Þjóðviljinn - 03.06.1982, Blaðsíða 10

f f f r'<
10 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 3. júní 1982
Guðjón B. Baldvinsson:
Undirbúum
ævikvöldið
Hvernig ætlar þú að eld-
ast?
Áreiðanlega viltu eldast
án þess að verða gamall.
En hvað hefurðu hugsað
þér að gera til þess að
halda við lifsorku þinni?
Hefurðu kanske látiö reka
á reiðanum og hugur þinn
ekki hvarflað að þvi að
undirbúa elliárin? I mesta
lagi talið rétt að safna
nokkrum krónum fyrir út-
fararkostnaðinum?
Þessum spurningum er beint til
þeirra, sem nálgast „starfslok” á
vinnumarkaönum. Við ykkur og
um ykkur vil ég mega ræöa um
þaö viöfangsefni aö búa gömlu
fólki hlýlegt og liflegt æfikvöld.
Hvenær á að
byrja?
Hvenærá aö hefja undirbúning-
inn?
Aldrei of snemmt, en slepptu
a.m.k. ekki tækifærum, sem bjóö-
ast eftir aö þú hefur náð 55 ára
aldri. (Þá er miöaö viö óbilaöa
heilsu). Hvernig á að haga sér
umfram það t.d. að vernda heilsu
sina? Á þetta aö vera einkafram-
tak eða félagslegt starf?
Hvorttveggja. Ekki veröur
komist áleiöis án þess að vilji ein-
staklingsins sé meðvirkur, þving-
un eða valdboð á ekki við, en
samfélaginu ber að létta undir,
veita ráðgjöf og aöstööu, sem öll á
að miða að þvi aö glæöa lifsvilja
einstaklingsins, vernda heilsu
hans og veita honum aðstööu til
að njöta lifsfyllingar i vinalegu
umhverfi og þægilegu.
Hvernig má þessu við koma?
Ýmis ráð eru tiltæk, sem ekki
verða upptalin i stuttri blaöa-
grein, en aöeins vakin athygli á
þvisamstarfi aöila, sem byggist á
fræðslu.
Fræðsla og
fyrirheit
Maöur er manns gaman, eða
svo á að vera amk. Samskipti
manna verða æ nánari á atvinnu-
og viðskiptasviöi. Vaxandi þétt-
býli krefst meiri aögæslu i nær-
veru sálar en nú tiökast, og þegar
æfilok nálgast reynist oft óhjá-
kvæmilegt aö hver og einn muni
eftir náunga sinum. 1 hverju er þá
fólgið fyrirheit fræðslunnar?
Fyrst og fremst i þvi aö halda
við sjálfsbjörg okkar, svo lengi
sem nokkur kostur er. Meö þvi er
stutt aö eðlilegum lifnaðarháttum
einstaklingsins meöan kraftar
endast, og samfélaginu foröað frá
þeirri fyrirhöfn, sem fylgir lang-
legufólki og áratuga fyrirsjá á
elliheimilum. Og ekki skulum viö
gleyma þeirri ánægju, þeirri lifs-
gleöi, sem unnt er aö skapa
og/eöa viðhalda meö vel skipu-
Guöjón B. Baldvinsson
lögöu sjálfsnámi og sameigin-
legri fræöslu.
„Svo lengi má
læra sem lifir”
Enginn gengur þess dulinn aö
fjölgandi æfiárum fylgir aö lokum
hrörnun • Verkefnið er aö vinna
gegn henni svo lengi sem má.
Andleg og likamleg heilbrigöi er
m jög undir þvi komin aö hugur og
hönd hafi eitthvaö fyrir stafni.
Sinnuleysi i þessum efnum
hefnir sin. Sú hefnd er ekki bara
mál einstaklingsins heldur sam-
félagsins alls.
Betra mannlif, bjartari fram-
tiö eru hróporö i dag. Þau eru
undirtekt viö óskir og vonir
mannkynsins. Aróöursóp til að
laöa til fylgis viö ákveðna hópa
eöa flokka, eöa kanske bara til aö
örva sölu á varningi.
En manngildiö er meira virði
en svo aö menningarhneyksli eigi
aö ná á þvi heljartökum. Viö sem
talin erum venjulegt fólk eigum
ekki aðeins að vera I varnarstööu
heldur stööugri sókn fyrir heil-
brigöum iifnaðarháttum og heil-
steyptri menningu.
A ári aldraöra er skylda okkar
allra.hvaö sem fjölda æfiára lið-
ur, aö horfa til þess, sem viö telj-
um bæta mannlifiö. Allt sem gert
er fyrir einhvern afskiptan hóp
mannfélagsins, er til heilla fyrir
heildina, þvi að þjónusta er æðsta
hlutverk mannsins.
