Þjóðviljinn - 27.10.1982, Blaðsíða 2
2 StJ)A — ÞJóÐyiLJINM Miðvikudagur 27. október 1982
,
mmm
9 9
Rœtt við
Guðmund Björgvinsson
listamann
um skáldsögu hans
Allt meinhægt” sem
kemur út á næstunni
- Guðmundur Björgvins-
son hefur getið sér gott orð
sem myndlistarmaður en
þessa dagana er hann að stíga
ný skref á listabrautinni, því
von er á nýrri skáldsögu eftir
Guðmund sem hlotið hefur m
nafnið „Allt meinhægt”. Út------
gefandi er útgáfufélagið „I.ífs-
mark” sem er hópur áhuga-
manna um menningarmál.
ískyggilega
nákvæm skýrsla
mundur Björgvinsson.
Myndin er úr nýrri bók Guðmundar sem kemur út á næstunni
„Hinn venjulegi
sovétþegn” er 70,8
kg á þyngd
Fer 16 sinnum
íhfoaan
Að beiðni Tassfréttastofunnar
hefur miðstjórn tölfræðirann-
sóknarstofnunar Sovétríkjanna
gert yfirlitsmynd af „hinum venj-
ulega sovétþegni”. Hvernig er
hann svo?
Við skulum kalla hann Alex-
ander Kuznetsov. Bæði nöfnin
eru algeng í Sovétríkjunum.
Hann er 170,1 sentimetrar á hæð
og 70,8 kg á þyngd. Hann er gift-
ur, býr í borg og vinnur iðnaðar-
störf.
Vinnuvika Kuznetsovs er 39,4
klst.
Hann greiðir aðeins 3% af
tekjum sínum fyrir tveggja her-
bergja íbúð, sem er vel búin hús-
gögnum og véiakosti, af því tveir
þriðju af húsnæðikostnaði hans
eru greiddir af ríkinu. Húsaleiga
hefur ekki hækkað í Sovétríkjun-1
um síðan faðir Kuznetsovs fædd-
ist, en hann er nú að verða 55 ára.
Hann horfir á sjónvarp og
hlustar á útvarp 90 mínútur á dag
til jafnaðar (meira á frídögum).
Hann les a.m.k. 21 bók á ári, sem
hann fær lánaðar í almennings-
bóksafni. Hann les dagblöðin
regiulega og fer 16 sinnum í kvik-
myndahús á ári.
Barnaskóli
í lóskurðar-
stofunni
Lóskurðarstofan gamla við
Aðalstræti, sem hugmyndin
var að yrði embættisbústaður
land- og bæjarfógeta allt frá
því að Finne varð fógeti, var
nú orðin svo af sér gengin
vegna viðhaldsskorts, að hún
þótti ekki hæf til íbúðar. Gat
Ulstrup fógeti talið rentukam-
merið á það árið 1830 að hið •
opinbera keypti svonefnda
1 Bergmannsstofu, sem var hin-
um megin götunnar, norður af
gamla kirkjugarðinum, og
yrði hún embættisbústaður
fógetans.
Þótt lóskurðarstofan væri las-
burða vildi Krieger stiptamtma-
ður ekki láta rífa hana en fékk
stjórnvöld til að gefa hana
Reykjavíkur- og Seitjarnarnes-
hreppum og yrði hún gerð að
einskonar „fátækrahúsi” fyrir
hreppana. Þeir þáðu gjöfina en
ekkert „fátækrahús” leit þó dags-
ins ljós.
Leið svo fram á árið 1831. Þá
hugkvæmdist Gunnlaugi
Oddssyni | dómkirkjupresti að
leggja til að lóskurðarstofan
yrði notuð til barnaskólahalds.
Þótti það þjóðráð. Tók Ólafur
Einarsson Hjaltested að sér for-
stöðu barnaskólans og gegndi því
, starfi með miklum sóma í ntu vet-
ur en þá gerðist hann prestur að
Saurbæ á Hvalfjarðarströnd.
- mhg
- Nei, þetta er ekki það fyrsta
sem ég skrifa. Það hafa .birst: eftir
mig smásögur í blöðum og tímari-
tum, en ég hef frekar lítið sinnt
skriftum þar til ég fór að eiga við
þessa skáldsögu.
- Ertu búinn að ganga lengi
með hana í maganum?
- Já ég er búinn að vera með
hugmyndina að efnisþræði í hug-
anum síðustu 5 ár. Unnið nokkuð
markvisst og margskrifað mig í
gegnum efnið.
- Um hvað fjallar svo sagan?
- Þetta er nákvæm skýrsla,
kannski ískyggilega nákvæm
skýrsla um 4 daga í lífi miðaldra
einstæðs bankastarfsmanns. Sög- ■
usviðið er Reykjavík nútímans.
- Hver er kveikjan, af hverju
bankastarfsmaður?
- Ég vann einu sinni í banka
sem gutti, og byggi sjálfsagt að
einhverju leyti á þeirri reynsiu,
en það skiptir kannski minnstu
við persónusköpun aðalpersón-
unnar.
