Þjóðviljinn - 06.05.1981, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 6. mai 1981
UOBVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýds-
hreyfingar og þjódfrelsis
llgi'fandi: Utgálufélai,' Þjoðviljans.
Kramkvæmdastjóri: K öur Bergmann.
Ritstjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan
Olafsson.
Auglýsingastjóri: Þorgeir Olafsson.
L'msjónarmaöur sunnudagsblaös: Guöjón Friðriksson.
Afgreiöslustjóri: Valþor Hlööversson
Blaöamenn: Altheiöur Ingadóttir, Ingibjörg Haraldsdóttir,
Kristin Astgeirsdottir, Magnus H. Gislason, Sigurdór Sigurdórs-
son.
íþróttafréttamaöur: Ingollur Hannesson
Þingfréttaritari: Þorsteinn Magnusson
Útlit og hönnun: Guöjon Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson.
I.jósmvndir: Einar Karlsson, Gunnar Eliasson.
Ilandrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elias Mar.
Auglýsingar: Svanhildur Bjarnadóttir.
Skrifstofa: Guörún Guövaröardóttir, Jóhannes Harðar^on.
Afgreiösla: Kristin Pétursdóttir, Bára Siguröardóttir.
Simavarsla: Olöí Halldórsdóttir, Sigriður Kristjánsdóttir.
Bílstjóri: Sigrún Báröardóttir.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jóns-
dóttir.
Útkevrsla, afgreiösla og auglýsingar: Siöumúla 6,
Ueykjavik, simi 8 13 33.
Prentun: Blaöaprent hf..
Frelsishlynur
• í fyrrinótt lést í Mazefangelsinu í Belfast á írlandi
ungur frskur lýðveldissinni eftir 66 sólarhringa hungur-
verkfal I.
• Bobby Sands lifði ekki þá stund, að mæta Margarete
Thatcher, forsætiráðherra Breta, í þingsölunum í
London. Hann var kjörinn á þing, en kaus að deyja fyrir
skoðanir sínar um rétt fátækra manna á írlancfT, þann
réttsem járnfrúinog hennar sveittraðka undir fótum.
• Frá því er sagt í gömlum bókum að fyrir þúsund
árum röskum hafi norrænir höfðingjar er hér námu land
flutt með sér mikinn fjölda írskra þræla og ambátta.
Sumir hafa jafnvel fyrir satt að meirihluti þess fólks
sem hér settist að á níundu og tíundu öld hafi verið af
keltneskum uppruna. Hvað sem rétt er í f ræðum þessum
þá höfum við Islendingar leyft okkur að telja til nokk-
urrar frændsemi við nágranna okkar Ira og jafnvel
stundum þóst með stolti finna fyrir írsku þrælablóði,
rauðuog heitu, í okkar eiginæðum.
• En hvaðskyldu margir hér sjá ástæðu til þess að líta
upp nú, þegar fregn berst um pfslardauða þessa unga
manns? — Vonandi nokkrir enn.
Við Islendingar, sem nú lifum, gleðjumst gjarnan yf-
ir þeirri velsæld sem okkur er búin á jarðarkringlunni.
Við qleðjumst yf ir því að hér skuli deilumál yf irleitt vera
útkljáð án of beldis og örþrifaráða. Við erum vopnalaust
fólk og ekki lengra milli manna en svo að flestir geta
rætt ágreiningsmál í sæmilegu bróðerni.
• Víst er þetta mikil gæfa. Við skulum þó síst af öllu
halda okkur betri en aðra menn, eða hreykja okkur í
heimskulegri sjálfumgleði fólks, sem ekki lætur sig
annað varða en eigin munað.
• Sú barátta sem háð er um allan heim fyrir brauði,
fyrir mannréttindurry fyrir jöf nuði, f yrir mannsæmandi
lifi, sú barátta kemur okkur við. Hún kemur okkur við
hvar sem hún er háð, og ekki sfst þegar hús nágrannans
brennur.
• Mjög víða um heim eru aðstæður með þeim hætti að
fárra sigra er að vænta séu menn ekki reiðubúnir að
leggja í sölurnar sitt eigið líf fyrir vonina um réttlæti
öðrum til handa.
• Þau átök sem átt hafa sér stað á Norður-lrlandi
undanfarin ár og kostað mörg mannslíf eiga sér djúpar
sögulegar rætur. Sagt er að þarna takist á tveir trúf lokk-
ar, kaþólskir menn og mótmælendur, en þar er aðeins
um brot af sannleikanum að ræða. Það er hin djúpstæða
stéttaskipting, hið hrikalega misrétti milli þegnanna
sem mestu veldur. Þessari stéttaskiptingu, þessu hrika-
lega misrétti,er haldið við með bresku hervaldi og engin
raunhæf von gef in um friðsamlegar úrbætur.
• Þótt (rar hafi að mestu glatað tungu sinni í hörm-
ungum liðins tíma, þá eru þeir geymin þjóð um f lest. Á
19. öld kallaði bresk heimsvaldastefna miklar hörm-
ungar yf ir íra. Þeir máttu þá Ifða þyngri hungursneyð en
flestir aðrir, og það svo,að á síðustu 60 árum 19. aldar
fækkaði íbúum Irlands um fullan þriðjung vegna hung-
urs og landf lótta.
