- eyri.
Sjá opnu Sjá siðu 2 og 16 Sjá bls. 3. Sjá opnu. Sjá baksiðu 1