Endurhæfingarfræösia fram-
kvæmd meö leshópum, nám-
skeiöum, upplýsingum i fjölmiöl-
um, er ekki eitthvert auglýsinga-
verk til aö sýnast, heldur er þetta
viöleitni til aö búa fólk undir
breytingu þá, sem fylgir fjölgun
æfiáranna. Þessi fræösla stefnir
aö hvorttveggja: Gefa einstak-
iingnum tækifæri til meiri lifsfyll-
ingar og forða samfélaginu um
leið frá þvi aö þurfa aö byggja yf-
ir hann langlegurými.
Fyrirbyggjandi
aðgerðir
Fyrirbyggjandi aögeröir eru
ávallt hollari heilsu fólksins og
um leið haldkvæmari samfélag-
inu.
Hér er rætt um verkefni, sem
krefst þess ab tekiö sé til höndun-
um við. Og hver á aö leggja fram
þaö sem þarf? Fljótsvarað: Hér
er um aö ræöa verkefni sem stétt-
arfélög launþega, vinnuveitendur
og samfélagiö eiga að hrinda
fram á leið. Frumkvæöiö verður
sennilega aö koma frá samtökum
launþega, helst mun þar að vænta
almenns skilnings á nauðsyninni
og auöveldast mun aö ná til eyrna
þeirra, sem fræöslunnar eiga aö
njóta, meö atbeina samtaka
þeirra.
Auk þess ber félögum ellillfeyr-
isþega aö leggja hönd á plóginn
og hjálpa til viö aö koma hreyf-
ingu á málið.
Kemur þá i hug hversu seint
miðar áleiöis að mynda félög
þeirra, er lifa á eftirlaunum I ein-
hverju formi. Þaö er hverjum
manni hollast aö hafa eitthvaö
fyrir stafni, starfandi hugur og
hönd eru besta lifsmark einstak-
lingsins á hvaöa aldri sem er.
Gleymum þvi ekki aö lifsorkan
er grundvöllur, sem öll velliðan
hvilir á, og henni höldum viö, ef
starfsgleöi og lifsfjör haldast i
hendur. Endurhæfingarfræösla er
besta hjálpin til aö glæöa og viö-
halda þessum lifsmætti, enda sé
hún I té látin meö gleði og fögnuöi
þeim er bróðurhugur skapar.
Guöjón B. Baldvinsson
4
,,,
PÓST- OG SlMAMÁLASTOFNUNIN
óskar að ráða
Umdæmi 1, VESTMANNAEYJAR
Loitskeytamann/Símritara
Tæknideild, teiknistofa
Tækniteiknara
Nánari upplýsingar verða veittar hjá
starfsmannadeild og stöðvarstjóranum i
Vestmannaeyjum.
Lausarstöður
Við Menntaskólann viö Sund eru lausar til umóknar kenn-
arastöður i frönsku og stærðfræði.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna rikisins.
Umsóknir ásamt ýtarlegum upplýsingum um námsferil
og störf skulu hafa borist menntamálaráðuneytinu,
Hverfisgötu 6,101 Reykjavik, fyrir 1. júli n.k. — Umsókn-
areyðublöð fást i ráðuneytinu.
Menntamálaráðuneytið,
28. mai 1982.
ÍSSKÁPA- OG FRYSTIKISTU -
VIÐGERÐIR
Breytum gömlum ísskápum
i frystiskápa.
Góð þjónusta.
ostvgrk
REYKJAVÍKURVEGI 25 Hafnarfirði sími 50473
Volvo eykur framleiðsluna
Volvo hefur aukiö sölu slna á
240/260 geröum á fyrstu fjórum
mánuöum þess árs I samanburöi
viö sama tima á siöasta ári. Um
þaö bil 85000 bifreiðar hafa nú
þegar veriö seldar (72000 á sama
tima sl.ár) Vegna mikillar eftir-
spurnar eftir hinum nýja Volvo
760 GLE hefur Volvo ákveöiö aö
auka framleiöslu sina um 50% frá
upphaflegu ákveönu framleiðslu-
tölum sem voru 10.000 bifreiðar I
15.000 bifreiöar.
Þrátt fyrir samdrátt hjá flest-
um bifreiöaframleiöendum fjóröa
áriö i röö hefur Volvo ennþá aukið
framleiösluslna.
A fyrstu fjórum mánuðum
þessa árs hefur bifreiðafram-
leiðsla í Bandarikjunum dregist
saman um 20% miðað við sama
tima á siöasta ári. I dag er bif-
reiðasala i Bandarikjunum á
sama stigi og um 1950.
Bifreiöasala hefur dregist sam-
an i Evrópu um meira en 1% á
siöustu fjórum mánuöum.
A siðustu 3 mánuöum hefur
heildarframleiðsla á bilum dreg-
istsaman um 10%.
Vegna mikillar söluaukningar á
Volvo, hefur fyrirtækiö ákveðið
að auka framleiðslu sina um
13.000 bifreiðar á þessu ári, alls
veröa framleiddir 223.000 Volvo
bifreiöar á þessu ári I Sviþjóð.