Þjóðviljinn - 26.11.1981, Blaðsíða 10

10 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 26. nóvember 1981
kbaft.
f£jicy
YÍometto
^tcliup
1» (UHt.'C f*MWK S«Cf
NfT wr. 14 OZS. Í397SÍ
KRAFT
frá einum þekktasta
matvœlaframleiðanda Bandaríkjanna
Gerið verðsamanburð
^KAUPFEIAGIÐ
SkoðunarferÖ
að Sultartanga
Skoðunarferð vegna væntanlegs útboðs lokuvirkja
Sultartangastíflu verður farin föstudaginn 4.
desember kl. 8 fyrir hádegi. Lagt ferður af stað frá
skrifstofu Landsvirkjunar, Háaleitisbraut 68, Reykjavík.
Skoðuð verða m. a. lokuvirki að Hrauneyjarfossi.
Þeir, sem kynnu að hafa áhuga á að bjóða í smíði og
uppsetningu þessara mannvirkja eru beðnir að til-
kynna þátttöku sína á skrifstofu Landsvirkjunar fyrir kl.
16 þriðjudaginn 1. desember.
E
LANDSVIRKJUN
Bílbeltin
hafa bjargað
i ||UMFEROAR
______________J
Þetta er fljótandi fiskeldisstöö sem liggur á Skálafiröi á Norömæri I Noregi. Eigandi stöövarinnar er
Halsa Edelfisk A.S. Þaö er Vaagland skipasmiöastööin sem hefur smiöaö eldisstööina. Rekstrarafkoma
þessarar laxeldisstöövar hefur veriö framúrskarandi góö.
Norskar klak- og
seiðaeldistilraunir
t kringum 1970 vaknaöi áhugi
norsku Fiskimálastjórnarinnar á
þvi verkefni aö reyna klak og
seiðaeldi sjávarfiska, svo sem
þorsks og fleiri tegunda.
Þessar tilraunir hófust svo við
liffræðistofnun rikisins við Flöde-
vingen árið 1975 og hafa staðið
siðan og gefið góðan árangur.
Sérstaklega góður árangur kom
fram við klak sildarhrogna sem
skiluðu 70% lifandi seiðum og af
þorski 2% seiðum og svo af
ýmsum tegundum þar á milli.
hausti, þegar seiðunum var
sleppt, var stærð þeirra orðin frá
12—24 cm.
Visindamennimir eru ánægðir
með þennan fyrsta árangur i
þorskaeldi á hinni nýju eldisstöð.
Við höfumbara eyttn.kr. 150.000 i
þessa tilraun segja þeir, af þeim
23 míljónum n.kr. sem eru veitt-
ar til lausnar á þessu verkefni. A
nýlega afstöðnu 10 ára afmæli
fiskiræktar og fiskeldis i Noregi
lét Dag Möller, einn af forvigis-
mikinum þessara mála, þau orð
falla að Noregur væri ennþá
þróunarland á sviði fiskræktar-
mála, þegar undan væri skilinn sá
góði árangur sem náðst hefði i
laxa- og silungseldi Norðmanna
siðustu árin. Hann vill stórauka
þetta eldi og telur að laxa og
silungseldi þoli lækkað markaðs-
verð þessara afurða. Þá telur
hann að Norðmenn verði nii að
leggja mikla áherslu á ræktun
sjávarfiska og skeldýra á næstu
árum, þar megi þeir engan tima
missa.
Þetta er eldisstöð norska rikisins viö Austevoll, þar sem tilraunir eru
nú gerðar meö klak og eldi á seiöum sjávarfiska.
Japanir standa
þjóða fremstir
Jóhann J.E, Kúld
fiskimá!
Þetta þóíti visindamönnum góður
árangur, og eru þeir bjartsýnir
um framhald tilraunanna.
