Þjóðviljinn - 05.01.1983, Blaðsíða 10

10 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 5. janúar 1983
Þrjár skáldsögur
Siglaugur Brynleifsson
skrifar um
bækur
Giinter Grass: Headbirths or The
Germans Are Dying Out. Translated by
Ralph Manheim. Sccker & Warburg
1982.
Heinrich Böll: The Safety Net: Trans-
lated from thc German by Leila Vcnnc-
witz. Sccker & Warburg 1982.
Carlos Fuentes: Distant Kelations.
Translatcd from thc Spanish by Marg-
aret Saycrs Peden. Secker & Warburg
1982.
Gúnter Grass er mjög fjölhæfur
rithöfundur og hefur haft mikil af-
skipti af þýskum stjórnmálum sbr.
baráttu hans gegn Strauss á sínum
tíma. Þessi bók hans er mjög
skemmtileg og ákaflega írónísk.
Aðalpersónurnar, sem einnig
mætti kalla fórnarlömb Grass, eru
velmeinandi sambúðarmanneskjur
á þrítugsaldri, kennarapar, svipað
þvísem ýmsirkalla nútímamannes-
kjur. Þessar manneskjur eru á
ferðalagi um þróunarlöndin, hér
um Indland og löndin þaraustur af.
Þarna er þessu fólki sýnd eymdin
og volæðið og ferðaskrifstofan sem
skipulagði ferð þeirra og hópsins,
veitir þátttakendum gistingu í
slummum Bombay, gegn vægu
aukttgjaldi. Gffjölgun mannkyns-
ins er ofur eðlilegt umtalsefni á
þessum slóðum, enda fjallar kenn-
arapariö um þaö viðfangsefni og
vandamál af djúpri samfélags,
jafnvel heimssamfélagslegri al-
vöru. Leiðsögumaður hópsins
veröur eftirminnilegur, túba, sem
er barmalull af praktískum ráðleg-
gingum bæöi varðandi vandamál
kennaraparsins og almennt. Pýsk
samfélagsvandamál fléttast inn í
ferðalýsinguna og útkoman verður
grimmt háö um „græningjana",
vinstri gutlara og innantómt sam-
félagsvæl hálfmenntaðra seminar-
ista, sem halda aö þeir standi að
uppreisn gegn kerfinu, eri eru með
vanmáttugum uppreisnartil-
burðuni sínum einhverskonar ör-
yggisloki fyrir ríkjandi kerfi, því
þeir eru nauðsynlegur þáttur kerf-
isins, og ósk þeirra um hrun þess er
lygi. Því verður mynd þessa fólks
vesöl, þar sem þaðerá lúksusflakki
um lönd hungurs, sjúkdóma og
dauöa. Viðbrögð þess verða hins
sadda sem minmst ferðalagsins,
eftir að heim er komið, eins og
fróðlegrar kvikmyndar um hungrið
í heiminum. Offjölgunin er stöðugt
samræðuefni kennaraparsins, ein-
lægar vangaveltur um hvort heppi-
legt geti talist fyrir parið að eignast
barn eins og ástandið er í þeim.efn-
um, flest mælir á móti því.
Heinrich Böll hlaut Nóbelsverð-
launin 1972, hann er afkastamikill
höfundur og fáir höfundar taka
jafn afdráttarlausa afstöðu til
samfélagsmála og hann. Böll er
kaþólskur og sem slíkur ræður trú-
arlegur hvati mjög afstöðu hans til
samfélagsins. Sögusviðið í „Fúrs-
orgliche Belagerung" sem er titill
frumútgáfu sögunnar er Þýskaland
Carlos Fuentes
nútímans. Aðalpersónan verður að
aðlaga sig einhverskonar umsát-
ursástandi, hann getur ekki um
frjálst höfuð strokið vegna öryggis-
ráðstafana sem ætlað er að vernda
hann og fjölskyldu hans fyrir árá-
spm terrorista. Eftir að Tolm er
kosinn forseti iðnaðarsamsteypu
nokkurrar aukast varúðarráðstaf-
anirnar, hann hafði áður verið
aðaleigandi blaðahrings og sem
slíkur notið lögregluverndar, en
eftir kosninguna varð hann ætlaður
skotspónn terroristasamtaka,
e.t.v. númer eitt á fórnardýrali-
stanum. Varúðarnetið sem ofið er
um hann og hans nánustu verður
lítt bærilegt. Tortryggnin eitrar líf
hans og keppinautar hans, fjöl-
skylda hans er undir stöðugu eftir-
liti og innan hennar gerjast efni í
terrorista framtíðarinnar, einkum í
einu barnabarninu sem á unga aldri
er orðið algjörlega blaserað,
steindauð túba sem þjáist af
skemmdarfýsn og eyðileggingar-
hvöt. Tortryggni, eftirsjá liðinna
tíma og stöðug skelfing við
morðárásir, algjör vantrú á fram-
tíðina, sem sagt vonleysi og ótti
einkenna líf þessa fólks.
