Þjóðviljinn - 20.03.1981, Page 1

UOWIUINN
Föstudagur 20. mars 1981 —66. tbl. 46. árg.
Mikiö úrval er af dönskum krækiing frá Limafiröi i matvöruversiunum I Reykjavik. Þessi mynd var
tekin i einni stórversluninni i gær. Heilbrigöiseftirlitiö kannar nú hvort þessi vara sé hættuleg tii matar
vegna kvikasilfursmengunar. Mynd: —eik.
Háskaleg kvikasilfursmengun 1 fiski í Limafirði á Jótlandi
Eitraður kræklingur
tfl sölu hérlendis?
Heilbriðgiseftirlitið hefur þegar tekið sýni til rannsóknar
„Við höfum þegar haft sam-
band við danska heilbrigöiseftir-
litið og óskaö eftir upplýsingum
varðandi meinta kvikasilfurs-
mengun í kræklingi sem veiddur
er i Limafirði, auk þess sem viö
höfum tekið til rannsóknar kræk-
ling frá þessum slóöum sem er til
sölu hér i Reykjavik, en niður-
stöður liggja ekki fyrir fyrr en um
og eftir helgi”, sagöi Hrafn V.
Friðriksson, forstöðumaður Heil-
brigðiseftirlits ríkisins, i samtali
við Þjóöviljann i gær.
þesssem veriö væri aö kanna þau
vörumerki af niöursoðnum kræk-
lingi frá Limafiröi sem eru til sölu
i verslunum hérlendis og setja
sýni i rannsókn.
„Fullnægjandi niöurstööur
munu ekki liggja fyrir fyrr en
eftir helgi. Ef niöurstööur rann-
sókna okkar sýna að hér sé
sannanlega um kvikasilfurs-
mengaða vöru að ræða, þá
Auður Torfadóttir hjá
munum viö þegar hafa samband
viö viðkomandi innflytjendur og
láta stöðva sölu á vörunni i versl-
unum”, sagöi Hrafn, „en eins og
er getum viö litið sagt þar sem
okkar athuganir eru i fullum
gangi.” —ig.
Sjá frétt bls. 5
Sláturfélaginu:
Eins og nánar er skýrt frá i
frétt á bls. 5 i blaðinu i dag, hefur
breska sjávarútvegsráðuneytið
hótað innflutningsbanni á fiskaf-
urðir sem veiddar eru i Lima-
firði á Jótlandi, vegna háska-
legrar kvikasilfursmengunar
jsem fundist hefur i fiskafurðum
þaðan.
Hrafn sagði að heilbrigðiseftir-
litið hefði haft fregnir af þessum
mengunarmálum i fyrradag og
þá þegar óskað eftir nánari upp-
lýsingum frá Danmörku, auk
Línumenn hjá
RARIK sömdu
1 fyrrinótt tókust samningar
milli linumanna og Rafmagns-
veitna rikisins um nýjan kjara-
samning. Aður höfðu linumenn
frestað fyrirhuguðu verkfalli sem
hefjast átti sl. þriðjudagskvöld.
Þessi nýi kjarasamningur er
likur þeim samningi sem gerður
var við starfsmenn rikisverk-
smiðjanna fyrr i vetur, enda hafa
samningar linumanna undan-
farin ár verið þeim likir, en nú
höfðu þeir dregist aftur úrþegar
hinir nýju samningar rikisverk-
smiðjumanna voru gerðir i vetur.
—S.dór
Framleiðandi
neitar mengun
„Mér brá óneitanlega illa viö
þessar fréttir um mengunina i
Limafiröinum, og haföi þvi strax i
morgun telexsamband viö fram-
leiösluaöilann sem viö höfum
umboð fyrir frá þessu svæöi og
baö um nánari upplýsingar
varöandi möguleika á kvika-
silfursmengun I kræklingnum,”
sagöi Auöur R. Torfadóttir
deildarstjóri hjá Sláturfélagi
Suðurlands i samtali viö Þjóövilj-
ann í gær.
Sláturfélagið flutti inn á siðasta
ári 10,5 tonn af niðursoðnum
kræklingi frá Limfjords östes
Company I Nyköbing á Jótlandi.
Auöur sagði aö I svarskeyti sem
sér heföi borist I gær frá fyrir-
tækinu væri fullyrt að enga kvika-
silfursmengun væri að finna i
kræklingum frá þeim. Hins vegar
hefur fundist of hátt kvikasilfurs-
magn i kræklingi sem veiddur var
vestast I Limafirði. Limfjords
östes Company hefur aldrei veitt
á þvi svæði, heldur i um 100 km
fjarlægð frá þeim stað sem meng-
unar hafi orðið vart.
„Ég hef ekki ástæðu til að ætla
annað en þessar upplýsingar séu
réttar, og við höfum þvi ekki
ákveðið að stööva sölu á þessari
vöru. Hins vegar óskaði ég eftir
enn frekari upplýsingum frá
fyrirtækinu varðandi þessi meng-
unarmál og ég á von á þeim i pósti
strax eftir helgina.”
Auður sagði að það kæmi fram I
svari fyrirtækisins að það væri
með stöðugar athuganir á fram-
leiðslunni, en rétt væri þó aö taka
fram að þetta tiltekna fyrirtæki
sem Sláturfélagið hefur umboð
fyrir væri aðeins eitt af mörgum
kræklingafyrirtækjum við Lima-
fjörðinn.