Slíkir atburðir skilja eftir sig djúp sár, sem gróa
seint, þóttnýjar kynslóðir rísi á legg.
• Krafan um eitt írskt lýðveldi átti hljómgrunn um
landiðallt, því írar eru ein þjóð, en ekki tvær. En þegar
loks tókst að stofna írskt lýðveldi upp úr fyrri heims-
styrjöldinni þá var landið með of beldi klof ið í tvennt og
hrammur hins breska heimsveldis hvfldi áfram með
fullum þunga yfir norðurhluta landsins. — Undír þeim
hrammi brenna eldar haturs. Þar er hrópað á réttlæti í
nauð.
• Bobby Sands var ekki glæpamaður, eins og járnf rúin
i London heldur fram; hann var staðfastur baráttu-
maður fyrir rétti síns fólks. Fátækt fólk á írlandi kýs
ekki glæpamenn á þingið í London, heldur fulltrúa sem
það treystir fyrir sínum þjóðlega, stéttarlega og trúar-
lega málstað. Slíkur maður var Bobby Sands.
• Allt frá páskauppreisninni í Dublin árið 1916 hefur
margur sigurglaður sveinn fallið í valinn með frum. —
Við skulum vona að upp af rauðu hjartablóði þeirra allra
rísi fyrr en síðar sá írski f relsishlynur sem brýtur okið.
— k.
klrippt
„Uppákoman”
á aöalfundi
atvinnurekenda
Geirsklikan í Sjálfstæðis-
flokknum fer nú miklum ham-
förum I baráttunni gegn Gunn-
ari Thoroddsen og rikisstjórn-
inni. Arangur þingflokks Sjálf-
stæðismanna i sölum Alþingis
er þó ekki upp á marga fiska og
þar tapast allar lotur. Og þar
sem ekki er hægt að hætta alveg
við landsfundinn, sem áreiðan-
lega er þó efst i hugum Geirs-
klikunnar, verður að gera
örvæntingafullar tilraunir til að
klekkja á Gunnari eftir öðrum
leiðum.
Nýjasta atlagan að forsætis-
ráðherra og rikisstjórn var gerð
að undirlagi Geirsklikunnar á
aðalfundi Vinnuveitendasam-
bánds tslands. Sú stofnun er nú
tryggasta vigi Geirsklikunnar,
fyrir utan sjálft Morgunblaðið.
Helstu foringjar atvinnurek-
enda þeir Kristján Ragnarsson,
Davið Scheving Thorsteinsson
og Þorsteinn Pálsson með for-
manninn Pál Sigurjónsson uppá
punt, ráða þvi sem þeir vilja i
samtökum atvinnurekenda. Og
allt eru þetta innstu koppar i
búri Geirsklikunnar. Það voru
þessir menn sem skipulögðu
aðalfundinn og „uppákomuna”
þar og hafa lagt nótt við nýtan
dag siðustu daga til að fundur-
inn gæti sem best þjónað Geir i
atinu gegn Gunnari.
Plottið: Sýnum
Gunnari
fyrirlitningu
Fyrst var þingað ákaft hvort
fá ætti forsætisráðherra til að á-
varpa fundinn. Niðurstaðan
varð sú að biðja Gunnar að
flytja þar ræðu, en að sjá til þess
að honum yrði sýndur þar full-
kominn dónaskapur og fyrirlitn-
ing.
Á löngum klikufundum á
kontór atvinnurekenda æfðu
fjórmenningarnir uppákomuna.
Hringt var út til allra sem sækja
áttu fundinn og þeir beðnir sér-
staklega um að klappa ekki fyr-
ir ræðu Gunnars. Annar þáttur
þessarar sérstöku leiksýningar
fór þannig fram að forsætis-
ráðherra var beðinn um að sitja
fyrir svörum að ræðu lokinni.
Aftur á móti höfðu allir fundar-
menn fengið ströng fyrirmæli
um að spyrja Gunnar einskis.
Með þeim hætti töldu þeir sig
sýna Gunnari sérstaka háðung
og litilsvirðingu. Ekki er þó vist
að almenningur i landinu telji
þetta uppátæki ráðherranum og
rikisstjórninni til minnkunar,
enda öllum ljóst að hatur Geirs-
klikunnar á Gunnari er svo mik-
iðað mönnunum er ekki lengur
sjálfrátt! Og einhvern timann
hefði heyrst hljóð úr horni
þeirra manna sem telja sig úr
ffnustu kreðsum borgara-
1
Þorsteinn Pálsson sá um að
utfæra uppákomuna með hring-
ingum i félagsmenn.
stéttarinnar, ef menn teldu sig
þurfa að gripa til þess ráðs að
sýna forsætisráðherra landsins
ókurteisi og dónaskap, þótt
menn kynni að greina á við hann
málefnalega.