Carlos Fuentes skrifar þessa
skáldsögu undir miklum áhrifum
kenninga Supervielles, en hann bjó
um tíma í Uruguay. Þetta franska
Gunter Grass
skáld taldi sig finna einhvers konar
tengsl milli mannheims og náttúru
og lifði hugarheim genginna kyn-
slóða af innlifun, sem urðu honum
tilefni Ijóða, og sem bera með sér
áhrif Suður-Amerískra
bókmennta-áhrifa. Supervielle var
maður tveggja heima eins og Fu-
entes, sem er Mexikani en bjó lengi
í Argentínu og síðan í París og er nú
meiri Frakki en Mexíkani.
Þessi bók hans er samtal sem
hann á við franskan vin sinn Branly
greifa, sem segir honum langa sögu
af viðskiptum sínum við kynslóðir
Takmarkanir á þorsk-
veiðum ’83 ákveðnar
Þjóðviljanum hefur borist
reglugerð frá sjávarútvegs-
ráðuneytinu um skrapdagakef-
ið fyrir árið 1983. Reglu-gerðin
nær yfir skuttogara með
afivél stærri en 900 hestöfl,
síðutogara 39 metra eða lengri
og þau skip sem stunduðu
loðnuveiðarnar 1981-1982.
Hér er um að ræða sömu skip og
féllu undir skrapdagakerfið í
fyrra.
Samtals verður um að ræða 110
þorskveiðibanndaga á árinu og
skiptast þeir þannig:
1. Janúar - apríl: 30 dagar, þar af
a.m.k. 10 dagar janúar - fe-
brúar.
2. Maí - ágúst: 45 dagar, þar af
a.m.k. 25 dagar júlí - ágúst.
3. September - desember: 35
dagar.
Leyfilegt hlutfall þorsks í afla
veiðiferðar á þorskveiðibanntíma
er:
5% í 33 daga
15% í 44 daga og
30% í 33 daga.
Útgerðaraðilar ráða tilhögun
veiðitakmarkana að öðru leyti en
ofan greinir en þó skal hvert skip
láta af þorskveiðum í a.m.k. 4 sól-
arhringa samfellt. Útgerðaraðilar
skulu þegar eftir löndun tilkynna
með skeyti til ráðuneytisins hvenær
skip lét af þorskveiðum og hvert
var hlutfall þorsks í afla. - S.dór
Skipstjóra-
oq stýrimannafélagið
ALDAN
heldur aðalfund sunnudaginn 9. janúar kl.
14, að Borgartúni 18.
Venjuleg aðalfundarstörf.
SKIPSTJÓRA- OG STÝRIMANNAFÉLAGIÐ
ALDAN
Heinrich Böll
Nýja heimsins og jafnframt eigin
ævisögu og sögu tveggja heima,
sem hann hefur lifað, mannheima
Evrópu fyrir fyrri heimsstyrjöld og
eftir þá síðari. Frásögnin er áka-
flega víðfeðm og samanburður
hugsunarháttar greifans og upp-
skafningsins, sem teflt er fram gegn
honum, sláandi. Greifinn og Fu-
entes lifa sig inn í örlög fyrri tíða
manna og þeir lifa í þeim, hinir
dauðu lifa aftur og þeirra bíða ör-
lög svipanna.
Fuentes er einkar lagið að s'egja
fantasíur og sumar þeirra verða
hugstæðar, eins og fantasíurnar úr
„Terra Nostra“, sem eiga sér vart
hliðstæður í nútíma bókmenntum.
I þessunt fantasíum nær Fuentes
hæst. Fantasíurnar skortir ekki í
þessari skáldsögu, þótt þær séu
ekki jafn viðamiklar og Iangar og í
„Terra Nostra".