Ég er að reyna að kryfja þessa
persónu, Sigurð Bjarnason bank-
amann. Kafa alveg skefjalaust
inn í hausinn á honum.
- Og niðurstaða krufningar-
innar, liggur hún fyrir?
- Já, hún gerir það. Þetta er
kaldhæðin iýsing á nútímalífi.
Einsemd og einangrun nútíma-
mannsins, stirnað líf. Sigurður er
samt engin steríotýpa, hann hef-
ur sín sterku sérkenni.
- Var erfitt að skrifa þessa
sögu?
- Já mér fannst það. Þetta
virkaði eins og grjótburður á mig.
- Af hverju skálds ögu, hví
hélstu ekki áfram að föndra við
pensilinn?
- Eg les geysilega mikið af
skáldskap, og fæ vissulega marg-
ar hugmyndir út frá öllum þeim
lestri. Mig langaði að segja frá
einhverju sjálfur. Hafði mikla
þörf fyrir að tjá mig á prenti.
Þetta form er svo gjörólíkt því
sem ég hef tamið mér í myndlist-
inni. Þar er ég algerlega hafta-
laus, sífellt að brjótast út. Skrift-
irnar kalia á miklu meiri ögun.
Það er að vissu leyti búið að
marka manni ákveðinn bás, áður
en byrjað er að skrifa.
- Hvað ertu að boða hciminum
með þessari sögu?
- Kannski er boðskapurinn
ekkert annað en bókin sjálf.
Þetta er enginn alheimsfrelsunar-
boðskapur. Ég hef litla trú á slík-
um bókmenntum. Persónuvand-
amál Sigurðar er gagnrýni á mos-
avaxinn nútímalifnað og eins
samkennd með honum. Heimur-
inn er ekki bara svart og hvítt,
eins og sumar bókmenntir vilja
halda fram.
- Ertu með fleira í takinu?
- Já ég er búinn að fullklára
aðra sögu. Þess vegna hafði ég
mikla þörf fyrir að koma þessari á
prent. Hún er þegar farin að
heyra fortíðinni til. Ég þarf að fá
frið til að einbeitamér frekar að
hinni sögunni. Það er alltaf hægt
að betrumbæta.
- Hvernig hefur þér gengið að
lifa á listinni?
- Síðustu 5 ár hef ég eingöngu
verið í myndlist og bókmenntum.
Það má deila um hvort hægt sé að
kalla þetta iíf. Ég hef sýnt nokk-
uð mikið. Að lifa á myndlist er
eins og að iifa á happdrætti, nema
ég hef verið nokkuð heppinn með
vinninga. En það hafa lika verið
tímabil þegar allt hefur stefnt í
svartnættið.
- Þú myndskreytir að sjálf-
sögðu nýju skáldsöguna?
- Já, þetta eru raunar meira en
skreytingar. Myndirnar eru viss
viðbót við bókina svona til að
gefa henni meira gildi.
Ferðamenn
á Svalbarða
Norðmenn leyfðu ferða-
I mönnum að spóka sig á Sval-
j barða í sumar. Að sögn „Freys”
voru skipulagðar fjögurra og ell-
efu daga gönguferðir frá Long-
year þorpi í júlí og fyrripartinn í
ágúst.
Vissum reglum verða ferða-
menn þó að hlíta. Þeir mega ekki
eyðiieggja eða ræna jurtum og
ekki skilja eftir sig rusl. Ýmislegt
getur hent ferðamenn á þessum
hjara heims og því verða þeir að
setja 250 kr., (22 dollara) trygg-
ingu til þess að standa straum af
hugsanlegri aðstoð, t.d. ef sækja
þarf þá í þyrlu. Þátttakendur
mega ekki vera yngri en 18 ára.
Verulegan hluta væntanlegs
kostnaðar verður að greiða fyrir-
fram. í sumar voru það einkum
Þj óðverj ar, Austurríkismenn,
Japanir og Bandaríkjamen sem
heimsóttu Svalbarða. - mhg
Chon-Bendit: „lifið betur á lægri
launum”
Sá hefur ráð
sem á
reipi heldur
Daniel Cohn-Bendit, sem eitt
sinn var kallaður „Rauði Danni”
og varð frægur sem talsmaður
námsmannauppreisnarinnar í V-
Evrópu 1968, hefur undanfarið
starfað með stjórnleysingjahópn-
um þeim í Frankfurt, er leitað
hafa nýrra óhefðbundinna leiða í
pólitíkinni og barist gegn of-
neyslu og vopnakapphlaupi á
Vesturlöndum. Þýska blaðið Der
Spiegel segir að Cohn-Bendit
hafi nú fengið atvinnu í Frakk-
landi. Hann á að sjá um útvarps-
þátt fyrir Europe 1-
útvarpsstöðina tvisvar í mánuði.
Þáttur þessi verður á dagskrá á
kvöldin og hefur einn þátturinn
fengið yfirskriftina: „Orðið er
láust fyrir alla þá sem vilja lækka í
tekjum til þess að lifa betur.”
Cohn-Bendit mun fá 16.800
krónur á mánuði í laun fyrir að
stýra þættinum.
Brúum
kynslóðabilið