—g
Deilt um baujur í björgunarbáta:
Ráðherra
hjó á hnút
Gefur leyfi til aö nota baujur sem
ekki uppfylla skilyrði
Hinn 13. þessa mánaðar gaf
Steingrímur Hermannsson sam-
gönguráðherra út bréf þar sem
hann levfir notkun LOCAT radíó-
bauja i gúmbjörgunarbáta um
borð i islenskum skipum til
bráðabirgða, eins og hann orðar
það. Hér er um mál að ræða sem
all nokkrar deilur hafa staðið um
milli Pósts og sima og Siglinga'-
málastofnunarinnar, en báöar
þessar stofnanir eiga að sam-
þvkkja slikar radióbaujur, en að-
eins Siglingamálastofnunin hefur
samþykkt LOCAT baujurnar,
Póstur og simi ekki.
Þetta mál á sér þá forsögu að
1979vargefin út reglugerðum að
iöllum islenskum gúmbjörgunar-
bátum skuli vera radióbauja með
121,5 MHz og 243 MHz og megi
þær ekkiverastærri um sigen 500
kúpik-sentimetrar. Kom þá fljótt
i ljós að vandfundnar væru radió-
baujur svo litlar með þann
sendingarkraft og endingu sem
reglugerðin kvað á um.
Siðan gerðist það að meðal
bauja sem prófaðar voru i þvi
skyni að finna rétta gerð var
radióbauja af gerðinni LOCAT,
sem Asiufélagið hefur umboð
fyrir. Hún uppfyllti þó ekki öll
skilyrði reglugerðarinnar, þvi
þar var gert ráð fyrir að baujan
sendi út merki á sömu orku á
121,5MHzog 243 MHz. Þessi gerð
sendir á minni orku á 243 MHz en
það er sú bylgja sem aðeins her-
flugvélar hlusta á.
Þrátt fyrir þetta samþykkti
Siglingamálastofnun þessa gerð,
en Póstur og simi hélt sig fast við
reglugerðina og neitaði að sam-
þykkja þessa gerð. Eftir að
Siglingamálastofnun haföi sam-
LOCAT-baujan sem deilurnar
hafa staðiðum en ráðherra hefur
nú skorið úr um til bráðabirgða.
þykkt LOCAT baujurnar pantaði
Asiufélagið milli 600 og 700 stykki
af þessum baujum með islenskri
áletrun, þ..á.m. að baujan væri
viðurkennd af Siglingamála-
-stofnun. Engin önnur tegund
fannst, sem uppfyllti fullkomlega
skilyrði reglugerðarinnar, en
Siglingamálastofnun taldi þessa
gerð komast mjög nærri henni og
þörfin fyrir radióbaujur i gúm-
björgunarbáta er mjög brýn og
þvi mun ráðherra hafa gefið út
þetta undanþágu bréf.
—S.dór
Harma
þessa
ákvörðun
segir Þórhallur
Hálfdánarson starfs-
maður sjóslysanefndar
Þórhallur Hálfdánarson
starfsmaður sjóslysanefndar
sagðist harma þessa ákvörðun
ráðherra, hér væri um að ræða
baujur sem væru fjarri þvi að
uppfylla þau skilyrði sem rætt
værium i reglugerðinni. Sjómenn
gætu haldið að þeir væru þarna
með ákveðið öryggistæki, sem
svo ekki reyndist sh'kt þegar á
reyndi.
—S.dór
Hvort allir
eru ánægdir
skal ég ekki segja um
sagði Jón Skúlason
póst og
símamálastjóri
Jón Skúlason póst- og sima-
málastjóri sagði að ástæðan fyrir
þvi aö Póstur og simi hefði ekki
samþykkt þessa gerð væri sú, að
þær uppfylltu ekki öll skilyrði
sem reglugerðin segir til um.
— Nú hefur samgönguráðherra
gefið út þetta bréf um bráða-
birgðaheimild til notkunar á
þessum LOCAT baujum, meðan
ekki fáist annað betra. Og þar
með getum við afgreitt málið.
Hitt er svo annað mál hvort allir
eru á eittsáttir um aðþetta sé góð
lausn, þar um dæmum við ekki,
sagði Jón Skúlason.
—S.dór
Stórkostlegt
framfaraskref
segir Hjálmar Bárðarson
Hjálmar Bárðarson siglinga-
málastjóri sagði I gær að stofn-
unin hefði gert margar tilraunir
með þessa gerð af radíóbaujum
og hefðu þær reynst vel, bæði
langdregnar á 121,5 MHz og
endingartimi góður. Þá sagði
hann að það væri hlustunartiðnin
121,5 MHz sem Siglingamála-
stofnun hefði fyrst og fremst
áhuga fyrir, þvi að allar flugvélar
nema bara orrustuflugvélar
hlusta á þeirri tiðni, Ég tel þetta
vera stórkostlegt framfaraskref,
og mun skýrsla um prófanir
Siglingamálastofnunarinnar
verða send erlendis enda hafa
niðurstöðurnar vakið athygli,
sagði Hjálmar Bárðarson.
S.dór