Þjóðviljinn - 25.07.1980, Qupperneq 3

Heilbrigðis- og félagsmálaráðuneyti undirbúa stórátak,
Föstudagur 25. júli 1980 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 3
Drögum úr slysum
á ári fatlaöra 1981
Starfshópur um slysavarnir tekinn til starfa
Aö undanförnu hafa oröiö
alvarleg slys hér á landi, fjöldi
dauöaslysa hefur vaxiö og þeim
fjölgar sem búa viö margs konar
örkuml. Félagsmálaráöuneytiö
og heilbrigöis- og tryggingaráöu-
neytiö undirbúa nú vlötækt og
samstillt átak á Alþjóöaári fatl-
aöra 1981 tii þess aö draga úr
slysaöldunnisem landsmenn hafa
oröiö aö þola á liönum árum.
Starf shtípur um slysavarnir var
settur á laggirnar 10. júni s.l..Er
hann skipaöur þeim Ólafi Ólafs-
syni landlækni, sem jafnframt er
formaöur, — Eyjólfi Sæmunds-
syni öryggismálastjóra, — Bimi
önundarsyni tryggingayfirlækni
— Haraldi Henrýssyni sakadóm-
ara og fulltrúa Rannsóknarnefnd-
ar sjtíslysa, — Hauki Kristjáns-
syni yfirlækni Slysadeildar Borg-
arspitalans, — Zophaniasi Páls-
syni skipulagsstjtíra rikisins og
Þóröi Ingva Guömundssyni sem
er fulltrúi ALFA-nefndarinnar og
jafnframt ritari starfshópsins.
Verkefniö sem starfshópurinn
ákvaö sér er þrlþætt. í fyrsta lagi
aö afla uppiysinga um orsakir og
afleiöingar slysa og gera tillögur
um úrbætur á grundvelli þeirra. t
ööru lagi aö þrýsta á stjórnvöld
um úrbætur og aögeröir á grund-
velli tillaganna. Og i þriöja lagi
aö dreifa upplýsingum meöal al-
mennings og fá til liös viö sig
stofnanir og samtök, til aö hafa
áhrif á rikisstjórnina, um þær úr-
bætur sem nauösynlegar eru og
lagöar veröa til.
Fyrsta verkefni hópsins var aö
skrifa fjölmörgum samtökum og
stofnunum sem miölaö gætu
þekkingu og tillögum til úrbóta i
slysavamamálum. Er gert ráö
fyrir aö fulltrúar þessara aöila
kynni starfshópnum viöhorf sln I
september/okttíber næstkom-
andi. Þá hefur þeim aöilum sem
sæti eiga i starfshópnum veriö
ætlaö, hverjum á slnu sviöi, aö
vinna nauðsynlegar upplýsingar
og gögn fyrir hópinn. Markmiö
meö þeirri gagnaöflun er aö kort-
leggja slysavalda, þ.e. hverjir
veröa fyrir slysum, hvar, hvenær
og hvernig. A grundvelli þeirra
upplýsinga á sföan aö vera hægt
aö gera sér grein fyrir hverra úr-
bóta sé helst þörf.
Slys i heimahúsum
Þegar er unniö aö sérstakri at-
hugun á slysum I heimahúsum.
Hefur Erika Friöriksdóttir þaö
verkefni aö rannsaka um 5.000
slys i'heimahúsum hér á landi og
er starf hennar hluti af samnor-
rænu slysarannsóknarverkefni.
Er ætlunin þegar könnun er lokið
aö vinna upplýsingarit til útgáfu,
þarsem koma fram leiöbeiningar
um hvernig beri aö foröast slys I
heimahúsum.
öryggisbelti
Bæklingur hefur veriö gefinn út
á vegum Landlæknisembættisins
og ALFA-nefndarinnar er kallast
Umferöarslys og öryggisbelti.