Þessi vel heppnaða tilraun
visindamanna leiddi til þess að
norska rikið setti á stofn sér-
staka klak- og seyðaeldisstofnun
fyrir sjávarfiska við Hyltropollen
á Austevoll. Þessi stöð tók til
starfa snemma árs 1980. Þetta
fyrsta ár misfórust þorskseiðin
sem stöðin framleiddi, vegna sér-
stakra óhappa. 1 ár hefur þetta
gengið betur. Af nokkur hundruð
þúsund seiðum sem komu frá
klaki náðu 30.000 12 mm stærð,
en ýmsar hættur leyndust i jónum
sem visindamennirnir gerðu sér
ekki grein fyrir en vita nú, sem
fækkuðu seiðunum. Þrjú þúsund
þeirra vildu hinsvegar velli og
höfðu náð 7 cm stærð i enduðum
júnimánuði. Nú seint á þessu
Arið 1979 var sjávarafli Japana
kominn frá fiskeldi og hafbeit
883,000 tonn sem var 31% af
sjávarafla frá heimamiðum sem
þaö ár var 2.800.000 tonn. f hinum
ræktaöa afla voru 87.000 tonn af
svonefndum ehum laxi.
Af þessum laxi frá hafbeitinni
veiddust eitthvað yfir 2% miðað
við seiðafjölda sem sleppt var i
sjó. Þessi endurheimta á laxi
mun nú hinsvegar vera komin yf-
ir 8% hjá Japönum. Arið 1979
slepptu Japanir i hafið 177
miljónum rækjuseiða, en
endurheimtun seiðanna sem full-
vaxinnar stórrækju hefur verið
mjög hagkvæm eða i kringum
30%. Þar.nig rækta Japanir
ýmsar tegundir Kyrrahafsfiska
og ala ýmist upp i sjóbúrum við
ströndina eða sleppa i hafið sem
stálpuðum eldisseiðum, sem svo
aftur eru veidd sem fullvaxinn
fiskur. Þannig slepptu þeir i sjó
árið 1979 2 miljónum þorskseiða
sem búið var að ala upp i
smáfiskastærð. Japanir reka nú
45 stórar seiðeldisstöðvar sem
flestar eru byggðar eftir 1976.
Þeir hafa siðan landhelgi flestra
landa var færð út i 200 milur lagt
mflda rækt við aukið fiskeldi og
fer afli þeirra á þessu sviði vax-
andi ár frá ári.
Annars eru Japanir gömul fisk-
eldisþjóð svo langt sem sagan
nær og standa því á gömlum
merg og búa yfir meri þekkingu
heldur en flestar aðrar þjóöir,
hvað viðkemur lifriki hafsins og
möguleikum þess.
Sinfóníuhljómsveit Islands:
Klarínettukonsert
/
eftlr Askel Másson
1 dag, fimm tudaginn 26.
nóvember, verða sjöttu áskriftar-
tónleikar Sinfóniuhljómsveitar
islands i Háskólabiói og hefjast
þeir kl. 20.30. A efnisskrá er m.a.
Klarinettukonsert eftir Áskel
Másson.en hann var saminn fyrir
Einar Jóhannesson, 1. klarinettu-
leikara Sinfóniuhljómsveitar is-
lands og frumfhittur á Myrkum
músikdögum i fyrra. Konsertinn
sem saminn var fyrir tilstilli Tón-
skáldasjóös Rikisútvarpsins hef-
ur siðan verið fluttur víöa erlend-
is.
Annað á efnisskránni er
Tragische Ouvertiíre eftir
Brahms, Inngangur, Tema og
Variasjónir eftir Rossini og Sin-
fónia nr. 4 op. 90 eftir Mendels-
sohn.
Hljómsveitarstjóri er Gabriel
Chmura, sem er fæddur i Póllandi
en fluttist til Israel 1957. Hann
telst meðal allra fremstu yngri
hljómsveitarstjóra i Evrópu og er
eftirsóttur mjög. Hann hefur ver-
iö „General Musikdirektor” i
Aachen siöan 1974 en hann stjórn-
aði i fyrsta sinn S1 á Listahátið
1978 með söngkonunni Birgit Nils-
son