Distant Relations vísar til
tveggja ætta, mexikanskrar og fra-
nskrar, sem eru af sama stofni
lengra fram, það eru fulltrúar Nýja
heimsins, uppskafninganna, en
hinum megin er Branly.
Línur
féllu
niður í for-
ystugrein
Nokkrar línur féllu niður við
prentun forystugreinar Þjóðviljans
í gær og brenglaðist merking fyrir
vikið.
Réttar áttu þessar málsgreinar
að vera svona: Kjartan Jóhanns-
son formaður Alþýðuflokksins
hefur það helst til málanna að
leggja, að hér þurfi að verða sams
konar kaflaskil og við upphaf
„viðreisnarstjórnarinnar" árið
1960, þegar Sjálfstæðisflokkurinn
og Alþýðuflokkurinn tóku hönd-
um saman um að banna allar verð-
bætur á laun með lögum. - Þannig
voru þau „kaflaskipti", sem for-
maður Alþýðuflokksins vill taka til
fyrirmyndar nú, og kallar frjáls við-
skipti og afnám á höftum! Bannið
stóð þá í fjögur til fimm ár uns
verkalýðshreyfingin braut það loks
á bak aftur í harðvítugum og fórn-
frekum verkföllum.
Jólahraðskákmót
Útvegsbankans:
Friðrik,
Helgi og
guðlaug
sigruðu
Friðrik Ólafsson og Helgi
Olafsson sigruðu á jóla-
hraðskákmóti Útvegsbanka
Islands sem haldið var í af-
greiðslusal bankans á sunnu-
daginn. í kvennaflokki varð
Guðlaug Þorsteinsdóttir hlut-
skörpust.
Þetta er í annað sinn sem
Útvegsbankinn gengst fyrir
hraðskákmóti af þessu tagi,
en á síðasta jólamóti sigraði
Friðrik einnig. Að þessu sinni
tók bankinn þá stefnu að bæta
við skákmóti meðal kvenna
og þar mættu 7 konur til leiks.
Guðlaug vann allar sínar
skákir, 6 talsins, en í 2. sæti
varð Aslaug Kristinsdóttir og
hlaut hún 5 vinninga.
Keppendur í karlaflokki
voru alls 18 og hafði hver
keppandi 7 mínútur til að
Ijúka hverri einstakri skák.
íóhann Hjartarson tók foryst-
ana í byrjun og vann 8 fyrstu
skákir sínar. I 9. umferð tap-
aði hann fyrir Benedikt Jón-
assyni og stuttu sfðar fyrir
Guðmundi Sigurjónssyni. Við
það náði Helgi Olafsson for-
ystunni en í 14. umferð komst
Friðrik upp við hliðina á hon-
um. Þeir héldust síðan að
mótið á enda. Röð efstu
manna varð þessi: 1.-2. Frið-
rik Ólafsson og Helgi Ólafs-
son 15 v. 3. Jóhann Hjartar-
son 14 v. 4. Jón L. Árnason
137: v. 5. Guðmundur Sigur-
jónsson 11 v.
- GFr.
Ný varúðar-
merking Iyfja
Um áramótin kom til fram-
kvæmda sérstök varúðarmerking
lyfja, sem skert geta hæfni fólks til
að aka bifreið eða stjórna öðrum
vélum.
Varúðarmerkingin er rauður
jafnhliða þríhyrningur sem komið
er fyrir á merkimiðanum eða um-
búðum þeirra lyfja, sem merkja
skal. Merkingin nær til um 70 sér-
lyfja, auk fjölda forskriftalyfja
lækna.
Það var samstarfsnefnd á vegum
Norðurlandaráðs, sem gerði til-
lögur um merkingu árið 1977, en á
fundi sínum 1979 ákvað Norður-
landaráð, að umrædd merking
skyldi koma til framkvæmda í öll-
um Norðurlöndunum eigi síðar en
1. janúar 1983.
Skrifstofustarf
Óskum eftir starfsfólki til starfa á Aöalskrifstofu félags-
ins í Ármúla 3, nú þegar.
Um er aö ræða almenn skrifstofustörf og starf sendi-
manns.
Frekari upplýsingar og umsóknareyðublöð hjá starfs-
mannahaldi.
SAMVINNU
TRYGGINGAR
ÁRMÚLA3 SÍMI81411