Þjóðviljinn - 03.09.1981, Page 16

\ojúðviliinn\ Aöalslmi Þjóöviljans er 81333 kl. 9-20 mánudag til föstudaga. Utan þess tima er hægt aö ná i blaöamenn og aöra starfsmenn blaösins i þessum simum: Ritstjórn 81382, 81482 og 81527, umbrot Aðalsínii Kvöldsími Helgarsími afgreiðslu 81663
Fimmtudagur 3. september 1981 81285, ljósmyndir 81257. Laugardaga kl. 9-12 og 17-19 er hægt aö ná i afgreiöslu blaösins i sima 81663. Blaöaprent hefur sima 81348 og eru blaöamenn þar á vakt öll kvöld. 81333 81348
Tómas Arnason um stööuna hjá Iönaöardeild SÍS:
Mun ræða við
Seðlabankann
Verðbólgan og hávextirnir eru undirrótin
— Þetta hefur verið
rætt mikið í rikisstjórninni
að undanförnu og það sem
þegar hefur verið gert er
þessi hækkun á niður-
greiðslum til ullariðnaðar-
ins/" sagði Tómas Árnason
viðskiptaráðherra þegar
blaðið ræddi við hann í gær
um þá stöðu mála sem
kynnt var á fundi iðnaðar-
deildar SIS á Akureyri í
fyrradag. _ ,
»tn eg er
þeirrar skoðunar að undir-
rót þess vanda sem við er
að glíma sé verðbólgan í
landinu og þeir háu vextir
sem eru fylgifiskar
hennar.
Ég er því mjög
ánægður yfir þeim tóni
sem heyrist nú frá sam-
tökum launafólks vegna
væntanlegar samninga."
— Hvaöa aögeröir aörar eru
fyrirhugaöar?
— Ég hef átt fundi meö forráöa-
mönnum Seölabankans og viö-
ræöur eru framundan viö þá. Viö
erum aö velta fyrir okkur hvort
unnt sé aöendurgreiöa iönaöinum
einhvern hluta gengishagnaöar,
en þaö er erfitt mál, einhvers
staöar veröur aö taka þaö fé. Þá
er spurningin hvort fært sé aö
Norðmenn hissa á veiðum Sovétmanna og Austur-Þjóðverja:
jNota þetr nýja tækni j
ivið kolmunnaveiðar?
Norðmenn hafa í ágúst-
mánuði verið með 6 skipa
flota á kolmunnaveiðum
á miðunum austur af Jan
Mayen. Skipin voru búin
togvörpum og snurpunót-
um til veiðanna. Þessi
veiðifloti var gerður út
með f járhagslegum styrk
frá norsku fiskimála-
stjórninni til að afla kol-
munna til manneldis-
framleiðslu/ og jafn-
framt til þess að afla
reynslu frá þessum kol-
munnamiðum, þar sem
Sovétmenn hafa tekið
mikinn afla.
öll norsku veiöiskipin voru
búin öflugum frystivélum til
kolmunnafrystingar.
Afli norsku skipanna hefur
veriö tregur og ekkert i líkingu
viö afla Sovétmanna og Aust-
ur-Þjóöverja á þessum sömu
miöum. Norsku skipstjórarnir
telja aö Sovétmenn og Aust-
ur-Þjóöverjar beiti nýrri tækni
viö veiöarnar. Þeir geta ekki út-
skýrt þennan mikla mismun á ,
afla á annan hátt. Þó aö aflinn I
væri sáratregur hjá norsku I
skipunum, þá voru rússnesku J
skipin og þau austur-þýsku meö j
jafnan afla dag eftir dag, yfir 30 I
tonn á veiöiskip. Siöustu fréttir I
sem er aö hafa af norska veiöi- ■
flotanum voru þær aö eftir miöj- j
an ágúst voru skipin búin aö I
leggja á land rúmlega 400 tonn
af frosnum kolmunna. Upphaf- J
lega mun hafa veriö gert ráö j
fyrir aö þessar veiöar stæöu yfir I
i 6 vikur.
Jóhann J.E. Kúld J
byggöi á norskum blööum. ■
Neysla sterkra, róandi og örvandi lyfja á íslandi:
Hefur dregist saman
um 60% á 5 árum
Neysla sterkra svefn-, örvandi
og róandi lyfja hefur dregist sam-
an um heil 60% á siöustu fimm ár-
um hér á iandi. Þessar upplýsing-
ar komu fram á norrænum fundi
sem hér var haldinn f byrjun vik-
unnar og fjallaöi um neyslu vimu-
gjafa. Þaö voru þeir ólafur Ólafs-
son landlæknir og dr. Sigmundur
Sigfússon sem kynntu nýlega
könnun Landlæknisembættisins á
neyslu róandi og örvandi lyfja.
Slfk könnun var gerö fyrir fimm
árum og þá kom i Ijós aö neysla
róandi lyfja var mikil hér á landi
og fyililega sambærileg viö önnur
Noröurlönd. Nú hefur þaö hins
vegar gerst aö neyslan hefur
dregist verulega saman á sterk-
um lyfjum eöa um 60%, og neysla
veikari svefn-og róandi lyfja hef-
ur minnkaö um 25%.
Þegar rætt er um sterkari lyf er
átt viö þau lyf róandi/örvandi
sem eru eftirritunarskyld, þ.e.
fylgst er meö þvi hverjir neyta
þeirra og i hve rlkum mæli af
hálfu landiæknisembættisins.