Þar er mælt meö ýmsum ráöstöf-
unum til aö draga úr umferöar-
slysum. Helstu atriöi sem þar eru
nefnd eru, — aö umferöarfræösla
veröi stóraukin I grunnskólum
landsins, — aö ökukennsla veröi
bætt mjög frá þvl sem nú er og
Amerísk kvikmyndavika:
13 Bandarískar heimildamyndir
Amerisk kvikmyndavika hefst i
Regnboganum á morgun. Þar
veröa sýndar 13 heimildamyndir
sem eiga þaö sameiginiegt aö
vera framleiddar af mönnum
sem standa utan viö hinn
ameriska kvikmyndaiönaö. Þaö
er islensk- ameriska félagiö og
Sigurjón Sighvatsson sem aö
kvikmyndavikunni standa, en
Sigurjón stundar nám I kvik-
myndagerö i Bandarikjunum. I
tilefni af vikunni eru staddir hér á
landi tveir kvikmyndaframleiö-
endur, Mitchell Biock og Ben
Shedd sem eiga báöir myndir á
vikunni.
Þeir félagar ræddu viö blaöa-
menn I gær um kvikmyndir I
Ameriku og þá kvikmynda-
geröarmenn sem reyna aö vinna
sjálfstætt og gera myndir eftir
eigin hugmyndum og hugsjónum.
Oft á tlöum er um að ræöa póli-
tlskar myndir eöa myndir sem
fjalla um mál sem Hollywood -
iönaöurinn sinnir ekki og þykir
ekki gróöavænlegar.
Sjálfstæöir framleiöendur hafa
stofnaö meö sér samtök og dreif-
ingarfyrirtæki og sinna markaöi
sem stóru félögin koma vart
nærri.
Þegar þeir Block og Shedd
sögöu frá markaöinum þar vestra
varö mér hugsaö: Allt er til I
Amerlku. t Bandarlkjunum er
mikiö um þaö aö bókasöfn hafi
einnig kvikmyndadeildir og
láni út kvikmyndir. Þá kaupa
skólar einnig mikiö af kvik-
myndum ekki sist myndir sem
hægt er að nota viö kennslu.
Þessum stóra markaöi sinna
framleiöendur heimildamynda.
Block sagði aö fyrir svona tlu
árum heföi alla unga bandarlkja-
menn dreymt um aö skrifa skáld-
sögu, þar áöur ætluðu allir aö
veröa kvikmyndastjörnur, en á
seinni árum hafa margir snúiö
sér aö kvikmyndagerö og nú
streyma myndir á markaöinn
sem hafa ýmislegt ab segja um
bandarískt þjóöfélag. Þaö er sko
endin Hollywood framleiösla.
A k v i k m y n d a v i k u n n i
sem stendur til 1. ágúst veröa
sýndar margar merkar myndir
t.d. um fræga djassleikara svo
sem Duke_ Ellington, mynd
Blocks fjallar um nauögun, en
mynd Shedds er um flug. Hún
fékk óskarsverðlaun áriö 1979
sem besta heimildamyndin þaö
ár. Hér er merkisviöburöur á
feröinni og kvikmyndaunnendur
geta notaö siöustu sjónvarpslausu
dagana til aö njóta góörar kvik-
myndalistar.
—ká
Bandarisku leikstjórarnir Ben Shedd og Mitchell Block eru gestir kvik-
myndavikunnar i Regnboganum. Þeir eiga hvor sína myndina á vik-
unni, önnur er óskarsverölaunamynd en hin hefur vakiö mikla athygli
enda fjallar hún um nauögun. — Ljósm.: Eila.
Leikarinn
Peters Sellers
látinn
Breski leikarinn Peter Seilers
lést i fyrrinótt 54 ára aö aldri.
Hann var einn þekktasti gaman-
leikari Breta og varö einkum
frægur fyrir tiilkun sina á franska
lögreglustjo'ranum Clousseau I
myndinni um Bleika Pardusinn
og þeim sem á eftir henni fylgdu.