Mestu höft
i viðri veröld
En auðvitað átti svo sjálfur
boðskapur atvinnurekenda að
vera aðalvopn Geirsklikunnar i
baráttunni við Gunnar og rikis-
stjórnina. Sá sem þetta skrifar
minnist ekki að hafa fyrr heyrt
jafn harðar árásir á nokkra
rikisstjórn úr herbúðum at-
vinnurekenda. Og ekki er nú lit-
ið tekið uppisig. Þannig segir
formaður atvinnurekenda, Páll
Sigurjónsson i upphafi ræðu
sinnar, sem ekki verður skilið á
annan hátt, en sérstakt ávarp til
Gunnars Thoroddsen:
„Þegar við komum saman til
þessa aðalfundar i dag eru
aðeins liðnir rúmir þrir sólar-
hringar frá þvi að Alþingi
samþykkti að hneppa stóran
hluta atvinnurekstursins i
landinu i nýja fjötra. Frá 1. ma'
býr atvinnureksturinn við hörð-
ustu og afturhal dssömustu
verðlagshaftalöggjöf, sem um
getur. A sama tima og stjórn-
völd hneppa þannig atvinnu-
reksturinn enn einu sinni i f jötra
laga og reglugerða er i mörgu
tilliti hagkvæm tið. Ýmis svo-
kölluð ytri skilyrði i okkar
þjóðarbúskap eru hagstæð. Það
eru þvi'fyrst og fremst heimatil-
búin vandamál, sem i sólskininu
varpa skugga á atvinnulifið.”
í fjötrum
sálarkreppu
Þessi áróður er mjög i anda
Geirs Hallgrimssonar, sem
telur að með þessu tiltölulega
saklausa frumvarpi sé verið að
komahér á lögregluriki. Það er
að visu ekki alveg skýrt af orða-
laginu hvort atvinnurekenda-
formaðurinn er hér að tala um
Davift Scheving Thorsteinsson
er talinn hafa átt hugmyndina
um aft litilsvirfta forsætis-
ráftherra.
hörðustu og afturhaldssömustu
verðlagshaftalöggjöf sem
nokkru sinni hefur verið sett i
viðri veröld, en það er þó lýðum
ljóst að Geirsklikan situr nú i
skugga erfiðrar sálarkreppu.
En það er þó rétt hjá formann-
inum að þau vandamál eru
heimatilbúin, löguð i eldhúsum
þeirra sjálfra. Almenningur i
landinu fagnar aftur á móti að
rikisstjórnin reynir að hafa eins
m ikið aðhald á verðlagi og kost-
ur er. En það skiptir atvinnu-
rekendasambandið engu.
Markmiðið er að þjóna hags-
munum Geirsklikunnar i
Sjálfstæðisflokknum.
Nýtt áróðurs-
bragð, Geirs-
stimpillinn
þveginn af
Mikil átök eru nú i Heimdalli
um kjör formanns. Þar skiptast
menn i' fylkingar eftir þvi hvort
menn styðja Geir Hallgrimsson
eða ekki. Frambjóðandi
Geirsklikunnar er Arni
Sigfússon blaðamaðurá Visi, en
gegn honum er boðinn fram
Björn Hermannsson, flugvirki.
Það hefur vakið mikla athygli
að flokkskontórinn og Geirs-
klikan nota nýtt áróðursbragð i
þessum slag. Það þykir hafa
reynst svo illa i kosningum i
flokknum að undanförnu að
vera stuðningsmaður Geirs, að
nú erreynt með öllum ráðum að
má þann stimpil af Arna Sig-
fússyni. Hringt er um bæinn og
fullyrt að Arni sé ekki i
Geirsklikunni. Nú er eftir að
vita hvort það reynist ekki
snjallasta ráð þeirra
Geirsmanna að reyna að fela
eins og kostur er að þeir séu
hlynnfir formanni flokksins, til
að eiga einhverjavon um fram-
gang i kosningum innan flokks-
ins.
— Bó.
L
Sveitakeppni í skák:
•a sKorrið
Reykjavík og „Landið”
Um næstu helgi efnir Skáksam-
band tslands til sveitakeppni i
skák milli Reykjavikur og
„Landsins”. Hvor sveit verður
skipuft 25 skákmeisturum ásamt
varamönnum og mætast þær i
tvigang, fyrst á laugardaginn 9.
mai og siðan aftur á sunnudaginn.
Sú sveitin hlýtur sigur sem fær
fleiri vinninga samanlagt úr báð-
um umferðunum.
Keppnin fer fram á Hótel Esju
2. hæð og hefst fyrri umferðin kl
14 á laugardag. Sveit Reykja-
víkur verður valin af taflfélögun-
um I Reykjavik en sveit „Lands-
ins” af nefnd sem Taflfélag
Kópavogs, Skákfélag Hafnar-
fjarðar og Taflfélag Seltjarnar-
ness hafa skipað. Búast má við
skemmtilegri og tvisýnni keppni
milli sveitanna þvi báðar hafa á
að skipa sterkum skákmönnum.
Skáksambandið stefnir að þvi
að keppni þessi verði árlegur við-
burður.