Þegar litiö er á neysluna kemur i
ljós aö konur neyta mun meira af
róandi lyfjum en karlar, þeir sem
vinna mikiö neyta minna af lyfj-
um, reykingamenn neyta meira
en þeir sem ekki reykja, og sam-
kvæmt meöfylgjandi töflu neyta
konur sem komnar eru yfir miöj-
an aldur einna mest.
í könnun Hjartaverndar sem
gerö var fyrir nokkrum árum var
kannaö hvaöa stéttir fyndu mest
fyrir streitu I vinnu og um leiö
hvort streitunni væri svaraö meö
notkun róandi lyfja. Könnunin
náöi aöeins til karla, en hún leiddi
i ljós aö stóratvinnurekendur,
kaupsýslumenn og minni at-
vinnurekendur, skrifstofumenn,
bókarar, gjaldkerar, endurskoö-
endur, og ófaglæröir iönverka-
menn reyndust taka hvaö mest
inn af róandi lyfjum, meöan t.d.
sjómenn neyttu litils. Neyslan var
þó ekki alltaf í samræmi viö
streitu. Þaö er þó galli á gjöf
Njaröar aö konurnar, stærsta
neytendahópinn skuli vanta inn i
myndina.
Ólafur Ólafsson landlæknir
sagöi I samtali viö Þjóöviljann aö
skýringanna á minnkandi neyslu
sé fimm ár væri sennilega aö leita
til aukins upplýsingastreymis til
lækna og sjúklinga og bættrar
skráningar sem geröi þaö aö
verkum aö ekki væri hægt aö fara
milli lækna og fá aukaskammt.
Um leiö kemur i ljós aö neysla
áfengis hefur aukist um 13% á
þessum fimm árum og ef til vill
hefur eitthvaö fleira komiö i staö
lyfjanna. Þaö er órannsakaö mál.
Ólafur sagöi aö vissulega væri
þessu þróun jákvæö, þaö mætti
benda á aö lyf eins og amfetamin
sem heföi veriö mjög mikiö mis-
notaö af ungu fólki væri nú mikiö
tilhorfiö. —ká
Tómas Árnason
færa þaö frá sjávarútveginum til
dæmis. En ég vil minna á aö I
fyrra endurgreiddum viö at-
vinnuvegunum gengismun sem
nam á þáverandi verölagi 3.6
miljöröum króna. Þá vil ég nefna
aö viö höfum hraöaö endur-
greiöslu söluskatts til iönaöarins
og þaö er nokkurn veginn komiö I
höfn.
Þessi gengismál eru mjög erfiö
viöfangs og þar fara hagsmunir
aöila ekki saman. Þróun gengis-
mála hefur til dæmis veriö hag-
stæö fyrir sjávarútveginn vegna
þess hve hann flytur mikiö út til
Ameriku. Vandinn er llka sá aö
enginn veit hversu lengi þessi
sterka staöa dollarans varir.
Iönaöinum stendur til boöa aö
taka afuröalán i þeim gjald-
miölum sem þeir selja i. En þaö
er alltaf áhætta fólgin I aö hverfa
frá einum gjaldmiöli til annars,
breytingarnar eru örar á gjald-
ey rismörkuöunum.
— Þú hefur væntanlega ekki
skipt um skoöun varöandi álagn-
ingu aölögunargjalds?
— Þaö er misskilningur aö ég sé
andvigur aölögunargjaldi. Ég er
hlynntur sllku gjaldi en þaö eru
okkar viösemjendur ekki og viö
getum ekki brotiö samninga
okkar viö þá. Ég hef gert þaö sem
i minu valdi stendur til aö fá þá til
aö breyta afstööu sinni, en þaö
hefurekkitekist. —j.
Pétur Eiríksson
forstjóri Álafoss:
Gengis- j
tapið !
veldur
mestu um;
vandann i
Þjóöviljinn spuröi i gær |
Pétur Eiriksson 'forstjóra a
Alafoss um afkomuna I I
fyrirtækinu og sagöi hann aö I
hún væri slæm en þó ekki |
veriö gripiö til uppsagna hjá ■
fyrirtækinu og sllkt stæöi I
varla tiL Hins vegar heföi I
veriö haidiö aö sér höndum [
meö ráöningar i staö fólks ■
sem hefur hætt.
„Viö værum réttu megin I
viö strikiö ef þetta gifurlega |
gengistap heföi ekki komiö .
tilsögunnar”, sagöi Pétur og i
bætti því viö aö hagnaöur
bankakerfisins væri umtals- |
veröur þar sem lániö væri til ,
fyrirtækjanna af innlendu i
lánsfé,en endurgreiöslur I
væru í dollurum. Þá sagöi |
hann aö tilkynning um aö ,
iönaöurinn ætti kost á lánum i
i evrópugjaldmiölum heföi |
komiö þegar dollarinn var i |
hámarki. Aö fara aö skipta ,
um nú væri varla skynsam- i
legt,ef dollarinn tæki aö síga |
á ný þýddi þaö enn meira |
tap. •
Pétur kvaöst alls ekki ætla ■
aö fara aö gerast talsmaöur I
fyrir gengislækkun til aö |
mæta vandanum, slikt kæmi ,
fljótlega I bakseglin I formi ■
kostnaöar og hækkaöra aö- |
fanga erlendis frá. Hinar |
auknu niöurgreiöslur sem .
rikisstjórnin heföi nú til- ■
Ikynnt væru mun meiri búbót |
fyrir ullariönaöinn heldur en |
gengislækkunin á dögunum ■
■ og skiptiverulegu máli. —j ■
I haustbllöunni.