Nú I ár var Sellers tilnefndur til
Óskarsverölauna fyrir leik sinn I
myndinni Being There, sem
byggö er á samnefndri sögu eftir
Jerzy Kosinski. Hún er ein skarp-
asta ádeila á bandariskt sam-
félag sem lengi hefur sést á hvita
tjaldinu og glæsilegur endir á
ferli Petter Sellers sem oft hefur
tekist aö kalla fram hlátur
miljóna kvikmyndaunnenda meö
sérkennilegu látbragöi og tali.
—ká
Peter Sellers I hlutverki Clousseaus iögreglustjóra sem varö aö bregöa
sér Iýmis gerfi Ieltingaleik sinum viö bófa heimsins.
A alþjtíöaári fatlaöra veröur gert samstiilt átak til þess aö afstýra
slysum, sem ekki aðeins valda dauösföllum heldur örkumlum
fjölda manna á ári hverju. Myndin er tekin á endurhæfingadeild
Borgarspitalans viö Grensás.
námskröfur til ökuprófs stórhert-
ar, —-aönotkunöryggisbelta fyrir
bifreiöastjóra og farþega i fram-
sæti veröi lögleidd hérlendis, —
aö lagt veröi bann viö þvi aö börn
undir 12 ára aldri sitji I framsæt-
um bifreiða viö akstur, — aö
hnakkapúöar veröi lögleiddir I
bllum, — aö lýsing og merking
akbrauta veröi bætt, — aö áróöur
fyrir slysavörnum veröi aukinn
og starfsemi Umferöarráös veröi
efld. I framhaldi af þessum mál-
um hefur starfshópurinn rætt
hvernig komast megi fyrir rót
vandans og eru menn almennt
sammála þvl aö núverandi skipu-
lag umferöar sé helsta meiniö.
Meö bættu bæjarskipulagi mætti
koma í veg fyrir mikiö af þeim
slysum sem veröa I umferöinni.
Er áhugi innan starfshtípsins aö
athuga þetta mál frekar.
Þá skal þess loks getiö aö
Bjarni Torfason læknir er nú aö
hef ja lokavinnslu á könnun sinni á
afleiðingum stórslysa fyrir 250
manns, sem slösuöust áriö 1975.
Niöurstöður þessarar könnunar
munu verba ómetanlegar fyrir
slysarannsóknir hér á landi og til-
lögugerð til úrbóta i þeim efnum.
— áþj.
Félagsmálaráö Reykjavlkurborgar hefur samþykkt aö hefja dagvistun
aldraöra viö Dalbraut 27 og veröur þar pláss fyrir 30 manns.
Dagvistun aldraöra við Dalbraut:
Samþykkt í félags-
málaráði borgarinnar
Félagsmálaráð Reykjavfkur-
borgar ákvaö á fundi sinum I gær
aö koma á fót dagvistun fyrir ald-
raöa aö Dalbraut 27. 1 vor var
hópur settur á laggirnar til aö
kanna hvort ekki væri ástæöa til
aö koma á aukinni dagvistun fyrir
aldraö fólk á svipaöan hátt og nú
er I Hafnarbúðum. Niöurstaöa
nefndarinnar varö sú aö sllkt væri
æskilegt og er áætlaö aö um 30
manns komist aö á Dalbrautinni.
Greiðslur ellilifeyrisþega munu
aö mestu standa undir þessari
þjónustu.
— ká
Sáttmáli SÞ um afnám misréttis
gegn konum:
Island undir-
ritaði í gær
I gær undirritaöi Einar Agústs-
son, sendiherra I Kaupmanna-
höfn, sáttmála Sameinuöu þjóö-
anna um afnám alls misréttis
gegn konum fyrir lslands hönd.
Sáttmáli þessi var samþykktur á
allsherjarþingi Sameinuöu þjóö-
anna 18. desember s.l. og hafa nú
um 60 riki staðfest hann meö
undirskrift sinni. —A1
Banaslys í Borgarfirði
Siöastliöiö þriöjudagskvöld
varö banaslys aö Belgsholti I
Leirár- og Melasveit I Borgar-
firöi. Sjö ára gamall drengur,
Sólmundur Arnar Haraldsson,
lenti I drifskafti dráttarvélar meö
ofangreindum afleiöingum.
—mhg,